احساس می‌کنم یک بار دیگر متولد شده‌ام

به گزارش بولتن نیوز به نقل از خبرنگار سرویس هنرهای تجسمی ایسنا، مراسم رونمایی کتاب گلچینی از آثار شکسته نستعلیق یدالله کابلی خوانساری با عنوان «سماع در سماع» با حضور معاون امور هنری وزیر ارشاد، هنرمندان و علاقه‌مندان شامگاه دوشنبه، 20 مهرماه، همزمان با روز بزرگداشت حافظ در فرهنگسرای نیاوران برگزار شد.

کابلی خوانساری در این مراسم با بیان اینکه زبانش از صحبت کردن قاصر است، گفت: جز ادای احترام و سپاس بیکران نمی‌توانم چیز دیگری بگویم. من همچنان خدمتگزار کسانی که با شوق خود را به کانون عشق و مهر و معرفت و دنیای خوشنویسی پیوند داده‌اند، هستم. به خودم می‌بالم و وقتی به این کتاب نگاه می‌کنم احساس می‌کنم امروز دوباره متولد شده‌ام.

او افزود: یاد روزگاری افتادم که با دغدغه‌ی نوشتن خط نزد استاد سیدحسن میرخانی می‌رفتم و او برایم شعر«گویند سنگ لعل شود در مقام صبر / آری شود، لیک به خون جگر شود..» را مشق می‌کرد و من تا مدت‌ها معنایش را نمی‌دانستم و بعدها فهمیدم. روزی که برا یاولین بار به عنوان معلم پشت میز نشستم یاد روزهایی افتادم که در شکسته هیچ معلمی نداشتم و با چند فتوکپی کار می‌کردم.

این خوشنویس همچنین بیان کرد: این هنر با همت و کوشش اساتید آبیاری شد و من نیز توفیق هماری با آن‌ها را داشتم. به عزت این تلاش و کوشش و به نام بلند ایران و ریشه‌ها و هویتم قسم می‌خورم که در این مسیر و هدف مقدسی که انتخاب کرده‌ام، خدمتگزار باشم. از برادران میریاقری و خانه فرهنگ و هنر گویا سپاسگزارم که زمنیه چاپ این کتاب را فراهم کردند.

سیدعباس سجادی -مدیرعامل بنیاد آفرینش‌های هنری نیاوران- نیز در این مراسم با بیان اینکه همزمانی رونمایی از کتاب یدالله کابلی و روز بزرگداشت حافظ انتخاب مناسبی است، اظهار کرد: استاد یدالله کابلی یکی از افتخارات هنر ایران است. من می‌خواهم غزلی با تاثیر از غزل حافظ را برای او بخوانم.

مردی که همه عمر دست به خلق زیبایی زد

شهداد فاضلی خوانساری دیگر سخنران این مراسم بود که با اشاره به جامعه مدیون هنرمندانی چون کابلی است، گفت: متاسفانه در دنیایی زندگی می‌کنیم که پر از خبرهای تلخ و ناگوار است و کسانی که اداره‌ی دنیا در دست‌شان است، مسبب رنج‌ها و فقر مردم هستند. کسانی هم در دنیا هستند که زیبایی خلق می‌کنند. کابلی از هنرمندانی است که همه‌ی عمر دست به خلق زیبایی زد، اما هرگز توقعی از جامعه نداشت. ما مدیون هنرمندانی چون او هستیم.

او افزود: شهر خوانسار آدم‌های برجسته زیادی دارد، ولی در حد یدالله کابلی کم داریم. شهرت او در جوامع بین‌المللی نیز پیچیده و این شهرت نه تنها به خاطر هنر او، بلکه مربوط به شخصیت عارفانه‌اش نیز می‌شود. یادم هست وقتی در ونکوور کلاس آموزشی گذاشته بود، چقدر روحیه ایرانی‌های آنجا تغییر کرده بود. هر جلسه‌ای که برگزار می‌شد، خبرش را در آنجا منتشر می‌کردند. دست او را به خاطر همه‌ی خدمات و تولیدات فرهنگی‌اش در این سال‌ها می‌بوسیم و برایش طول عمر و سلامتی آرزو می‌کنیم. در اینجا لازم است از همسر او هم تشکر کنیم؛ چرا که هنرمندان بسیاری موفقیت‌های خود را مدیون همسران‌شان هستند.

دست و ذهن کابلی خسته نشده است

در بخش دیگری از این مراسم غلامحسین امیرخانی –خوشنویس پیشکسوت- با بیان اینکه پیوند و معجزه عجیب هنر کیمیایی است که همه مردم دنیا را به هم پیوند داده، گفت: اگر نیک بنگریم، شرق و غرب عالم در ارادت به عالم فرهنگ و هنر مشترک هستند. کسانی که در زمینه دانش هنر و شناخت عالم آن ورود نکرده‌اند، گاهی عشق و ارادت و علاقه‌شان به این حوزه ارزشمندتر است، چون با خلوص عشق می‌ورزند و با تمام وجود و بدون نگاه کارشناسی در هنر غرق می‌شوند.

او افزود: برای سخن گفتن از هنرمندانی چون یدالله کابلی باید بیش از یک جلسه وقت گذاشت. او از کسانی بود که همکاری موثری با جمعیت یاوری خراسان برای ساخت مدرسه در نقاط مختلف داشت.در بیان واقعیت‌ها چند چیز عامل ارزمشندی و ماندگاری است؛ اول اینکه فضل تقدم چه جایگاهی دارد. اینکه چیزی وجود نداشته باشد و یک نفر آن را به وجود بیاورد یک قیمت دیگری دارد. سال 1350 از خط شکسته سایه و خاطره‌ای بیش باقی نمانده بود. انجمن خوشنویسان با مدیریت ارزمشند خسرو زعیمی به این نتیجه رسیده بود که نباید بگذارد این خط به بوته فراموشی سپرده شود، بنابراین زمینه‌سازی‌هایی برای برگزاری کلاس و تعلیم این خط انجام شد.

این هنرمند ادامه داد: کابلی به این جریان دوام بخشید. این دوام نیازمند اراده محکم و برنامه‌ریزی بود. جامعه بشری بر ستون تعلیم و تعلم استوار است و ارزش این امر با چیز دیگری برابری نمی‌کند. همه خیرات و برکات از رابطه‌ی معلم و شاگردی است. کابلی یکی از موفق‌ترین معلمان خط شکسته است. او در طول این 40 سال این دوام و حرکت را با عشق و علاقه ادامه داده است.

امیرخانی به برگزاری نمایشگاه‌های متعدد توسط این هنرمند اشاره کرد و گفت: دست و ذهن کابلی در این سال‌ها خسته نشده است. او فعال و در حرکت بودهاست. پروردگار بزرگ انسان را با این هدف آفریده که طبیعت را بشناسد و معرفت حاصل از این شناخت موجب شود او در این عرصه‌ی مقدس درست حرکت کند. آنچه که امروز به فراموشی سپرده می‌شود همین موضوع است. مثل این است که قدر مادر خود را ندانیم.

این خوشنویس در پایان سخنانش به لزوم توجه به آداب‌دانی اشاره کرد و گفت: در طول چند سال گذشته آداب‌دانی و برخورد درست فراموش شده است. پیش از این حق بزرگتر و کوچکتری و حق سلام و علیک ارزش داشت و روابط طوری بود که باعث ایجاد محبت و مودت می‌شد، اما حق استاد و شاگردی به‌خصوص در دانشگاه‌ها رعایت نمی‌شود و در غیاب و حضور هم، یکدیگر را می‌خراشیم. اخلاق و رفتار و مهربانی یدالله کابلی الگویی است که می‌توان با نگاه به آن از درشت‌خویی پرهیز و آن را به جرقه‌ی مهر و محبت تبدیل کرد.

کابلی معلمی دست‌نیافتنی بود

علی مرادخانی –معاون امور هنری وزیر ارشاد- نیز در این مراسم، اظهار کرد: شاعرانی چون حافظ با خط هنرمندانی مثل یدالله کابلی در جامعه زندگی می‌کنند. ما در زمنیه‌های مختلف هنری هنرمندان بزرگی داریم، به‌خصوص در زمینه‌ی کتابت و خوشنویسی بزرگانی داریم. آن‌ها با توفیقی که خداوند عطا کرده می‌توانند چنین فضایی را ایجاد کنند.

او افزود: سال‌ها پیش وقتی می‌خواستیم برای مشق خط برویم، کلاس‌های استاد کابلی خیلی شلوغ بود و او را دست‌نیافتنی کرده بود. برای همین می‌گفتند که فقط می‌توان با شاگردان او کار کرد و خودش را نمی‌شود پیدا کرد که دلیلش صفا و صمیمیت اوست. در سال‌های اخیر که مسؤولیتی داشتم، با بسیاری از اساتید حوزه‌های مختلف در ارتباط بودم. بعضی از آدم‌ها هستند که به نوعی زندگی می‌بخشند و من اعتراف می‌کنم که یدالله کابلی آنی دارد که اگر در ارتباط با او باشید، گرفتارش می‌شوید.

مرادخانی همچنین بیان کرد: بیشترین چیزی که از او می‌بینیم صفای باطن و دورن پاک و زلال است. هر لحظه که از او یادی می‌شود، همه احساس شعف و خوشحالی می‌کنند. امیدوارم کماکان این بزرگی و صفا با طول عمر او ادامه داشته باشد.

هنر را با قدرت و سیاسی نمی‌شود آلوده کرد

صادق خرازی نیز از حاضران در این مراسم بود که با اشاره به سه دهه شناختش از کابلی،‌گفت: خوانسار، این شهر پر از مهر و صفا و فرهنگ زادگاه کتابت تاریخ هشت قرن ایران است. از دوره تیموریان به بعد در بین همه کاتبان بزرگ قرآن یک کاتب قدرتمند خوانساری را می‌توان دید.

او افزود:‌انسانیت، شخصیت، مردانگی، همنوع‌دوستی و اخلاق خوب مولفه‌هایی است که کابلی را کابلی کرده است. هنرمند شدن کار آسانی است، اما هنرمند ماندن دشوار و سخت است. امیدوارم قدر هنرمندان را بدانیم. آن‌ها سفیران پرافتخاری هستند که به کجا وارد شوند آبرو برای ما می‌خرند. نه اهل شعارند و نه تمنای چند روزه‌ی دنیوی. کابلی در مسیر کتابت نستعلیق میراث‌دار کتابت خط ایران است. امیدوارم عمری به بلندای آفتاب داشته باشد.

خرازی در پایان اظهار کرد:‌هنر را با قدرت و سیاست نمی‌شود آلوده کرد. قدرت و سیاست رفتنی هستند و آنچه می‌ماند هنر و اخلاق است که سلطان تاریخی قلب‌های ملت ایران هستند.

باید مجسمه‌ای برای کابلی ساخت

هوشنگ اردلان –معمار و از دوستان یدالله کابلی- نیز دز این مراسم گفت: سال 1347 شاهد یک جمع بی‌نظیر در دانشکده هنرهای زیبا بودم. در اولین دیدار، یدالله کابلی را در هیأت یک جوان باصفا دیدم و با دیدن تابلوی کوچکی متبرک به نام «علی (ع)»، شیفته‌اش شدم. 47 سال است که در محضر او هستم. پیشانی او برای من یک محراب متبرک است. مادرم نیز شیفته او بود و به من می‌گفت کابلی جای برادر نداشته‌ات است. من خوشنویس نشدم، اما الماس‌های وجود او از من یک شاعر گمنام ساخت.

اردلان سخنان خود را با خواندن شعری به پایان برد.

سپس همسر یدالله کابلی پشت تریبون قرار گرفت و متنی را در ستایش ویژگی‌های شخصیتی و هنری همسرش برای حاضران خواند.

محمد حیدری –خوشنویس و از شاگردان کابلی- نیز متنی را درباره‌ی این هنرمند برای حاضران خواند.

در پایان این مراسم جواد بختیاری –رییس انجمن خوشنویسان- گفت: جاودانگی رمز و رازش را به راحتی برای کسی فاش نمی‌کند، اما برای کابلی این کار را کرده است. از شهردار خوانسار می‌خواهم یکی از میدان‌های اصلی شهر را به اسم این استاد آراسته کند و ساخت تندیسی فاخر از او را به هنرمندان مجسمه‌ساز سفارش بدهد تا در جای مناسبی از شهر نصب شود.

رونمایی از کتاب گلچینی از آثار شکسته نستعلیق یدالله کابلی خوانساری با عنوان «سماع در سماع» آخرین بخش این مراسم بود.

داریوش اسدزاده، اسرافیل شیرچی، حسین محجوبی، محمد اصفهانی، ساعد باقری، علی‌اکبر صادقی و... از چهره‌های حاضر در این مراسم بودند.