اصولگرای واقعی به اصلاح مدیریت، نظارت و احیای اقتصاد ایران معتقد است

گروه اقتصادی، خبرگزاری نسیم  و رجانیوز در مقاله ای با عنوان "ماموریت قائم مقام کارگزاران در سایپا چیست؟" به جای آن که به نقد علمی و اقتصادی  و تحلیل سوابق مدیریتی در ارتباط با انتخاب احتمالی سعید لیلاز به عنوان یک چهره بیشتر اقتصادی، برای مدیریت سایپا، بپردازد،تلاش کرده که با ورود به مباحث سیاسی و گمانه زنی در مورد انتخابات آینده مجلس و سوابق او در چند سال اخیر، نوعی  ماموریت سیاسی برای لیلاز در سایپا  و در حاشیه انتخابات، تعریف کند!

به گزارش بولتن نیوز، این در حالیست که شرایط اقتصادی و سیاسی کشور در حال حاضر ضرورت همدلی و رویکرد همراه با اعتدال و تدبیر و امید را در پیش گرفته و پیام انتخابات سال 92  و رای مردم نیز ضرورت استفاده از مدیران توانمند و با تجربه و آشنا با مسائل اقتصادی و صنعتی و همچنین دارای نفوذ کلام در ساختار سیاسی و مدیران سیاسی را مطرح کرده است و لذا در نقد انتخاب مدیران، به جای رویکرد افراطی و سیاسی و نقد وابستگی جناحی و حزبی افراد، باید به سوابق و دانش و توان مدیریتی و نفوذ کلام آنها در ساختار سیاسی کشور و همراهی و همدلی آنها با دولت و نیروهای کشور توجه شود.

افرادی مانند لیلاز، صرف نظر از فعالیت سیاسی و عضویت در تشکل های سیاسی، که آن را بر اساس اعتقاد به وجود شفافیت در بازار سیاست انتخاب کرده اند، دلسوز کشور و مردم هستند و برای بهبود مدیریت کشور تلاش می کنند نقد می کنند ودائم تذکر می دهند و راهنمایی می کنند.

به همدلی همه نیروهای کشور، حاکمیت قانون و اصلاح ساختار و احیای بخش های مختلف سیاسی و اقتصادی و اجتماعی کشور معتقدند و برای سربلندی کشور تلاش می کنند و چه آنها را اصلاح طلب یا اصولگرا یا معتدل و میانه رو بنامیم معتقد به اصولی هستند که از علم و تجربه و دانش و همدلی و اعتقادات و فرهنگ مردم ایران سرچشمه گرفته است و لذا به قول لیلاز، اصولگرای واقعی ما هستیم که به علم و دانش اقتصاد و تجربه مدیریت بشر و تحولات گذشته و امروز توجه داریم و از آن درس می گیریم و نقش مردم و دانش و علم و همراهی همه نیروهای جامعه در احیا  و بهبود واعتلای کشور را پذیرفته ایم و به تحولات واقعی جامعه و اقتصاد و هدایت و نظارت بر عملکردها توجه داریم.

لیلاز در پاسخ به پرسشی در مورد اولویت مسائل مدیریت اقتصاد و مسائل اجتماعی، می گوید: در حال حاضر نظارت بر عملکرد بخش های اقتصاد و ارائه شاخص هایی که عملکرد بخش های مالی، مدیریتی و نقش دولت و نظام تدبیر را تقویت کند، در اولویت است و این نکته نشان می دهد که او به نقش و عملکرد همه بخش های اقتصاد و دولت و نهادهای نظارتی  و همراهی نهادهای مختلف از دادگستری و قوه قضاییه گرفته تا مجلس و رسانه هاو نهادهای دیگر و همدلی و همکاری آنها برای تقویت نظارت و شفاف سازی و کاهش فساد ورانت و... معتقد است.

براین اساس نه تنها دیدگاه سیاسی داشتن برای یک مدیر اقتصادی و صنعتی نامناسب نیست بلکه اتفاقا دایره تفکر و احاطه مدیریتی او را در شرایط امروز کشور ما تقویت می کند و به او فرصت ها و ویژگی هایی می دهد که بتواند به کشورش بهتر خدمت کند و اثرگذارتر باشد.

نگاهی به تجربه کشورهای مختلف و نوظهور و در حال گذار، نشان می دهد که تشکیل حزب و تشکل سیاسی در عین حال که نقد جدی عملکرد حزب حاکم سیاسی را به همراه دارد عملا شرایط را برای تربیت مدیرانی توانمند و جامع نگر و آشنا به اصول و قواعد مدیریتی و معتقد به اصلاح ساختار اقتصاد را فراهم می آورد تا سیاست ها و تصمیم های بهتر و جایگزین را ارائه دهند و برای به دست گرفتن مدیریت در هر شرایطی آماده باشند. لذا عضویت یک مدیر در یک تشکل سیاسی و حزب، نه تنها مذموم نیست بلکه اتفاقا کاری شایسته در  جهت شفاف سازی دیدگاه سیاسی افراد است و موجب تقویت توان آنها می شود. در این راستا، سعید لیلاز در سال های فعالیت خود از سال های دهه 60 تاکنون همواره به صورت شفاف، دیدگاه های سیاسی و عملکرد خود را در معرض ارزیابی مردم و مسوولان و رسانه ها قرار داده و تفکر و داده ها و پردازش فکر خود را منتشر کرده است.

جامعه ایران و رسانه ها ومحافل سیاسی و اقتصادی، از لیلاز بیش از چهره و فعال سیاسی،  از او به عنوان یک  مدیر صنعتی و چهره پرتلاش و خستگی ناپذیر و پیگیر مسائل اقتصادسیاسی یاد می کنند. لیلاز با فعالیت مستمر خود در عرصه اقتصاد و صنعت، روزنامه نگاری، مقاله نویسی، گفت وگو با رسانه ها و تحلیل مسائل مختلف اقتصادی و سیاسی، به صورت شفاف دیدگاه و رفتار  و عملکرد خود را معرفی کرده است و نکته ابهام و ناشناخته از او باقی نمانده است. 

این عملکرد و نحوه رفتار افرادی مانند لیلاز موجب شده که نه تنها به صورت مستمر در جریان مسائل و تحولات جهان و ایران و منطقه قرار  گرفته و آگاهی و تسلط نسبی بر مسائل و شرایط و ویژگی های اقتصاد و جامعه ایران داشته باشند بلکه از توان و قدرت پیش بینی و تطبیق مسائل  برخوردار باشند و اصلاح ساختارها و بهبود مدیریت و هماهنگ سازی و همراهی و همدلی مجموعه نیروهای کشور را به پیش ببرند.  

لذا  شایسته است که با نگاهی به سوابق او نتایجی که تاکنون حاصل شده را مبنای ارزیابی یک انتخاب مدیریتی قرار دهیم نه ابهامات سیاسی و گمانه زنی هایی که درستی یا اشتباه آنها در آینده مشخص می شود و نباید مدیران توانمند و دلسوز کشور را ماموران تجهیز منابع مالی معرفی کنیم.

در شرایط کنونی، آنچه مهمتر از وابستگی سیاسی افراد باید مورد توجه باشد، شرایطی است که اقتصاد و صنعت و مجموعه های بزرگ صنعتی مانند سایپا به عنوان یک شرکت بورسی بزرگ و اثرگذار بر روند شاخص بورس و تحولات بازار خودرو و رضایت مردم و مصرف کنندگان و اشتغال کشور و اقتصاد با آن مواجه هستند.

واقعیت این است که فضای کسب وکار تغییر کرده و عملکرد مدیران امروز را نمی توان با مدیران چند سال قبل مقایسه کرد و افراد آگاه تر و مسلط و آشنا به مسائل روز اقتصاد لازم است که اثرات تغییرفضای کسب و کار و راه برطرف کردن آنها را بشناسند و قادر به احیای محیط کار و صنعت باشند.

کاهش تولید، کمبود منابع و نقدینگی، مشکلات ساختاری و مدیریتی، ضرورت سازگاری سایپا و ارتباط آن با شرکت های معتبر خارجی و صاحب دانش فنی، ارتباط با مدیران سیاسی و مجموعه مدیریتی و سیاسی کشور، نهادهای مختلف، مجموعه های کارگری، و... نیازمند انتخاب مدیرانی است که هم اقتصاد و صنعت و خودروسازی را بشناسند و هم با ساختار اقتصاد و شاخص ها و روندهای اقتصاد آشنا باشند و دارای نفوذ کلام در مدیران کشور، بانک ها، مجموعه های اقتصادی، و نهادهای مرتبط با آن باشند.

براین اساس، فردی مانند سعید لیلاز که سال ها مدیریت مجموعه های صنعتی و خودروسازی از سازمان گسترش و نوسازی صنایع تا ایران خودرو، سایپا، شرکت گواه، ایران خودرو دیزل را در کارنامه خود دارد و سال ها به عنوان یک روزنامه نگار و کارشناس تاریخ و اقتصاد، در جستجوی مفاهیم، حقایق، واقعیت ها، شاخص ها،‌رفتار اقتصاد و بازار و عوامل تولید و بازیگران و اقتصادگردانان و ... بوده و علاوه بر شناخت ادبیات اقتصادی و آموزه های اقتصاد و قواعد و خلاف قاعده های اقتصاد جهان، دانش خود را با اطلاعات و آمار و ارقام به صورت مستمر به روز کرده است و شاگردان و خبرنگاران و همکاران بسیاری را پخته  و کارآزموده کرده است و... می تواند فردی شایسته برای چنین انتخابی باشد. او هم صنعت را می شناسد هم فضای کسب وکار و سیاست را می شناسد و هم با قواعد تجاری و مدیریتی وصنعتی و آشنا است و لذا رفع مشکلات روز مجموعه سایپا به چنین مدیرانی نیازمند است.

در نتیجه باید به جای پرداختن به حاشیه انتخاب یک مدیر صنعتی، به متن و اصول احیای شرکت های بزرگ و اقتصاد کشور توجه کنیم.  کسانی مانند سعید لیلاز باید انتخاب شوند که می گویند: اصولگرای واقعی کسانی هستند که به قواعد و آموزه ها و ادبیات اقتصاد آشنا و اعتقاد دارند و حتی خلاف قاعده ها را می شناسند و در شرایط امروز کشور، تقویت  نظارت بر اقتصاد و موسسات مالی و شاخص ها و رفتارها و مقررات را اولویت اقتصاد معرفی می کنند تا فساد و رانت و نابرابری و فرصت های ویژه را به محیط رقابتی و شفاف همراه با انگیزه کار و سرمایه گذاری تبدیل کند. کسانی که همدلی بین همه نیروهای دلسوز کشور را ایجاد می کنند تا از توان همه در جای مناسب خود استفاده شود. 

لذا نباید اصل و متن تحولات اقتصاد وصنعت کشور و ضرورت احیای مجموعه سایپا و سایر بخش های اقتصاد را با ارائه پرسش هایی سیاسی و حاشیه ای به حاشیه ببریم و اصل موضوع بهبود مدیریت سایپا و صنعت خودروسازی کشور را به خاطر مسائل سیاسی و رقابت های سیاسی فراموش کنیم.

لازم است منتقدان سیاست های دولت که به انتخاب مدیران مجموعه های اقتصادی انتقاد دارند به این نکته توجه داشته باشند،  که امروز موضوع کشور و ضرورت ها و احیای اقتصاد مهمتر از رقابت های سیاسی است و دلیل پیروزی شعار تدبیر و امید واعتدال و میانه روی همین است که همکاری و همدلی از رقابت های سیاسی گذشته مهمتر است و نباید تجربه های تلخ و برخی فراز و نشیب ها را بزرگنمایی کنیم و از همکاری و همدلی و استفاده از نیروهای با استعداد و توانمند و دلسوز کشور جلوگیری کنیم. از همان تجربه تلخ نیز باید درس گرفت باید در کنار هم و دست در دست یکدیگر کار کنیم و به جای به حاشیه راندن از توان افراد متخصص و توانمند و دلسوز بهره ببریم.

توجه داشته باشیم که  این اولین بار نیست که افرادی با فعالیت سیاسی و در عین حال توان مند در مدیریت صنعتی و اقتصادی برای مجموعه های صنعتی کشور انتخاب می شوند و این نه تنها نقطه ضعف و ایراد محسوب نمی شود بلکه اتفاقا نقطه قوت مدیران برای ارتباط موثر با مجموعه های مدیریتی و سیاسی کشور است.

لذا بهتر است که در نقد انتخاب مدیران، ابتدا به سوابق و نوشته ها و عملکردهای افراد توجه شود نه سمت و سوی سیاسی آنها، زیرا اگر قرار باشد که به خاطر تفکر و دیدگاه سیاسی و یا عضویت در یک تشکیلات سیاسی، افراد را به حاشیه و انزوا ببریم و از توان آنها استفاده نشود، در نتیجه باید مدیرانی را انتخاب کنیم که قادر به حل مشکلات مجموعه های بزرگ صنعتی مانند سایپا نیستند.

بنا به اظهارات مدیران سابق خودروسازی کشور، از آقای منطقی در ایران خودرو گرفته تا آقای پوستین دوز در سایپا، بیش از 50 درصد وقت مدیران خودروسازی برای پاسخ گویی به نهادهای مختلف، رفع موانع، چانه زنی برای دریافت تسهیلات، شماره گذاری و... صرف می شود و مدیران خودروساز به جای حضور در سالن تولید و مونتاژ باید دائم در نیروی انتظامی، بانک، موسسه استاندارد و سایر نهادها حضور یابند و دائم در مورد مسائلی توضیح دهند که قاعدتا ارتباط مستقیم با کیفیت و قیمت خودرو ندارد اما به دلیل شرایط ساختاری اقتصاد ایران، بازار خودرو و صنعت خودروسازی را تحت تاثیر قرار داده است.

لذا اگر فردی که به مسائل ساختار اقتصاد، ساختار سیاسی، مجلس، دولت، نهادهای مختلف آشنایی بهتری دارد و از نفوذ کلام در مدیران کشور برخوردار است استفاده شود بهتر می تواند به کاهش مشکلات و احیای ساختار مالی و تولیدی شرکت سایپا اقدام کند. 

توجه داشته باشیم که حداقل 7 تغییر بزرگ در فضای کسب و کار ایران در سال های اخیر اتفاق افتاده است و نیاز به نقدینگی را بین 4 تا 16 برابر شرایط قبل افزایش داده است و خریدهای نقدی را جایگزین خریدهای اعتباری کرده است.

ساختار مالی و سرمایه سایپا و سایر شرکت ها باید اصلاح شود، هزینه های مالی تهیه پول و وام از بانک ها باید کاهش یابد.

سازمان گسترش به عنوان سهامدار اصلی سایپا و خودروسازان برای انباشت سود سهام و افزایش سرمایه باید این شرکت ها را حمایت کند و با آنها همدل و همراه شود.

مذاکره با خودروسازان خارجی و بازیگران بازار باید با دقت و رعایت اصول و قواعد تجارت خارجی پیگیری شود.

تقویت اعتبار مدیریت و اعتماد به مدیران سایپا و سایر شرکت ها نکته مهمی است که می تواند رونق و گردش مالی بیشتر ایجاد کند.

ارتباط سایپا و مجموعه های صنعتی دیگر با نهادهای مختلف از بانک ها گرفته، تا وزارت اقتصاد، نیروی انتظامی و... در جهت احیای فضای کسب وکار و بهبود شرایط کسب وکار پیگیری شود و... .
 

این ها و بسیاری از الزامات دیگر که از حوصله این مقاله خارج است باید توسط مدیرانی پیگیری شود که تجربه کافی را در خودروسازی دارند و به مسائل اقتصاد آگاهند و شاخص ها و روندها را می شناسند و به اصول علم اقتصاد و تجارت و مدیریت آشنا هستند و توان نه گفتن به روندها و خواسته های نامطلوب و رانت جویانه را دارند و دارای نفوذ کلام در مدیران سیاسی کشور هستند و... .

 در نتیجه ضرورت انتخاب یک مدیر پر تلاش و متخصص اقتصاد و خودروسازی، برای کمک به وضعیت یکی از شرکت های مهم صنعتی، خودروسازی و بورسی کشور یعنی سایپا، در این شرایط مطرح است و شخصی مانند سعید لیلاز به خاطر ویژگی ها و اصولی که او به آن معتقد است و شفافیت در عملکرد او، دلسوزی او برای کشور و اقتصاد و مردم، و روحیه پرتلاش و شاداب وی می تواند انتخابی مناسب و شایسته باشد و نباید مسائلی که جو همدلی و اعتدال و میانه روی را به حاشیه می برد، باعث شود که از مدیران شایسته کشور در این مقطع حساس استفاده نشود. 

"نه" گفتن در مدیریت یکی از ویژگی های مهمی است که هر مدیری دارا نیست و به خاطر رعایت برخی ملاحظات و مقاومت ها، مدیران سعی دارند عده ای را راضی نگه دارند تا کارشان پیش برود و محبوبیت نسبی داشته باشند.

مشکل برخی مدیران این است که تصور می کنند که با تغییر ساختار نیروی انسانی و مدیران، باید تغییر ایجاد کنند یا در مقابل یک روند اشتباه نه نگویند.

اما برخی مدیران از جمله سعید لیلاز، با کمترین تغییر در ساختار نیروی انسانی و رعایت شرایط زندگی و تعلقات نیروی انسانی و با احترام و مهربانی و رفتار مناسب و لبخند و همراه با گشاده رویی، در عین حال که توان نیروهای مجموعه را بالا می برد و به آنها ضرورت ها و الزامات و شرایط را توضیح می دهد و آنها را همراه خود می کند و از آنها افرادی صاحب صلاحیت و همراه با دانش و تخصص تربیت می کند اما در عین حال روندهای اشتباه را اصلاح می کند و به راحتی در برابر روند غلط  نه می گوید و جالب است که کارکنان و مدیران نیز این موضوع را درک می کنند و به نیت و حقیقت تصمیم گیری مدیر خود احترام می گذارند و اثر این تصمیم را بر کار خود مثبت ارزیابی می کنند لذا به جای تغییرات زیاد، روندها را اصلاح می کند و از نیروی انسانی بدون انگیزه، افرادی باصلاحیت و با انگیزه می سازد.

با این که کار در مواردی بیشتر می شود اما نتیجه مطلوب و ارزش افزوده بیشتر به داخل مجموعه بر می گردد و کارگران و کارمندان  و مدیران میانی نتیجه همکاری خود را با چنین مدیر متخصص و راهگشایی به خوبی احساس می کنند و در ارتقای جایگاه شغلی آنها و بهبود نام مجموعه و درآمد و ارتقای جایگاه آن در جامعه و اقتصاد اثرگذار است.

لیلاز توان "نه" گفتن به برخی خواسته ها و انتظارات را دارد و متناسب با صلاحدید مدیریتی و آینده مجموعه ای که در آن کار می کند، به راحتی با نه گفتن در برابر برخی خواسته های نامطلوب از هر نوع جنسی، مسیر روشنی را ایجاد می کند و همین "نه" گفتن باعث جلب اعتماد دیگران می شود و حتی کسانی که قاعدتا باید مقاومت کنند با مشاهده صمیمیت و رفتار مناسب مدیر خود، از این تصمیم و نه گفتن ها استقبال می کنند زیرا مصلحت کار خود را آن می دانند که هر کاری از طریق اصول و قواعد خود اجرا شود.

ناظران کار او متوجه می شوند که او بر اساس یک پارادایم و برنامه علمی و حرفه ای و قواعد مدیریتی و اقتصادی حرکت می کند وسعی دارد که تا حد ممکن این رویه تکرار شود و ادامه یابد تا زمینه ساز اصلاح ساختار مجموعه شود. برای مواردی که امکان پذیر نیست صبر می کند تا به تدریج شرایط بهتر شود و در زمان مقتضی تصمیم می گیرد تا نتیجه بهتری حاصل شود. 

بسیاری از مدیران کشور ما به جای آن که به اصلاح ساختار اقتصاد، صنعت و مجموعه تحت مدیریت خود توجه کنند تلاش دارند که در دوره 4 ساله یا کمتر و بیشتر که در آن مجموعه هستند به رفتارها و کارکردها، تاکتیک ها و روش هایی برسند که عملکرد مجموعه را در آن دوره کوتاه، مناسب جلوه دهد و لذا دست به اقدامات مالی و تزریق پول وارز یا درخواست تسهیلات بانکی یا فروش محصول، کاهش یا افزایش مواد اولیه و... می زنند تا در آن دوره کوتاهی که هستند به نوعی نتیجه کار خود را به دیگران نشان دهند و نمره مثبت دریافت کنند و به‌‌ آینده توجه ندارند.

اما افرادی مانند سعید لیلاز به عنوان یک تحصیلکره و علاقه مند به مسائل تاریخی و اقتصادی، به نتایج ارزشمندی دست یافته اند و لذا بیش از آن که به اثر روانی اخبار و تصمیم گیری ها توجه کنند به اقدامات اساسی در ساختار اقتصاد و کارخانه و صنعت توجه دارند. به جای رضایت مقطعی و کوتاه مدت، زمینه ساز حرکت های بزرگتر در آینده هستند. 

سعید لیلاز مانند بسیاری از اقتصاد دانان که به آمارها و روندشاخص های اقتصادی توجه دارند و در سال های 90 تا 92 نگران وضعیت موجود بودند، در عین حال که نگران عبور از شرایط سخت تورم 40 درصدی، رشد منفی 7 درصدی و رکود تورمی و کاهش تولید ناخالص داخلی و بالارفتن نرخ ارز و... بود اما در عین حال نسبت به عبور کشور از این شرایط امیدوار بود و با استقبال از روی کار آمدن دولت تدبیر وامید، خواستار تصمیم گیری شجاعانه و اعلام واقعیت ها و اجرای سیاست های جدی بود تا اصلاح ساختار کشور را به پیش ببرد. 

در نتیجه در عین حال که نگران گذر اقتصاد از شرایط سخت دو سال رکود تورمی بود اما امیدوار به تصمیماتی بود که آرامش نسبی و جو همدلی وهمکاری و حاکمیت نظام تدبیر در اقتصاد را به همراه دارد. 

لیلاز در پاسخ به پرسش یکی از خبرنگاران در مورد اثر کاهش تحریم ها گفته بود که مشکل اقتصاد ایران تا حدود زیادی به بهبود مدیریت و نظام تدبیر و تصمیم گیری مرتبط است تا اصلاح ساختار اقتصاد و سوء مدیریت های گذشته را موجب شود و کمتر به اثر تحریم ها و لغو تحریم ها مرتبط است. لذا نباید منتظر لغو تحریم ها باشیم مشکلات بیشتر داخلی است و باید در داخل حل شود. مدیریت باید بهتر شود و نباید منتظر یک شوک و کمکی از خارج باشیم. 

البته لغو تحریم ها باعث افزایش سرمایه گذاری ها، گشایش در همکاری بین المللی و انتقال دانش فنی و... خواهد شد اما مشکل اقتصاد ایران بیشتر در داخل باید حل شود و عملکرد دوسال گذشته دردولت روحانی نیز این موضوع را ثابت کرد که می توان شاخص ها و روندها را اصلاح کرد و امید و اعتبار را با احیای اقتصاد تقویت کرد. 

لیلاز با اشاره به چهار فصل رشد اقتصاد ایران در سال 93 تاکید دارد که طبق تعاریف و ادبیات اقتصاد، اقتصاد ایران از رکود تورمی خارج شده و به سمت بهبودی با حرکت تدریجی و آرام در حال حرکت است و لذا باید بر سیاست های اصولی علم اقتصاد و بهبود مدیریت تاکید شود. اما تقویت تولید ناخالص داخلی به چند سال صبر و تاکید بر اصول اصلاح ساختار نیازمند است و  نباید عجله کنیم باید بیشتر کار کنیم و به اصلاح ساختار و تقویت نظارت و بهبود مدیریت اعتقاد راسخ داشته باشیم. 

روزی در دفتر یکی از روزنامه ها،  لیلاز در واکنش به سخن یکی از همکارانش گفت: اصولگرای واقعی ما هستیم که به قواعد علمی و دانش اقتصاد و اصلاح ساختار مدیریتی و اقتصادی اعتقاد داریم. اصولگرای واقعی کسی است که به قواعد علمی و روندهای اقتصادی و چرخه های اجتماعی و تاریخی توجه دارد و با تکیه بر ادبیات و توصیه های علمی و اقتصادی به دنبال بهبود و اصلاح ساختار اقتصاد و مدیریت است و تنها به تصمیم گیری سیاسی و مقطعی توجه ندارد بلکه می پذیرد که بهبود مدیریت و اقتصاد باید از مسیر علمی خود عبور کند. باید به مکانیزم های بازار و اقتصاد اعتقاد داشت اما باید سهم نظارت و نظام تدبیر را تقویت کرد تا مشکلات مالی و تورم و رکود و بحران ها و... از طریق تنظیم شاخص ها و متغیرها حل شود...

لیلاز بارها تاکید می کرد که مکانیزم عرضه و تقاضا، اقتصاد آزاد،  و تجارت آزاد و کاهش مداخله دولت در اقتصاد و... اصولی است که همه اقتصاد دانان به آن توجه دارند اما متناسب با ساختار هر جامعه و اقتصادی باید نکات مهمتری نیز به آن اضافه شود که یکی از مهمترین آنها نظام تدبیر و نظارت است نه دخالت و به هم ریختن قواعد اقتصاد... اگر خلاف قاعده ها حاکم شوند باعث تضعیف اقتصاد و صنعت می شوند. 

تجربه اقتصاد آمریکا و جهان، نشان داد که باید نظارت بر اقتصاد تقویت شود تا مسائلی مانند توزیع درآمد، کاهش فقر، عملکرد موسسات مالی، با بهبود روند مواجه شود. 

وقتی مطالبات معوق، رشد نقدینگی، قیمت ها، بدهکاران و...  را شاهد هستیم به این معنی است که رابطه شاخص ها و عملکرد های مدیریتی را نظارت نکرده ایم. 

گاهی به عنوان یک سردبیر تیزبین به نتایج آمارهاو شاخص ها که از روندهای چند ساله و یا چند دهه اقتصادایران و اقتصاد جهان اتفاق افتاده توجه دارد و مثلا فاصله چند دلاری قیمت نفت ایران و نفت اوپک با نفت برنت دریای شمال در یک دوره چند ساله، این علامت را می دهد که تحت تاثیر برخی متغیرها چنین اتفاقی رخ داده است. یا اثر رشد پس انداز و سرمایه گذاری، درآمد ارزی، ذخایر ارزی خارجی و... بر سایر متغیرها را با دقت بررسی می کند و نسبت به برخی مشکلات در آینده هشدارهای جدی می دهد. 

لیلاز با مقایسه آمارها و شاخص ها به نتایج و پیش بینی های قابل توجهی دست یافته است و مثلا در ارتباط با افزایش درآمد ارزی، ذخایر ارزی خارجی کشور و صندوق توسعه ملی، مقایسه نرخ رشد صنعت خودرو با رشد اقتصاد و شهرسازی و جاده سازی، و همچنین مقایسه نرخ ارز با حجم نقدینگی و تورم، یا مقایسه جمعیت و نیازها و مسائل محیط زیستی، رابطه توزیع درآمد و تشکیل طبقه فربه جدید و برج سازی و خودروهای لوکس و... به نتایج و پیش بینی های قابل توجهی رسیده که عمدتا تحقق یافته است و لذا هشدارهای کارشناسی را نیز اعلام کرده است تا راهگشای مشکلات اقتصاد باشد. 

دلیل این نوع تحلیل جالب توجه لیلاز، مراجعه مستمر او به نماگرها و شاخص های اقتصادی، ترازنامه های بانک مرکزی، شاخص ها و آمارهای بخش های مختلف و پیش بینی رفتار سهامداران، خریدار و فروشنده، عرضه کننده و تقاضاکننده و... است و شناخت او از قواعد اقتصادی و همچنین خلاف قاعده های اقتصاد ایران موجب شده که از آمار و شاخص های گذشته و پیش بینی رفتار آن در آینده، به تحلیل های عمیق و کارشناسی و پیش بینی های سایر متغیرها برسد. 

لیلاز اقتصاد و جامعه را مانند یک موجود زنده و همراه با تحول مطالعه می کند که اثر خود را بر سایر متغیرها و... بر جای می گذارد.