ریشه یابی مفهوم سازش

در مفهوم یابی سازش، آنچه که ابتدا به ساکن خودنمایی می کند نسبت جبهه حق و جبهه باطل و الزاماتی است که جبهه حق بایستی بدان پایبند باشد، اینکه، چه می شود و چه رخ می دهد که گاها برخی خواص اهل حق دچار وادادگی شده و تمایل به باطل در آنها دیده می شود. به نظر می رسد جهت پیگیری این بحث و رسیدن به فهم صحیح از سازش، به در و دیوار کوباندن خود راهگشا نیست و بجای اینکه از پنجره وارد بشویم از دروازه قرآن به بحث ورود می کنیم.

قرآن می فرماید: «یا ایها الذین امنوا لاتتخذوا الیهود و النصاری اولیاء بعضهم اولیاء بعض و من یتولهم منکم فانه منهم ان الله لا یهدی القوم الظالمین»؛«ای کسانی که ایمان آورده اید یهود و نصاری را تکیه گاه خود قرار ندهید، آنها تکیه گاه یکدیگرند و کسانی که از شما به آنها تکیه کنند از آنها هستند خداوند جمعیت ستمکار را هدایت نمی کند» نکته بسیار مهمی که در این آیه بدان اشاره می شود، ضرورت مرزبندی اهل حق در نسبت با جبهه باطل است، در این آیه به اهل حق هشدار داده می شود که نزدیکی و تمایل به دشمن عواقب سختی دارد و کسی که به سمت آنان تمایل یابد و در واقع هم جبهه ای اهل باطل بشود، طبق منطق  قرآن هیچ فرقی با اهل باطل ندارد. قران کریم در ادامه به جریان شناسی متمایلین به دشمن و نیز به ریشه یابی تمایل به دشمن و سازش می پردازد. «فتری الذین فی قلوبهم مرض یسرعون فیهم یقولون نخشی ان تصیبنا دائره فعسی الله ان یاتی بالفتح او امر من عنده فیصبحوا علی ما اسروا فی انفسهم ندمین»؛«گروهی منافق را که دلهایشان ناپاک است خواهی دید که در راه دوستی ایشان می شتابند و می گویند: ما از آن می ترسیم که در گردش روزگار مبادا آسیبی از آنها به ما رسد؛ باشد که خدا فتحی پیش آورد و یا امر دیگر از طرف خود تا منافقان از آنچه به نفاق در دل نهان کردند سخت پشیمان شوند»

مرضِ در قلب، علت العلل تمایل به دشمن است. در واقع جریان نفاق به واسطه ناپاکی نفس و دوگانگی شخصیت در منازعه تاریخی حق و باطل دچار وادادگی می شوند و با به رخ کشیدن قدرت و هیمنه  دشمن جهت رهایی از آزار و اذیت دشمن تمایل به باطل و سازش را تجویز میکنند.

 این در حالی است که قرآن کریم وعده آزار و اذیت رسیدن از سوی دشمن را به اهل حق داده و راهکار مقابله با آن را نیز ارائه کرده است. قرآن کریم می فرماید: «لن يضرّوكم الّا اذى» ( سوره مبارکه آل عمران آيه 111) دشمن قطعا اذیت میکند کاری جز این نمی تواند بکند، مقام معظم رهبری می فرمایند:« البته دشمن اذيت ميكند، آزار ميكند، اما جز اذيت و آزار كارى از او برنمى‌آيد كار آنها اين است كه به شما آزار برسانند، اما نميتوانند جلوى شما را سد كنند، نميتوانند راه شما را ببندند». اما راهکاری که خداوند متعال ارائه می کند، قطعا تمایل به دشمن و کوتاه آمدن در مقابل باطل نیست ، قرآن می فرماید : «و لينصرنّ اللَّه من ينصره» این راهکار و وعده الهی است که اهل حق در صورت وارد شدن فشار و آزار و اذیت از سوی باطل بایستی به یاری خدا شتافته و خداوند هم وعده یاری اهل حق را در این صورت داده اند . قطعا کسانی که در شرایط فشار سازش را تجویز می کنند، جزءِ مومنین نیستند چرا که قرآن کریم می فرماید: «و يعذّب المنافقين و المنافقات و المشركين و المشركات الظّانّين باللَّه ظنّ السّوء»؛ این از خصوصیات منافق و مشرک است که نسبت به وعده الهی سوءظن دارند و بجای اینکه در نسبت با خداوند نقش منصور را داشته باشند در نقش سازشگری هستند که بخاطر ترس از دشمن به دامان آن می شتابند.

سیری در تاریخ انقلاب اسلامی به خوبی می تواند تحلیل قرآنی فوق را تصدیق کند. مسئله قطع نامه 598 و دلایلی که دست اندرکاران آن زمان برای توقف جنگ داشتند به خوبی نشان از وادادگی و ترس از دشمن است. آنجا که با تاکید بر توانایی نظامی دشمن و ترس از رسیدن آسیب به خودی در مقابل دشمن کوتاه آمده و سازش و پذیرش امان نامه را به حضرت امام تحمیل کردند . این شاید اساسی ترین دلیلی باشد که امام خمینی پذیرش قطع نامه را تعبیر به نوشیدن جام زهر کردند. حضرت امام  چند روز قبل از پذیرش قطع نامه با ایمان به وعده الهی اطلاعیه ای صادر کردند، در بخشی از آن می فرمایند: « امروز باید در جبهه ها تحول ایجاد کنیم؛ امروز کوتاهی کردن در جنگ خیانت به رسول الله است» اما جریان سازشکار با بهانه کردن ترس از بمب های شیمیایی دشمن و نداشتن امکانات، توقف جنگ و پذیرش امان نامه دشمن را تجویز می کردند.

با توجه به استدلالات مطرح شده منافقین و بیماردلان با تاکید بر قدرت دشمن و نیز ضعف خودی و اینکه تحمل فشار و آزار و اذیت به صلاح نیست، کوتاه آمدن در مقابل دشمن را تجویز می کنند. خدواند متعال در قبال این جریان سازشکار وعده عذاب سختی را داده است، قرآن می فرماید:«عليهم دائرة السّوء و غضب اللَّه عليهم و لعنهم و اعدّ لهم جهنّم و ساءت مصيرا»،«خداوند بر آنان خشم نمود، و مورد لعنتشان قرار داده و جهنم را بر ايشان آماده ساخت كه بدجايگاهى است»

امروز و در این شرایط نیز عده ای به دنبال تحمیل سازش هستند. این جریان سازش با بهانه کردن تحریم ها و فشارهای دشمن و نیز با شبیه سازی مضحک این زمان با دوران جنگ تحمیلی به واقع در پی نوشاندن جام زهری دیگر هستند. متاسفانه این جریان نیز طبق منطق اسلاف تاریخی خود با تاکید بر ابرقدرتی آمریکا و نیز تاکید همزمان بر ضعف خودی و اینکه مقاومت بی فایده است، در پی تحمیل سازشی دیگر هستند. جالب اینکه جهت مشروعیت بخشی به این ادعای خود راهبرد تطابق شرایط فعلی با شرایط پایان جنگ را هم در دستور دارند. گو اینکه در پذیرش قطع نامه خیری دیده ایم! به گواهی تاریخ در کمتر از 3 روز پس از پذیرش قطع نامه و سازشی که به امام تحمیل شد، شاهد حملات گسترده دشمن بودیم . این خود بزرگترین دلیلی است که حتی اگر شرایط فعلی مانند شرایط پایان جنگ باشد، نمی توان به دشمن اعتماد کرد و دوباره پای میز مذاکره نشست و امان نامه دشمن را امضا کرد. دشمن غیر قابل اعتماد است . جز با نابودی جمهوری اسلامی راضی نخواهد شد، لذا ادعای رفع مشکلات در صورت کوتاه آمدن در مقابل دشمن نه تنها ساده لوحانه است که بر اساس کلام قرآن این ادعا برآمده از قلوب بیماری است که به جای حسن ظن به وعده الهی، روی خوش به وعده های دشمن نشان می دهند.