سوء استفاده شرکت بازرگانی دولتی ایران از اعتمادمردم

در تابستان سال گذشته برای تنظیم بازار از طریق معاونت بازرگانی داخلی برنج وارداتی بین مردم توزیع شد، برنج تایلندی به مردم به جای برنج آمریکایی به طرز زیرکانه ای از سوی دولت به شرکت مادر تخصصی بازرگانی دولتی ایران به شرکت فروشگاه های زنجیره ای واگذار شد که از طریق این فروشگاه ها در قالب یکی از محصولات بین مردم به صورت متقلبانه توزیع شد.
در این بین چند گونه تحلیل مطرح شد. یکی از آنها این بود که چه رانت قوی  واز سوی چه کسانی در پشت این موضوع خود را پنهان کرده است که برنجهای تایلندی را به جای برنجهای آمریکایی به مردم آن هم در قالب یک کمک کالایی این چنین به سخره  
گرفته اند؟ اینکه چه مقدار بین مردم به تقلب فروخته شده در هاله ای از ابهام قراردارد؟! و از نظر ما به التفاوت قیمت آن هم در حد وسیع به جیب چه کسانی رفته است؟!
اگر بسته بندی و تحویل این بار در دولت قبلی صورت گرفته این سوال مطرح می شود که چرا در دولت یازدهم نامی از این تخلف برده نشده است؟ در عین حال مدیران شرکت بازرگانی همان مدیران دولت قبلی می باشند.
از آنجایی که می دانیم برنج تایلندی ارزان ترین وبی  
کیفیت ترین نوع برنج است آیا این احتمال وجود دارد که سایر اقلام سبدکالا نیز با عنوان مرغ ، تخم مرغ و ...  نیز با عناوین دیگر این برنج درسبدکالای مردم قرار نگرفته باشد و یا در آینده قرار نگیرد؟ ونهایتا چه تضمینی وجود دارد که افرادی که در شرکت بازرگانی دولتی ایران اقدام به چنین حرکتی کرده اند وقطعا از رانت دولت بهره گرفته اند باز هم از این رانت با توجه به تاکید دولت مبنی بر استمرار توزیع سبد کالا بین مردم، منفعت طلبی نکنند؟

عوام فریبی ازبین نمی رود  

به اعتقاد برخی کارشناسان سبد کالا این روزها دیگر به سبد رانت واردکنندگان کالا بدل شده است، آنها معتقدند در نتایجی که از اولین آزمونی که اسفندماه سال گذشته به دست آمده مشخص شده است  که «عوام فریبی ازبین نمی رود بلکه از شکلی به شکل دیگری درمی آید.»از این رو در حالی که معاون رفاه اجتماعی وزیرتعاون، کار و رفاه اجتماعی از اختصاص یارانه ۲۴۰۰ میلیارد تومانی امنیت غذایی درقالب سبدکالا یاد کرده است، بسیاری معتقدند بهتر بود این کالاها به شکل ریالی به حسابشان واریز می شد تا از دردسر در صف ماندن و دغدغه سبدغذایی فاسد و تاریخ مصرف گذشته رهایی یابند. اگر به این دغدغه ها کلاه گذاشتن سر مردم از سوی رانت خواران را نیز بیفزاییم آنگاه متوجه می شویم که  چرا توزیع رایگان مواد غذایی بین مردم تحت عنوان «سبد کالا» با وجود اینکه کار پسندیده ای به نظر می رسد، این چنین با مخالفت روبرو شده است؟ آیا به باور منتقدین این طرح تنها  نباید به علت وجودی دستهایی که می بخشند فکر کرد و شاید نیاز باشد که به پشت پرده آن نیز نظری افکند.

پیامد سوء استفاده از رانت دولتی

بر این اساس این تفکر مطرح می شود که سبدکالا از کجا شکل گرفت؟ واصولا این طرح چرا تاکنون طی سالهای گذشته مطرح واجرایی نشد؟ واکنون در دولت یازدهم این اتفاق افتاده است؟
اقتصاددانان معتقدند سبد کالایی که امروز توسط دولت یازدهم توزیع می شود علاوه بر تشویش و ایجاد جو روانی نامناسب در افکار عمومی جامعه که عمدتاً به خاطر عدم تعلق سبد کالا به بخشی از جامعه می باشد، دارای اهدافی است که فقدان تفکر و برنامه اقتصادی بلندمدت و یا حتی میان مدت را نشان می دهد و از سویی تنها در صدد محو این ضعف بزرگ در دولت می باشد.  به باور این افراد بازگشت به گذشته این حاتم بخشی ها نشان می دهد که تمایل دولت یازدهم بر این است که آن بخش از اعتبار پوپولیستی در بین عوام را برای خود حفظ کنندامااز آنجایی که اعتماد مردم به دولتمردان در طول دوره مدیریتشان آسیبهایی به بدنه اقتصاد کشور زده است شاید ترجیح این باشد که چون نظام اقتصادی و روندی که باعث می شود افراد حاضر در دهکهای مختلف جامعه به آنچه حقشان است نرسند، بهتر است به جای سبد کالا که رانت برای برخی ایجاد می کند از شیوه مطالعه شده تری برای این کار استفاده شود. به هر تقدیر صف کشیدنها و هجوم مردم برای دریافت کالا با همه  
مشقت هایش خاطرنشان می کند که نتایج بزگترین جراحی اقتصادی تاریخ که با آنهمه سر وصدا شروع شد اکنون به کجا انجامیده است و این انتقادات شاید به منزله هشداری برای دولت حسن روحانی باشدکه ادامه سبد کالا همزمان با اجرای فازدوم، پوست خربزه ای زیرپای دولتی باشد که معتقد است در سبد مدیریت سیاسی خود امید وتدبیر را به همراه دارد. .

نمایندگان مجلس در گفت و گو با شبکه خبری صبح تهران :
واردات برنج به زیان منافع ملی است
قرار بود  در سبد کالای دولت تدبیر و امید از برنج های تولید داخل استفاده شود که متاسفانه تا بحال نه تنها این  امر صورت نپذیرفته بلکه معلوم نیست شرکت بازرگانی دولتی ایران بر چه مبنایی به جای حمایت از تولید داخلی اینگونه برنج وارداتی را مورد حمایت قرار می دهد.  
طی عرضه سبدکالا در میان اقشار مردم، یکی از مهمترین انتقاداتی که به دولت وارد بود عرضه برنج بی کیفیت خارجی بود که به زعم بسیاری به نوعی زدن  تیشه به ریشه تولید داخلی در این زمینه بود . در این میان برخی نیز بر این باورند که  این امر در تناقض با امر اقتصاد مقاومتی قرار می گیرد و عملی دور از انتظارات به حساب می آید. در همین راستا «راه مردم» نظر تنی چند از نمایندگان را جویا شده است که شرح آن ذیلا از نظرتان می گذرد.  

نماینده بابلسر:
اختصاص هزینه برنج های وارداتی به کشاورزان موجب رونق تولید و اشتغال می شود

اختصاص میلیاردها تومان پول برنج های وارداتی به کشاورزان داخلی موجب تقویت اشتغال پایدار و رونق تولیدخواهد شد.
آقای مقداد نجف زاده نماینده بابلسر با اعلام این مطلب و تاکید بر ضرورت توزیع برنج های داخلی در سبد کالاهای اساسی گفت: هدف از نامگذاری امسال به عنوان سال اقتصاد و فرهنگ سوق دادن نگاه ها به سمت اقتصاد و تبیین ضرورت مسائل اقتصادی و نقش و جایگاه آنها درتولید و اشتغال است لذا دولت باید نگرش خود را در حوزه اقتصاد برقوانین متمرکز نماید که با اجرای آنها حداکثر  
بهره وری و انتفاع عاید کشور شود واگر قوانین هم نیاز به تصویب یا تغییر دارند را به مجلس اعلام نماید تا در اسرع وقت اقدام شود. وی افزود: کشاورزی نیز به عنوان یکی از  
بخش های مهم و اثرگذار حوزه اقتصادی از این قائده مستثنی نبوده و باید مورد توجه جدی قرار گیرد.  

نماینده گلستان:
عدم عرضه برنج داخلی در سبد کالا برخلاف اقتصاد مقاومتی است

توزیع برنج های خارجی در سبد کالاهای اساسی بر خلاف برنامه های اقتصاد مقاومتی بوده و با سیاست های کلی کشور در تضاد است. سید علی طاهری نماینده گلستان با اعلام این مطلب به جلسه ای که با وزیر صنعت و مسئولان مرتبط با سبد کالای اساسی برگزار شد اشاره کرد و گفت: در این جلسه مقرر شد به منظور حمایت از کشاورزان در سبد کالاهای اساسی از برج داخلی استفاده شود و وزیر صنایع قول دادند تا این مهم محقق شود ولی متاسفانه ما شاهد عدم خرید برنج داخلی و برعکس عرضه  
برنج های وارداتی هستیم که کاملا برخلاف سیاست های اقتصاد مقاومتی بوده و پسندیده نیست. وی افزود: تقویت اقتصاد و تولید ملی از اهداف اصلی سیاست اقتصاد مقاومتی است اما متاسفانه در عمل می بینیم که عده ای علاقه به واردات و خروج از کشور دارند و این معضلی است که گریبان اقتصاد را گرفته و به تولید اشتغال ضربه می زند.

نماینده گرگان:
واردات برنج به زیان منافع ملی است

نماینده گرگان و آق قلا پیرامون قراردادن برنج های خارجی در سبد کالاهای مرحله اول گفت: طی جلسه ای که با وزیر صنعت داشتیم مسئولان قول دادند که در سبد کالا حتما برنج های ایرانی توزیع شود که امیدوار بودیم این اتفاق بیفتد که متاسفانه انجام نشد. وی افزود: به عقیده ما این کار پسندیده نیست و دولت به ویژه وزارت صنعت، معدن و تجارت باید به جای واردات برنج های خارجی به تامین نیازها از داخل توجه کند و با این کارضمن حمایت از تولید و اشتغال، میلیاردها تومان پول واردات را به داخل سوق دهد. وی گفت: همه می دانیم که واردات آنهم در شرایطی که امکان تولید در داخل وجود دارد به زیان منافع ملی است و با برنامه های اقتصاد مقاومتی همخوانی ندارد.