مراسم تحلیف رییس جمهوران افغانستان

از ایران نیز محمد شریعتمداری، معاون اجرایی رئیس‌جمهور در این مراسم حضور دارد.

کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان روز یکشنبه گذشته اشرف غنی احمدزی را به عنوان رئیس جمهوری جدید این کشور اعلام کرد. در آن روز کمیسیون مستقل انتخابات، عبدالله عبدالله را نیز به عنوان رئیس اجرایی دولت جدید معرفی کرد.

احمدزی و عبدالله، پیش از اعلام نتایج انتخابات، موافقتنامه تشکیل دولت وحدت ملی را امضا کردند؛ موافقتنامه‌ای که بحران انتخابات را حل کرد و کلیات تقسیم قدرت بین دو ستاد انتخاباتی را مشخص کرد.

حامد کرزای نیز دیشب با مردم افغانستان به عنوان رییس جمهوری خداحافظی کرد و گفت با دولت اشرف غنی همکاری خواهد کرد.

کرزای روز گذشته، دارایی‌های خود را نیز ثبت کرد. دارایی‌های او در حضور سید غلام حسین فخری، رئیس عمومی اداره عالی مبارزه علیه فساد اداری و رحیم‌الله رحیمی، رئیس ثبت دارایی‌های آن ریاست، ثبت شد. بر اساس قانون اساسی افغانستان دارایی‌های رئیس جمهوری باید قبل و بعد از دوره خدمتش ثبت شود.

به گزارش بی.بی.سی مراسم امروز به طور رسمی با سخنان کرزای شروع شد که وی در آن تاکید کرد: تا حد توان همکار رئیس جمهوری جدید و رئیس اجرایی دولت خواهم بود. از مردم نیز می‌خواهم که آنها را حمایت کنند و پشتیبان‌شان باشند.

وی اظهار کرد: یکی از کارهای عمده و تکمیل نشده مملکت برقراری صلح است. بدون صلح امنیت نیست و بدون امنیت کشور ما پیشرفت نمی‌تواند کند. صلح باید از اولویت‌های رئیس جمهوری جدید باشد.

کرزای هم‌چنین افزود: با مشارکت گسترده در انتخابات و با شکیبایی بعد از انتخابات، ثابت کردیم که به پختگی و درایت کافی سیاسی رسیده‌ایم. مردم ما نشان دادند که صلح و ثبات مملکت و نظام آن را می‌خواهند. ما آبادی و بازسازی افغانستان را از صفر آغاز کردیم. امیدواریم این تلاش از صفر دوباره تکرار نشود. افغانستان امروز نتیجه همکاری و کمک جامعه جهانی است و ما از آنها سپاسگزاریم.

متن سوگند رئیس جمهوری افغانستان

بسم الله الرحمن الرحیم

"به نام خداوند بزرگ سوگند یاد می‌کنم که دین مقدس اسلام را اطاعت و از آن حمایت کنم قانون اساسی و سایر قوانین را رعایت و از تطبیق آن مواظبت نمایم. ازاستقلال حاکمیت ملی و تمامیت ارضی افغانستان حراست و حقوق و منافع مردم افغانستان را حفاظت کنم و با استعانت از بارگاه پروردگار متعال و پشتیبانی ملت، مساعی خود را درراه سعادت و ترقی مردم افغانستان به کار برم."

در مراسم امروز، اشرف غنی احمدزی پس از ادای سوگند، به عنوان رئیس جمهوری جدید عبدالله عبدالله را در فرمانی به عنوان رئیس اجرائی حکومت وحدت ملی معرفی کرد و عبدالله با دو معاونش سوگند وفاداری خوردند.

اشرف غنی هم‌چنین فرمان تعیین "احمد ضیا مسعود" (برادر احمد شاه مسعود) به عنوان نماینده فوق‌العاده رئیس جمهوری در امور اصلاحات و حکومتداری خوب را نیز امضا کرد.

عبدالله عبدالله پس از ادای سوگند به ایراد سخنانی پرداخت.

وی گفت: از مردم افغانستان به خاطر مشارکت گسترده در انتخابات با وجود خطرات جدی سپاسگزاری می‌کنم. امروز آغاز فصل جدیدی در تاریخ افغانستان است. ما به عنوان یک تیم واحد پس از انتخابات، با تشکیل حکومت وحدت ملی متعهد هستیم و بر اساس همکاری و صداقت باید گام‌های اساسی برای آینده افغانستان برداریم.

عبدالله افزود: صلح، تامین امنیت، حاکمیت قانون، اصلاحات اداری، اصلاحاتی در قانون اساسی از تعهدات من و آقای احمدزی است که برای آن مساعی مشترک به خرج خواهیم داد. از حامد کرزای، رئیس جمهور پیشین افغانستان نیز به خاطر انتقال مسالمت آمیز قدرت، سپاس‌گزاری می‌کنم.

رییس جدید اجرایی افغانستان بیان داشت: سیزده سال قبل نخستین انتقال مسالمت آمیز قدرت از استاد ربانی به آقای کرزای صورت گرفت. در سیزده سال گذشته آقای کرزای زمام قدرت را به دست داشت باید سپاسگزار او باشیم. از جامعه جهانی نیز باید به خاطر کمک‌هایشان سپاسگزاری کنیم. از نیروهای امنیتی نیز باید برای دفاع حاکمیت افغانستان و مردم این کشور نیز قدردانی می‌کنم و آرزومندی خود را برای موفقیت حکومت وحدت ملی تحت ریاست اشرف غنی احمدزی ابراز می‌دارم.

بعد از سخنرانی عبدالله، اشرف غنی احمدزی نخستین سخنرانی خود را به عنوان رئیس جمهوری افغانستان آغاز کرد.

اشرف غنی به مهمانان مراسم به زبان ازبکی خوش آمد گفت. معاون اول غنی، عبدالرشید دوستم، از قوم ازبک است. این نخستین بار در تاریخ افغانستان است که رئیس جمهوری در مراسم تحلیف خود به ازبکی نیز سخن گفت.

وی با تشکر از حامد کرزای و عبدالله عبدالله رئیس اجرایی حکومت خود گفت: ما دیگر تبعه و تابع کسی نیستم، بلکه شهروندان یک سان هستیم. ما مصمیم هستیم تا پاسخگو باشیم.

اشرف غنی با تاکید بر "تحول" در حکومت آینده اظهار کرد: صلحی که عدالت نداشته باشد ناپایدار است و ما صلح ناپایدار نمی‌خواهیم. ما صلح کوتاه مدت نمی‌خواهیم. ما صلح با دوام می‌خواهیم.

رییس جمهوری جدید افغانستان بر زمینه سازی بر برگزاری لویه جرگه اشاره کرد که می‌تواند قانون اساسی را تغییر دهد و افزود: من از تمام صلاحیت‌های خود برای اصلاح نظام قضایی استفاده خواهم کرد. برای انجام اصلاحات در قوه قضائیه باید یک کمیته با صلاحیت به وجود آید. دادگاه عالی افغانستان باید در ظرف یک ماه تمام دادگاه‌ها و قضات را بر اساس اصول مکافات و مجازات ارزیابی کند.

وی هم‌چنین ضمن اشاره به صلاحیت‌های رئیس جمهوری به عنوان رئیس قوای سه گانه دولت، بر عدم تداخل کاری و موازی کاری بین وزارتخانه‌ها و دیگر نهادهای دولتی تاکید کرد.

اشرف غنی افزود: ما فساد اداری را تحمل نخواهیم کرد. برای دفع علل پدیده شوم فساد اقدامات همه جانبه خواهیم کرد. ما تعهد داریم که بودجه ملی را راسا به ولایت‌ها انتقال دهیم.

وی گفت: تا حال امنیت به معنای فیزیکی آن مطرح شده، اما مفهوم مهم آن امنیت بشری است. رسیدن به اقتدار ملی و حاکمیت ملی تا زمانی که وابسته باشیم بسیار دشوار است. تاکنون ما در واردات خارجی وابسته بوده‌ایم. بدون توسعه انسانی، توسعه اقتصادی ناممکن است. خروج نیروهای انسانی از کشور فاجعه است. شمار زیادی از افغانها در جستجوی کار به بیرون از کشور می‌روند و شماری در این راه کشته می‌شوند و در آبها غرق می‌شوند.

احمدزی بیان کرد: باور ما این است که موقعیت جغرافیایی افغانستان، کشور ما را به کشوری تجارتی تبدیل می‌کند. معادن می‌تواند افغانستان به کشوری صنعتی تبدیل کند.

رییس جمهوری جدید تاکید کرد: به استفاده غیرقانونی و نامشروع از سلاح نقطه پایان خواهیم گذاشت. : ما به صورت بالفعل به نیروهای مسلح نیاز داریم. نیاز واضح به تفکیک ارتش و پلیس وجود دارد. ما مسئولیت داریم که زندگی خوبی را برای نیروهای امنیتی فراهم کنیم. نیروهای امنیتی افغانستان خدمتگزار تمام مردم افغانستان هستند. امنیت خواست تمام مردم افغانستان است. خواست ما این است که از تمام مساجد صدای صلح بلند شود.

اشرف غنی تصریح کرد: اختلافات سیاسی از طریق راه حل سیاسی حل می‌شود. از "طالبان" و "حزب اسلامی" می‌خواهیم که برای مذاکرات سیاسی حاضر شوند. سیاست خارجی برای ما اهمیت حیاتی دارد. امنیت در افغانستان با امنیت در دنیا گره خورده است. قاچاق مواد مخدر یک مشکل جهانی است. ما نیاز داریم که پنج حلقه در روابط خارجی خود را مشخص کنیم: حلقه اول کشورها همسایه. بی‌ثباتی در این کشورها با بی‌ثباتی در کشور ما ارتباط دارد. ما نیاز داریم که با کشورهای همسایه یک پیمان همکاری منطقه‌ای امضا کنیم.

وی تاکید کرد: از خاک کشور ما علیه هیچ کشوری استفاده نخواهد شد و از آنها توقع داریم که از خاک‌شان علیه ما استفاده نشود.

***

انتخابات ریاست جمهوری افغانستان در دو مرحله برگزار شد که در مرحله اول عبدالله عبدالله و اشرف غنی توانستند به دور دوم راه یابند؛ در حالی که هیچ یک از دو نامزد نتوانستند بیش از 50 درصد آرای لازم برای پیروزی در دور اول را به دست آورند.

در دور اول بنا بر نتایج رسمی اعلام شده این عبدالله بود که توانست با اختلاف زیاد پیشرو باشد اما در دور دوم انتخابات بر اساس نتایج اولیه این اشرف غنی بود که پیش افتاد و همین امر اعتراض عبدالله و شائبه تقلب در انتخابات را پدید آورد. مناقشات بر سر این مساله باعث شد تا اعلام نتایج دور دوم بسیار طولانی شود و در نهایت با میانجی‌گری سازمان ملل و آمریکا دو نامزد با امضای موافقتنامه‌ای به تفاهم رسیدند که بر اساس آن اشرف غنی ریاست جمهوری و عبدالله سمت رییس اجرایی را برعهده می‌گرفت که معادل سمت نخست وزیر خواهد بود.

بر اساس توافقنامه‌ امضا شده رئیس اجرایی از صلاحیت‌های قابل توجهی برخوردار خواهد بود.

در این توافقنامه آمده است که شورای وزیران به وجود خواهد آمد و ریاست آن را رئیس اجرایی به عهده خواهد داشت. معاونان رئیس اجرایی نیز عضو شورای وزیران خواهند بود.

در توافقنامه به تقسیم برابر مقام‌های کلیدی دولت میان دو تیم نیز اذعان شده است.

نکته‌های کلیدی توافقنامه

این توافقنامه سیاسی هفت بخش دارد که در آن بدون نام بردن از دو نامزد، بر تعیین مقام‌های بلندپایه براساس "تساوی" و اصل "شایسته سالاری" تاکید شده است.

اشرف غنی و عبدالله

- برگزاری لویه جرگه تعدیل قانون اساسی

بخش اول توافقنامه به برگزاری لویه جرگه‌ای برای تعدیل قانون اساسی اختصاص یافته است. در توافقنامه تصریح شده که رئیس جمهوری پس از تحلیف یک کمیسیون ویژه را برای تهیه طرح تعدیل قانون اساسی تشکیل دهد.

- اصلاح نظام انتخاباتی

توزیع شناسنامه‌های الکترونیک و تهیه جدول زمانی برای اجرایی شدن این توافقنامه، بخش دیگر از آن است. همچنین در این توافقنامه بر اصلاح نظام انتخاباتی نیز تاکید شده است.

- ایجاد پست ریاست اجرایی

بخش دوم این توافقنامه به ایجاد پست اجرایی اختصاص یافته. رئیس اجرایی در مجالس تصمیم‌گیری دولت شرکت می‌کند و مدیریت امور اداری و اجرایی حکومت به عهده او است. برای دفتر رئیس اجرایی ساختار اداری و مالی ویژه‌ای ایجاد می‌شود.

- تفکیک کابینه و شورای وزیران

براساس بخش دوم این توافقنامه، رئیس جمهوری ریاست "کابینه" را به عهده خواهد داشت. براساس تعریف این توافقنامه، کابینه متشکل است از رئیس جمهوری، معاونان او، صدر اعظم اجرایی، معاونان صدر اعظم اجرایی، مشاور ارشد رئیس جمهوری و وزیران.

این بخش از توافقنامه ریاست "شورای وزیران" را به عهده رئیس اجرایی گذاشته است. شورای وزیران شامل وزیران و متمایز از کابینه است. رئیس اجرایی "مجالس فرعی" کابینه را به عهده خواهد داشت.

• اشرف غنی احمدزی

اشرف غنی احمدزی رئیس جمهور افغانستان و از چهره‌های آشنا با غرب است. غنی در حکومت کرزای در بخش‌های مختلفی کار کرده و در انتخابات گذشته هم نامزد انتخابات ریاست جمهوری بود.

اشرف غنی احمدزی از چهره‌های آکادمیک افغانستان به حساب می‌آید،۶۰ سال دارد، پشتون است و از ولایت جنوبی لوگر است.

اشرف غنی

احمدزی در لبنان و آمریکا تحصیل کرده است. دکترای مردم شناسی دارد و در بانک جهانی کار کرده است.

اشرف غنی احمدزی بعد از سی سال تبعید، با سرنگونی گروه طالبان، به افغانستان بازگشت. نخست با سازمان ملل متحد کار می‌کرد و سپس در حکومت انتقالی وارد کابینه کرزای شد. احمدزی به زودی پل ارتباط میان حکومت افغانستان و جهان شد و به سرازیر شدن کمک‌های کلان مالی به افغانستان کمک کرد.

احمدزی به زودی جای پای خود را در کابینه به عنوان وزیر مالیه هم باز کرد.

احمدزی از طراحان اصلی "افغانی سازی" امنیت در حکومت حامد کرزای شمرده می‌شد.

ژنرال عبدالرشید دوستم و سرور دانش، معاونان اول و دوم احمدزی در انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۹۳ بودند که نتیجه آن به دنبال یک توافق سیاسی در ۳۰ شهریور اعلام شد.

بسیاری‌ اشرف غنی احمدزی را به چشم یک تکنوکرات آشنا با فرهنگ غرب می‌شناسند، چیزی که در افغانستان امروز هم حسن است و هم عیب.

طرفدارانش او را نیازی برای افغانستان نیازمند به همکاری‌های غرب می‌دانند و مخالفانش به عنوان حربه، غرب‌گرایی را علیه او به کار می‌برند.

در انتخابات ریاست جمهوری در ۲۰۰۹ او فقط سه درصد رای داشت، در انتخابات ۱۳۹۳ در دور اول با کسب ۳۷ درصد کل آرا پس از عبدالله عبدالله، نامزد دوم انتخابات شد و به دور دوم راه یافت.

در دور دوم انتخابات اما رئیس کمیسیون انتخابات بدون اعلام جزئیات آراء او را رئیس جمهور افغانستان اعلام کرد.

او موجودیت فساد در ادارات دولتی و عدم موفقیت برنامه‌های کرزای برای مبارزه با فساد را ناشی از ضعف مدیریت می‌داند.

میر احمد جوینده، فعال مدنی در کابل می‌گوید با آنکه رای اشرف غنی احمدزی از تحصیل کرده‌ها و جامعه روشنفکری می‌آید اما درصدی زیادی از آرای او هم قومی است که با انتخاب ژنرال دوستم رهبر با نفوذ قوم ازبک به عنوان معاون اول و عده‌ای هم از پشتون‌ها قسمت زیادی از آرای او را در این انتخابات تشکیل می‌دهد.

احمدزی در مبارزات انتخاباتی خود از طرفدار حفظ نظام ریاستی بود. اما در توافقنامه‌ای که چند ساعت قبل از اعلام نتیجه انتخابات با عبدالله عبدالله امضا کرد، تعهد کرد که تغییر نظام سیاسی افغانستان را به رای لویه جرگه بگذارد. این لویه جرگه باید دو سال بعد از اعلام ریاست جمهوری احمدزی برگزار شود.

• عبدالله عبدالله

عبدالله عبدالله،‌ وزیر امور خارجه پیشین و یکی از رقبای انتخابات ریاست جمهوری افغانستان معتقد است که عنوان رئیس جمهور دوبار از وی دزدیده شده اما این بار توافقی امضا شده که وی نیز دستی به سکان اداره کشور دارد.

عبدالله عبدالله

به گزاری خبرگزاری آسوشیتدپرس،‌عبدالله عبدالله 54 ساله از انتخابات سال 2009 میلادی به دنبال جبران بود چرا که در آن زمان وی در دور نخستن انتخابات پس از حامد کرزای در جایگاه دوم قرار گرفت و سپس از شرکت در دور دوم انتخابات کناره گیری کرد.

در انتخابات ریاست جمهوری سال جاری میلادی نیز وی بار دیگر معتقد بود که تقلب انتخاباتی صورت گرفته و مانع پیروزی وی در دور دوم انتخابات شده است چرا که وی در دور نخست انتخابات در جایگاه اول و اشرف غنی پشت سر آن در جایگاه دوم قرار گرفته بود.

اما نتایج نهایی انتخابات ریاست جمهوری افغانستان که روز یکشنبه چند ساعت پس از امضای توافق «دولت متحد ملی» منتشر شد، تاکید کرد که اشرف غنی پیروز انتخابات بوده است. در این توافق تقسیم قدرت، وی به عنوان «مدیر اجرایی» نقشی مشابه نخست وزیر خواهد داشت.

عبدالله عبدالله، یکی از حامیان غرب و سیاستمداری که از نظر مذهبی میانه رو است، سال‌های اخیر را صرف برقراری رابطه با رهبران قدرتمند قبایل کرده و همچنان با آمریکا و دیگر کشورهای مهم اهدا کننده در ارتباط نزدیک باقی مانده است.

عبدالله عبدالله که کار خود را با چشم پزشکی در کابل آغاز کرد، در جریان جنگ داخلی افغانستان از سال 1992 تا 1996 میلادی از اعضای دولت برهان‌الدین ربانی بود و به خاطر تسلطش بر زبان انگلیسی و رفتار باوقارش در خارج از کشور شهرت پیدا کرد.

وی تجربه سیاسی سازنده خود را زمانی به دست آورد که دست راست احمد شاه مسعود، فرمانده پرجذبه تاجیک بود که رهبری مقاومت در برابر اشغال افغانستان توسط شوروی در دهه 1980 میلادی و حکومت طالبان در سالهای 1996 تا 2001 میلادی را به عهده داشت.

احمدشاه مسعود دو روز پیش از حملات تروریستی 11 سپتامبر سال 2001 میلادی به آمریکا کشته شد و این نگرانی را در عبدالله عبدالله به وجود آورد که مقاومت ضد طالبانی ممکن است فرو بپاشد.

اما واکنش آمریکا به این حملات در نیویورک و واشنگتن تصورات را تغییر داد چرا که حکومت طالبان سرنگون و عبدالله به عنوان وزیر امور خارجه افغانستان در دولت جدید این کشور تحت رهبری کرزای منصوب شد.

عبدالله از این سمت خود استفاده کرده و به واشنگتن هشدار داده بود که رهبران طالبان شبه نظامیان افغان متعددی را از پاکستان اداره و رهبری می‌کنند.

عبدالله عبدالله که از یک پدر پشتون و یک مادر تاجیک متولد شده مدت‌ها است که موضع محکمی در زمینه ایجاد سازش میان تاجیک‌ها و پشتون‌ها، رقبای سنتی آن‌ها دارد. پشتون، بزرگترین گروه قومی در افغانستان محسوب می‌شود.

با این حال به خاطر نزدیکی‌اش با احمدشاه مسعود، بخش اعظم حمایت از وی از سوی تاجیک‌ها و دیگر گروه‌های قومی که در شمال کشور به زبان دری صحبت می‌کنند، تامین می‌شود.

وی بارها گفته است که دیگر این مساله را که این "شکست ناعادلانه" امری ناگزیر است، نمی‌پذیرد و تا آخرین لحظه تاکید می‌کند که وی رئیس جمهور محق بوده است.

عبدالله دو هفته پیش در سخنانی گفت: ما پیروز این انتخابات هستیم. ما بر اساس رای واقعی و عادلانه مردم پیروز هستیم. ما نتایج جعلی انتخابات را نمی‌پذیریم و حتی برای یک روز یک دولت جعلی را نیز نخواهیم پذیرفت.

عبدالله عبدالله از ازدواجش سه فرزند دارد.