امداد خودروهایی‌ که به کمک نمی‌آیند

گروه اقتصادی، فعالیت امداد خودروهای غیرمجاز در حالی در کشور افزایش یافته که تقریبا هیچ رویه واحدی برای شناسایی و برخورد با آنها وجود ندارد و این شرکت‌ها با خیال راحت به فعالیت خود ادامه می‌دهند.

به گزارش بولتن نیوز، در حالی که پلیس راهور ناجا فقط سه شرکت امداد خودرویی را که به لحاظ امکانات و لجستیک، توانایی ارائه خدمات به مردم دارند، به رسمیت می شناسد، اما بررسی ها نشان می دهد در تهران و دیگر شهرستان ها ده ها شرکت غیرمجاز امداد خودرو که صلاحیت فنی و توان عملیاتی برای پاسخگویی به مردم را ندارند، آزادانه و بی هیچ دغدغه ای از سوی نهادهای نظارتی به کار خود ادامه می دهند.

براساس تقسیم بندی های رایج، امداد خودروها به دو دسته جاده ای و درون شهری تقسیم می شوند، اما شواهد حاکی است که تخلف در هر دوی این امداد خودروها وجود دارد و کسی نیز به این تخلفات رسیدگی نمی کند حتی آمارهای روشنی نیز در این باره وجود ندارد و کسی بدرستی نمی تواند بگوید چه تعداد از آنها از چه سازمانی و چگونه مجوز گرفته اند اما مراجع پراکنده ای که می توان در این خصوص پیدا کرد، آنقدر آمارهای جالب می دهند که با مروری بر آن می توان به عمق ماجرا پی برد.

به عنوان مثال سایت 118 در تهران از مراجع تحقیق در این خصوص است؛ چرا که این سایت شماره تلفن ها را براساس دسته بندی مشاغل و اشخاص حقوقی به دست می دهد.

جستجویی در این سایت نشان می دهد که فقط در تهران 45 شرکت امدادخودرو به ثبت رسیده و شماره هایشان بدون توجه به محمل قانونی در اختیار مردم قرار می گیرد اما این تمام ماجرا نیست.

چرا که مروری بر مالکیت این شرکت ها نشان می دهد یک شخص حقیقی تا ده شرکت امدادخودرو را در مالکیت خود دارد و به این ترتیب این 45 شرکت تقریبا متعلق به 9 نفر است. این در حالی است که به گفته فعالان این بخش، چنین وضعی در دیگر استان های کشور نیز وجود دارد.

جنس تخلفات

روش تخلفات و کلاهبرداری های شرکت های غیرقانونی امدادخودرو نیز متفاوت و متنوع است. از بازاریابی غیرقانونی تلفنی و معرفی خود به عنوان نماینده شرکت های بزرگ خودروساز و تحویل کارت امداد قلابی و عدم ارائه هرگونه خدمات پس از دریافت پول گرفته تا سر کار گذاشتن مردم پس از ساعت ها معطلی و انتظار، معرفی افراد به تعمیرگاه های غیرمجاز و سرکیسه کردن آنها.

عباسعلی غیاثی، دبیر انجمن شرکت های خدمات پس از فروش خودرو در این باره به جام جم می گوید: چـون هنوز مرجع صدور مجوز و رسیدگی به تخلفات امداد خودروهای غیرقانونی روشن نیست، آماری از تعـــداد شرکت هایی که از مراجع مختلف مجوز گرفته یا می گیرند، در اختیار نیست.

وی افزود: مراجعی که برای این شرکت ها مجوز صادر کرده یا می کنند، عبارت است از سازمان حمل و نقل و پایانه ها و راهداری های کشور و بتازگی شهرداری ها. ظاهرا آن گونه که در سوم آذرماه جاری در شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور مصوب شده، قرار است امداد خودروها از سوی شهرداری ها ساماندهی شده و شماره تلفن یکسانی برای تمام آنها در سراسر کشور در نظر گرفته شود.

وی اظهار کرد: به این ترتیب دیگر هیچ امداد خودرویی بدون مجوز شهرداری نمی تواند در سطح شهر فعالیت داشته باشد. با این حال مشخص نیست این امر چقدر اجرایی شده است.

غیاثی تصریح کرد: با این حال شکایت هایی که درباره تخلفات امداد خودروها به ما می رسد، فراوان است. اکثر این تخلفات نوعی کلاهبرداری به حساب می آید.

مثلا به شما زنگ می زنند که برنده شده اید و کارت طلایی خدمات امدادی ماشین تان با فلان درصد تخفیف صادر شده است. لذا فلان مبلغ را واریز کنید تا کارتتان ارسال شود.شما هم مبلغ را می ریزید و کارت را هم می گیرید، اما هنگام بروز مشکل اصلا خدماتی دریافت نمی کنید، بسیار معطل می شوید، خدماتی ناقص و بسیار گران دریافت می کنید و بشدت متضرر می شوید.

این مقام صنفی گفت: متاسفانه این شرکت ها اطلاعات خودرویی مردم را از محل هایی چون شرکت های بیمه یا شرکت های خودروساز می گیرند و وقتی با شما تماس می گیرند، کار را تمام شده فرض می کنند و برای محکم کاری هم می گویند اگر کارت را نگیرید، پلیس شما را جریمه می کند.

وی افزود: این در حالی است که هیچ قانونی وجود ندارد که پلیس خودرویی را به خاطر نداشتن کارت خدمات امداد جریمه کند، اما برخی اوقات مردم چون اطلاع کافی ندارند، گول می خورند.

دبیر انجمن شرکت های خدمات پس از فروش خودرو اظهار کرد: بردن خودرو به تعمیرگاه های متفرقه و گران به این بهانه که شرکت ما با این تعمیرگاه قرارداد دارد نیز از دیگر ترفندهاست. انتقال خودرو به این تعمیرگاه ها همانا و ضرر دیدن همان. به هر حال این شغل به شغلی تبدیل شده که پول زیادی در آن است و خدماتی هم ارائه نمی شود، زیرا مثلا شخص با پنج خودرو ادعاهای بزرگ و پرطمطراق کرده و پول می گیرد.

بارها تذکر داده ایم

همچنین سیدعلی جعفری، مدیرعامل امداد خودرو ایران که متعلق به ایران خودروست نیز درباره فعالیت و آسیب های امداد خودروهای غیرمجاز به جام جم گفت: ما دو سال است که خطر ازدیاد و رشد این امدادخودروها را تذکر می دهیم. اما اهتمام لازم برای برخورد نیست و هم پوشانی ها و پراکندگی های قانونی هم جلوی برخورد قاطعانه را گرفته است.

وی توضیح داد: قانون در بخش های مختلف به دستگاه های مختلف اجازه صدور مجوز به امداد خودروها را داده است. مثلا صدور مجوز امداد خودروها در داخل شهرها با شهرداری هاست، اما همزمان قانون حمایت از مصرف کننده این اختیار را به خودروسازان داده است. از سوی دیگر امداد خودروهای خارج از شهرها باید از وزارت راه و شهرسازی مجوز بگیرند و در این میان وظیفه نظم و جلوگیری از جرایم آنها ذاتا به عهده راهور ناجاست.

وی تصریح کرد: درباره این که چرا این امداد خودروها زیاد شده اند، باید بگویم سود این کار خلاف بالاست. ما هم که بزرگ ترین شرکت امدادی کشور هستیم، با توجه به بعد مسافت و هزینه قطعات و خدمات، ضرر می دهیم و از ایران خودرو یارانه می گیریم، پس این امدادها فقط باید به دو دلیل وارد این عرصه شده باشند؛ یا باید عاشق باشند یا این که تخلف می کنند.

جعفری اظهار کرد: ما بجد هشدار داده ایم که حضور این امداد خودروهای غیرمجاز برای شهروندان مشکل آفرین است؛ زیرا حتی ممکن است برای خانواده مردم مشکل اخلاقی درست کنند. این که من می گویم مستند به گزارش نماینده قوه قضاییه است که در گزارشی به مسائل متعدد اخلاقی این امداد خودروها اشاره کرده است.

وی گفت: با بررسی های متعددی که درباره ماهیت این شرکت ها کردیم به نتایج جالبی رسیدیم. مثلا در تهران شرکتی وجود داشت که در 15 نقطه تهران شماره تلفن خریده بود و آنها را به عنوان مراکز مورد اعتماد مردم به 118 داده بود. صاحبش هم یک خانم بود، اما بررسی ها مشخص کرد تمام این شماره ها روی یک شماره در پایتخت دایورت است و پنج عدد خودرو هم بیشتر ندارد. حالا دیگر خودتان تا ته ماجرا بروید.

مدیرعامل امدادخودرو ایران افزود: یا فقط در یک استان 40 شرکت غیرمجاز امدادخودرو ثبت شده و احتمالا وضع سایر استان ها نیز همین گونه است.

وی تصریح کرد: از سوی دیگر بررسی ها مشخص کرد این امدادخودروها معمولا از پرسنل اخراجی خود ما یا شرکت سایپا که صلاحیت فنی، اخلاقی یا هر نوع دیگر نداشتند، تشکیل شده است.

وی افزود: البته امدادخودرو ایران با زیاد شدن قانونی این شرکت ها مشکلی ندارد، چون الان هم ناراحتی مردم از غیرمجازها به ما می رسد، اما حرف این است که فقط قانونی باشند و بر آنها نظارت شود.

جعفری پیشنهاد کرد وظیفه صدور مجوز و نظارت بر امدادخودروها به راهور ناجا واگذار شود، چون هم حضوری شبانه روزی و گسترده در شهرها و جاده ها دارد و هم ابزار قانونی برای برخورد.

برنامه های جدید برای ساماندهی

در پاسخ به تمام این معایب، دبیر شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور در گفت وگو با جام جم از تدوین برنامه های جدید برای ساماندهی امدادخودروها خبرمی دهد.

سید مهدی یدی همدانی گفت:درآخرین جلسه شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور که بیست وهشتم آبان برگزار شد، مقررات و ضوابط جدیدی برای نظارت برامداد خودروها تدوین شد که بزودی اجرایی خواهد شد. علت نیز این بود که شمار این امداد خودروها روبه افزایش گذاشته و با توجه به این رشد کمی، مردم از کیفیت خدمات آنها رضایت ندارند. از سوی دیگر نظام نظارتی یکسانی نیز برای آنها وجود ندارد.

وی توضیح داد: متاسفانه درسال های اخیر به صدور پروانه و ساماندهی امداد خودروها توجه کمی شده بود و چون این موضوع، موضوعی فرابخشی است تداخل کاری پلیس با شهرداری ها و دیگر دستگاه ها چون وزارت راه و شهرسازی باعث نابسامانی وضع شده بود.

وی افزود:امابا تصویب واجرای ضوابط جدید پیش بینی می شود بسیاری از این نابسامانی ها رفع شود. در این باره تمام امداد خودروها چه آنها که تازه می خواهند کار خودرا شروع کنند و چه آنها که درحال فعالیت هستند، باید مجوز جدیدی برای ادامه فعالیت از شهرداری ها بگیرند. به عبارت بهتر بدون اخذ این مجوز، فعالیت امدادخودروها با مجوز قبلی ممنوع است.

همدانی تصریح کرد: همچنین قرارشده تمام امدادخودروها یک شماره تلفن ثابت داشته باشند. این شماره تلفن متعلق به شهرداری خواهد بود و برای رعایت عدالت ناوگان را اعزام می کند.

وی گفت: از دیگر تصمیمات گرفته شده، متحدالشکل شدن امداد خودروهاست که باعث بالا رفتن ضریب امنیتی آنها خواهد شد.

این مقام مسئول اظهار کرد: این تصمیمات بزودی و با طی روال اداری از سوی وزارت کشوربرای اجرا ابلاغ خواهد شد.

نقره داغ کردن، مجاز و غیرمجاز نمی شناسد

در همین حال بررسی ها نشان می دهد امدادخودروهای مجاز و غیرمجاز در یک نقطه با یکدیگر اشتراک دارند و آن نقره داغ کردن مشتری درمانده و گرفتن مبالغی بیش از تعرفه رسمی از آنان در بسیاری موارد است.

با این که دست کم امدادخودروهای مجاز دارای تعرفه رسمی برای ارائه خدمات هستند و در بسیاری موارد نیز مشتری با داشتن کارت اشتراک، اصولا از پرداخت هزینه معاف است، اما بررسی ها نشان می دهد بسیاری از خودروهای امدادی اعزام شده حداقل از طریق مطالبه انعام، اقدام به دریافت وجه از مشتری می کنند. این در حالی است که گاه دیده شده قیمت برخی قطعاتی که توسط خودروهای امدادی به مشتری عرضه می شود، بیشتراز بازار است.

قیمت خدماتی مانند حمل خودرو به سوی تعمیرگاه نیز بعضا مشمول این قاعده می شود. همچنین به خاطر این که قبلا شرکت امدادی شفاف سازی لازم درباره این که اصولا کدام یک از خدمات امدادی مشمول پرداخت هزینه بوده و کدام یک رایگان است را انجام نداده گاها از مشتری برای انجام یک خدمت رایگان وجوه زیادی دریافت شده است. بگذریم که مواردی دیده شده که اپراتور اعلام می کند به علت ترافیک تقاضاها فقط در صورتی می تواند خودروی امدادی را سریع به محل بفرستد که هزینه اش نقدا پرداخت شود.

روشن است که چون بیشتر درخواست های امدادی در شرایط نامطلوب و فوری و پیش بینی نشده صورت می گیرد، شخص بعضا به خاطر حضور خانواده اش یا کار فوری، ناچار به پذیرش هر شرایطی است تا مثلا خانواده اش را در یک شب سرد، زودتر به منزل برساند، بنابراین برخی امدادخودروهای مجاز و غیرمجاز نیز از این شرایط اضطرار، نهایت سوءاستفاده را می کنند.