«جاده ابریشم» گمشده در خراسان رضوی پیدا شد

  به گزارش بولتن نیوز  به نقل از ایسنا، پاییز سال پیش بود که «علیرضا سعادت» با دوچرخه‌اش به جاده زد. می‌خواست جاده‌ی قدیم ابریشم را که تقریبا محو شده است،‌ پیدا کند. نقشه‌ای در دست نداشت؛ اما مطالعه و تحقیق زیادی انجام داده بود و در این راه از همراهی استادان برجسته‌ای مانند «بهرمان» و «ناصر تکمیل همایون» هم بهره گرفت.

سفر را از مرز سرخس شروع کرد، جایی که مطمئن بود جاده‌ی ابریشم در ایران از آنجا آغاز شده است. 23 روز را در استان خراسان رضوی رکاب زد تا جاده‌ی قدیم ابریشم را از روی میل‌های باستانی، رباط‌ها، کاروانسراها و روستاهای مخروبه و قدیمی پیدا کند. او در واقع با این کار، یک مستندنگاری از جاده‌ی قدیم ابریشم را آغاز کرد.

علیرضا سعادت حالا که بخشی از کارش را تمام کرده است، به خبرنگار سرویس گردشگری خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) درباره‌ی آن، توضیح داد: فعلا بخش‌هایی از این جاده را که در استان خراسان رضوی بود، شناسایی کردم. پیدا کردن جاده‌ی قدیم ابریشم کار سختی است، چون خیلی از نشانه‌های آن از بین رفته‌اند.

او اظهار کرد: متأسفانه یکسری از روستاهای قدیمی در مسیر ابریشم که اکنون می‌توانستند حکم نشانه را داشتند، از بین رفته‌اند. اهالی این روستاها درآمدشان را از مسافران جاده‌ی ابریشم تأمین می‌کردند؛ ولی بعد از حذف این جاده، این روستاها هم مخروبه شدند.

به گفته‌ی سعادت، بخش‌هایی از این جاده اکنون در زمین‌های کشاورزی قرار دارد که دیگر امکان رفت‌وآمد در آن نیست.

البته او برای شناسایی و مسیریابی تلاش کرده از نزدیک‌ترین راه ممکن به سمت جاده‌ی ابریشم، حرکت کند و تا جایی که امکان داشته است در جاده‌ی قدیم رکاب بزند.

او درباره‌ی نشانه‌هایی که اکنون تأییدی بر وجود جاده‌ی ابریشم هستند توضیح داد: ایرانی‌ها نخستین ملتی بودند که جاده‌های ترانزیتی را ایجاد کردند. این جاده‌ها به تأسیسات زیرساختی نیاز داشتند، مانند چاپارخانه، رباط، کاروانسرا، قهوه‌خانه و میل‌های باستانی که هنوز برخی از این نشانه‌ها وجود دارند و من تلاش کردم همان‌ها را پیدا کنم تا در جاده‌ی قدیم ابریشم باشم.

این دوچرخه‌سوار درباره‌ی این‌که مسیر شناسایی‌شده چقدر برای دیگران قابل استفاده است؟ گفت: مسیر شناسایی‌شده را در GPS علامت‌گذاری کردم؛ ولی لازم است متخصصان، اطلاعات به‌دست‌ آمده را پس از تحلیل و بررسی روی نقشه پیاده کنند تا مسیر اصلی ابریشم مشخص شود و دیگران هم با آسودگی از آن استفاده کنند.

او مسیر حرکتش را امن دانست و افزود: مردم محلی نه‌تنها برای من به‌عنوان دوچرخه‌سوار مشکل‌ساز نبودند،‌ بلکه خیلی وقت‌ها تمایل زیادی برای میزبانی داشتند. دیگران هم می‌توانند با خیالی آسوده این مسیر را امتحان کنند.

وی درباره‌ی میزان مسافتی که رکاب زده است هم گفت: مسافت اصلی که رکاب زده شده است، پس از کار تحقیقاتی و از روی نشانه‌های مشخص‌شده روی GPS می‌توان به‌دست آورد.

سعادت علاوه‌ بر شناسایی مسیر، تلاش کرده است پوشاک، فرهنگ و حتا اذان‌های روستاهای در مسیر ابریشم را هم ثبت و ضبط کند. او در این‌باره اظهار کرد: گاهی در برخی روستاها، دو روز توقف می‌کردم تا فرهنگ آن‌ها را ثبت کنم. اذان‌ها را هم ضبط کردم، چون با گویش‌ها و لهجه‌های متفاوتی اقامه می‌شد که این جالب بود. زمان زیادی را هم برای عکاسی و فیلم‌برداری از مردم خراسان رضوی گذاشتم تا یک کار تحقیقاتی انجام داده باشم.

او همچنین به حسی که هنگام دوچرخه‌سواری در جاده‌ی قدیم ابریشم داشت، اشاره و بیان کرد: این یک تجربه‌ی تازه بود، چراکه در مسیری حرکت می‌کردم که روزگاری مردم آن را با پای پیاده و گاه با شتر و با سرعتی کم طی می‌کردند. این حرکت آهسته فرصت آشنایی و گفت‌وگو را با مردم منطقه فراهم می‌کرد و اجازه می‌داد با فرهنگ‌های مختلف آشنا شوم، چون معتقدم جاده فقط مسیر حرکت نیست، بلکه مسیری برای آشنایی تمدن‌هاست.

سعادت در حال حاضر کار شناسایی جاده‌ی قدیم ابریشم را به‌خاطر یک کار تحقیقاتی دیگر متوقف کرده است؛ اما احتمال داد پیش از پاییز امسال، شناسایی این جاده را در استان سمنان شروع کند و گمان می‌کند 15 روز برای این کار وقت بگذارد.

دوچرخه‌سواری در جاده ابریشم

باغ قدیمی مربوط به دوره قاجار در مسیر ابریشم

کاروانسرای قدیمی در جاده ابریشم