«فرهنگ واژگان هنر» در راه است

«فرهنگ واژگان هنر» از فرهنگ‌نامه‌های تخصصی که واژگان رشته‌های مختلف هنری مانند معماری، مجسمه‌سازی، نقاشی، طراحی، سینما، عکاسی، موسیقی و فلسفه هنر را شامل می‌شود، در اواسط دی توزیع می‌شود.

به گزارش خبرنگار کتاب خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، این فرهنگ لغت توسط عرفان قانعی‌فرد، دانش‌آموخته زبان‌شناسی، تألیف شده که پیش‌تر در سال 1382 «فرهنگ نروژی - فارسی» را توسط نشر رهنما منتشر کرده است.

او قبلا در کتاب «نخستین درس‌های فرهنگ‌نگاری» (مجموعه مقالاتش درباره فرهنگ‌نویسی) به چالش‌های فرهنگ‌نویسی در ایران پرداخته و خاطرنشان کرده، فرهنگ لغت‌ها و محدوده واژگانی زبان، در دگرگونی ساختار زبانی جامعه و نیز انتشار منابع جدید، دستخوش تغییر می‌شوند و سبک و شیوه فرهنگ‌نگاری مدرن هم ابزاری برای تکامل و تحول فرهنگ‌هاست. او معتقد است، «تفکیک معنایی، پرهیز از ابهام، معادل‌سازی‌های بی‌ربط و حذف معادل‌های مهجور عربی، استفاده از دامنه واژگانی زبان فارسی برای انتخاب معادل، طبقه‌بندی و تفکیک معنایی، توضیح‌های دایرةالمعارفی و دانش‌زبانی فرهنگ‌نویس و آشنایی با اصول و روش فرهنگ‌نویسی» عواملی هستند که نظم و سیاق خاصی به فرهنگ لغت می‌دهند.

قانعی فرد همچنین می‌افزاید: انتشار هر فرهنگی در واقع نقصان‌های واژگانی را رفع کرده و به غنای زبانی ما کمک می‌کند. دکتر محمد معین در مقدمه فرهنگ خود می‌نویسد که از اواسط قرن پنجم هجری تلاش‌هایی برای فرهنگ‌نویسی در ایران صورت گرفته، اما علی‌اصغر حکمت می‌گوید، ظاهرا از قرن دوم هجری ایرانیان در تدوین فرهنگ لغت پیش‌قدم بوده‌اند. دهخدا می‌گوید که نخستین فرهنگ لغت توسط ابوحفص سُغدی در قرن چهارم هم‌عصر بهرام گور نوشته شده، بنابراین ایرانیان سابقه‌ای بالغ بر 9 قرن فرهنگ‌نویسی دارند.

او در ادامه درباره هدفش از انتشار «فرهنگ واژگان هنر» می‌گوید: خرسندم که عمری باقی بود و دوباره در رشته اصلی خودم کاری را منتشر کردم. قبل از من هم کسانی در این راه زحماتی کشیده‌اند که طبعا برای من راهگشا بوده، از فرهنگ‌های دوزبانه فرانسه به فارسی در سال 1224 توسط نیکلا جی و انگلیسی به فارسی در سال 1261 توسط آرتور ولاستون تا امروز. اما هدفم از انتشار این فرهنگ، قدمی کوچک در راه ارائه فرهنگ لغتی بوده که در شأن هنر ایران‌زمین باشد، زیرا که هنر ایران ما یکی از غنی‌ترین میراث هنری در تاریخ جهان امروز است. امیدوارم که این اثر در ترجمه آثار برجسته هنر به فارسی، ابزار کمکی مترجمان و هنرمندان باشد.

به گفته نویسنده، «فرهنگ واژگان هنر» در سال 1385 تألیف یافته و در دی‌ماه جاری طی مراسمی با حضور هنرمندان و چهره‌های ادبی رونمایی می‌شود. این فرهنگ در 548 صفحه به انضمام 40 صفحه گلاسه در قطع وزیری توسط نشر علم با شمارگان 3300 نسخه منتشر و توزیع می‌شود.

از قانعی‌فرد قبلا «رسالت مترجم» (گفت‌وگویی با محمد قاضی درباره اصول و روش ترجمه)، «فرهنگ یک‌جلدی نروژی فارسی» و «نخستین درس‌های فرهنگ‌نگاری» انتشار یافته، «فرهنگ یونانی فارسی» او هم به‌زودی منتشر می‌شود.