کد خبر: ۲۰۲۹۵۲
تاریخ انتشار:
شبکه وبلاگی استان کردستان

زن آرمانی در نگاه امام خمینی در پنج نما

به گزارش وبلاگستان بولتن نیوز، شبکه وبلاگی استان کردستان نوشت:

از پرحاشیه‌ترین بحث‌هایي که هميشه مطرح بوده است، شخصیت زن است؛ در طول تاریخ، زن به عنوان مخلوقي بی‌ارزش قلمداد می‌شده (اين نكته در مجامع علمی هم مورد تائید بوده است). تا آنجا که اسلام، آمد و شخصیت واقعی آن را برای همه روشن کرد.

سقراط از اندیشمندان یونانی می‌گوید: وجود زن بزرگترین منشأ انحطاط بشریت است.(1)ارسطو: زن چیزی نیست مگر مرد ناکام، خطای طبیعت و حاصل نقصی در آفرینش.(۲)در تورات تحریف شده آمده که: حوا عامل گناه اولیه‌ی آدم و مسئول خروج وی از بهشت است(۳)همچنین در انجیل تحریف شده امده: زن عامل گناه‌کاری انسان اولیه است و گناه اولیه آدم، سبب شد که اين گناه، در گوهر همه‌ی انسان‌ها سرشته شود؛ لذا همه‌ی انسان‌ها به جز عیسی(علیه‌السلام) و مریم(سلام‌الله‌علیها) با گناه متولد می‌شوند.(۴)

 

این تنها تعدادی از نظرات اندیشمندان و کتب تحریف شده است. آنها كه امروزه خود را مترقّي و آزادي‌خواه مي‌دانند و دم از حقوق بشر مي‌زنند، مباني انديشه‌اي آنها مواردي است كه ذكر شد.لازم به ذكر است كه آنچه هم كه امروزه به عنوان حقوق بشر و انجمن‌هاي حمايت از زنان و... در غرب، رواج پيدا كرده است، تنها هياهويي است كه به راه افتاده و در حقيقت، زنان در بردگي نويني به سر مي‌برند.

به عبارت ديگر؛ چيزي كه در غرب، به عنوان ارزش نهادن به مقام زن، تعريف شده است (يعني اشتغال زنان، بي‌بند و باري آنها، آزادي در پوشش و...) بي شباهت به اين مثال نيست كه شما براي اينكه ارزش فردي را ثابت كنيد، مي‌گوييد «اين آدم، خيلي قوي و نترس است؛ او قادر به هر كاري هست، حتّي مي‌تواند خود را از ارتفاع 7 متري به پايين بياندازد». اين كار، در حقيقت، ارزش محسوب نمي‌شود، بلكه با هياهو و هيجاني كه شما راه انداختيد، او و ديگران، ارزشش را در اين مي‌بينند. در اينجا دو حالت پيش مي‌آيد: اگر انجام دهد، از بين خواهد رفت و اگر عمل نكند، احساس سرخوردگي خواهد كرد.بنابراين تنها حرکتی که به صورت حقيقي در مقابل این انحراف عظیم، ایستادگی کرده است، دین مبین اسلام است که از همان ابتدا با زنده به‌گور کردن دختران، مبارزه کرد و تا به امروز هم ادامه دارد.افول روابط خانوادگی در عصر حاضر، نتیجه تغییر نگرش به نوع زندگی است. 

   
شاید بتوان گفت رشد بی‌رویه طلاق و از هم گسستن بنیاد خانواده، نشانگر دور شدن بشر از اعتقادات مذهبی است؛ چراکه با مطالعه قرآن و احادیث وارده در زمینه حفظ بنیاد خانواده و تکریم زن درمی‌یابیم که بسیاری از مشکلات خانواده‌این عصر عدم آگاهی و یا عمل نکردن به این دستورات است.زیرا اسلام برای کوچک‏ترین نکات حفظ خانواده توصیه‏ هایی دارد.مدیریت خانه و اقتصادی را به مرد داده ‎است. و مدیریت امور خانه و روابط اعضای خانه را به زن، شهید مطهری در نحوه ‏ی تقسیم فضایل و وظایف زن و مرد این‏گونه مى‎گوید: اعجاز خلقت را ببینید که دو تمایل در مرد و زن قرار داده‎است، در مرد حس تسلط بر زن وجود دارد و در زن نیز حس تسلط بر مرد وجود دارد، ولى اعجاز خلقت این دو حس تسلط را طورى آفریده‎است که نه تنها تضاد و نزاع با یکدیگر پیدا نمى ‏کنند؛ بلکه منجر به وحدت بیشتر نیز مى ‏شوند، دستگاه عجیب خلقت که هدفش یگانه ‏شدن دو روح است، این تدبیر را به کار برده‎است؛ که در مرد حس تسلط بر زن را از بالاى سر زن قرار دهد و از طریق حاکمیت ظاهرى خانه و خانواده، و در زن حس تسلط بر مرد را از طریق قلب...مرد از راه قهرمانى مى ‏خواهد حاکم باشد و زن از طریق جمال و زیبایى زنانه.
   
مرد این حکومت را مى ‏پذیرد و عجیب این است که حکومت زن را با کمال میل و رضا مى ‏پذیرد و هم‏چنین زن هم با میل و رضا حکومت مرد را مى ‏پذیرد.در این‏جاست که دو حس تسلط، یکى در زن و دیگرى در مرد هست، ولى چون از دو راه مختلف مى ‏آیند، حس تسلط مرد از بالاى سر زن و حس تسلط زن از قلب مرد سر در مى ‏آورد؛ این دو حس تسلط با یکدیگر جنگ نمى‏کنند که هیچ، یکدیگر را هم تأیید مى ‏کنند و منجر به وحدت و یگانگى و صفا و صمیمیت کامل میان این دو مى ‏شود و این قضیه‏اى است که از نظر روان‏شناسى کوچک‏ترین خدشه و خللى در آن وارد نیست.»
   
توجه به این نکته نشانگر این است؛ که اگر هر یک از زن و مرد در جای خود قرار گیرند و به فطرت خود عمل کنند، نتیجه همان چیزی می‌شود که هر دو طالب آن هستند.مرد با ویژگی‌های مردانه و زن با ویژگی‌های زنانه یکدیگر را مدیریت می‎کنند.و این امر موجب گرم شدن نظام خانواده می‌شود.توجه به این تفاوت‌ها، راز پایدار نگاه داشتن شور و شوق در زندگی زناشویی است.اما آیا زن و مرد در زندگی مشترک خود به این دستورات عمل می‌کنند؟ اکثر زوجین با کمترین آمادگی قبلی وارد عرصه زندگی مشترک می‌شوند.منظور از آمادگی، آموزش صحیح و مناسب برای همسرداری است که معمولاً این آموزش‌ها از سنین کودکی باید شروع شود.
   
به این معنا که وقتی اعتقادات درست مذهبی در فرد نهادینه شود، قطعاً در بزرگسالی او، نتایج آن در رفتار و کردارش دیده خواهد شد.این آموزش‌ها تنها شامل مسایل مذهبی نمی‌شود؛ بلکه نوع تعامل اعضای خانواده و اطرافیان به‌خصوص پدر و مادر، همه و همه در ذهن فرد به‌عنوان الگو شکل می‌گیرد.از این رو ما شاهد این هستیم که دختر و پسر در اکثر مواقع، بعد از ازدواج دچار مشکلات زیادی می‌شوند. آن‏چه ما امروز بیشتر شاهد آن هستیم عدم از خودگذشتگی زوجین در مقابل هم است.کم‌تحملی‌ها و بی‌صبری‌ها در مقابل مشکلات زندگی، در کنار عوامل دیگر، سبب شده ما امروز شاهد آمار بالایی از طلاق‌های توافقی در کشورمان باشیم.در حالی‏که قرآن کریم می‌فرماید: «لاتَنْسَوُا الفَضلَ بَیْنَکُم» (فضیلت‏ها را در زندگی مشترک به فراموشی نسپارید). (بقره، 237)
   
آن‏چه در زندگی سنتی جامعه ایرانی تداول دارد، در مجموع مناسب‎ترین روش تقسیم کار میان زن و مرد است: مرد معاش خانواده را تأمین کند و زن بر هزینه‌ها و مخارج خانواده نظارت می‌کند؛ و به امور خانه می‌پردازد، البته این بدین معنا نیست که زن فعالیت‌های اجتماعی بیرون از خانه نداشته باشد.اما نکته‏ ی ظریفی که در این میان وجود دارد که در بعضی از موارد حتی خود زن منکر نیازهای درونی و ذاتی خویش است؛ نیازهایی هم‏چون میل به حمایت از طرف همسر و میل به مادر شدن.
   
در اینجا باید پرسید چرا تفاوت‏های افتخارآفرین و غرورانگیزی که به تناسب رسالت زن و مرد، در آنان به ودیعه گذاشته شده، تا هر یک به نحو احسن به مسوولیت خویش بپردازند، قابل نادیده‌انگاری است؟ گیرم که زن را به بهانه دفاع از تساوی حقوق به مقابله با مردان بخوانیم، آیا می‌توانیم او را به مقابله با خویشتن خود هم وادار کنیم؟ و حتی اگر جنبه‌های ظاهری و بیرونی، هم‏چنین تفاوت‎های فیزیولوژیک از قبیل تفاوت در اندازه، مغز، تفاوت‎های هورمونی و غیره را نادیده بگیریم، آیا از نظر روانی و درونی می‌توان او را با نیازهای ذاتی خود، به ستیزه وادار ساخت؟
   
این‏جاست که به نظر می‌رسد یافتن الگوی مناسبی برای نسل جوان ضرورت دارد. الگویی که با توجه به مسایل روز بتوان از آن بهره جست.رو آوردن زنان در اروپا به اسلام نشانگر این است که الگوهای ناقص غرب و حق تساوی که به غلط برای زن و مرد قایل هستند، جواب نداده است؛ و زن غربی به دنبال آن چیزی است که در فطرت او به ودیعه گذاشته شده است.متأسفانه در جامعه‏ی امروز ما با وجود این‏که در اسلام دستورات و قوانین بسیار خوبی برای زن داریم. بعضی از زنان ما پیرو الگوهای غلط غربی‌اند.
   
با نگاهی به زندگی زنان بزرگ تاریخ اسلام که برجسته‌ترین آن‏ها حضرت زهرا (س) است و الگو گرفتن از آن‏ها می توان به وضعیت کنونی خانواده بهبود داد.زندگی آن حضرت سراسر صحنه‌های زیبایی بود: از ساده‌زیستی و همکاری و هماهنگی با علی(ع) در همه عرصه‌های دفاع از حق و مجاهدات دینی و الهی. حضرت فاطمه(س) خود را ملزم به تکریم و اطاعت از علی(ع) می‌دانست و علی نیز برای ایشان احترامی آن‏گونه که لایق و درخور اوست قایل بود.در واقع می‌توان گفت یک رابطه متقابل بر زندگی آن‏ها حکم‎فرما بود.
   
حضرت زهرا(س) از حدود تأثیر و نفوذ زن در روحیه شوهر کاملاً مطلع بود.و به این نکته توجه داشت که ترقی و عقب‌ماندگی و سعادت و بدبختی مرد، تا حد زیادی به روحیات و نوع رفتار زن بستگی دارد.و این‏که خانه به‌منزله سنگر و آسایشگاه مرد است که وقتی از مشکلات دنیای خارج خسته شد، به آن پناه ببرد و تجدید نیرو کند و مدیریت این آسایشگاه به عهده زن است.از همین روست که اسلام شوهرداری را در ردیف جهاد قرار داده است.
   
زندگی حضرت علی(ع) و فاطمه(س) یک زندگی عادی نبود. علی(ع) سپهسالار شجاع و نیرومند اسلام و وزیر و مشاور مخصوص پیامبر بود.در آن زمان سپاه اسلام همیشه در حال آماده باش بود؛ در هر سال چندین جنگ واقع می‌شد، که حضرت علی(ع) در تمام یا اکثر آن‏ها شرکت داشت.حضرت زهرا (س)می‌دانست علی(ع) در صورتی در میدان نبرد پیروز می‎گردد، که از جهت اوضاع داخلی فکرش آزاد باشد. و به مهربانی‌های همسرش دلگرم باشد.از همین رو وقتی علی (ع) از میدان جنگ بر می‌گشت ، فاطمه زخم‎های تنش را پانسمان می‌کرد، لباس‎هایش را می‌شست و خبرهای جنگ را از او می‌شنید.علی(ع) می‌فرماید: «وقتی به خانه می‌آمدم و به زهرا نگاه می‌کردم تمام غم و غصه‌هایم برطرف می‌شد.» شناخت دقیق حضرت زهرا (س) از نقش زن در خانواده و هم‏چنین رابطه‏ی متقابل حضرت علی (ع) سبب می‌شد، ایشان برخلاف تمام مشکلات مادی یک چنین زندگی زیبایی را در کنار هم تجربه کنند.
   
آیت‌الله خامنه‌ای درباره اجر زن در برابر سختی‌های زندگی می‌فرمایند:«خانم‏ها اگر از ناحیه همسرشان زحمتی متحمل شوند که آن همسر این زحمت را به‌خاطر کار و تلاش و مجاهدت، بر شما تحمیل می‌کند این زحمت پیش خدای متعال اجر دارد، ولو یک لحظه و یک ساعتش را هیچ‏کس نفهمد.خیلی‌ها از زحمات خانم‌ها آگاهی ندارند. مردم عادت کرده‌اند که خیال کنند زحمت، چیزی است که انسان با بازو و بدن و جسم خود انجام می‌دهد؛ نمی‌دانند زحمات روحی و عاطفی گاهی سنگین‏ تر است. آقایان، خیلی زحمت‌های شما را درست ملتفت نیستند؛ اما خدای متعال که «لایخفی علیه خافیه» است _ هیچ چیز ازاو پوشیده نمی‌ماند _ ناظر کار شماست و شما اجر دارید.»
   
اگر جامعه اسلامی بتواند زنان را با الگوی اسلامی تربیت کند _ یعنی الگوی زهرایی، الگوی زینبی، زنان بزرگ، زنان با عظمت، زنانی که می‌توانند دنیا و تاریخی را تحت تاثیر خود قرار بدهند _ آن وقت به مقام شامخ حقیقی خود نایل آمده است.اگر زن در جامعه بتواند به علم و معرفت و کمالات معنوی و اخلاقی‌ای که خدای متعال و آیین الهی برای همه انسان‌ها _چه مرد و چه زن_ به طور یکسان در نظر گرفته است برسد، تربیت فرزندان بهتر خواهد شد؛ محیط خانواده گرمتر و باصفاتر خواهد شد؛ جامعه پیشرفت بیشتر خواهد کرد؛ و گره‌های زندگی آسان‌تر باز خواهد شد؛ یعنی زن و مرد خوشبخت خواهند شد.برای این باید تلاش کرد؛ هدف این است. هدف صف‌آرایی زن در مقابل مرد نیست. هدف، رقابت خصمانه زن و مرد نیست.»

در فرهنگ اسلام، زن و مرد از ارزشی برابر برخوردارند، زیرا این ارزش را در روح آدمی می‌دانند. خداوند در قرآن کریم، این تساوی را این گونه بیان فرموده که:«إِنَّ الْمُسْلِمِینَ وَالْمُسْلِمَاتِ وَالْمُؤْمِنِینَ وَالْمُؤْمِنَاتِ وَالْقَانِتِینَ وَالْقَانِتَاتِ وَ... أَعَدَّ اللَّهُ لَهُم مَّغْفِرَةً وَأَجْرًا عَظِيمًا؛[احزاب/35] به یقین مردان مسلمان و زنان مسلمان، مردان با ایمان و زنان با ایمان، مردان مطیع فرمان خدا و زنان مطیع فرمان خدا، و... خداوند برای همه‌ی آن‌ها مغفرت و پاداش عظیمی فراهم ساخته است.»

 

و در جای دیگر می‌فرماید:«مَن عَمِلَ صالحاً مِن ذَكَرٍ اَو اُنثي وَ هُوَ مؤمِنٌ فَلَنُحيِيَنَّهُ حيوةً طَيّبةً وَ لَنَجزِيَنَّهُم اَجرَهُم بِاَحسَنِ ما كانُوا يَعمَلونَ؛ هر کس کار شایسته‌ای انجام دهد، خواه زن باشد یا مرد در حالی که مؤمن است، او را به حیاتی پاک زنده می‌داریم و پاداش آن‌ها را به بهترین اعمالی که انجام می‌دادند خواهیم داد.»[نحل/79]

 

پس این که خداوند زن را با ویژگی‌های زنانه آفریده و مرد را با ویژگی‌های مردانه؛ هیچ نقص و کاستی نیست، زیرا تمام انسان‌ها دارای تکلیفی هستند و هر کس به اندازه‌ی توان و شرایطی که دارد مکلف می‌شود و محبوترین آن‌ها هم با تقواترین آن‌ها است. حال خداوند برای زنان اینگونه تکلیف کرده و برای مردان به گونه‌ای دیگر و از هر کدام هم به همان اندازه می‌خواهد نه بیشتر.با اين بيان، مي‌توان مقايسه كرد، مباني انديشه‌اي آنها كه در هياهوي حقوق بشر و حفظ حقوق زنان و... او را به ورطه گناه و هلاكت كشانده‌اند و اسلام نابي كه اين‌گونه به زن، ارزش داده و او را در كمال، مساوي با مرد قرار داده است.


زن آرمانی در نگاه امام خمینی در پنج نما

امام احیاگر هویت واقعی زن در جهان كنونی بود و منزلت كنونی زن مسلمان مدیون تفكرات اوست.با پیروزی انقلاب و جاری شدن افكار امام خمینی(ره)، زمینه ای فراهم شد تا زنان با حفظ كرامت در جامعه حضور یابند و نقش موثری در جریانات اجتماعی ایفا كنند. بهره مندی از خلاقیت‌های زن مسلمان در جهت پیشرفت كشور با فراهم كردن زمینه‌های لازم میسر است. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، امام خمینی(ره) در ساختارسازی نظام جایگاه ویژه ای را برای زنان قائل شدند.اندیشه‌ها و تفكرات اما خمینی(ره) در رابطه با زنان برگرفته از اصول اسلامی است. امام(ره) معتقد بود كه زنان برابر با مردان و حتی جلوتر از آنها در انقلاب سهیم بودند.امام خمینی(ره) وضعیت زنان جامعه را متحول ساخت و آنها را در مسیر اسلام و ارزش‌های الهی هدایت كرد و از بی هویتی، بی بندوباری و ابتذال، به سوی عزت خواهی، كمال جویی، تحول فكری و روحی هدایت كرد و به اوج انسانیت ارتقاء بخشید. از دیدگاه متعالی حضرت امام(ره)، زن محور توسعه و ركن اصلی نظام اسلامی است و باید با دادن نقش انسانی مساوی به او، از توان انسانی و سازنده اش برای مصالحه تمام اجتماع به شكل بهتری استفاده كرد.امام خمینی(ره) می‌فرمایند:«زن انسان و مربی جامعه است. سعادت و شقاوت كشور ها بسته به وجود زن است. زن با ایجاد محیطی سالم می‌تواند سنگ بنای جامعه انسانی قدرتمند، آینده نگر و آرام را فراهم سازد. بدون خانواده سالم، جامعه از لحاظ عاطفی گسسته و از لحاظ معنوی و روحی آسیب پذیر و آلوده به جنایت می‌گردد».
نرجس خاتون اسلامی مدرس حوزه در خصوص نوع نگاه امام(ره) به زن می‌گوید:«حضرت امام خمینی(ره)، زن را در جامعه جهانی زنده كرد.امام خمینی(ره) زن را مانند قرآن، انسان ساز معرفی كرد.امام خمینی(ره) با بیان سخنانی ازجمله « از دامن زن، مرد به معراج می‌رود» نگرش جدیدی را برای زن ایجاد كرد كه او هیچ گاه در عرصه‌های مختلف خود را پایین تر از مرد نداند».
حضرت امام خمینی(ره) معتقد بودند كه دامن زن محل تربیت بزرگ زنان و بزرگ مردان است.چنین نگرشی بیانگر آن است كه زن، برای تربیت انسانی كه بتواند مراتب عالی معنویت را كسب كند باید زمینه ای از معارف و درجات را در خود به وجود آورده باشد.امام خمینی (ره) به زن مصداق حدیثی است كه خداوند به حضرت رسول می‌فرماید «اگر تو نبودی افلاك را خلق نمی كردم، اگر علی (ع) نبود تو را خلق نمی كردم و اگر فاطمه(س) نبود هر دوی شما را خلق نمی كردم «.حضرت امام خمینی(ره) زن را در جامعه جهانی زنده كرد.وقتی حضرت امام خمینی(ره) به زنان دستور می‌دهند مانند مردها در تمام شئون زندگی دخالت داشته باشند یعنی همان طور كه زنان در مسائل مربوط به خانواده دخالت دارند در مسائل سیاسی و اجتماعی نیز دقت نظر داشته باشند و با رعایت شرایطی كه خداوند از آنها خواسته در جامعه حضور داشته باشند.
    امام خمینی(ره) زن را مانند قرآن، انسان ساز معرفی كرد؛ ایشان مقام والایی برای زن قائل بودند، بدین معنی كه اگر زن موضع گیری مناسبی در مسائل مختلف از جمله سیاسی، اقتصادی و اجتماعی داشته باشد می‌تواند انسان ساز باشد و جامعه ای را بسازد».حقوق زن در جامعه یكی از حقوق از دست رفته ای بود كه در سایه تفكر انقلاب باید احیاء می‌شد.حكومت پهلوی زن را تنها در قالب كالای غربی مرد انگیزانه مورد توجه قرار می‌داد، در حالی كه در اندیشه دینی، زن در كنار مرد ركن و تشكیل دهنده جامعه بشری است.زنان و مردان در دیدگاه دینی از جهت حقوق اجتماعی و دستیابی به مراتب معنوی با هم برابرند.در عرصه‌های اجتماعی كه حضور زن نیاز است، زنان می‌توانند نقش موثری داشته باشند؛ شخصیت‌های بی بدیلی نظیر حضرت زهرا (س)، حضرت زینب(س) و فاطمه معصومه(س) كه نمونه‌های كاملی از شخصیت زن را به نمایش گذاشتند در به دست آوردن مقام‌های عرفانی و اجتماعی جامعه خود سرآمد بودند.
حجت الاسلام سید ضیاءالدین صالحی خوانساری كارشناس دینی و مذهبی در باره جایگاه زن در اندیشه امام خمینی(ره) می‌گوید:«بازگشت زن به جایگاه تعریف شده اش در دین از اندیشه ها و اهداف امام خمینی(ره) بود كه این امر علی رغم همه تهدید ها و جریاناتی كه وجود داشت در سایه انقلاب اسلامی محقق شد.امام خمینی(ره) در بخش اجتماعی وصیت نامه الهی سیاسی خود كاملاً به جایگاه زن پرداخته و الگویی برای انقلاب اسلامی ترسیم كردند كه زنان بتوانند در جامعه حضور موثری داشته باشند. امروز زن در انقلاب و تفكر اسلامی الگوی زنان در كشورهای مسلمان است؛ امام خمینی(ره) با جریان انقلاب چهره حقیقی اسلام را ترسیم كردند؛ اگر در موضوعات مختلف به سراغ وصیت نامه امام خمینی(ره) كه منشور انقلاب محسوب می‌شود برویم و نظرات ایشان را استخراج كنیم، آن وقت است كه مشاهده می‌كنیم كه مسیر انقلاب اسلامی مسیر همواری است.امام خمینی(ره) یك مقطع از تاریخ بشر در دوران معاصر را به خود اختصاص داد.اگر تمام مسئولان به این منشور عمل كنند و وصیت نامه امام(ره) را محور كارهای خود قرار دهند، چالش ها و مشكلات جامعه به حداقل می‌رسد».حضرت امام معتقد است:زن نقش بزرگی در اجتماع دارد.زن مظهر تحقق آمال بشر است. زن پرورش دهنده زنان و مردان ارجمند است.زن مربی جامعه است. مربی انسان ها زن است. سعادت و شقاوت كشورها بسته به وجود زن است. زن با تربیت صحیح خود انسان را درست می‌كند و با تربیت صحیح خود كشور را آباد می‌كند.زنان مسلمان در انقلاب اسلامی شخصیت و هویت خویش را یافتند و به مقام و منزلت والای خویش پی برده و بینش سیاسی، فرهنگی و اجتماعی پیدا كردند؛ این تحول فكری و روحی بزرگی كه نصیب زنان شد، موهبت الهی بود كه امام خمینی(ره) بارها از آن به بزرگی یاد كرده و آن را افتخار بزرگ ملت ایران دانست. امام، زن را همچون قرآن، انسان‏ساز می‏داند و معتقد است، اگر زنان شجاع و انسان‏ساز از ملت ها گرفته شوند، ملت ها به شكست و انحطاط كشیده می‏شوند. آیت الله مطهری بیان می‌كند «در آستانه پیروزی انقلاب توصیه‌هایی در رابطه با حضور زنان در عرصه انقلاب و تظاهرات مطرح می‌شد اما امام(ره) حضور زنان را در عرصه انقلاب و تظاهرات واجب می‌دانستند « این تفكر نشان می‌داد كه در اسلام به زن و مرد با یك نگاه انسانی نگریسته می‌شود. نیره قوی عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی در این باره معتقد است: «منطق امام خمینی(ره) در برخورد با زنان به دور از افراط و تفریط و تجددهایی است كه بستر ساز ظلم به زنان است؛ نگاه عمیقی در باور امام(ره) نسبت به هویت بخشی به زندگی فردی و خانوادگی زنان وجود داشت.ایشان همیشه اولویت زنان را در ارتباط با نقش انسان سازی آنها كه همان نقش انبیاست، می‌دانستند.در اسلام هیچ مانعی برای حضور زنان در عرصه اجتماع وجود ندارد.اندیشه امام خمینی (ره) نیز این گونه است، ایشان باور دارند كه زنان باید در عرصه‌های مختلف شركت داشته باشند.وقتی به صدر اسلام می‌نگریم حضور زنان در خانواده و نقش انسان سازی آنها در تربیت فرزندان اولویت نخست بود. همچنین زنان نمونه ای مانند حضرت زهرا(س) هر زمان كه لازم بود نقش پر رنگی را در عرصه اجتماع ایفا می‌كردند. امام(ره) معتقد بودند زن باید در سرنوشت خود دخالت داشته باشد و همان طوری كه مردها باید در امور سیاسی دخالت كنند و جامعه خودشان را حفظ كنند، زن‌ها هم باید جامعه را حفظ كنند. در نگاه امام خمینی(ره) زنان به عنوان بخش بزرگ و مهمی از جامعه باید آگاهانه و مسئولانه در عرصه اجتماعی و سیاسی حضور داشته و نسبت به خطاها، عكس العمل نشان دهند؛ امام خمینی(ره) با بهره گیری از معارف اسلامی و آموزه‌های قرآنی و برخوردار از نگاه انسانی به زن، باعث بالفعل شدن استعدادهای بالقوه آنها شدند و از این طریق با ترویج نگاه انسانی به زن و برطرف ساختن موانع مشاركت آنها در جامعه پرداختند».از دیدگاه امام، زن مسلمان نه تنها قادر به اجرای نقش سیاسی و فرهنگی در جامعه اسلامی است بلكه به خوبی می‌تواند و می‌بایست در عرصه‌های اقتصادی نیز به گونه ای موثر نقش آفرین باشد.

حضرت امام(ره) مشاركت سیاسی و اجتماعی زنان و د خالت در سرنوشت خود و ارتقای شئون اجتماعی زنان را نه تنها حق بانوان می‌داند، بلكه تكلیف شرعی، عمل به وظیفه دینی و اجابت دعوت الهی می‌شمارند، و این همان الگویی است كه ما را در شناخت بیشتر دین یاری می‌دهد و یك عامل اساسی در برتری اسلام به جهت تكریم شخصیت زنان و حمایت از حقوق اجتماعی و سیاسی آنان و تاكید بر مشاركت و حضور آنان در عرصه‌های مختلف اجتماعی در مقایسه با دیگر مكاتب و نظام هاست

نمای اول: اسلام زن را خانه نشین کرد؟!!

چنان موضوع آزادی زن را برای مردم مشتبه کرده‌اند که خیال می‌کنند فقط اسلام آمده است که زن را خانه نشین کند. چرابا درس خواندن زن مخالف باشیم؟ چرا با کار کردن زن مخالف باشیم؟ چرا زن نتواند کارهای دولتی انجام دهد؟ چرا با مسافرت کردن زن مخالفت کنیم؟ زن، چون مرد درتمام این‌ها آزاد است.

زن هرگز با مرد فرقی ندارد. آری در اسلام زن باید حجاب داشته باشد، ولی لازم نیست که چادر باشد. بلکه زن می‌تواند هر لباسی را که حجابش را به وجود آورد اختیار کند. ما نمی‌توانیم و اسلام نمی‌خواهد که زن به عنوان یک شی ء و یک عروسک در دست ما باشد. اسلام می‌خواهد شخصیت زن را حفظ کند و از او انسانی جدی و کارآمد بسازد. ما هرگز اجازه نمی‌دهیم تا زنان فقط شیئی برای مردان و آلت هوسرانی باشند.

نمای دوم: در اسلام زن باید چادر داشته باشد؟

آری در اسلام زن باید حجاب داشته باشد، ولی لازم نیست که چادر باشد. بلکه زن می تواند هر لباسی را که حجابش را به وجود آورد اختیار کند. ما نمی توانیم و اسلام نمی خواهد که زن به عنوان یک شی ء و یک عروسک در دست ما باشد. اسلام می خواهد شخصیت زن را حفظ کند و از او انسانی جدی و کارآمد بسازد. ما هرگز اجازه نمی دهیم تا زنان فقط شیئی برای مردان و آلت هوسرانی باشند. اسلام سقط جنین را حرام می داند و زن در ضمن عقد ازدواج می‌تواند حق طلاق را برای خودش به وجود آورد. احترام و آزادی ای که اسلام به زن داده است ،هیچ قانونی و مکتبی نداده است .

نمای سوم: اسلام با خلاف عفت مخالف است

حجاب به معنای متداول میان ما، که اسمش حجاب اسلامی است، با آزادی مخالفتی ندارد؛ اسلام با آنچه خلاف عفت است مخالفت دارد.

نمای چهارم: خانم ها برای اشتغال بروند یا نروند؟

 صدر اسلام را مطالعه کنید ببینید چه جور بوده وضع . آنهایی که ممالک را فتح کردند…. وزارتخانه اسلامی نباید در آن معصیت بشود. در وزارتخانه های اسلامی نباید زن های لخت بیایند؛ زن ها بروند اما با حجاب باشند. مانعی ندارد بروند؛ اما کار بکنند، لکن با حجاب شرعی باشند، با حفظ جهات شرعی باشند

نمای پنجم: ارزش هایی که با وسوسه های شیطان پایمال می شود

البته باید توجه داشته باشید که حجابى که اسلام قرار داده است، براى حفظ آن ارزش هاى شماست. هرچه را که خدا دستور فرموده است ـ چه براى زن و چه براى مرد ـ براى این است که، آن ارزش هاى واقعى که این ها دارند و ممکن است به واسطه وسوسه ‏هاى شیطانى یا دست هاى فاسد استعمار و عمال استعمار پایمال مى ‏شدند این ها، این ارزش ها زنده بشود.
 

 زینب علیهاالسلام  آیینه ای تمام نما از زن آرمانی تعالیم اسلام

در اوج قله عفاف

عفاف حضرت زینب علیهاالسلام نمونه ای کامل برای زنان و دخترانی است که خود را دوست‌دار اهل بیت علیهم السلام میدانند. یحیی که در زمان امیر المۆمنین علیه السلام مدتی طولانی در مدینه از همسایگان زینب کبری علیهاالسلام بوده است به خداوند متعال سوگند می خورد که حتی شَبَحی از زینب علیهاالسلام را نیز ندیده و صدایی از او نشنیده است!

این بیان تاریخی ذهن را به سرعت به سوی پاسخی میبرد که مادر همین دختر، به پرسش رسول خدا صلی الله علیه وآله داده بود. امیرالمۆمنین علیه السلام میگوید: روزی رسول گرامی اسلام از ما پرسید «بهترین چیز برای زن چیست؟» اما هیچ یک از اصحاب نتوانست جواب درست را بگوید. سۆال را برای فاطمه علیهاالسلام بردم و او گفت: «هیچ چیز برای زن بهتر از این نیست که هیچ مردی را نبیند و هیچ مردی نیز او را نبیند».(2) و این زینب علیهاالسلام است که تلاش کرده است تا بهترین را برای خود داشته باشد.

بر بلندای کوه جهاد

اما آنگاه که هنگامه انجام تکلیف الهی فرا میرسد و دین خدا و حجت حق یاری میطلبد، این سیمای کامل عفاف، در بین نامردان مرد نما، آنچنان به خروش میآید که کوفیان انگشت به دهان و حیران میمانند. خطبه ای که حضرت زینب علیهاالسلام در هنگام ورود کاروان به کوفه میخواند همه را به یاد خطبه های پدرش میاندازد:«...یَا أَهْلَ الْکُوفَةِ وَ یَا أَهْلَ الْخَتْلِ وَ الْخَذْلِ فَلَا رَقَأَتِ الْعَبْرَةُ وَ لَا هَدَأَتِ الرَّنَّةُ فَمَا مَثَلُکُمْ إِلَّا «کَالَّتِی نَقَضَتْ غَزْلَها مِنْ بَعْدِ قُوَّةٍ أَنْکاثاً تَتَّخِذُونَ أَیْمانَکُمْ دَخَلًا بَیْنَکُمْ‏» أَلَا وَ هَلْ فِیکُمْ إِلَّا الصَّلَفُ النَّطَفُ وَ الصَّدْرُ الشَّنَف‏ ؛ای اهل کوفه، ای اهل فریب و یاری نکردن، اشکهاتان همیشه جاری و صدای گریه هاتان همیشه بلند باد. داستان شما به هیچ ماجرایی شبیه نیست مگر ماجرای آن زنى‏ که رشته خود را پس از محکم بافتن، یکى یکى از هم مى‏گسست. سوگندهاتان را وسیله فریب قرار داده اید. آیا در شما جز تملق های کثیف و سینه های پر از دشمنی چیز دیگری هست؟...»(5)

این بانو که در پس طوفان سهمگین کربلا، کاروان یتیمان و بیوگان را ره‌بری کرده، چهل منزل از کربلا و کوفه تا شام همیشه تاریک، پرستاریشان نموده است، آنجا که بسیاری را، زرق و برق آیینه ها و شوکت پوشالی کاخ و درباریان به صف ایستاده لال میکند

این بانو که در پس طوفان سهمگین کربلا، کاروان یتیمان و بیوگان را ره‌بری کرده، چهل منزل از کربلا و کوفه تا شام همیشه تاریک، پرستاریشان نموده است، آنجا که بسیاری را، زرق و برق آیینه ها و شوکت پوشالی کاخ و درباریان به صف ایستاده لال میکند، در برابر یزید ایستاده، یاوه گویی هایش را جواب میدهد. در مجلس یزید خبیثی از اهل شام یکی از دختران امام حسین علیه السلام را برای کنیزی از یزید درخواست میکند اما با پاسخ کوبنده زینب کبری علیهاالسلام مواجه میشود.

یزید از اینکه زنی بی اجازه، به جای او پاسخ داده، برآشفته شده، میگوید این کار به کسی جز من ربط ندارد و من هرکار بخواهم خواهم کرد. حضرت در جواب این گزافه گویی، میفرماید:

«تنها در صورتی میتوانی چنین کاری را کنی که از دین ما خارج شده، دینی غیر از این ما را برگزینی».(6)

یزید برآشفته تر از قبل، میگوید: «آنها که از دین خارج شده اند، پدر و برادر تو هستند نه کس دیگر!» اما زینب کبری علیهاالسلام این بار چنان جواب تحقیر آمیزی به یزید میدهد که یزید پاسخی برای آن ندارد. حضرت میفرماید:

«تو، اگر مسلمان باشی(!) به دین خدا و دین پدر و برادرم هدایت شده ای».(7)

بر فراز آسمان بندگی

آن پرده نشین عفاف و راست قامت میدان جهاد، در عرصه نماز و عبادت ظاهری نیز نمونه و خستگی ناپذیر است. آنچه از امام سجاد علیه السلام نقل شده است به خوبی بیان گر این مطلب است. زین العابدین علیه السلام در مورد عمه گرامی خود فرمود که تنها در شب یازدهم محرم (شب بعد از واقعه سنگین عاشورا)، عمه ام را دیدم که نماز شبش را نشسته خواند. در نقل دیگری نیز آن جناب فرمود:

«عمه ام زینب با تمام مصیبت هایی که بر او وارد شده بود در مسیر شام نماز شبش را ترک نگفت».(8)

علاوه بر اینها اوج بندگی آن بانو در دو مورد به نمایش گذاشت شد. روز یازدهم آنگاه که حضرت بر پیکر مقدس برادر حاضر شد، دو دست خود را زیر آن بدن پاک برده، آن را به سمت آسمان بلند کرد و فرمود: «خدایا این قربانی را از ما قبول بفرما»!!(9) و چون در مجلس کوفه ابن زیاد برای تحقیر آن بانو از او پرسید : «نظرت در باره کاری که خدا با برادرت کرد چیست؟» حضرت بی درنگ پاسخ داد: «جز زیبایی چیزی ندیدم» !!(10)

نشستن بر اوج قله عفاف، ایستادن بر بلندای کوه جهاد، و در درگاه الهی خضوعی کامل و تمام، جلوه هایی از عظمتِ کسی است که زینت پدری چون علی علیه السلام گشته است و برای آن کس که زینت علی علیه السلام است، جز این نمیتوان انتظار داشت

بگیر حتی اندک

هرچند شاید تصور شود نمیتوان مانند این الگوهای آسمانی شد، اما نباید این امر، انسان را از تلاش برای هرچه نزدیک تر شده به آنها باز دارد. امیر مۆمنان علیه السلام در فرمایشی خود را چنین معرفی میکند:

«بدانید که امام شما از دنیایش تنها به دو لباس کهنه و دو قرص نان بسنده کرده است».(11)

ایشان بلا فاصله میفرماید:

«بدانیدکه شما را یارای چنین کاری نیست اما با پرهیزکاری، تلاش، پاکدامنی و استقامت مرا یاری کنید».(12)

حضرت در بیانی دیگر یکی از یاران خود را معرفی کرده، خصوصیات اخلاقی او را بیان میکند و سپس میفرماید:

«بر شما باد این خصلت ها، در رسیدن به آنها با یکدیگر مسابقه دهید».

و بازهم بلا فاصله میفرماید که اگر دیدید نمیتوانید همه این خصلت ها را کسب کنید، مأیوس نشده، از تلاش برای به دست آوردن هر آنقدر که توان دارید کوتاهی نکیند، زیرا «به دست آوردن مقدار اندک، بهتر از رها کردن کامل یک چیز است».(13)

نشستن بر اوج قله عفاف، ایستادن بر بلندای کوه جهاد، و در درگاه الهی خضوعی کامل و تمام، جلوه هایی از عظمتِ کسی است که زینت پدری چون علی علیه السلام گشته است و برای آن کس که زینت علی علیه السلام است، جز این نمیتوان انتظار داشت. باشد که چنین زنان بزرگی، الگوهایی برای تک تک زنان و بلکه مردان این مرز و بوم و عالم قرار گرفته، راه سعادت و رشد سریعتر و دقیق تر پیموده شود.

 

پي‌نوشت:

 

1- گری، بنوات، زنان از دید مردان، محمدجعفر پوینده، ج ۱.
2- ویل دورانت، لذات فلسفه، ص57.
3- رساله اول پولس به تیموتائوس، ۲ : ۱۲ و ۱۴.
4- زنان از دید مردان، و تاریخ تمدن ویل دورانت، ج ۴، و عصر ایمان، بخش ۲، فصل ۳۰.

5-سوره نحل، آیه92.

6-حضرت به جای اینکه بگوید از «اسلام» خارج شوی، میفرماید «از دین ما» تا با این کار مبارزه ای منفی نیز در جهت دفع شعار دستگاه اموی انجام داده باشد. یزیدیان دائما چنین شعار میدادند که حسین علیه السلام و یارانش از دین اسلام خارج شده اند!

7- الإحتجاج (للطبرسی)، ج‏2، ص: 310 و إعلام الورى بأعلام الهدى (ط - القدیمة)،ص: 254 و الإرشاد، ج‏2، ص: 121و وقعة الطف، ص: 272و اللهوف / ترجمه فهرى، النص، ص: 187.

8-عوالم العلوم ج‏11-قسم2؛ ص953.

9-همان، ص 958

10-اللهوف (ترجمه فهرى)،ص: 160 و بحار الأنوار، ج‏45، ص: 116.

11-نهج البلاغة (للصبحی صالح)، ص: 417، خطبه 45.

12-همان.

13-همان، ص: 526.

منبع:

1-شخصیت و حقوق زنان در رهنمودهای رهبر معظم انقلاب اسلامی، موسسه فرهنگی قدر ولایت، چاپ سوم، 1388ش


شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.

bultannews@gmail.com

نظر شما

آخرین اخبار

پربازدید ها

پربحث ترین عناوین