واردات بی رویه، تیشه به ریشه اقتصاد مقاومتی

گروه اقتصادی، * حکایت چرخ سانترییوژ و چرخ تولید

۱- به گزارش بولتن نیوز، از همه مناظرات و برنامه های انتخاباتی آقای روحانی، دو جمله کلیدی است که در ذهن اکثریت مخاطبان ماندگار شده است، یک: آنجاکه خطاب به کاندیدای رقیب گفتند؛ «من سرهنگ نیستم، من حقوق دانم». دو: «چرخیدن سانتریفیوژها خوب است، اما به شرط آنکه چرخ اقتصاد و کارخانه ها هم بچرخد». محل بحث این یادداشت، این جمله دوم آقای رئیس جمهور است.

* منطق انقلاب و نظم حاکم بر جهان

۲- به تعبیر امام خمینی(ره) ملت ایران پیرو مکتبی است که تمام حرف آن خلاصه می شود در دو کلمه: « لا تَظلِمونَ وَ لا تُظلَمون(۱)». مقام معظم رهبری نیز می فرمایند؛ چالش اساسی انقلاب عبارت است از اینکه انقلاب یک نظم جدیدی را برای بشریّت ارائه کرده … یک مفهوم جهانی، یک حقیقت جهانی، یک حقیقت بشری به وسیله‌ی انقلاب پیام داده شد که هر کسی در دنیا آن را بشنود احساس می کند که به این پیام دلبسته است. آن پیام چیست؟ اگر بخواهیم آن پیام را در شکل اجتماعی و انسانی آن در یک جمله بیان بکنیم: مقابله‌ی با نظام سلطه است؛ این پیام انقلاب است. نظام سلطه، نظام تقسیم دنیا به ظالم و به مظلوم است؛ منطق انقلاب که منطق اسلام است، «لا تَظلِمونَ وَ لا تُظلَمون» است؛ نباید ظلم کنید و نباید بگذارید به شما ظلم بشود. کیست در همه‌ی صفحه‌ی بشری و عرصه‌ی وجود انسان که از این پیام خرسند نباشد، به این پیام دلبسته نشود؟ نه ظلم کن، نه ظلم بشو. این درست نقطه‌ی مقابل نظم حاکم بر جهان است.

* تحریم بانک مرکزی یعنی با پوتین گردن حریف را فشردن!

۳- دقیقاً به دلیل همین منطق است که امروز دنیای غرب و در راس آن دولت ایالات متحده «شدیدترین تحریم های تاریخ بشریت» را به ایران اسلامی تحمیل کرده است، برای اینکه شاهدی برای عبارت «شدیدترین تحریم های تاریخ بشریت» بیاورم، بگذارید به نقل خاطره یکی از اساتید اقتصاد استناد کنم، این مدرس برجسته اقتصاد (۲) همین چند ماه قبل در یکی از کلاس های درس خود می گفت؛ «مرا برای تدریس در کارگاه اقتصاد به یکی از کشورهای آسیای جنوب شرقی دعوت کردند، روزی که در آنجا مشغول تدریس شدم، در پایان کلاس وقتی دانشجویان متوجه شدند بنده ایرانی هستم، دور من حلقه زدند (این اتفاق مقارن بود با آغاز تحریم های غرب علیه بانک مرکزی)، به من گفتند استاد شما از ایران آمده اید؟ گفتم آری، گفتند؛ اینکه می گویند آمریکا بانک مرکزی شما را تحریم کرده است، راست می گویند؟! یا یک بلُف است!، من به دانشجویان گفتم اتفاقاً این موضوع کاملاً حقیقت دارد و آمریکا واقعاً بانک مرکزی ما را تحریم کرده است».

استاد گفت؛ وقتی من این موضوع را تائید کردم، دانشجویان با تعجب و در حالتی که چشمانشان برق می زد گفتند؛ «آخر مگر می شود بانک مرکزی یک کشوری را تحریم کنند و آن کشور بتواند برای حتی یک ماه دوام بیاورد! ، در هیچ یک از تئوری ها و کتاب های علم اقتصاد هیچ اسمی از تحریم بانک مرکزی یک کشور نیامده است!، این موضوع هیچ نمونه تاریخی ندارد!»

و بعد آن استاد در کلاس با یک تعبیر دقیق توانست معنای عینی «تحریم بانک مرکزی یک کشور» را بیان کند؛ «تحریم بانک مرکزی یک کشور یعنی اینکه شخصی را بر روی زمین بیاندازند و با پوتین گردن او را تحت فشار شدید قرار دهند!».

* گزارش اندیشکده آمریکائی از اقتصاد مقاومتی

 ۴- موسسه آمریکایی امریکن اینترپرایز (۳) در اواخر ماه گذشته میلادی (نوامبر ۲۰۱۴) گزارشی را با عنوان؛ «اقتصاد مقاومتی ایران؛ پیامدهایی برای تحریم‌های آینده (۴)» منتشر کرده است. در مقدمه این گزارش و در بخش «خلاصه اجرایی- Executive Summary» آن می نویسد؛ «با وجود تحریم های اقتصادی، سیاست های هسته ای ایران تا کنون تغییر نکرده است، اگر چه غرب تاکنون در مذاکرات تهران را تحت فشار شدید قرار داده است(۵)».

در بخش دیگری از این گزارش با اشاره به اینکه از نگاه رهبران ایران تحریم های هسته ای بهانه غرب است، می گوید؛ «رهبران ایران تحریم های اقتصادی را بعنوان بخشی از یک تلاش بزرگتری برای نابودی جمهوری اسلامی و غربی کردن جامعه ایران می بینند. آنها تحریم ها را بعنوان بخشی از جنگ نرم "soft war” غرب علیه کشورشان قلمداد می کنند، جنگ نرمی که توسط رسانه های غربی(از طریق تلویزیون و اینترنت) آغاز شده است و توسط رسانه هایی همچون بی بی سی و رادیو فردا ادامه دارد..(۶)».

در بخش دیگری از این گزارش آورده است که؛ «رهبر ایران، "دکترین اقتصاد مقاومتی” را بعنوان "پاسخ نرم متقابل” به تحریم های غرب مطرح کرد، بنابراین سیاست گذاری های اقتصادی ایران متاثر از این دکترین امنیت ملی قرار گرفته است(۷)».

در جای دیگری می گوید؛ « در حالی که تحریم‌های آمریکا و اروپا موجب کاهش ۵۰ درصدی صادرات نفت ایران شد، اما رهبری ایران این بحران را فرصتی برای تحقق هدف مهم کاهش وابستگی به نفت می‌دید؛ هدفی که از یک دهه پیش ایشان به دنبال آن بود (۸)»

۵- مبتنی بر آنچه در بند چهارم گفته شد، دشمن امروز «استراتژی اقتصاد مقاومتی» را بعنوان یک پاسخ نرم از سوی ایران، کاملاً جدی گرفته است و برای مقابله با آن برنامه ریزی کرده است.

* برای حمله به دشمن، به استراتژی او حمله کن!

۶- «اگر می خواهی کسی را مورد تهاجم قرار دهی، به استراتژی او حمله کن!»، این اولین انگاره ای است که عقلای علوم استراتژیک به سیاست گذاران و تصمیم سازان توصیه می کنند.

* مذاکرات به نتیجه نرسد، آسمان به زمین نمی آید! ما راه حل داریم

۷- رهبر انقلاب در دیدار مجمع عالی بسیج مستضعفین با اشاره به مذاکرات هسته ای ایران و غرب فرمودند؛ «یکى از افراد هیئت مذاکره‌کننده چندى پیش حرف خوبى زد، گفت اگر به توافق هم نرسیدیم، آسمان به زمین نمى‌آید، دنیا به آخر نمیرسد؛ خب، نشود. حرف درستى است. ما آن‌چنان که حالا آنها خیال کردند، ضرر نمی کنیم؛ تصوّر کردند که اگرچنانچه چنین بشود، چنان خواهد شد؛ نه، راه حل وجود دارد، راه حل همین اقتصاد مقاومتى است … ما راه حل داریم، آنها راه حل ندارند …پایه‌ى اقتصاد مقاومتى عبارت است از تقویت تولید داخلى و کاهش وارداتى که یا غیرضرورى است یا مشابه داخلى دارد – مسئولین دولتى توجّه کنند و آنها از بسیج کمک بگیرند (۹)».

* اقتصاد مقاومتی و سم واردات بی وریه!

۸- بر اساس آمار گمرک، در ۸ ماه نخست امسال تنوع کالاهای وارداتی به کشور نسبت به سال گذشته ۵۹۱ نوع کالا افزایش یافته است. افزایش تنوع کالاهای وارداتی به کشور در کنار آمارهای دیگر همچون افزایش وزن و ارزش واردات در سال جاری، همگی از روند نگران‌کننده تجارت خارجی کشور و فقدان مدیریت وارادت خبر می‌دهند(+).

* افزایش ۴۳درصدی واردات از چین!

۹- واردات از چین در ۸ ماه نخست امسال ۴۳ درصد نسبت به سال گذشته افزایش نشان می‌دهد و به ۷ میلیارد و ۸۷۴ میلیون دلار رسیده است. همچنین آمارهای گمرک از افزایش نگران کننده واردات برخی کالاها به کشور در سال جاری حکایت دارد و قریب به اتفاق این کالاها جزو کالاهای صرفا مصرفی هستند که تولید آنها در داخل با هیچ مانعی روبرو نیست.

* آیا دولت برای درآمدزایی از واردات بی وریه کیسه دوخته است؟!

۱۰- رئیس جمهور هفته گذشته، لایحه بودجه ۹۴ را تسلیم مجلس شورای اسلامی کرد، در این لایحه پیشنهادی، دولت برای سال ۹۴، بر روی درآمدهای گمرکی یک حساب سیزده هزارمیلیارد و ششصد میلیون تومانی(۱۳۶۰۰۰۰۰۰۰۰۰ ریال) باز کرده است و این یعنی دولت نه تنها برای مقابله با واردات بی رویه در سال آینده، برنامه ای ندار، بلکه برای درآمدزایی از محل واردات بی رویه از هم اکنون کیسه دوخته است!

* واردات بی رویه، تیشه به ریشه اقتصاد مقاومتی!

۱۱- بگذارید یکبار دیگر به سطر اول این یادداشت برگردیم؛ آقای روحانی شعار اصلی اش این بود که «چرخ کارخانه ها و چرخ تولید هم باید بچرخد!»، اتفاقاً اصلی ترین حرف اقتصاد مقاومتی هم همین است، مقام معظم رهبری هم فرموده اند؛ «ستون فقرات اقتصاد مقاومتی تولید داخلی است». حال کیست که نداند، امروز پیکر نحیف تولید ملی، نیازمند حمایت ویژه دولت است؟ کیست که نداند واردات بی رویه بزرگترین ضربه به تولید ملی است؟ کیست که نداند اگر امروز آمریکا بخواهد به «استراتژی و دکترین اقتصاد مقاومتی» ما حمله کند، کاری خواهد کرد که ستون فقرات اقتصاد مقاومتی یعنی تولید ملی از کار بیافتد؟ آمریکا از یک طرف فروش نفت ما را تحریم کرده است، از طرف دیگر با توطئه عربستان، قیمت نفت را به پائین ترین حد خود در سال های اخیر رسانده است، از دیگر سو علی رغم امتیازهای نقد تیم مذاکره کننده ایرانی و اکسید کردن سوخت ۲۰ درصد، با زهم حاضر نشده است «تحریم بانک مرکزی» را کند و این یعنی از هر کوششی برای فشار به اقتصاد و ملت ایران دریغ نمی کند، اما متاسفانه برخی سیاست های غلط اقتصادی دولت تدبیر و امید، دقیقاً بر خلاف و در نقطه مقابل اقتصاد مقاومتی است!

* به مسئولین دولت عرض می‌کنم اقتصاد مقاومتی را جدی بگیرید!

۱۲- در نهمین روز ماه مبارک رمضان امسال بود که مقام معظم رهبری در دیدار مسئولان و سران نظام فرمودند؛ «به مسئولین دولت عرض می‌کنم اقتصاد مقاومتی را جدی بگیرید. رئیس‌جمهور محترم گفتند. مسئولین دیگر هم کم و بیش اظهار کرده و گفته‌اند، منتهی باید عمل کرد: «وَ لا مِمَّن هُوَ عَلى‌ غَیرِ عَمَلٍ یَتَّکِل» این جور نباشد که به زبان بگوئیم، در عمل کند حرکت کنیم، در اقتصاد مقاومتی تکیه بر تولید داخلی و استحکام بنیه درونی اقتصاد است. رونق اقتصادی هم این است. رونق اقتصادی با تولید و فعال کردن فعالیت‌های درونی کشور حاصل می‌شود، نه با چیز دیگری».

* کارشناس ارشد اقتصاد

پی نوشت ها:

۱- بقره۲۷۹

۲- دکتر عادل پیغامی استاد اقتصاد و معاون پژوهشی دانشگاه امام صادق(ع)

۳- THE AMERICAN ENTERPRISE INSTITUTE

4- IRAN’S ECONOMY OF RESISTANCE:  IMPLICATIONS FOR FUTURE SANCTIONS

5- Economic sanctions have not changed Iran’s nuclear policy, although they have pressured Tehran to engage in negotiation

6- Iran’s leaders see economic sanctions as part of a larger attempt to destroy their regime and Westernize Iranian society.  They discuss the sanctions as part of the "soft war” supposedly being waged by the West against the Islamic Republic through television, the internet, and targeted Western media outlets like BBC Persian and America’s Radio Farda

7- Khamenei announced the "Economy of Resistance” doctrine as his "soft war” response to sanctions, thus subordinating Iranian economic policy making to a national security doctrine.

8- American embargo against the entire Iranian oil industry led to a reduction of exports by 50%. . Khamenei fundamentally viewed this crisis as an opportunity to address the decades-old problem of oil dependency.

9- 1393/09/06