وقتی حرف بر سر رشوه و زيرميزی است «يقه سفيد» و «روپوش سفيد» یکی است

گروه اجتماعی، به تازگی لیستی از اسامی 14 پزشک متخلف که با دریافت پول های نامشروع و زیرمیزی و رشوه، برخلاف سوگند بقراطی که در ابتدای کارشان خورده بودند، رفتار کرده اند در رسانه های داخلی و خارجی منتشر گردیده است.

به گزارش بولتن نیوز، این درحالی است که چند وقتی است موضوع درآمدهای میلیاردی برخی پزشکان نیز مطرح شده است؛ به‌طوری که ایرج ندیمی نماینده مردم شهرستان‌های لاهیجان و سیاهکل در مجلس با انتقاد از وجود گروه 3هزار نفری مالیات‌گریز در کشور، عنوان کرده است که در این گروه 300 پزشک وجود دارد که هرکدام از آنها ماهیانه 1میلیارد تومان درآمد دارند که بخشی از این درآمدها دریافت زیرمیزی است.

نکته جالب این جاست که همان طور که همگان آگاهند، شغل پزشکی یکی از پردرآمدترین مشاغل در کشورمان بوده و به عنوان شغلی پردرآمد به ضرب المثل تبدیل شده است و پزشکان حتی اگر اقدام به دریافت چنین پول هایی ناسالم و نامشروعی هم نکنند، تقریباً از بالاترین درآمد را در میان مشاغل دیگر و اقشار جامعه برخوردارند.

همین چند وقت پیش در برنامۀ تلوزیونی ثریا که از شبکۀ اول یک سیما پخش گردید، نمودارهای مختلفی از وضعیت هزینه‌های سلامت، درآمدهای پزشکان و… نمایش داده شد که بر اساس یکی از همین نمودار‌ها، درحالی که در ۱۱سال گذشته حداقل دستمزد کارگر طبق قانون کار فقط ۷. ۵ برابر شده است این افزایش برای جراحی دربخش خصوصی۶. ۱۵، بیهوشی۶.۱۴، داخلی۲۷ و هتلینگ بیمارستانی نیز۲ .۱۶ برابر بوده است.

همچنین درآمد پزشکان در رشته های مختلف بخش دولتی نیز در نمودار جداگانه‌ای در همان برنامۀ ثریا، نشان داده شد که بر اساس آن درآمد پزشک اورولوژی در یک ماه ۲۶میلیون تومان، چشم ۳۰میلیون، زنان و زایمان ۳۱میلیون، گوش و حلق و بینی ۳۲میلیون، جراح قلب ۳۸میلیون، ارتوپد ۴۹میلیون و جراح مغز و اعصاب ۶۵میلیون تومان بوده است.

با این وجود، به هیچ وجه نمی توان بسیاری از پزشکانی را که به شیوه های گوناگون اقدام به درمان رایگان یا با هزینۀ بسیار اندک می کنند یا روزهایی را در هفته به بیماران کم بضاعت اختصاص داده و بدون دریافت حق ویزیت بیماران را معاینه می کنند، نادیده گرفت. با این همه جز زیاده خواهی و جاه طلبی بیش ازحد که ناشی از حقارت روح و قساوت قلب و کژطبعی است، نمی توان دلیلی برای این اقدام ناشایست آن گروه از پزشکان متخلف یافت که این چنین با جان انسان ها معامله می کنند.

بر اساس سنت دریافت زیرمیزی که رفته رفته به یک آسیب جدی در نظام پزشکی ایران در تهران و شهرهای بزرگ تبدیل شده است، بیماران باید علاوه بر پرداخت حق عمل رسمی به بیمارستان، مبلغ جداگانه‌ای را در داخل مطب به برخی دکتران بپردازند و متاسفانه وضعیت به حدی وخیم است که تعداد پزشکان سرشناسی که حاضر باشند از این پول بگذرند، چندان زیاد نیست. به بیان دیگر گویی در عرف پزشکی، کسی که چنین پولی نگیرد، تبحر لازم را ندارد.

این ها درحالی است که طی هفته‌های اخیر دکترحسن روحانی که در جشنوارۀ تحقیقاتی علوم پزشکی رازی حضور یافته بود، پزشکان را به الگوبرداری از زکریای رازی، این دانشمند بزرگ تاریخ کشورمان دعوت کرده و یادآور شده بود "این شیمی‌دان بزرگ معتقد است پزشکی حق دارد به درمان بیمار بپردازد که «علم» و «اخلاق» لازم برای این کار را داشته باشد. این نشان دهنده آن است که جامعه سلامت باید بخشی از تحقیقات خود را به مسائل اخلاقی و جامعه‌شناسی اختصاص دهد." اما متاسفانه آن چه که پدیده زیرمیزی را بیش از پیش زشت و ناپسند جلوه داده وجود دانه درشت‌ها و پزشکان معروف و معتبری است که با دریافت‌های کلان از بیماران، الگویی برای دیگر پزشکان شده و به دلیل توانایی بالای شان در تخصص پزشکی، به خود اجازه می‌دهند بدون هیچ ابایی مبالغی بین 30 تا 60 میلیون از بیماران دریافت کنند.

شاید مهم ترین دلایل بروز چنین معضل اجتماعی را بتوان در عواملی از قبیل «نابسامانی‌های نظام سلامت و درمان در ایران»، «جمعیت زیاد»، «کمبود امکانات»، «سیاست‌های غلط بهداشتی»، «ناسالم بودن محیط زیست و موادغذایی» که در کنار نبودن «بیمه فراگیر و مناسب»، مشکلات زیادی را برای پزشکان ایرانی ایجاد کرده است، جستجو کرد. همچنین «تاخیر در پرداخت کارانه پزشکان»، «اختلاف پرداخت در بخش‌های دولتی و خصوصی» و «عدم تناسب میان پرداخت‌ها و عملکرد پزشکان» گرایش به سوداندوزی را در میان برخی از پزشکان بالا برده است.

البته موضوع دریافت زیرمیزی به عنوان شیوه‌ای رایج در میان برخی از پزشکان، خیلی هم پنهانی و در خفا نیست و فارغ از افشاگری های برخی از رسانه های دولتی و خصوصی همچون «خانۀ ملت»، «تسنیم» و برخی از سایت ها و رسانه های خارجی، حتی نمایندگان مجلس هم در روزهای اخیر به آن واکنش نشان داده‌اند.

ترس از افشای نام فردشاکی و بیمارانی که به احتمال قوی می‌خواهند روند درمان خود را با پزشک خاطی تکمیل کنند، اجازه نمی‌دهد که بیماران به شماره تلفنی که برای پیگیری و اطلا‌ع‌رسانی به مسئولان اختصاص داده شده است، زنگ بزنند و در نتیجه اغلب از پیگیری قانونی این مسائل صرف نظر می‌کنند.

در کنار این ها تعداد زیاد مراجعان و محدود بودن امکانات باعث می‌شود فشارکاری روی کادرپزشکی ایران زیاد باشد، اما مراجعان و بیماران معتقدند آن گروهی از پزشکان که در رفتار با بیماران اخلاق حرفه‌ای را زیر پا می‌گذارند، نه از میان پزشکان عمومی و کادر خدماتی، که اغلب از متخصصانی هستند که درآمد بالا دارند و میل به ثروت اندوزی بیشتر آن ها را از وظیفه اصلی خود دور کرده است.

به هر حال داشتن لیست سیاه پزشکان صاحب‌نام از سوی مسئولان وزارت بهداشت و ممانعت از معرفی آنها سؤال‌های زیادی را در ذهن مردم به جا می‌گذارد که به‌راستی دلیل ممانعت از معرفی نام این افراد چیست؟ در همین راستا خانه ملت، نام 14 پزشک اسم و رسم‌دار در حوزه درمان را به‌عنوان لیست پزشکان زیرمیزی بگیر منتشر کرده است.

این پاراگراف آخر را امیرحسین نیکزاد، دانشجوی پزشکی دانشگاه تهران در صفحۀ شخصی اش نوشته بود که انگیزه ای شد برای تهیه این گزارش.