ندیشکده واشنگتن :
پیامدهای مثبت و منفی عملیات نظامی ترکیه در سوریه
یک اندیشکده آمریکایی در مقاله‌ای آورده است که علیرغم مزایای تهاجم نظامی ترکیه به سوریه، معایب چنین اقدامی بیشتر از محاسن آن است، و ترکیه باید نهایتاً به یک عملیات نظامی کوچک و محدود بسنده کند.
گروه بین الملل - یک اندیشکده آمریکایی در مقاله‌ای آورده است که علیرغم مزایای تهاجم نظامی ترکیه به سوریه، معایب چنین اقدامی بیشتر از محاسن آن است، و ترکیه باید نهایتاً به یک عملیات نظامی کوچک و محدود بسنده کند.
به گزارش بولتن نیوز، اندیشکده واشنگتن در مقاله‌ای به قلم سونر کاگاپتای مدیر پژوهش‌های ترکیه می‌نویسد: علیرغم مزایای سیاسی کوتاه‌مدت بالقوه برای حزب عدالت و توسعه، تهاجم زمینی به شمال سوریه می‌تواند تهدیدهای بلندمدت متعددی را، از جمله تجدید جدایی‌طلبی کردها، تلافی اقتصادی از سوی روسیه، و تلافی نظامی از سوی نظام «اسد»، حزب اتحاد دموکراتیک، و داعش رقم بزند. گزارش‌های رسانه‌ای اخیر نشان می‌دهد که ترکیه ممکن است در حال تدارک یک تهاجم نظامی به داخل سوریه باشد. به ویژه، نیروهای ترکیه ممکن است به دنبال اشغال قلمرو ۵۵ مایلی بین اعزاز در غرب تا جرابلس در شرق و ایجاد یک سد حائل به عمق ۲۰ مایل در مقابل خشونت کشور همسایه و ایجاد یک منطقه میانی برای شورشیان سوری طرفدار ترکیه است.
• دولت اجازه حمله نظامی را از مجلس دریافت کرده است •
دولت حزب عدالت و توسعه (AKP) در اکتبر گذشته از مجلس اجازه دریافت کرد تا در صورت لزوم از پیاده‌نظام در سوریه یا عراق استفاده کند و در ۲ جولای، اپوزیسیون حزب حرکت ملّی (MHP) –که با حزب عدالت و توسعه در حال مذاکرات ائتلاف است- حمایت خود از چنین عملیاتی را ابراز کرد. با این حال، دیگر ملاحظات داخلی ترکیه مخالف چنین عملیاتی، با موانع بالقوه‌ای از جمله بی‌میلی ارتش، کمبود حمایت عمومی، و اپوزیسیون حزب جمهوری‌خواه خلق (CHP) و حزب دموکراتیک خلق (HDP) هستند. این عوامل موجب اوج گرفتن این سؤال می‌شوند که آنکارا با عملیات در سوریه چه منافع و چه ضررهایی خواهد داشت.
• ترکیه از پیشروی حزب اتحاد دموکرات به سمت غرب بیمناک است •
– مسدود کردن حرکت رو به غرب حزب اتحاد دموکراتیک
تا همین اواخر، مرز ۵۱۰ مایلی ترکیه با سوریه توسط عوامل مختلفی مانند حزب اتحاد دموکراتیک حامی کرد (PYD)، «دولت اسلامی»/داعش، جیش الفتح (که تحت نفوذ گروه جبهه‌النصره وابسته با القاعده است)، و عوامل میانه‌رو شورشی مثل ارتش آزاد سوریه بود.
حزب اتحاد دموکراتیک با حزب کارگر کردستان (PKK) مرتبط است که ترکیه دهه‌ها با آن در جنگ بود تا بالاخره در سال ۲۰۱۲ با این گروه وارد مذاکرات صلح شد. حزب اتحاد دموکراتیک سه منطقه مجزای سوریه را برای مدتی تحت کنترل داشت: عفرین در شمال غرب، کوبانی در منطقه شمال-مرکز و جزیره در شمال شرق. در ماه مه –با کمک حملات هوایی آمریکا- این گروه حدود ۶۰ مایل از قلمرو داعش را بین جزیره و کوبانی اشغال کرد و منطقه‌ای با ۲۵۰ مایل طول را با موفقیت به کنترل خود درآورد. حال آنکارا بیم آن را دارد که این گروه ممکن است تصمیم بگیرند که با حرکت بیشتر به سمت غرب، تمام این سه منطقه را متحد کرده و قلمرو بین اعزاز و طرابلس را اشغال کند.
• ترکیه بدون پاکسازی قومی نمی‌تواند کمربند اعزاز-طرابلس را کنترل کند •
چنین اقدامی بسیار مهم خواهد بود – اگرچه حزب اتحاد دموکرات ممکن است بتواند با حمایت هوایی آمریکا کمربند اعزاز-طرابلس را تحت کنترل نظامی خود درآورد، اما بدون یک جنگ و پاکسازی قومی گسترده نمی‌تواند کنترل این منطقه را که اکثریت مردم آن عرب هستند به دست گیرد. با این حال، آنکارا ممکن است سعی کند که از چیزی که آن را کمربند حفاظتی ۳۸۵ مایلی بالقوه تحت کنترل پ.ک.ک. در جنوب می‌داند، جلوگیری کند.
• خشنودی کردها از موفقیت‌های اخیر در ترکیه، عراق و سوریه •
– از دست دادن کردهای ترکیه
جامعه کردهای ترکیه از موفقیت حزب دموکرات خلق در انتخابات ۷ ژوئن مجلس هیجان‌زده است. این حزب که در قالب چندین انجمن لیبرال شرکت کرده بود، توانست در موفقیتی بی‌سابقه ۸۰ کرسی در پارلمان را از آن خود کند که سومین فراکسیون بزرگ را رقم می‌زند. حال کردها باور دارند که درخواست‌های مربوط به حقوق سیاسی و زبانی آنها دیگر نادیده گرفته نمی‌شود.
همچنین کردهای ترکیه از پیشرفت‌های اخیر در عراق و سوریه خرسند هستند، زیرا در این کشورها نیز کردها در سطوح مختلف استقلال کسب کرده‌اند. آنها توجه عمیق و خاصی به سرنوشت کردهای سوریه دارند، که بسیاری از آنها در سه منطقه محصور زندگی می‌کنند که درست در کنار مرز هستند. روابط شخصی، خانوادگی، جغرافیایی و سیاسی بین کردهای ترکیه و سوریه بسیار عمیق هستند و حزب کارگر کردستان (PKK) و خواهرخوانده‌اش، حزب اتحاد دموکراتیک (PYD) تقریباً به یک اندازه در میان جامعه کردنشین در دو طرف مرز تسلط دارند.
• بحران کوبانی به ضرر اردوغان تمام شد •
این مسئله توضیحی برای تأثیر متقابل بحران کوبانی بر سیاست‌های ترکیه در اوایل سال قبل است. در سپتامبر، وقتی منطقه تحت کنترل حزب اتحاد دموکراتیک تحت حمله داعش قرار گرفت، آنکارا ابتدا از کمک امتناع کرد، زیرا امیدوار بود که از این بحران به عنوان ابزاری برای چانه‌زنی و تحت کنترل درآوردن حزب اتحاد دموکراتیک و حزب کارگر کردستان استفاده کند. این راهبرد نتیجه عکس داشت: آمریکا با تسلیحات و حملات هوایی مداخله کرد و کوبانی دوام آورد و تبدیل به نماد کردها شد. همچنین تصمیم آنکارا موجب شد که حمایت کردها از حزب عدالت و توسعه رئیس‌جمهور «رجب طیب اردوغان» که قبلاً بسیار قوی بود، تضعیف شود. بسیاری از کردهای محافظه‌کار که در گذشته از حزب عدالت و توسعه حمایت می‌کردند رأی خود را به نفع حزب دموکراتیک خلق‌ها تغییر دادند، و باعث شدند که این حزب آمار خود را در قیاس با انتخابات ۲۰۱۱ بیش از دو برابر افزایش دهد.
• عملیات نظامی در سوریه موجب تشدید نارضایتی کردها خواهد شد •
تلاش نظامی ترکیه برای مسدود کردن راه حزب اتحاد دموکراتیک فقط اثر کوبانی را تشدید می‌کند –حزب عدالت و توسعه تمام حمایت کردها را از دست خواهد داد و یا بدتر از آن، کردها تصمیم می‌گیرند که به طور کلی از آنکارا رو برگردانند. کردهای ترکیه سرنوشت کردهای سوریه را به همان شکلی می‌بینند که ترک‌ها سرنوشت برادران نژادی خود در شمال قبرس را می‌بینند و انتظار دارند که دولت به همان میزان از آنها حمایت کند. اگر آنکارا به جای کمک به کردهای سوریه، سعی در مسدود کردن راه آنها داشته باشد، می‌تواند تعهد سیاسی و عاطفی کردها به دولت ترکیه را از بین ببرد و بر ثبات داخلی اثر منفی بگذارد.
• ترکیه تلاش دارد منطقه‌ای برای تقویت شورشیان ضد اسد فراهم کند •
– ایجاد منطقه میانی ضد اسد
در ماه‌های اخیر، ترکیه، قطر و عربستان سعودی منابع خود را به اشتراک گذاشته‌اند تا تسلیحات جدیدی را به نیروهای اپوزیسیون در شمال سوریه برسانند. این مسئله به جیش‌الفتح/جبهه‌النصره امکان داده تا کنترل ادلب را به دست بگیرند که اولین مرکز استانی است که توسط این ائتلاف اشغال شده است. یک منطقه نظامی ترک در سوریه –که می‌تواند به حومه حلب برسد که قبل از جنگ بزرگ‌ترین شهر سوریه بود- یک منطقه میانی برای این ائتلاف می‌شود که بتواند حلب را مورد تهدید قرار داده و یا حتی اشغال کند و هدف حزب عدالت و توسعه را که خارج ساختن نظام «اسد» است را عملی کند.
• عملیات نظامی می‌تواند به رفع مشکل پناه‌جویان کمک کند •
– استقرار مجدد پناه‌جویان در سوریه
مداخله در سوریه می‌تواند به ترکیه در رفع مشکل پناه‌جویان نیز کمک کند. این کشور میزبان نزدیک به ۲ میلیون پناه‌جوی سوری است، که بزرگ‌ترین جمعیت پناه‌جو در جهان هستند. بسیاری از آنها مردم فقیر حومه کشور سوریه هستند، که اغلب به خاطر جنگ آسیب دیده‌اند و حضور رو به فزونی آنها در شهرها و کمپ‌های ترک موجب تنش‌ها اجتماعی و اقتصادی شده که موجب افزایش نارضایتی‌ها از سیاست حزب عدالت و توسعه در قبال سوریه شده است. برای رفع این مشکل، آنکارا می‌تواند بخشی از افراد بی‌خانمان را –یعنی، ۳۰۰ هزار نفر یا رقمی نزدیک به آنکه در حال حاضر در کمپ‌های ترکیه سکونت دارند و همچنین پناه‌جویان احتمالی آینده را- به مناطق نظامی نزدیک به مرز بفرستد.
• اسد، روسیه و ایران می‌توانند موجب بی‌ثباتی هرگونه منطقه نظامی ترکیه در سوریه شوند •
– تحمل خشم اسد، روسیه، ایران و داعش
تهاجم ترکیه برای کمک به شورشیان موجب خشم نظام «اسد» می‌شود که به ارتباط با گروه‌های تروریستی مارکسیستی در داخل ترکیه شهرت دارد. حامی بین‌المللی اصلی «بشار اسد» (مسکو) و حامی منطقه‌ای او (تهران) نیز از چنین حرکتی برافروخته خواهند شد. روسیه و ایران روابطی تاریخی با حزب کارگر کردستان دارند و می‌توانند از این گروه در بی‌ثبات ساختن هرگونه منطقه نظامی ترکیه در داخل سوریه حمایت کنند. مسکو نیز می‌تواند در سازمان ملل فشار برای قطعنامه ضد ترکیه را افزایش دهد اگرچه که آمریکا ممکن است چنین تلاش‌های را متوقف کند. در نهایت، روسیه می‌تواند از برگ برنده انرژی خود علیه آنکارا استفاده کند –ترکیه بیش از نیمی از گاز و نفت طبیعی خود را از روسیه می‌خرد و کاهش عرضه ضربه شدیدی به اقتصاد این کشور خواهد زد.
• داعش در بلندمدت تهدیدی جدی برای ترکیه خواهد بود •
داعش، به نوبه خود، ممکن است در ابتدا تسلیم تهاجم ترکیه شود. این گروه ترجیح می‌دهد که قلمرو خود را به آنکارا ببازد تا به دشمنان اصلی خود یعنی حزب اتحاد دموکراتیک و آمریکا. جنگجویان داعش حتی ممکن است از مناطق خاصی بدون نبرد جدی علیه نیروهای ترکیه عقب‌نشینی کنند. با این حال منطقه نظامی ترکیه در نهایت موجب تقویت عوامل شورشی ضد داعش می‌شود، بنابراین داعش چاره‌ای به جز ابراز خشم خود نسبت به آنکارا نخواهد داشت –در بلندمدت، ترکیه با تهدید جدی داعش مواجه خواهد بود.
• موفقیت عملیات نظامی می‌تواند برگ برنده اردوغان در انتخابات زودهنگام باشد •
– حیات مجدد حزب عدالت و توسعه در صورت انتخابات زودهنگام
«اردوغان» می‌تواند اشغال سریع قلمرو سوریه توسط سوریه را به عنوان پیروزی حزب عدالت و توسعه معرفی کند. اگر ترکیه مجبور به انتخابات زودهنگام شود این مسئله می‌تواند به این حزب کمک کند. بر اساس قانون اساسی، یک دولت جدید باید ظرف ۴۵ روز پس از آنکه سخنگوی مجلس و جانشینان سخنگو بعد از انتخابات انتخاب شدند، تشکیل شود. سخنگوی جدید در ۱ جولای معرفی شد و جانشینان سخنگو در هفته آینده انتخاب خواهند شد، و همزمان شمارش معکوس آغاز خواهد شد. حزب عدالت و توسعه کثرت آرای قوه مقننه را دارد اما اکثریت مورد نیاز برای تشکیل دولت را ندارد. اگر مذاکرات ائتلاف این حزب با احزاب دیگر تا نیمه اوت به ایجاد دولتی با رأی اعتماد منجر نشود، انتخابات جدیدی برگزار خواهد شد.
در این سناریو، تهاجم ترکیه به سوریه موجب حمایت بیشتر کردها از حزب عدالت و توسعه در پای صندوق‌های رأی خواهد شد. به هر حال، در عین حال چنین «عملیات پیروزی» موجب می‌شود رأی‌دهندگان محافظه‌کار از حزب حرکت ملّی شود و «اردوغان» بدون شک امیدوار است این حمایت افزوده موجب پیروزی حزب عدالت و توسعه با اکثریت قاطع شود.
• عملیات نظامی در سوریه در نهایت موجب شکست ترکیه خواهد شد •
– بی‌ثبات ساختن ترکیه در بلندمدت
یک عملیات نظامی در سوریه می‌تواند چندین چالش امنیتی و سیاسی را پیش روی آنکارا قرار دهد. علاوه بر تهدیدهای فوق‌الذکر –بازگشت احتمالی به جدایی‌طلبی در میان کردهای ناخشنود و از نظر سیاسی متحد، در ترکیه؛ حرکات خصمانه روسیه؛ اقدام تلافی‌جویانه نظامی از سوی حکومت «اسد»، حزب اتحاد دموکراتیک و داعش- ترکیه در نهایت در نگاه مردم سوریه، از جمله همه نیروهایی که سعی در تقویت آنها دارد، به عنوان «اشغالگر» شناخته خواهد شد. در پایان، ترکیه ممکن است مجبور شود بین تعهد بلندمدت و پرهزینه به دفاع از منطق نظامی بین طرابلس و اعزاز، یا عقب کشیدن از این منطقه و در نتیجه قبول «شکست» یکی را انتخاب کند.
• آمریکا تمایلی به دخالت مستقیم در جنگ سوریه ندارد •
– سیاست آمریکا
وضعیت آمریکا در زمینه مداخله ترکیه به جزئیات، محدوده و شدت عملیات بستگی دارد. واشنگتن تمایل چندانی به حمایت از تهاجم نظامی گسترده با استفاده از نیروهای پیاده ندارد. ترکیه متحد ناتو است و چنین عملیاتی تهدیدی است که می‌تواند آمریکا را به جنگ با سوریه بکشاند. در مقابل، یک عملیات کوچک‌تر –که به تقویت بخشی از خاک سوریه برای ایجاد منطقه‌ای امن برای گروه‌های شورشی محدود می‌شود- از نظر آمریکا چندان ناخوشایند نیست، به ویژه آنکه چنین عملیاتی خطوط حمایتی داعش را قطع کرده و این گروه را به مناطقی خاص عقب می‌راند. و اگر ترکیه بتواند به جای درگیری با حزب اتحاد دموکراتیک به همکاری با این گروه رو آورد، موجب حمایت ضمنی بیشتر آمریکا، از جمله دسترسی به سرمایه‌های نظامی خاصی از آمریکا، خواهد شد.
به گزارش بولتن نیوز، اندیشکده واشنگتن در مقاله‌ای به قلم سونر کاگاپتای مدیر پژوهش‌های ترکیه می‌نویسد: علیرغم مزایای سیاسی کوتاه‌مدت بالقوه برای حزب عدالت و توسعه، تهاجم زمینی به شمال سوریه می‌تواند تهدیدهای بلندمدت متعددی را، از جمله تجدید جدایی‌طلبی کردها، تلافی اقتصادی از سوی روسیه، و تلافی نظامی از سوی نظام «اسد»، حزب اتحاد دموکراتیک، و داعش رقم بزند. گزارش‌های رسانه‌ای اخیر نشان می‌دهد که ترکیه ممکن است در حال تدارک یک تهاجم نظامی به داخل سوریه باشد. به ویژه، نیروهای ترکیه ممکن است به دنبال اشغال قلمرو ۵۵ مایلی بین اعزاز در غرب تا جرابلس در شرق و ایجاد یک سد حائل به عمق ۲۰ مایل در مقابل خشونت کشور همسایه و ایجاد یک منطقه میانی برای شورشیان سوری طرفدار ترکیه است.
• دولت اجازه حمله نظامی را از مجلس دریافت کرده است •
دولت حزب عدالت و توسعه (AKP) در اکتبر گذشته از مجلس اجازه دریافت کرد تا در صورت لزوم از پیاده‌نظام در سوریه یا عراق استفاده کند و در ۲ جولای، اپوزیسیون حزب حرکت ملّی (MHP) –که با حزب عدالت و توسعه در حال مذاکرات ائتلاف است- حمایت خود از چنین عملیاتی را ابراز کرد. با این حال، دیگر ملاحظات داخلی ترکیه مخالف چنین عملیاتی، با موانع بالقوه‌ای از جمله بی‌میلی ارتش، کمبود حمایت عمومی، و اپوزیسیون حزب جمهوری‌خواه خلق (CHP) و حزب دموکراتیک خلق (HDP) هستند. این عوامل موجب اوج گرفتن این سؤال می‌شوند که آنکارا با عملیات در سوریه چه منافع و چه ضررهایی خواهد داشت.
• ترکیه از پیشروی حزب اتحاد دموکرات به سمت غرب بیمناک است •
– مسدود کردن حرکت رو به غرب حزب اتحاد دموکراتیک
تا همین اواخر، مرز ۵۱۰ مایلی ترکیه با سوریه توسط عوامل مختلفی مانند حزب اتحاد دموکراتیک حامی کرد (PYD)، «دولت اسلامی»/داعش، جیش الفتح (که تحت نفوذ گروه جبهه‌النصره وابسته با القاعده است)، و عوامل میانه‌رو شورشی مثل ارتش آزاد سوریه بود.
حزب اتحاد دموکراتیک با حزب کارگر کردستان (PKK) مرتبط است که ترکیه دهه‌ها با آن در جنگ بود تا بالاخره در سال ۲۰۱۲ با این گروه وارد مذاکرات صلح شد. حزب اتحاد دموکراتیک سه منطقه مجزای سوریه را برای مدتی تحت کنترل داشت: عفرین در شمال غرب، کوبانی در منطقه شمال-مرکز و جزیره در شمال شرق. در ماه مه –با کمک حملات هوایی آمریکا- این گروه حدود ۶۰ مایل از قلمرو داعش را بین جزیره و کوبانی اشغال کرد و منطقه‌ای با ۲۵۰ مایل طول را با موفقیت به کنترل خود درآورد. حال آنکارا بیم آن را دارد که این گروه ممکن است تصمیم بگیرند که با حرکت بیشتر به سمت غرب، تمام این سه منطقه را متحد کرده و قلمرو بین اعزاز و طرابلس را اشغال کند.
• ترکیه بدون پاکسازی قومی نمی‌تواند کمربند اعزاز-طرابلس را کنترل کند •
چنین اقدامی بسیار مهم خواهد بود – اگرچه حزب اتحاد دموکرات ممکن است بتواند با حمایت هوایی آمریکا کمربند اعزاز-طرابلس را تحت کنترل نظامی خود درآورد، اما بدون یک جنگ و پاکسازی قومی گسترده نمی‌تواند کنترل این منطقه را که اکثریت مردم آن عرب هستند به دست گیرد. با این حال، آنکارا ممکن است سعی کند که از چیزی که آن را کمربند حفاظتی ۳۸۵ مایلی بالقوه تحت کنترل پ.ک.ک. در جنوب می‌داند، جلوگیری کند.
• خشنودی کردها از موفقیت‌های اخیر در ترکیه، عراق و سوریه •
– از دست دادن کردهای ترکیه
جامعه کردهای ترکیه از موفقیت حزب دموکرات خلق در انتخابات ۷ ژوئن مجلس هیجان‌زده است. این حزب که در قالب چندین انجمن لیبرال شرکت کرده بود، توانست در موفقیتی بی‌سابقه ۸۰ کرسی در پارلمان را از آن خود کند که سومین فراکسیون بزرگ را رقم می‌زند. حال کردها باور دارند که درخواست‌های مربوط به حقوق سیاسی و زبانی آنها دیگر نادیده گرفته نمی‌شود.
همچنین کردهای ترکیه از پیشرفت‌های اخیر در عراق و سوریه خرسند هستند، زیرا در این کشورها نیز کردها در سطوح مختلف استقلال کسب کرده‌اند. آنها توجه عمیق و خاصی به سرنوشت کردهای سوریه دارند، که بسیاری از آنها در سه منطقه محصور زندگی می‌کنند که درست در کنار مرز هستند. روابط شخصی، خانوادگی، جغرافیایی و سیاسی بین کردهای ترکیه و سوریه بسیار عمیق هستند و حزب کارگر کردستان (PKK) و خواهرخوانده‌اش، حزب اتحاد دموکراتیک (PYD) تقریباً به یک اندازه در میان جامعه کردنشین در دو طرف مرز تسلط دارند.
• بحران کوبانی به ضرر اردوغان تمام شد •
این مسئله توضیحی برای تأثیر متقابل بحران کوبانی بر سیاست‌های ترکیه در اوایل سال قبل است. در سپتامبر، وقتی منطقه تحت کنترل حزب اتحاد دموکراتیک تحت حمله داعش قرار گرفت، آنکارا ابتدا از کمک امتناع کرد، زیرا امیدوار بود که از این بحران به عنوان ابزاری برای چانه‌زنی و تحت کنترل درآوردن حزب اتحاد دموکراتیک و حزب کارگر کردستان استفاده کند. این راهبرد نتیجه عکس داشت: آمریکا با تسلیحات و حملات هوایی مداخله کرد و کوبانی دوام آورد و تبدیل به نماد کردها شد. همچنین تصمیم آنکارا موجب شد که حمایت کردها از حزب عدالت و توسعه رئیس‌جمهور «رجب طیب اردوغان» که قبلاً بسیار قوی بود، تضعیف شود. بسیاری از کردهای محافظه‌کار که در گذشته از حزب عدالت و توسعه حمایت می‌کردند رأی خود را به نفع حزب دموکراتیک خلق‌ها تغییر دادند، و باعث شدند که این حزب آمار خود را در قیاس با انتخابات ۲۰۱۱ بیش از دو برابر افزایش دهد.
• عملیات نظامی در سوریه موجب تشدید نارضایتی کردها خواهد شد •
تلاش نظامی ترکیه برای مسدود کردن راه حزب اتحاد دموکراتیک فقط اثر کوبانی را تشدید می‌کند –حزب عدالت و توسعه تمام حمایت کردها را از دست خواهد داد و یا بدتر از آن، کردها تصمیم می‌گیرند که به طور کلی از آنکارا رو برگردانند. کردهای ترکیه سرنوشت کردهای سوریه را به همان شکلی می‌بینند که ترک‌ها سرنوشت برادران نژادی خود در شمال قبرس را می‌بینند و انتظار دارند که دولت به همان میزان از آنها حمایت کند. اگر آنکارا به جای کمک به کردهای سوریه، سعی در مسدود کردن راه آنها داشته باشد، می‌تواند تعهد سیاسی و عاطفی کردها به دولت ترکیه را از بین ببرد و بر ثبات داخلی اثر منفی بگذارد.
• ترکیه تلاش دارد منطقه‌ای برای تقویت شورشیان ضد اسد فراهم کند •
– ایجاد منطقه میانی ضد اسد
در ماه‌های اخیر، ترکیه، قطر و عربستان سعودی منابع خود را به اشتراک گذاشته‌اند تا تسلیحات جدیدی را به نیروهای اپوزیسیون در شمال سوریه برسانند. این مسئله به جیش‌الفتح/جبهه‌النصره امکان داده تا کنترل ادلب را به دست بگیرند که اولین مرکز استانی است که توسط این ائتلاف اشغال شده است. یک منطقه نظامی ترک در سوریه –که می‌تواند به حومه حلب برسد که قبل از جنگ بزرگ‌ترین شهر سوریه بود- یک منطقه میانی برای این ائتلاف می‌شود که بتواند حلب را مورد تهدید قرار داده و یا حتی اشغال کند و هدف حزب عدالت و توسعه را که خارج ساختن نظام «اسد» است را عملی کند.
• عملیات نظامی می‌تواند به رفع مشکل پناه‌جویان کمک کند •
– استقرار مجدد پناه‌جویان در سوریه
مداخله در سوریه می‌تواند به ترکیه در رفع مشکل پناه‌جویان نیز کمک کند. این کشور میزبان نزدیک به ۲ میلیون پناه‌جوی سوری است، که بزرگ‌ترین جمعیت پناه‌جو در جهان هستند. بسیاری از آنها مردم فقیر حومه کشور سوریه هستند، که اغلب به خاطر جنگ آسیب دیده‌اند و حضور رو به فزونی آنها در شهرها و کمپ‌های ترک موجب تنش‌ها اجتماعی و اقتصادی شده که موجب افزایش نارضایتی‌ها از سیاست حزب عدالت و توسعه در قبال سوریه شده است. برای رفع این مشکل، آنکارا می‌تواند بخشی از افراد بی‌خانمان را –یعنی، ۳۰۰ هزار نفر یا رقمی نزدیک به آنکه در حال حاضر در کمپ‌های ترکیه سکونت دارند و همچنین پناه‌جویان احتمالی آینده را- به مناطق نظامی نزدیک به مرز بفرستد.
• اسد، روسیه و ایران می‌توانند موجب بی‌ثباتی هرگونه منطقه نظامی ترکیه در سوریه شوند •
– تحمل خشم اسد، روسیه، ایران و داعش
تهاجم ترکیه برای کمک به شورشیان موجب خشم نظام «اسد» می‌شود که به ارتباط با گروه‌های تروریستی مارکسیستی در داخل ترکیه شهرت دارد. حامی بین‌المللی اصلی «بشار اسد» (مسکو) و حامی منطقه‌ای او (تهران) نیز از چنین حرکتی برافروخته خواهند شد. روسیه و ایران روابطی تاریخی با حزب کارگر کردستان دارند و می‌توانند از این گروه در بی‌ثبات ساختن هرگونه منطقه نظامی ترکیه در داخل سوریه حمایت کنند. مسکو نیز می‌تواند در سازمان ملل فشار برای قطعنامه ضد ترکیه را افزایش دهد اگرچه که آمریکا ممکن است چنین تلاش‌های را متوقف کند. در نهایت، روسیه می‌تواند از برگ برنده انرژی خود علیه آنکارا استفاده کند –ترکیه بیش از نیمی از گاز و نفت طبیعی خود را از روسیه می‌خرد و کاهش عرضه ضربه شدیدی به اقتصاد این کشور خواهد زد.
• داعش در بلندمدت تهدیدی جدی برای ترکیه خواهد بود •
داعش، به نوبه خود، ممکن است در ابتدا تسلیم تهاجم ترکیه شود. این گروه ترجیح می‌دهد که قلمرو خود را به آنکارا ببازد تا به دشمنان اصلی خود یعنی حزب اتحاد دموکراتیک و آمریکا. جنگجویان داعش حتی ممکن است از مناطق خاصی بدون نبرد جدی علیه نیروهای ترکیه عقب‌نشینی کنند. با این حال منطقه نظامی ترکیه در نهایت موجب تقویت عوامل شورشی ضد داعش می‌شود، بنابراین داعش چاره‌ای به جز ابراز خشم خود نسبت به آنکارا نخواهد داشت –در بلندمدت، ترکیه با تهدید جدی داعش مواجه خواهد بود.
• موفقیت عملیات نظامی می‌تواند برگ برنده اردوغان در انتخابات زودهنگام باشد •
– حیات مجدد حزب عدالت و توسعه در صورت انتخابات زودهنگام
«اردوغان» می‌تواند اشغال سریع قلمرو سوریه توسط سوریه را به عنوان پیروزی حزب عدالت و توسعه معرفی کند. اگر ترکیه مجبور به انتخابات زودهنگام شود این مسئله می‌تواند به این حزب کمک کند. بر اساس قانون اساسی، یک دولت جدید باید ظرف ۴۵ روز پس از آنکه سخنگوی مجلس و جانشینان سخنگو بعد از انتخابات انتخاب شدند، تشکیل شود. سخنگوی جدید در ۱ جولای معرفی شد و جانشینان سخنگو در هفته آینده انتخاب خواهند شد، و همزمان شمارش معکوس آغاز خواهد شد. حزب عدالت و توسعه کثرت آرای قوه مقننه را دارد اما اکثریت مورد نیاز برای تشکیل دولت را ندارد. اگر مذاکرات ائتلاف این حزب با احزاب دیگر تا نیمه اوت به ایجاد دولتی با رأی اعتماد منجر نشود، انتخابات جدیدی برگزار خواهد شد.
در این سناریو، تهاجم ترکیه به سوریه موجب حمایت بیشتر کردها از حزب عدالت و توسعه در پای صندوق‌های رأی خواهد شد. به هر حال، در عین حال چنین «عملیات پیروزی» موجب می‌شود رأی‌دهندگان محافظه‌کار از حزب حرکت ملّی شود و «اردوغان» بدون شک امیدوار است این حمایت افزوده موجب پیروزی حزب عدالت و توسعه با اکثریت قاطع شود.
• عملیات نظامی در سوریه در نهایت موجب شکست ترکیه خواهد شد •
– بی‌ثبات ساختن ترکیه در بلندمدت
یک عملیات نظامی در سوریه می‌تواند چندین چالش امنیتی و سیاسی را پیش روی آنکارا قرار دهد. علاوه بر تهدیدهای فوق‌الذکر –بازگشت احتمالی به جدایی‌طلبی در میان کردهای ناخشنود و از نظر سیاسی متحد، در ترکیه؛ حرکات خصمانه روسیه؛ اقدام تلافی‌جویانه نظامی از سوی حکومت «اسد»، حزب اتحاد دموکراتیک و داعش- ترکیه در نهایت در نگاه مردم سوریه، از جمله همه نیروهایی که سعی در تقویت آنها دارد، به عنوان «اشغالگر» شناخته خواهد شد. در پایان، ترکیه ممکن است مجبور شود بین تعهد بلندمدت و پرهزینه به دفاع از منطق نظامی بین طرابلس و اعزاز، یا عقب کشیدن از این منطقه و در نتیجه قبول «شکست» یکی را انتخاب کند.
• آمریکا تمایلی به دخالت مستقیم در جنگ سوریه ندارد •
– سیاست آمریکا
وضعیت آمریکا در زمینه مداخله ترکیه به جزئیات، محدوده و شدت عملیات بستگی دارد. واشنگتن تمایل چندانی به حمایت از تهاجم نظامی گسترده با استفاده از نیروهای پیاده ندارد. ترکیه متحد ناتو است و چنین عملیاتی تهدیدی است که می‌تواند آمریکا را به جنگ با سوریه بکشاند. در مقابل، یک عملیات کوچک‌تر –که به تقویت بخشی از خاک سوریه برای ایجاد منطقه‌ای امن برای گروه‌های شورشی محدود می‌شود- از نظر آمریکا چندان ناخوشایند نیست، به ویژه آنکه چنین عملیاتی خطوط حمایتی داعش را قطع کرده و این گروه را به مناطقی خاص عقب می‌راند. و اگر ترکیه بتواند به جای درگیری با حزب اتحاد دموکراتیک به همکاری با این گروه رو آورد، موجب حمایت ضمنی بیشتر آمریکا، از جمله دسترسی به سرمایه‌های نظامی خاصی از آمریکا، خواهد شد.
منبع: اشراف
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
