دندانهایی که قربانی گرانی می‌شوند

فارس: افت شاخص سلامت دهان و دندان، افزایش پوسیدگی و کاهش مراجعه مردم به دندانپزشکی برای اصلاح دندانهای پوسیده، افزایش آمار کشیدن دندان و قیمت‌های نجومی خدمات دندانپزشکی دیگر بر کسی پوشیده نیست.

گرانی خدمات دندانپزشکی، پوشش ضعیف بیمه ها،نبود یک مرنامه جامعه مراقبتی و پیشگیری و آگاهی پایین مردم از شیوهای حفظ سلامت نداند باعث شده که هر روز  بر آمار پوسیدگی دندان افزوده شود.

گران شدن 7 تا 8 برابری قیمت مواد و تجهیزات دندانپزشکی، بالا رفتن هزینه‌های جاری مطب و نبودن چتر بیمه‌ای بر سر خدمات دندانپزشکی، درمان‌های دندانپزشکی را پشت ویترین قرار داده و قشر ضعیف که هیچ، قشر متوسط هم که بعید است بتوانند از پس هزینه های برآیند، گویی خدمات دندانپزشکی مخصوص قشر مرفه شده است . گر چه خود دندانپزشکان معتقدند هزینه دندانپزشکی در ایران بسیار ارزان است.

زن 50 ساله است و در صف کشیدن دندان نشسته. تعداد متقاضیان کشیدن دندان به مراتب بیشتر از متقاضیان ترمیم و معالجه ریشه است. کنارش می‌نشینم و سر صحبت را باز می‌کنم. می‌گوید: از ساعت 8 صبح اینجا هستم آمده‌ام دندانم را بکشم اما نوبتم نشده است انگار همه عالم آمده‌اند دندان بکشند.

می‌پرسم: چرا می‌خواهید دندانتان را بکشید چرا درمان نمی‌کنید؟ هاج و واج از سر تا پایم را نگاه می‌کند، می‌گوید: انگار نفست از جای گرم بیرون می‌آید تا به حال دندان درست نکرده‌ای تا قیمت‌ها را بدانی، من اگر هنر کنم با این حقوق مستمری‌بگیری بتوانم جلوی بچه‌ها و نوه‌هایم در سفره چیزی بگذارم که شرمنده نشوم، خدا را شکر می‌کنم. حالا بیایم حقوقم را دو دستی بابت یک دندان ناقابل تقدیم کنم که چه بشود؟ همه خرج زندگیم را بدهم تا دندانم درمان شود؛ بعد یک ماه چیزی نداشته باشم که با آن دندان بخورم.

پرستار بخش شماره ویزیت دیگری می‌خواند، زن لبخند تلخی می‌زند و می‌گوید نوبت من است و می‌رود و من هم رفتنش را تا دم اتاق دندانپزشک دنبال می‌کنم.

مهناز صاحب جمعی،‌عضو شورای عالی انجمن دندانپزشکی ایران می‌گوید: بدی وضع اقتصاد در دندانپزشکی هم اثرات منفی خود را نشان داده است، مراکز خصوصی و عمومی هر دو با کاهش مراجعان مواجه هستند و به تبع آن کارهای مورد نیاز دندانی افراد به تعویق می‌افتد و ما با تخریب بیشتر دندان و بافت لثه‌ای مواجهیم و در ادامه نیز با عفونت دندانی و مصرف آنتی‌بیوتیک و نهایتاً از دست دادن دندان روبه‌رو می‌شویم.

رئیس انجمن بیماریهای دهان ادامه داد: تعداد موارد کشیدن دندان نسبت به سایر خدمات دندانپزشکی بالا رفته است چرا که این روزها افراد فقط برای کم هزینه‌ترین خدمت دندانپزشکی مراجعه می‌کنند که آن هم کشیدن دندان است.

صاحب جمعی تصریح کرد: متأسفانه در آینده نزدیک با جامعه و افراد بی‌دندان و کم دندان مواجه می‌شویم که باید فکری برای این مشکل کرد چرا که هزینه‌ای بسیار هنگفت برای جایگزینی دندانهای از دست رفته لازم است.

داخل کلینیک دندانپزشکی می‌شوم. تصوری که از کلینیک داشتم در ذهنم رنگ می‌بازد، فکر می‌کردم با تعداد انبوهی مراجعه‌کننده مواجه می‌شوم اما انگار نه انگار که اینجا دندانپزشکی است چرا که تعداد مراجعان انگشت‌شمار است. از سر و تیپ افراد نیز می‌توان فهمید که واقعاً قشر مرفه جامعه‌اند. شاید دندانپزشکی جزو خدمات لوکس شده آن طور که خیلی‌ها ادعا می‌کنند.

بهناز 33 ساله و کارمند است وقتی وارد مطب شد از منشی هزینه را پرسید و گفت: این قیمت با دفترچه بیمه است یا بدون دفترچه؟ بعد هم آمد و نشست. با او هم صحبت می شوم. می‌گوید: دندان درد امانم را بریده است چند وقت است که درگیرش هستم اما از شما چه پنهان، هی بالا و پایین کردم و بالاخره امروز برای درمان مراجعه کردم.

می‌پرسم: بیمه‌ات را لحاظ کرد؟ می‌خندد و می‌گوید: دفترچه بیمه که الکی است، نمی‌دانم چرا پول بیمه می‌دهیم و باید پول دوا و دکتر را هم بدهیم؛ دفترچه بیمه فقط برای نوشتن داروست و کندن نسخه توسط پزشک؛ همین و بس.

رضا حسین‌پور،معاون دفتر بیمه‌های سلامت وزارت تعاون با تأیید این مطلب که چتر بیمه بر سر خدمات دندانپزشکی نیست گفت: بیمه‌های پایه فقط یک درصد از منابع خودشان را در زمینه خدمات دندانپزشکی هزینه می‌کنند و بیمه‌های تکمیلی نیز کمتر از 10 درصد جمعیت کشور را تحت پوشش خدمات دندانی قرار داده‌اند و در مجموع حدود 90 درصد از هزینه‌های دندانپزشکی توسط خود مردم پرداخت می‌شود.

حسین پور افزود: همین موضوع و چند برابر شدن هزینه‌های مواد دندانپزشکی و به تبع آن بالا رفتن تعرفه‌ها باعث کاهش مراجعه مردم به مطب‌های دندانپزشکی شده است.

وارد بخش دندانپزشکی کودکان می‌شوم. تا در را باز می‌کنم با سر و صدای بچه‌ها مواجه می‌شوم، بچه‌ها مطب را روی سرشان گذاشته‌اند.

خوشحال می‌شوم از این که والدین به سلامت دهان و دندان فرزندان خود اهمیت می‌دهند. روی صندلی می‌نشینم .دختر بچه‌ای با خوش زبانی با مادرش حرف می‌زند.از او می‌پرسم: مگر دندان‌هایت را موش خورده است که اینجا آمده‌ای؟

مادرش می‌گوید: هنوز به سن ما نرسیده، نصف دندان‌هایش خراب است؛ ملاحظه نمی‌کند و مدام کیک و کاکائو و بستنی و شکلات می‌خورد که دندانهایش به این وضع افتاده است. حالا هم او را آورده‌ام تا دندانپزشک برای درمان دندان‌هایش کاری کند.

می‌پرسم: هزینه ویزیت دندانپزشکی کودکان چقدر است؟

می‌گوید: این مرکز دولتی است و هزینه‌هایش حداقل نصف بیرون است ؛ اگر چه که باید از صبح تا ظهر معطل شویم اما به هر حال می‌ارزد که برای سلامت فرزندم حداقل از وقت خود هزینه کنم.

محمدحسین خوشنویسان،رئیس اداره سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت می‌گوید: خوشبختانه تغییر روزمره قیمت تجهیزات دندانپزشکی بر قیمتها در بخش دولتی تأثیری نگذاشته است و تعرفه بخش دولتی همان تعرفه‌های قبلی است که مورد اعتراض دندانپزشکان هم قرار گرفته است چرا که تعرفه آن از یک دهم قیمت بخش خصوصی کمتر است.

وی در ادامه به افزایش تعداد دانشکده‌های دندانپزشکی به 47 دانشکده اشاره داشت و افزود: سالانه حدود 1500 فارغ‌التحصیل دندانپزشکی داریم که متأسفانه به موازات آن حرکت معکوس در مسیر بهبود شاخص‌های سلامت دهان و دندان داریم و با افزایش پوسیدگی دندان مواجهیم.

خوشنویسان تصریح کرد: در سال 82 هر کودک پیش‌دبستانی 5 دندان پوسیده داشت. در سال 90 این آمار به 5.7 دندان در هر کودک رسید. متأسفانه هر چه سن بالاتر می‌رود تعداد بیماران و میزان شیوع و گسترش بیماری‌های دندانی بالاتر می‌رود.

وی کمبود اطلاعات مردم در حیطه سلامت و بهداشت دهان و دندان را در ابتلا به بیماری‌های دندانی مؤثر دانست و از سوی دیگر مشکلات اقتصادی و عدم پوشش بیمه در حیطه دندانپزشکی را از مواردی دانست که اکثریت مردم را از رفتن به مطب دندانپزشکی باز می‌دارد

... هزینه‌ها بالاست؛ دندان درد بیداد می‌کند؛ بیمه‌ها سهمی نمی‌پردازند؛ دندانپزشک‌ها مقصر نیستند و مردم مانده‌اند این وسط هاج و واج. انگار فقط یک راه مانده است: دندانی را که درد می کند باید کشید!