دکتر فرزاد جهان بین کارشناس برجسته معارف اسلامی و علوم سیاسی
درس گفتار انديشه سياسي امام علي (ع) درنهج البلاغه
دراين جلسه به بررسي «چرايي حكومت اسلامی» درنهج البلاغه پرداخته شد.
گروه مذهبی: درابتدا، دكترجهان بين در شروع بحث اصلي اين جلسه، ضرورت وجودي حكومت را مورد سوال قرار داد و گفت «كسي را نمي شود یافت كه قائل به ضرورت حكومت نباشد. به گزارش بولتن نیوز، حتی امروزه که از بی سر بودن جنبشهای اجتماعی جدید سخن گفته می شود در واقع سخن بیراهی است. هرچند این جنبش ها منتشرند و از بستر شبکه های اجتماعی شکل می گیرند اما در واقع اینها هم دارای نوعی رهبری و مدیریت در لایه های پنهانند. آنارشیستها هم که قائل به نفی حکومتند در واقع به نفی سلطه گری و شکل عمودی قدرت معترضند.»
جهان بين، نمونه ي تاريخي اين دسته از مخالفان حكومت را در تاريخ حكومت حضرت امير(ع)، خوارج دانست كه با شعار «لاحكم الا الله» با هر نوع قدرت حاکمیتی مخالفت كرده و حكومت را فقط از آن خداوند متعال می دانستند. وي پاسخ امام علي(ع) را به این گروه اين گفت: «که حکومت امری ناگزیری است خواه حکومت نیکان باشد و خواه حکومت فاجران.»
جهان بین در ادامه این سوال را مطرح کرد که «ضرورت حکومت اسلامی چیست؟» وی قبل از پاسخ به این سوال بیان داشت که «ما باید نگاهی همه جانبه به اندیشه سیاسی علی(ع) داشته باشیم.
به عنوان نمونه در باره عدالت عمدتا در جامعه عدالت اقتصادی و آنهم از نوع توزیعی آن طرح می گرددو مطالبه می شود. در حالی که شاید عدالت سیاسی به معنای اینکه گزینش های سیاسی افراد برمبنای ویژگیهای اکتسابی باشد و نه انتسابی و نیز شناسایی افراد در یک حالت نهادمند و سازمانی صورت بگیرد و نه بر اساس شناختهای شخصی، بر عدالت اقتصادی مقدم باشد که اینکه اگر افراد شایسته در مسند لازم ننشینند نمی توان انتظار تحقق عدالت را داشت.یا به عنوان نمونه ای دیگر می توان به عدالت از منظر سیستمی و قرار دادن هر چیز در جای خود اشاره کرد.»
اين استاد دانشگاه در ادامه گفت: «آیا امروزه کسی به خاطر تصمیمهایی که به طور مداوم عوض می شوند و اقداماتی که به هنگام انجام نمی گیرند از طرف نخبگان مورد اعتراض قرار می گیرند.
آیا خام فروشی نفت به عنوان اصل سرمایه و استفاده از ارز حاصل آن در غیر مسائل بنیادین و زیربنایی سنخیت دارد و عادلانه است؟ علی(ع) به فرزندان خود فرمودند اصل درخت خرما را نبرید و نفروشید بلکه از ثمر آن بهره بگیرید.اینهم عدالت است پس چرا از سوی نخبگان مورد پیگیری قرار نمی گیرد؟»
دكتر جهان بين در ادامه ي بحث، به کارکردهای حكومت در اسلام از ديدگاه امام علي(ع) پرداخت. وی بیان داشت «مروری بر نهج البلاغه به وضوح نشان می دهد که دو سطح از کارکرد از حکومت مدنظر است.
سطح عمومی که شامل تامین امنیت، رفاه ، حل مخاصمات و ... است. اما سطح خاص که اساسا ماموریت ذاتی حکومت اسلامی است این است که حکومت علاوه بر انجام کارکردهای فوق، به احیاء سنت، ابلاغ و رساندن مواعظ به مردم، میراندن بدعتها و تحقق عدالت بپردازد.احیاء سنت جامعترین جمله ای است که می توان در این باره بیان کرد.
علی (ع) در همین باره در نامه 53 تاکید می نماید که علاوه بر جمع آوری خراج و نبرد با دشمنان و آبادانی شهرها به اصلاح امور مردم بپردازد. و طبیعی است در جامعه اسلامی مهمترین وظیفه نظام اسلامی،علاوه بر تامین آبادانی و تلاش برای بهبود معیشت مردم، حمایت مادی و معنوی از جریانی است که بیشترین تلاش را در راستای احیاء سنت و اصلاح امور مردم دارد.»
فايل صوتي اين جلسه را مي توانيد از اينجا دانلود نماييد.
منبع: كانون انديشه جوان
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
