˝کوکوی کبوتران حرم˝ برگزیده بنیاد استاد محمد / دولت‌آبادی، حکیم‌رابط و چرمشیر از شرافت قلم گفتند

به گزارش بولتن نیوز،نخستین جایزه بنیاد استاد محمد شامگاه شنبه پنجم دی ماه با حضور جمعی از هنرمندان و دوستداران زنده‌یاد استاد محمد یکی از ماندگار‌ترین نمایشنامه‌نویس‌های ایران در سالن اصلی مجموعه تئا‌تر شهر برگزار شد. این مراسم با خوانش متنی به یاد استاد محمد توسط مانا استادمحمد آغاز شد.

انتشارات چشمه، ناشر مجموعه آثار استاد محمد

در ابتدای مراسم، جواد عاطفه یکی از اعضای بنیاد استاد محمد گزارشی کوتاه از فعالیت‌های بنیاد طی یکسال گذشته ارائه داد و گفت: این بنیاد با هدف حفظ و نگهداری بخشی از نگاه و آثار زنده‌یاد استاد محمد تشکیل شده است به امید آنکه، بتواند این میراث گران‌بها را به دست نسل جدید و دانشجویان برساند. متاسفانه اکنون بیشتر دانشجویان نگاه توریستی به گذشتگان خود دارند و آثار آن‌ها را به درستی نمی‌شناسند.

او بیان کرد: براین اساس مجموعه آثار این هنرمند که شامل آثار چاپ شده و منتشر نشده است، توسط انتشارات چشمه چاپ و منتشر خواهد شد. همچنین نخستین سمپوزیوم طراحی صحنه و لباس استاد محمد نیز اواخر سال جاری برگزار خواهد شد. امید است اقدامات صورت گرفته از سوی بنیاد استاد محمد بتواند در حفظ نام و آثار این هنرمند پیشکسوت موثر واقع شود و مسیر درستی را برای نسل جدید ایجاد کند.

اگر قلم را از این شرف برداریم، باز هم شرافت برجاست

در ادامه برنامه، محمد چرمشیر نمایشنامه‌نویس شناخته شده با حضور برصحنه تالار اصلی تئاترشهر اظهار کرد: امروز روز شگفت‌انگیزی است، چراکه مصادف با اتفاقات تلخ و شیرینی است. پنجم دی‌ماه روزی است که یکی از عزیز‌ترین نمایشنامه‌نویسان سرزمین‌مان از دنیا رفت. از دیگر سو سالروز تولد بهرام بیضایی است نمایشنامه‌نویسی که با آمدنش خون تازه‌ای به نمایشنامه‌نویسی ما روان کرد. او هم امروز اینجا و در کنار ما نیست.

او یادآور شد: به یاد دارم انجمن نمایشنامه‌نویسان برنامه‌ای در تالار هنر برگزار کرده بود و زنده‌یاد استاد محمد با وجود بیماری‌اش در آن حاضر شد. او در آن مراسم دغدغه و نگرانی همیشگی‌اش را درمیان گذاشت. نگرانی او این بود که چه بر سر نسل‌های آینده خواهد آمد؟ این مسئله نگرانی همه بزرگان ماست، مانند استاد خسرو حکیم رابط که اکنون در اینجا مقام او را گرامی می‌داریم. مردی که سال‌ها با این دغدغه معلمی کرده است. به نظر می‌رسد نسل گذشته ما همواره این دغدغه را با خود همراه دارند که آنچه آموخته‌اند درست و به قاعده به نسل‌های بعد منتقل می‌شود.

چرمشیر خاطرنشان کرد: ما نیز آرام آرام به سال‌های میانی عمرمان نزدیک می‌شویم و به این دغدغه گرفتار. اینکه توانسته‌ایم شاگردان خوبی برای معلمان‌مان و معلمان خوبی برای دانشجویانمان باشیم؟ امروز صحبت از آن شد که باید نمایشنامه‌ها را خواند، اما واقعیت آن است که به تمامیت نتوانسته‌ایم آن کوشش را به نسل‌های بعد منتقل کنیم. رنج‌ها و دردهایی که گذشتگان تحمل کردند تا تئا‌تر ایران پابرجا بماند و بزرگی کند. باید نمایشنامه را خواند اما پیش از آن باید چیزهایی را به خوانندگانش یاد داد. آنچه ما نتوانسته‌ایم آن را انتقال دهیم.

این نمایشنامه‌نویس با بیان خاطره‌ای دیگر از بزرگداشت زنده‌یاد استاد محمد یادآور شد: در آن مراسم نصرالله قادری از شرف قلم سخن راند. من می‌خواهم بگویم حتی اگر قلم را از این شرف برداریم، باز هم شرافت برجاست. معتقدم همه معلمین گذشته ما در هر جایگاهی انسان‌های شریفی بودند، چراکه شرافت را زیسته بودند و با این نجابت‌شان توانستند آموخته‌‌هایشان را به نسل‌های بعد ارائه دهند، اتفاقی که گویا از سوی ما شکل نگرفته است. نتوانسته‌ایم آن گوهر گران‌بها را به آن‌ها بیاموزیم که چگونه باید شریف بود و از کاری که انجام می‌دهیم لذت ببریم. باید نمایشنامه را خواند و گفت چه انسان‌های نجیبی در این تئا‌تر زندگی کردند. معصومانه آموختند و چه بی‌دریغ آن‌ها را منتقل کردند. به یاد دارم شبی را که استاد محمد روی پاهای خود ایستاده بود و نگران آیندگان بود. من آن روز به استاد محمد گفتم نگران نباش جوانان ما در راهند، می‌آموزند و آموخته‌‌هایشان را برصحنه جاری خواهند کرد. امروز در کنار قولی که به او دادم، قول می‌دهیم اگر تاکنون فرصت نکرده‌ایم که این شرافت را بیاموزیم، نجیب زندگی کنیم و شرافتمندانه بر صحنه این تئا‌تر قدم بگذاریم. امید دارم روح استاد محمد و رادی، قرین رحمت باشد و آنهایی که هستند با اندیشه ما، جایگاه واقعی و اررزش‌های راستین‌شان را بیابند.

با پایان سخنان محمد چرمشیر، با حضور بهزاد فراهانی و ایرج راد از استاد حکیم خسرو رابط تجلیل شد.

رسمیت‌ام را از مردم زمانه‌ام دارم

حکیم خسرو رابط نیز با بیان سخنانی کوتاه گفت: ۶۶ سال است که معلمم و از میان این سال‌ها نیم قرن در دانشگاه‌ها تدریس کرده‌ام. بسیار خوشحالم که در این مراسم، مرا پسندیدند و به معلمی‌ام رسمیت دادند. خوشحالم که رسمیتم را از مردم زمانه‌ام دارم، با اینکه هنوز حق التدریس‌ام. هر ساعتی که تدریس کرده‌ام، حرفم آن بوده است که هنرمندان زبان بی‌زبان زمان خوداند. زبان رنج شیرین نیست. هنر شیرین است اما جوهره آن تلخی است.

یادی از تئا‌تر نصر و صالح پناهی

در بخش دیگری از این مراسم، فرهاد قائمیان بخشی از نوشته‌های استادمحمد را در رابطه با تعطیلی تئا‌تر نصر خواند و از مجید فخرایی برای تجلیل از پیشکسوت طراحی صحنه و دکور دعوت به عمل آورد. مجید میرفخرایی نیز با یادی از زنده‌یاد ولی‌الله خاکدان یکی از هنرمندان پیشکسوت طراحی صحنه، از صالح پناهی پیشکسوت طراحی صحنه تئا‌تر نصر تقدیر کرد.

نمایش، هنر زنده‌ای است که مسیر خود را می‌یابد

همچنین مهدی شفیعی مدیر مرکز هنرهای نمایشی نیز به عنوان یکی از میهمانان این مراسم با اظهار خرسندی از ایجاد بنیاد استاد محمد و اهداف آن بیان کرد: محمود استاد محمد پیش از هنرمند بودن، انسانی شریف بود. انسانی که صمیمانه و سخاوتمندانه با هر فردی که با او روبه‌رو می‌شد برخورد می‌کرد و بسیار صمیمی بود. منش و مرام او آموزنده بود. برپایی مراسم بزرگداشت برای هنرمندانی چون او و زنده‌یاد رادی جریانی برای تکریم نمایشنامه‌نویسی و هنرمندان معاصر است. نمایش هنر زنده‌ای است که مسیر خود را می‌یابد.

در ادامه، محسن حسن‌زاده که اجرای بخش پایانی مراسم و اهدای جوایز را برعهده داشت، با دعوت از آهو خردمند، قطب‌الدین صادقی، مدیا کاشیگر، مریم زندی و محمود دولت‌آبادی از برگزیدگان نخستین جایزه بنیاد استاد محمد تقدیر کرد:

بر این اساس، از نمایشنامه‌های "کابوس‌های یک پیرمرد خائن ترسو" نوشته نادر برهانی‌مرند، "کوکوی کبوتران حرم" نوشته علیرضا نادری و "قصه ظهر جمعه»"نوشته محمد مساوات تقدیر شد.

جایزه ویژه این دوره نیز به علیرضا نادری نویسنده نمایشنامه "کوکوی کبوتران حرم" اهدا شد. علیرضا نادری در این مراسم حضور نداشت، بنابراین رضا شاهبداغی که به نمایندگی از او در این مراسم حاضر شده بود، جایزه را دریافت و پبام نادری را برای حضار خواند.

تئا‌تر چهره زنده هر جامعه است

در بخش پایانی این مراسم، محمود دولت آبادی ضمن تبریک سالروز تولد بهرام بیضایی و گرامیداشت زنده‌یاد استاد محمد، با اشاره به قدمت هنر تئا‌تر در کشور گفت: در طول این سالیان شخصیت‌های بسیاری داشتیم و داریم که بسیار ارزشمند هستند. افرادی که بسیار کار کردند تا تئا‌تر نیمه جان ما به زیست خود ادامه دهد. تئا‌تر نه تنها معصوم است بلکه غریب است. تنها به آن مانند محفلی می‌نگرند. امیدواریم این وسعت نظر را بپذیریم. تئا‌تر چهره زنده هر جامعه است. ما از مرگ سرشاریم و برای جوانان آرزوی زندگی داریم.

بعد از پایان سخنرانی‌ها، شمع نخستین مراسم جایزه بنیاد استاد محمد به دست آهو هنرمند، با اشک‌هایی که بر صورت او جاری بود، روشن شد.

در حاشیه این مراسم، بخش‌هایی از نمایشنامه‌های زنده یاد استاد محمد اجرا شد.

گفتنی است؛ هنرمندانی چون آهو خردمند، محمود دولت آبادی، پرستو گلستانی، رویا نونهالی، هادی مرزبان، حمیدرضا نعیمی، اصغر همت، شهرامکرمی، محسن ذهتاب، خسرو احمدی، دکتر قطب الدین صادقی، ناصر آویژه، احسان و آرش فلاحت پیشه، مرتضی ضرابی، نادر برهانی مرند، بهزاد صدیقی و... در این مراسم حضور داشتند.