پاشنه آشیل اجرای اقتصاد مقاومتی کجاست؟

گروه سیاسی - یکی از کلیدواژه های راهبردی در منظومه حکومتی رهبر معظم انقلاب، موضوع «اقتصاد مقاومتی» است؛ موضوعی که در سالهای اخیر، به ویژه در دوره تشدید تحریم ها بارها از سوی ایشان مطرح و از آن به عنوان «علاج مشکلات کشور4/3/93»، «کلید حل مشکلات 10/2/93»، «برآورده کننده اهداف اقتصادی جمهوری اسلامی 20/12/92» و «رمز عبور از شرایط تحریم» تعبیر شد.

به گزارش بولتن نیوز، در این منظر، اقتصاد مقاومتی یک سیاست بومی برآمده از فرهنگ انقلاب اسلامی و عامل ایجاد رونق اقتصادی و تدبیری بلند مدت برای اقتصاد کشور است: «مجموعه‌ی سیاستهای اقتصاد مقاومتی در واقع یک الگوی بومی و علمی است که برآمده‌ی از فرهنگ انقلابی و اسلامی ما است؛ متناسب با وضعیت امروز و فردای ما است. ... این یک تدبیر بلندمدت برای اقتصاد کشور است؛ میتواند اهداف نظام جمهوری اسلامی را در زمینه‌ی مسائل اقتصادی برآورده کند؛ میتواند مشکلات را برطرف کند. 20/12/92 اگر سیاستهای كلی اقتصاد مقاومتی، بطور جدی پیگیری و اجرا شوند، امید زیادی وجود دارد كه رونق اقتصادی و اصلاح پایه‌های اقتصادی كشور در میان‌مدت محقق و بخشی از مشكلات مردم حل شود. 6/12/92 ستون فقرات هم عبارت است از تولید؛ ستون فقرات اقتصاد مقاومتی که ما عرض کردیم، عبارت است از تقویت تولید داخلی؛9/2/94 پایه‌ى اقتصاد مقاومتى عبارت است از تقویت تولید داخلى و کاهش وارداتى که یا غیرضرورى است یا مشابه داخلى دارد . 6/3/93»

در آخرین روز از بهمن 1392 و در حالی که کمتر از سه ماه از توافق ژنو بین ایران و کشورهای 1+5 می گذشت، سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی از سوی رهبر انقلاب ابلاغ شد، اما با گذشت نزدیک به دو سال از ابلاغ این سیاست ها متاسفانه شاهدیم که تاکنون، قدم های جدی و قابل قبولی برای اجرایی کردن آن برداشته نشده است.

در ماه های اخیر نیز برخی آمارهای رسمی به ویژه آمارهایی که از حجم اعجاب آور واردات کالا به کشور خبر می داد، از سوی مراجع رسمی اعلام شد که همه این آمارها نشان از بی توجهی به سیاست های اقتصاد مقاومتی به ویژه در زمینه «تقویت تولید داخلی به عنوان ستون فقرات اقتصاد مقاومتی و کاهش و پرهیز از واردات کالاهای غیر ضروری» می داد.

افزایش 362 درصدی واردات اشیاء کلکسیون یا عتیقه‌جات، 45 درصدی واردات مبلمان، 99 درصدی واردات کفش، 354 درصدی کلاه، 347 درصدی عصا و چتر، 392 درصدی فرش و واردات بیش از 2000 تن لوازم آرایشی در سه ماهه اول امسال تنها بخشی از این آمارهای تأسف آور است که همگی خبر از بی توجهی به سیاست های اقتصاد مقاومتی می دهد.

واردات 32.6 میلیون دلاری موز، واردات روغن پالم کرنل تصفیه شده به ارزش 31.2 میلیون دلار، واردات 3.9 میلیون دلاری توتون و تنباکو، 4.4 میلیون دلار عدس و واردات شانه، گیره، مانکن خیاطی و آدمک‌های چوبی برای ویترین مغازه، کیسه خواب، ماهی‌‌های زینتی، گل و برگ و میوه‌های مصنوعی، عینک آفتابی و قرقره ماهیگیری، آناناس، مداد تراش، بیلیارد، شن و ماسه طبیعی، جوراب زنانه، شامپو و پیانو بخش دیگری از این کالاها و آمارهای مربوط به واردات است.

اما به راستی دلیل اجرایی نشدن سیاست های اقتصاد مقاومتی با همه اهمیتی که این سیاست ها دارند، چیست؟ چرا با آنکه تقریبا در طول یک سال و نیم اخیر این موضوع در اکثر سخنرانی ها و بیانات رهبر معظم انقلاب مورد اشاره قرار گرفته، اما همچنان تغییر زیادی در اجرای این سیاست ها دیده نمی شود؟ چرا با آنکه مسئولین کشور در اهمیت و لزوم اجرایی شدن این سیاست ها سخن می گویند، اما حرکت جدی و موثری از آنها دیده نمی شود؟ چرا با آنکه در طول یک سال و نیم اخیر، دولت یازدهم فرصت کافی برای ارائه لوایح به منظور اصلاح قوانین موجود در حوزه اقتصاد مقاومتی را داشته، اما تاکنون این امر صورت نگرفته است؟ پاشنه آشیل اجرای سیاست های اقتصاد مقاومتی کجاست؟

شاید بهترین راه برای رسیدن به پاسخ این سوالات، رجوع به سخنان رهبر انقلاب باشد. ایشان در جلسات مختلف و با بیانات و عباراتی نزدیک به هم، پیرامون نکته ای سخن می گویند که شاید عامل اصلی اجرایی نشدن این سیاست ها در کشور باشد:

«از وقتی که این عنوان ] اقتصاد مقاومتی[ مطرح شده، شاید هزار مرتبه از طرف مسئولین - با کم و زیادش - تأیید شده؛ مسئولین مختلف، فعّالان اقتصادی، حتّی فعّالان سیاسی، مسئولین دولتی، مجلس، غیره، مکرّر گفته‌اند اقتصاد مقاومتی، اقتصاد مقاومتی؛ خب، خوب است؛ لکن با اسم و با تکرار زبانی هیچ اتّفاقی نمی‌افتد؛ هیچ اتّفاقی نمی‌افتد. با بردن اسم دارو و تکرار اسم دارو هیچ بیماری خوب نمیشود؛ دارو را باید مصرف کرد. شما در مجلس، در دولت نگاه کنید ببینید که واقعاً برای اقتصاد مقاومتی به همان مفهوم حقیقی خودش چه‌کارهایی انجام گرفته و چه کارهایی باید انجام بگیرد. این را به نظر من به‌طور جدّی دنبال بکنید. 6/11/93 از روزى که این سیاستهاى اقتصاد مقاومتى اعلام شده است و ذکر آن مکرّر گفته شده است، مسئولین مختلف - دولتى‌ها، مجلس محترم، دستگاه‌هاى مختلف، مسئولان گوناگون - در مقام حمایت و ستایش از این سیاستهاى اقتصاد مقاومتى برآمده‌اند و مکرّر گفته شده، لکن تجربه‌ى بنده به من میگوید که ستایش کافى نیست؛ تعریف کردن کافى نیست؛ حرکت لازم است. بله، افرادى مى‌آیند، مى‌نشینند، در منبرهاى عمومى یا در جلسات خصوصى از مزایاى این اقتصاد مقاومتى مطالبى را بیان میکنند و غالباً هم درست است، امّا خب باید اقدام کرد، عمل کرد. آنچه در مجلس محترم انجام گرفته است مشکور است؛ دولتى‌ها هم فعّالیّتهایى کردند، منتها باید قدم‌به‌قدم دنبال بشود. 4/3/93 به مسئولین دولت عرض میکنم: اقتصاد مقاومتی را جدّی بگیرید. خب، رئیس جمهور محترم گفتند، مسئولین دیگر هم کم‌وبیش اظهار کرده‌اند، گفته‌اند، منتها باید عمل کرد: وَ لا مِمَّن عَلی‌ غَیرِ عَمَلٍ یَتَّکِل؛ این‌جور نباشد که به زبان بگوییم، در عمل کُند حرکت بکنیم. ... ما را از کسانى قرار نده که تکیه‌شان به چیزى غیر از عمل است. نشستن و آرزو کردن و حرّافى کردن و بافتن مطالبى به یکدیگر در جلسات، بدون اینکه عملى به دنبال آن باشد. 16/4/93 مشکلاتی که وجود دارد اوّلاً با گفتن و حرف زدن حل نمیشود؛ اقدام و ابتکار و عمل لازم است.9/2/94 از همه‌ی شما برادران و خواهران هم تشکر میکنم که نشستید و گوش دادید؛ انتظار دارم که ان‌شاءالله این گوش دادن، مقدمه‌ی یک حرکت عمومی باشد . 20/12/92 در جلسه تبیین سیاست‌های اقتصاد مقاومتی»

به نظر می رسد نکته اساسی در عدم اجرایی شدن سیاست های اقتصاد مقاومتی در همین جاست. همه آنهایی که باید دست به کاری بزنند، فعلا مشغول صحبت و سخنرانی و به به و چه چه کردن هستند. این روزها از اقتصاد مقاومتی صحبت کردن زینت مجالس و محافل شده و در این بین آنهایی که باید به فکرِ عمل و اجرایی کردن این سیاست ها باشند، لابد وقت ندارند و شاید اعتقادی هم به این سیاست ها نداشته باشند. ـ ان شاءالله که این طور نیست ـ به نظر می رسد مشکل اصلی همین نکته ای است که در کلام رهبر انقلاب نیز دیده می شود و این کم کاری و بی عملی در حالی است که برای رسیدن به اهداف این سیاست ها باید با «مجاهدتِ در باب اقتصاد مقاومتی 14/6/93» کار کرد و کار را پیش برد.

امید که در روزهای آتی شاهد کاهش این حرف زدن ها و تعارف کردن ها و افزایش میزان کار و عمل در این زمینه باشیم.