‌رونمایی ازبزر‌گترین فرش متفاوت دنیا

از همین رو هنرمندان محیطی و دیگر هنرمندان هرمزگانی در چند سال اخیر با ورود به حوزه‌ای نو و ابتکاری، اقدام به طراحی و ایجاد فرش‌های خاکی با استفاده از طیف‌های مختلف رنگی خاک در ساحل این جزیره کرده‌اند.

آثار هنری طراحی شده در سال‌های اخیر بارها و بارها نام هرمزگان و هرمز را در حوزه‌های فرهنگی هنری به سر زبان‌ها انداخته است.

گویا دست‌اندرکاران پروژه ایجاد فرش خاکی که رفته رفته در حال تبدیل شدن به نمادی از هنر محیطی در جزیره هرمز و هرمزگان و حتی ایران است، برای امسال قصد دارند به طور منسجم‌تر و جامع‌تر یکبار دیگر دست به خلق این اثر هنری که گفته می‌شود از نظر ابعاد و تعدد طیف رنگ‌های به کاربرده شده، در جهان یکتا و منحصربه‌فرد است، بزنند.

در همین راستا هنرمندان هرمزگانی که تاکنون سه فرش خاکی را در هرمز طراحی کرده‌اند، دست به دعوت و برگزاری نشستی با عنوان "دیدار حامیان فرش خاکی" زدند.

* تامین تمامی هزینه‌ها توسط هنرمندان / فرش خاکی قابلیت ملی شدن را دارد

محمد سایبانی هنرمند و مدیر برنامه‌ریزی پروژه فرش خاکی در این نشست، گفت: در قدم نخست به فرش خاکی به عنوان یک رابط در بین هنرمندان و عموم مردم نگاه می‌شود.

وی ادامه داد: بر خلاف تصورات تاکنون و در سال‌های قبل تمامی هزینه‌های پروژه فرش خاکی از ابتدا تا انتها توسط دست‌اندرکاران و هنرمندان تامین شده است و هیچ اعتباری دولتی در این راستا اختصاص داده نشده است.

این هنرمند تئاتر شاغل و فعال در هرمزگان، اضافه کرد: به واسطه فرش خاکی هر ساله نام هرمزگان در صدر اخبار فرهنگی کشور و حتی بین‌الملل قرار می‌گیرد.

به گفته سایبانی، فرش خاکی قابلیت این را دارد که به عنوان یک ظرفیت فرهنگی هنری در سطح ملی مطرح شود.

* شناسایی 90 طیف رنگ خاک / استفاده از 12 رنگ طیف خاک در فرش چهارم

احمد کارگران مدیر هنری پروژه فرش خاکی نیز با بیان اینکه کار ایجاد فرش 20 روز و توسط 40 نفر از اعضای اصلی گروه و حدود 40 نفر مشارکت‌کننده انجام می‌شود، افزود: تاکنون در هرمز 90 طیف رنگ شناخته شده است، که در فرش خاکی 12 طیف مورد استفاده قرار می‌گیرد.

وی افزود: هر چند بحث قیاس و رقابت وجود ندارد، اما به احتمال زیاد، ابعاد فرش چهارم خاکی از سه فرش گذشته بیشتر باشد.

این هنرمند هرمزگانی اضافه کرد: ایجاد و ساخت فرش‌های خاکی در هرمز، سبب معرفی بیشتر این جزیره و همچنین افزایش گردشگران شده است.

* فرش خاکی ایده‌ای نو برای معرفی بیشتر هرمزگان در دنیاست

کیانوش جهانبخش مشاور هنری استاندار و رئیس انجمن موسیقی هرمزگان نیز در ادامه با بیان اینکه این استان در حوزه منابع طبیعی منطقه‌ای ثروتمند به شمار می‌رود، اضافه کرد: علی‌رغم تمامی ظرفیت‌های صنعتی، اقتصادی و طبیعی، اما آن چیزی که هرمزگان را جهانی کرده است، هنر است.

وی ادامه داد: فرش خاکی که ایده و ابتکار هنرمندان این خطه است نیز به ظرفیتی بالقوه برای معرفی هر چه بیشتر هرمزگان تبدیل شده است.

جهانبخش در ادامه با بیان اینکه هنرمندان همواره دچار مشکلات اقتصادی و معیشتی هستند بر لزوم تشکیل موسسه خیریه هنرمندان در این استان تاکید کرد و افزود: در بین هنرمندان هستند کسانی که در برخی از مواقع دچار مشکلات مالی می‌شوند که در این راستا باید به کمک آنها شتافت.

وی افزود: باید به سمتی پیش رفت که خلق آثار هنری با اهداف اقتصادی صورت گیرد چرا که هنرمندی که دغدغه مشکلات و مسائل معیشتی داشته باشد، مطمئنا نمی‌تواند آنگونه که باید در تاثیرگذاری و ترویج فکر و اندیشه خود نیز موفق باشد.

* فرش خاکی سنبل و نمادی از هنر جنوب است/ وجود آثار 5 هزار ساله در بشاگرد

ابراهیم پشتکوهی کارگردان مطرح تئاتر هرمزگان نیز در ادامه افزود: آثار هنری جدیدی همانند فرش خاکی امروز در هرمزگان به یک آیین جمعی و حتی فرهیختگی تبدیل شده است.

وی با بیان اینکه جزیره هرمز، علی‌رغم پیشینه تاریخی قابل توجه امروز به یکی از محروم‌ترین مناطق کشور تبدیل شده است، اضافه کرد: پروژه‌هایی همانند فرش خاکی می‌تواند این جزیره و ظرفیت‌های آن را بیش از پیش معرفی کند.

پشتکوهی اضافه کرد: جای نمادهایی که سنبل و نماد جنوب و هرمزگان باشد در این منطقه از کشور خالی است، فرش خاکی می‌تواند به یک سنبل برای این منطقه تبدیل شود.

این فعال هنری با بیان اینکه «ما عادت داریم خودمان را از لحاظ فرهنگی حذف کنیم» افزود: هرمزگان از نظر فرهنگی و تاریخی استانی غنی است به نحوی که حتی در بشاگرد نیز بر خلاف تصورات، آثار باستانی با قدمت بیش از پنج هزار سال یافت می‌شود.

* لزوم استفاده از طرح‌های اسلیمی فرش هرمزگانی، در طراحی فرش خاکی هرمز

منصور نعمیی هنرمند پیشکسوت و پژوهشگر، نویسنده و عکاس نیز در ادامه تاکید کرد: که در طراحی چهارمین فرش خاکی هرمز باید نقوش و طرح‌های اسلیمی فرش هرمزگانی مورد توجه طراحان آن باشد تا از این طریق فرصتی برای معرفی فرش هرمزگان نیز که بیشتر در مناطق شرقی این استان رواج داشته، پدید آید.

وی افزود: «جری کولاک» در واقع نخستین فردی است که در دهه‌های گذشته خاک‌های رنگی هرمز را از نظر هنری کشف کرده و به کار گرفته است.

* جابه‌جایی برداشت منطقی خاک در هرمز هیچ ضرر زیست محیطی ندارد

اما با تمامی مباحث و مزیت‌هایی که در شرح فرش خاکی بیان می‌شود، عده‌ای انگشت‌شمار هم هستند که بعضا انتقاداتی را از تبعات احتمالی زیست محیطی برداشت و جابجایی خاک‌های رنگی در جزیره هرمز بیان می‌کنند.

در همین راستا دست‌اندرکاران این پروژه در اقدامی قابل توجه با دعوت از یک کارشناس محیط زیست به برخی از سئوالات در این راستا پاسخ دادند.

فاطمه زارع کارشناس محیط زیست نیز در ادامه نشست مذکور با بیان اینکه در استفاده از محیط زیست باید استفاده پایدار و منطقی مدنظر باشد افزود: این نظریه که نباید به محیط زیست دست زد، نمی‌تواند نظریه‌ای درست باشد.

وی ادامه داد: در حالی برخی از انتقادات در مورد فرش خاکی هرمز در حوزه محیط زیستی مطرح می‌شود که در مجموع برای ایجاد این اثر هنری حدود چهار تن خاک لازم است.

زارع یادآور شد: این در حالی است که 60 درصد از خاک مورد نیاز برای این پروژه از خاک‌‌های زاید معدن خاک سرخ که سال‌هاست به واسطه فعالیت آن از هرمز خاک صادر می‌کنند، تامین می‌شود.

وی با بیان اینکه منتقدان باید بر اساس مستندات و مدارک علمی نظر بدهند، اضافه کرد: خاک جزیره هرمز در کل از جنس رس است و اگر خاک این جزیره در برخی از مناطق و رگه‌ها به صورت رنگی دیده می‌شود به دلیل وجود ترکیبات آهن در آن است.

این کارشناس افزود: وجود آهن و ترکیبات و اکسیداسیون‌ها هستند که سبب رنگی شدن خاک رسی هرمز شده‌اند که این امر متاثر از وجود و در معرض‌قرار گیری خاک با اکسیژن است.

زارع تاکید کرد: از همین رو و بنابر نظریه‌ها و مطالعات، جابجایی خاک هرمز در جزیره و انتقال آن از نقطه‌ای به نقطه‌ای دیگر، نمی‌تواند ضرری به محیط زیست وارد آورد.

به گفته وی، افرادی که بعضا در این راستا انتقاداتی را بیان کرده‌اند، حتی در مواردی بازدید و یا شناختی از بستر و محیط زیست جزیره هرمز نیز نداشته‌ و ندارد.

چهارمین فرش خاکی هرمز که ایجاد آن از روزهای آینده آغاز می‌شود، در روز 27 بهمن ماه سال‌جاری رونمایی می‌شود.