گروه سیاسی، اسوشیتدپرس در گزارشی از بغداد به قلم حمزه هنداوی و قاسم عبدالزهرا نوشت:
از نگاه بیشتر عراقی ها، بهترین متحد این کشور در مبارزه با گروه دولت اسلامی (داعش)، آمریکا و عملیات هوایی ائتلاف خارجی علیه ستیزه جویان نیست بلکه ایران است که پیشروی افراط گرایان را به سمت بغداد متوقف کرده است.
به گزارش بولتن نیوز، ایران، یک کشور شیعه و غیرعرب، با براورده کردن نیاز دولت عراق به کمک فوری در میدان نبرد، در عمل مسئولیت دفاع از این کشور در برابر گروه افراطی داعش را به دست گرفته است.
دو تا سه هواپیمای نظامی ایرانی در روز در فرودگاه بغداد فرود می آیند و تسلیحات و مهمات با خود می آورند. قدرتمندترین نیروی نظامی ایران و سرشناس ترین ژنرال این کشور - نیروی قدس سپاه پاسداران و سردار قاسم سلیمانی فرمانده این نیرو - در حال سازماندهی نیروهای عراقی هستند و در عمل به رهبران شبه نظامیان شیعه عراقی تبدیل شده اند که ستون فقرات این نبرد را تشکیل می دهند. ایران حملاتی هوایی به منظور کمک به بیرون راندن ستیزه جویان از یک استان عراق در مرز خود انجام داد.
نتیجه این است که نفوذ ایران در عراق که از زمان خروج نیروهای آمریکایی از آن کشور در پایان سال 2011 بالا است، به طور بی سابقه ای افزایش یافته است.
حملات هوایی ائتلاف تحت رهبری آمریکا به عقب راندن ستیزه جویان در بخش هایی از شمال عراق کمک کرده از جمله محاصره یک شهر شیعه نشین را شکسته است ولی بسیاری از عراقی ها معتقد هستند آمریکایی ها عمدتا می خواهند به کردها کمک کنند. حملات هوایی به نیروهای کرد کمک کرد در ماه اوت جلوی تهدید شدن اربیل مرکز منطقه خودمختار کردستان را توسط افراط گرایان بگیرند ولی بسیاری از عراقی ها حتی این اتفاق را به انتقال به موقع تسلیحات ایرانی به کردها نسبت دادند.
فروپاشی ارتش عراق در مواجهه با تهاجم تابستانی افراط گرایان در بیشتر بخش های شمال و غرب عراق به ایران فرصت داد وارد عمل شود. موجی از داوطلبان شیعه به منظور پر کردن خلاء، به این مبارزه پیوستند و صفوف شبه نظامیان شیعه را که متحد ایران هستند، تقویت کردند.
به گفته یک مقام دولت عراق، این شبه نظامیان هم اکنون کمابیش در دستگاه امنیتی رسمی این کشور ادغام شده اند. وی این امر را «بزرگ ترین هدیه» داعش به ایران توصیف کرد.
این مقام افزود در یک سال گذشته، ایران تسلیحات و سخت افزار عمدتا تسلیحات برای جنگ شهری همچون سلاح های جنگی، مسلسل های سنگین و راکت انداز به ارزش تقریبا 10 میلیارد دلار به عراق فروخته است. ورود روزانه هواپیماهای باری ایرانی که تسلیحات به بغداد می آورند، در کنفرانس خبری جمال جعفر رهبر سابق شبه نظامیان شیعه تایید شد. جعفر که همچنین ملقب به ابومهدی المهندس است، در سلسه مراتب فرماندهی نهاد دولتی به تازگی تاسیس شده ای که مسئول مبارزان داوطلب است، دومین نفر است.
شک و تردید پیوسته به ویژه در بین شبه نظامیان شیعه درباره اهداف واشنگتن همچنین عامل افزایش نفوذ ایران است.
هادی العامری، سیاستمدار برجسته شیعه که نزدیک به ایران و رهبر گروه قدرتمند شبه نظامی نیروی بدر است، اخیرا در یک مصاحبه تلویزیونی اعلام کرد عراق قربانی چندین دهه سیاست های «غلط» آمریکا در خاورمیانه است. وی گفت پیشینیان افراط گرایان منطقه در گذشته از حمایت آمریکا برخوردار بوده اند.
وی گفت: «ما نگران هستیم که هدف ائتلاف تحت رهبری آمریکا، مهار داعش است نه نابود کردن آن».
العامری هفته گذشته در ایران در مراسم گرامیداشت یاد یکی از افسران سپاه پاسداران که توسط یک تک تیرانداز داعش کشته شد، اعلام کرد اگر کمک فوری ایران در حفاظت از بغداد نبود، دولت سه ماهه حیدر العبادی نخست وزیر شیعه عراق، یک «دولت در تبعید» بود.
این تعریف و تمجید فقط از جانب سیاستمداران شیعه نیست.
خالد العبیدی وزیر دفاع سنی عراق هفته گذشته در جریان سفر به تهران اعلام کرد کمک ایران در برابر ستیزه جویان، یک «نیاز راهبردی» برای بغداد است.
استوارت جونز سفیر آمریکا در عراق در گفتگو با اسوشیتدپرس اذعان کرد ایران نقش مهمی در مبارزه با داعش ایفا می کند. وی تاکید کرد هیچ ارتباطی بین فعالیت های ایران و آمریکا وجود ندارد.
وی در مصاحبه ای در چهارم ماه دسامبر اعلام کرد: «باید بپذیریم که ایران همسایه مهم عراق است. باید همکاری بین ایران و عراق وجود داشته باشد». وی افزود: «ایرانی ها با نیروهای امنیتی عراق صحبت می کنند و ما نیز با نیروهای امنیتی عراق صحبت می کنیم. ما به آنها (نیروهای عراقی) برای هماهنگ کردن اقدامات (دو طرف)، تکیه می کنیم».
ژنرال مارتین دمپسی رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا اعلام کرد رهبران عراق، آمریکا را از فعالیت های ایران علیه داعش مطلع کرده اند و این که واشنگتن این روابط را به دقت تحت نظر دارد.
وی گفت اگر تهران و بغداد از لحاظ اقتصادی و سیاسی به یکدیگر نزدیک تر شوند، «تا زمانی که دولت عراق به در بر گرفتن همه گروه های مختلف داخل این کشور همچنان متعهد بماند، من فکر می کنم نفوذ ایران مثبت خواهد بود».
با این حال، علی الخضری یک مقام بلندپایه آمریکایی در عراق از سال 2003 تا سال 2009 هشدار داد نفوذ ایران «از لحاظ راهبردی فاجعه بار» خواهد بود.
الخضری که در اعتراض به ناتوانی آمریکا از خنثی کردن نفوذ ایران استعفا کرد، گفت: «این، تسلط ایران را بر شام (سوریه) و عراق مستحکم تر می کند».
حوزه نفوذ ایران به سوریه، همسایه عراق، گسترش می یابد جایی که تهران در کنار حکومت بشار اسد رئیس جمهور سوریه در برابر مخالفان عمدتا ایستاده است. حوزه نفوذ ایران به لبنان نیز کشیده می شود جایی که حزب الله، گروه اصلی مورد حمایت ایران، قدرتمندترین گروه در لبنان است. تصرف بخش هایی از یمن توسط شبه نظامیان شیعه حوثی نیز در ماه های اخیر نگرانی ها را درباره نفوذ ایران در آن کشور افزایش داده است.
نشانه های نفوذ ایران در عراق، بسیار است. نخست وزیر، رئیس سنی پارلمان و دیگر سیاستمداران ارشد این کشور به تهران سفر کرده اند. بیشتر سیاستمداران برجسته سنی عراق از انتقاد علنی از ایران و بدگویی از سیاستمداران شیعه به علت روابط نزدیک با تهران خودداری کرده اند.
در بیلبوردها در سراسر بغداد، اعلامیه های ترحیم شبه نظامیان عراقی کشته شده در نبرد، مزین به تصاویر آیت الله روح الله خمینی (ره) بنیانگذار فقید جمهوری اسلامی ایران و آیت الله علی خامنه ای جانشین وی است. ماه گذشته، تعداد بی سابقه ای از ایرانی ها به منظور زیارت از یک مکان مقدس شیعیان در جنوب بغداد به مناسبت یک روز مقدس مهم وارد عراق شدند. هزینه صدور روادید برای ایرانی ها لغو شد.
این دو کشور همکاریهای نظامی خود را به طور علنی نسبتا ساکت نگه می دارند. ایران هر از چند گاهی از مرگ یکی از افسران بلندپایه خود در جریان نبرد در عراق خبر می دهد و درباره نقش نظامی «مشورتی» خود صحبت می کند. رسانه های دولتی عراق به مداخله نظامی ایران اشاره ای نمی کنند. جالب اینجاست که آنها درباره حملات هوایی ائتلاف تحت رهبری آمریکا یا ورود مستشاران آمریکایی گزارش می دهند.
سردار سلیمانی بیشتر هفت ماه گذشته را در خطوط مقدم عراق سپری کرده، شبه نظامیان را هدایت کرده و تاکتیک ها را با نیروهای دولتی هماهنگ کرده است.
گفته می شود این ژنرال 58 ساله ایرانی که به راحتی به زبان عربی صحبت می کند، از سوی آیت الله خامنه ای به عنوان «شهید زنده» لقب گرفته است.
یکی از شبه نظامیان برجسته شیعه عراق که به تازگی با سلیمانی دیدار کرده، اعلام کرد تحت تاثیر تقوا و شجاعت وی قرار گرفته است. وی گفت این ژنرال ایرانی را در خط مقدم در حومه غربی بغداد در شرایطی مشاهده کرده که در حال صحبت به زبان فارسی با توپچی یک تانک آبرامز ساخت آمریکای ارتش عراق درباره مختصات بوده است.