پایان بدهی نفتی ۸ میلیارد دلاری ایران به اروپا در پارس جنوبی

بولتن نیوز - صفحه انرژی : با طرح پیشنهاد قراردادهای شبه مشارکت در تولید به پیمانکاران داخلی و خارجی در میادین مشترک ایران برای نخستین بار پس از پیروزی انقلاب اسلامی، نیم نگاهی به وضعیت مالی بعضی قراردادهای مهم بیع متقابل که عملا نسل قبلی قراردادهای نفتی ایران محسوب می‌شوند، بی وجه نیست.

یکی از این قراردادهای مهم، توسعه فازهای اولیه پارس جنوبی در قالب قراردادهای بیع متقابل بوسیله پیمانکاران خارجی و عمدتا اروپایی بوده است.

ایران در قالب قراردادهای بیع متقابل برای توسعه میدان عظیم و مشترک پارس جنوبی به شرکت‌ها و پیمانکاران خارجی بدهی داشته است و این بدهی از طریق برداشت و تحویل میعانات گازی با ارزش این میدان به پیمانکاران پرداخت می‌شود.

بر این اساس قراردادهای بیع متقابل برای توسعه فازهای 2 و 3 و 4 و 5 پارس جنوبی و به طرفیت شرکت‌های مهم نفتی اروپایی به کار گرفته شده است.

برای توسعه فازهای 2 و 3 پارس جنوبی شرکت‌های توتال فرانسه، گاز پروم روسیه و پتروناس مالزی به رهبری شرکت توتال سرمایه‌گذاری کردند که رقم سرمایه‌گذاری آنها به همراه بازپرداخت و هزینه‌های بانکی به 4 میلیارد دلار بالغ می‌شود. بازپرداخت بدهی نفتی ایران به این 3 شرکت بر اساس قرارداد بیع متقابل سال گذشته به پایان رسید.

در فازهای 4 و 5  پارس جنوبی بخش بزرگتر سرمایه‌گذاری به وسیله شرکت انی ایتالیا انجام شده است. در عین حال پتروپارس و نیکو هر یک 20 درصد در این دو فاز سرمایه‌گذاری کرده‌اند که سهم 20 درصدی پتروپارس به نیکو منتقل شده است.

در این دو فاز شرکت استات اویل نروژ نیز به عنوان پیمانکار ثانوی حضور داشته است، اما طرف بازپرداخت شرکت‌های انی و نیکو هستند. رقم بازپرداخت سرمایه‌گذاری در این دو فاز نیز قریب به 4 میلیارد دلار برآورد می‌شود که تا پایان امسال بازپرداخت یا به عبارت دقیق‌تر بدهی ایران برای توسعه این دو فاز نیز پایان می‌رسد.

مبلغ کل بازپرداخت هر یک از دو فاز 2 و 3 و 4 و 5 به همراه سود و هزینه‌های بانکی و هزینه سرمایه‌گذاری 4 میلیارد دلار بوده است که در مجموع ایران به این شرکت‌ها 8 میلیارد دلار بابت توسعه این فاز‌ها بدهی داشته است.

تا پایان امسال با به پایان رسیدن زمان قرارداد بیع متقابل، ایران بازپرداختی به شرکت‌های نفتی در پارس جنوبی نخواهد داشت.

البته لازم به ذکر است که فازهای 6 و 7 و 8 پارس جنوبی نیز به وسیله نیکو(شرکت تامین مالی وابسته به شرکت ملی نفت) و در قالب بیع متقابل تأمین مالی شده است که بازپرداخت این سرمایه‌گذاری هنوز ادامه دارد.

بر اساس این گزارش در حال حاضر فازهای 1، 2 و 3 ، 4 و 5 ، 6 و 7و 8 و 9 و 10 پارس جنوبی در حال تولید هستند که فازهای اولیه این میدان مشترک در طرف ایرانی بوسیله شرکت‌های اروپایی و در قالب بیع متقابل به تولید رسیده است.

با این وجود به نظر می‌رسد نه کارشناسان ایرانی و نه شرکت‌های خارجی قراردادهای بیع متقابل را یک قرارداد برد-برد نمی‌دانند چنانکه شرکت‌های اروپایی پس از اجرای فازهای پارس جنوبی حاضر به سرمایه‌گذاری گسترده در صنعت نفت ایران در قالب بیع متقابل نشدند و ادامه حضور خود را به تلویح و تصریح منوط به تغییر ترم‌های قرادادی دانستند و از سوی دیگر کارشناسان نفتی ایران نیز این قراردادها را برای تولید صیانتی از مخازن بسیار نامطلوب ارزیابی می‌کنند.