آیا «سرزمین کهن» سرزمینِ بختیاری ها نیست؟!!

گروه فرهنگ و هنر، چندی پیش در پی آغاز پخش سریال تاریخی«سرزمین کهن» از شبکه سوم صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، موجی از انتقادات ازسوی برخی اقوام و به خصوص هموطنان بختیاری که معتقد بودند این سریال قصد توهین به قوم بختیاری را داشته، به راه افتاد.

به گزارش بولتن نیوز، البته این انتقادات و اعتراضات تنها به اظهارنظرهای عزیزان و هموطنان بختیاری مان، محدود نماند و کار به مجلس شورای اسلامی نیز رسید.

آن چنان که دراخبار نیزآمده اخیراً 60نمایندۀ مجلس شورای اسلامی در تذکرکتبی به عزت الله ضرغامی رئیس سازمان صداوسیما، خواستار توقف هجمه صداوسیما به تاریخ بختیاری شدند و این نمایندگان که به سرکردگی و پیشنهاد دکتراسماعیل جلیلی، نمایندۀ مردم مسجدسلیمان، لالی، اندیکا و هفتکل در مجلس شورای اسلامی اقدام به نوشتن و امضای تذکرنامۀ کتبی نموده بودند، ضمن محکوم کردن هجمه این سریال به بختیاری، از رئیس سازمان صداوسیما خواستند، دستور توبیخ و برخورد جدی با مسئولین مربوطه در تولید و پخش سریال «سرزمین کهن» را صادر کند.

البته این نامه به هیچ وجه پایان داستان «سرزمین کهن» و بی مهری با قوم بختیاری نبود و پس از رسانه ای شدن نامۀ یادشده، حتی اخباری از سازمان صداوسیما مبنی بر توقف پخش «سرزمین کهن» تا زمانی نامعلوم نیز به گوش رسید و متعاقباً متن نامه ای نیز توسط برخی از رسانه های فرهنگی و هنری و ازجمله روزنامۀ "بانی فیلم" در تایید این اقدام صداوسیما به طبع رسید.

دربخشی از این اطلاعیۀ منسوب به روابط عمومی شبکۀ سه آمده بود:«نظربه اینکه مجموعه تلویزیونی«سرزمین کهن» به علت مشکلات فنی و تدوین آماده پخش نیست، لذا ضمن پوزش، پخش این مجموعه به هفته های آتی موکول می شود. ضمناً زمان دقیق پخش، متعاقبا به اطلاع خواهد رسید.»

بنابرادعای معترضان بختیاری:"در سریال«سرزمین کهن»، نقش یک خانوادۀ کاملاً منفی، نوکیسه، سلطنت طلب و فاسد به خانواده ای به نام "بختیاری" داده شده است که به آزار و اذیت یک خانواده روشنفکر، وطن پرست و مظلوم به نام "اردکانی" می پردازند. همچنین در قسمتهای مختلف این سریال، علاوه بر خانواده بختیاری، از عنوان "بختیاری ها" در یکسری دیالوگ های تندوزننده و تحریک آمیز استفاده می شود و بدین ترتیب آن خانواده نماینده فرهنگ و هویت قوم بختیاری معرفی می شود که درواقع یک "تعمیم قومیتی" است و برخلاف زندگی مسالمت آمیز اقوام و روح تساهل قومی و موازین حقوق بشری موردنظر سازمان ملل و یونسکو و نقض تعهدات بین المللی صداوسیمای دولتی ایران می باشد."

این درحالی است که بنابرادعای کمال تبریزی، کارگردان«سرزمین کهن»،"بختیاری" در سریالش فقط نام فامیلی یک خانواده است و در این خانواده افرادی نقش مثبت هم دارند.

فارغ از پیگیری صحت و سقم اطلاعیۀ یادشده، نکتۀ مهمی که تازگی ندارد، این قبیل انتقادات و اظهارنظرهاست که گاهی ازسوی جوامع صنفی همچون پزشکان و مهندسان و ... به دلیل به سخره گرفتن شغلشان در فلان فیلم سینمایی رسانه ای می شود و زمانی نیز بلوا و آشوب رسانه ای ازسوی قومی خاص از اقوام عزیز و دوست داشتنی ایران زمین که فلان سریال به قصد توهین به آداب و رسوم شان تولید گردیده است.

عکس بالا به نظر دستکاری شده است

ازطرفی همیشه درچنین شرایطی، اتفاق تکراری دیگری نیز می افتد و آن هم نامه و پیام تکذیب و بعضاً عذرخواهی هنرمند بیچاره از صنف یا قوم مربوطه است و این بار نیز شاهد انتشار یادداشت کمال تبریزی در رسانه ها هستیم.

کمال تبریزی این هنرمند متعهد و دوست داشتنی سینمای کشورمان که از قضا از نسل هنرمندان و سینماگران برخواسته از دل 8سال جنگ تحمیلی و سینمای دفاع مقدس نیز هست، در یادداشتی، با ابراز احترام به نقش همۀ اقوام کشور در مبارزات انقلاب اسلامی، گفته است: "اسامی شخصیت‌های این سریال صرفا نام خانوادگی افراد است و اشاره‌ای به هیچ یک از اقوام غیور و دلاور کشور ندارد."

کارگردان«سرزمین کهن» همچنین با اشاره به وقایع آتی داستان این سریال، افزود: "قهرمان اصلی سریال که نقش مهم و موثری در نهضت خرداد و همراهی با روحانیت و امام دارد،‌ ازهمین خانواده بختیاری است وقضاوت درباره شخصیت‌های مثبت و منفی این سریال به صبر و حوصله بیشتری احتیاج دارد."

فارغ ازمورد یادشده درخصوص سریال«سرزمین کهن» و قوم محترم، عزیز و دوست داشتنی"بختیاری" که امیدواریم با توضیحات تبریزی ختم به خیر گردیده باشد، باید بگوییم البته همۀ اقوام عزیز ایرانی محترمند و حقی انکارناپذیر بر حفظ و اعتلای این خاک دارند؛ به بیان دیگر هرچه از سکنات اخلاقی ریز و درشت ایران و ایرانی بگوییم، کم گفته ایم، با این همه، ناگفته نماند که خصلت ناپسند کوچکی در میان اغلب ما ایرانیان(از کرد و لر و ترک و بختیاری و فارس و ...) وجود دارد و آن ضعفیست که اغلب در انتقادپذیری داریم.

به بیان دیگر ما باید بیاموزیم که با نگاهی مثبت و اندیشه ای روشن با مسائل روبرو شویم و به جای آن که هر نکتۀ منفی ای را به خود بگیریم، بلافاصله اقدام به دفاع و اثبات حقانیت خودمان و متعاقباً تخریب دیگری بپردازیم می بایست با روحیه ای باز و انتقادپذیر با مسائل روبروشده و حتی اگر در اثری هنری-فرهنگی با انتقادی از خودمان روبرو شدیم، با پذیرش آگاهانۀ آن انتقاد زمینۀ پیشرفت و بهبود را در آینده فراهم آوریم.

بی شک، بحث درگیری و دلخوری عزیزان بختیاری مان از سریال «سرزمین کهن» به هیچ وجه مصداق بحث انتقاد و انتقادپذیری نیست و مسالۀ انتقاد و انتقادپذیری ارتباطی به این موضوع ندارد و درحقیقت انتقاداتی از این دست که معمولاً به هنرمندان آثارهنری شان وارد می شود، 2دستۀ جداگانه اند. عده ای همچون مورد فوق که احتمالاً تنها سوءتفاهم موجب به وجود آمدن دلخوری گردیده و دسته ای دوم که ضعف انتقادپذیری موجب بروز چنین دلخوری های می گردد.

باید بگوییم که هشدار و توصیۀ مطرح شده دربالا به دستۀ دوم مربوط می شود و مصداقش برای نمونه اعتراض گروهی جامعۀ پزشکان و مهندسان و کارگران و ... است، از شوخی یک مجموعۀ طنز تلوزیونی!