چرا پشت سر‌ یک‌دیگر حرف می‌زنیم؟

امروزه به وفور می‌بینیم که فرد یا افرادی در خانه،‌ خیابان یا محل کار پشت سر دیگری حرف می‌زنند، بد دیگران را می‌گویند، نزد رییس اداره می‌روند و از همکار خود شکایت می‌کنند، بدی او را می‌گویند، نواقص کار و معایبش را بیان می‌کنند، پشت سر او ادایش را در می‌آورند یا صدایش را تقلید می‌کنند.

به وفور می‌بینیم اقوام مختلف و مردمان دیگر شهر‌ها را به صفتی ناپسند منتسب کرده و برای یکدیگر تعریف می‌کنند و پیامک می‌فرستند.

در گفت‌و‌گو با روحانیان، مدیران مدارس علمیه، مسؤولان نهاد‌های حوزوی و مشاوران خانواده به بررسی این موضوع پرداخته‌ایم:

«چرا پشت سر‌ یک‌دیگر حرف می‌زنیم؟»

1. نتیجه جدا شدن از اهل‌بیت گرفتار شدن در گناه است

آیت‌الله علی عراقچی، استاد اخلاق حوزه علمیه قم: غیبت وحدت میان مردم جامعه را از بین می‌برد، سبب ضعیف شدن روابط بین افراد و ایجاد تفرقه میان آن‌ها می‌شود و نتیجه ضعیف شدن در روابط افراد با یک‌دیگر تسلط دشمن بر آن‌ها است.

2. غیبت کردن از منظر قرآن و روایات

حجت‌الاسلام جعفر ناصری دولت‌آبادی، استاد اخلاق، حوزه‌های علمیه: در بسیاری موارد غیبت عوامل ریشه‌ای دارد که برای درمان آن باید به درمان آن‌ریشه‌ها از جمله رذایل نفسانی پرداخت.

3. بیان افکار منحرف و عقاید برخی افراد غیبت نیست

 حجت‌الاسلام الله رضا اکبری، مدیر دفتر تربیت و اخلاق معاونت تهذیب حوزه‌های علمیه کشور: باید افکار غربی و منحرف که در جامعه از سوی برخی افراد بیان می‌شود را در فضای منطقی، بدون کینه و غرض ورزی شخصی و از روی غیرت و پاسداری از مبانی دینی و اعتقادی، برای مردم تبیین کرد.

 4. غیبت سبب دشمن تراشی می‌شود

  حجت‌الاسلام محمد غلام رضایی، استاد اخلاق حوزه علمیه قم: علت گرفتار شدن افراد به رذیله اخلاقی بدگویی به سبب عواملی مانند خشم، حسادت و خشونت است، فردی که نسبت به موفقیت دیگران حسادت ورزد در پی برملا کردن اشتباه و عیوب دیگران خواهد بود.

 5. بیان عیوب افراد، سبب اشاعه فحشا در جامعه می‌شود

  حجت‌الاسلام سید علی حسینی آملی، استاد سطح عالی حوزه علمیه قم: بیان گناهان در جامعه سبب اشاعه فحشا و از بین رفتن قبح آن می‌شود و افراد نسبت به انجام گناه جرأت پیدا می‌کنند، از این‌رو اگر فردی در جامعه خطا یا گناهی را انجام داد نباید آن را بیان کرد.

 6. غیبت انسجام بین افراد را از بین می‌برد

 حجت‌الاسلام هادی قدس،استاد اخلاق حوزه علمیه قم: خدا یکی است، خط انبیا و اولیا الهی یکی است، حقیقت و صراط مستقیم یکی است و هدف نیز رسیدن به قرب الهی و ایجاد جهان همراه با صلح و صفا است و رسیدن به این هدف نیاز به وحدت بین مسلمانان دارد در حالی که غیبت این انسجام را از بین می‌برد.

 7. 28 رذیله اخلاقی از زبان صادر می‌شود

حجت‌الاسلام علی زینتی، عضو هیأت علمی جامعة‌المصطفی‌: می‌توان گفت غیبت سرقت آبروی دیگران است، همچنین دلیل رواج این گناه عدم فرهنگ سازی، کم شدن امر به معروف و نهی از منکر در جامعه و معرفی نکردن زشتی این گناه در میان مردم است و از 50 رذیله اخلاقی که وجود دارد بیست و هشت عدد آن‌ها از زبان صادر می‌شود.

8. روحیه زشت تجسس عامل ارتکاب غیبت است

حجت‌الاسلام محمدصادق یوسفی مقدم، رییس مرکز فرهنگ و معارف قرآن دفتر تبلیغات اسلامی قم: روحیه زشت تجسس از دلایل گرفتار شدن به گناه غیبت و بدگویی است، وقتی فرد در زندگی خصوصی دیگران تجسس و واکاوی کند مبتلا به غیبت می‌شود.

 9. نتیجه جدا شدن از اهل‌بیت گرفتار شدن در گناه است

آیت‌الله علی عراقچی، استاد اخلاق حوزه علمیه قم: غیبت وحدت میان مردم جامعه را از بین می‌برد، سبب ضعیف شدن روابط بین افراد و ایجاد تفرقه میان آن‌ها می‌شود و نتیجه ضعیف شدن در روابط افراد با یک‌دیگر تسلط دشمن بر آن‌ها است.

 10. غیبت منشأ بسیاری از گناهان است

 حجت‌الاسلام سید مرتضی صالحی ساداتی، مدیر اداره خانواده حوزه علمیه قم غیبت سبب ایجاد اختلاف در خانواده‌ها می‌شود که به دنبال این درگیری گناهان دیگر همانند فحش و بدگویی به وجود می‌آید.

 11. غیبت کلید انجام گناهان دیگر است

حجت‌الاسلام محمد همتیان سورکی، استاد اخلاق حوزه علمیه قم: گناه غیبت گناهانی مانند تهمت، بی‌اعتمادی، دشمنی، کدورت و فتنه را در پی دارد.

12. آثار سوء غیبت دامن‌گیر همه مردم جامعه می شود

 حجت‌الاسلام سیدرضا حسینی مازندرانی، مدیر حوزه علمیه امام حسین(ع) شهرری: براساس قانون طبیعت، اگر شخصی در مکانی به غیبت برادر دینی خود پرداخت آثاری زشتی از آن به جا خواهد ماند و این تأثیران به تبع به افراد دیگر سرایت می کند و می توان آنان را تا حدودی آزار دهد.

 13. غیبت انسجام و وحدت مردم در جامعه را از بین می‌برد

 آیت‌الله مرتضی فهیم کرمانی،استاد خارج فقه حوزه علمیه قم: وقتی غیبت در جامعه رواج داشته باشد دشمنی افزایش می‌یابد، نتیجه این کدورت‌ها تشنه شدن مردم به خون یک‌دیگر و آسیب رساندن به جان و مال یک‌دیگر می‌شود.

 14. شکستن قبح و حرمت گناه در جامعه از آفات غیبت و بدگویی است

حجت‌الاسلام سید حسین حسینی، استاد حوزه علمیه اسلامشهر: یکی از عوارض و آفات غیبت و بدگویی در جامعه شکستن قبح و حرمت گناه است و با این عمل انجام گناه از سوی افراد در جامعه امری عادی خواهد شد.

 15. غیبت و بدگویی جامعه اسلامی را به مرز فروپاشی نزدیک می کند

حجت الاسلام محمدعلی مطلبی فشارکی،‌ مدیر حوزه علمیه حضرت حجت بن الحسن(عج): غیبت به عنوان یک گناه خطرناک به راحتی تأثیرات خود را در جامعه می گذارد و آن را از هم می پاشد.

 16. ارسال پیامک‌های تمسخرآمیز درباره اقوام از مصادیق غیبت است

  حجت‌الاسلام پاک‌نهاد، مدیر کل امور دینی و اعزام مبلغ اوقاف: پیامک‌های که از سوی برخی افراد جهت تمسخر، خنده و تفریح گروه خاصی مانند کرد، لر و ترک ارسال می‌شود نیز از مصادیق غیبت است و فردی که این پیامک‌ها را به دیگران ارسال کند غیبت یک قوم و گروه را انجام داده است.

 17. منافع شخصی، حزبی و سیاسی سبب غیبت می‌شود

 حجت‌الاسلام سید احمد حسینی خراسانی، استاد سطح عالی حوزه: گاهی موارد افراد موفقیت دیگران را شکست خود می‌دانند از این‌رو برای این‌که رقبایشان در عرصه اجتماعی و انتخابات اجتماعی موفق نشود غیبت و بدگویی می‌کنند تا رقبای خود را از میدان رقابت ساقط کنند.

 18. حسادت به پیشرفت دیگران سبب غیبت می‌شود

 حجت‌الاسلام محمدرضا حاتمی،مدیر دفتر تربیتی جامعة المصطفی العالمیة(ص): هر گناهی دارای پیامدی است و اگر ما پیامدهای گناه را در نظر داشته باشیم مرتکب آن‌ها نمی‌شویم.

 19. خداترسی سبب ترک غیبت می‌شود

 حجت‌الاسلام سید مهدی سعیدی، استاد اخلاق حوزه‌های علمیه: اگر از فردی کدورت و رنجشی در دل داریم به خود او بگوییم، نه این‌که در نزد دیگران عیب و کار خطای او را افشا کرده و بیان کنیم، اگر فردی از خدا و جهنم ترس داشته و بداند که غیبت حق‌الناس است گرفتار این رذیله اخلاقی نمی‌شود.

 20. غیبت و بدگویی سبب شکستن حرمت‌ها در جامعه می‌شود

 حجت الاسلام سید حمزه روحبخش، مدیر حوزه علمیه ثقلین: هنگامی که غیبت و بدگویی ها در جامعه زیاد شود حرمت ها شکسته می‌شود و بی اعتمادی به افراد جامعه رواج پیدا می کند و این می توان عواقب بسیاری برای یک کشور به دنبال داشته باشد.

 21. با تقویت ایمان از گناهان زبان پرهیز کنیم / غیبت سبب سلب توفیق انسان می‌شود

 حجت‌الاسلام سید مصطفی شاکری، مدیر حوزه علمیه آیت‌الله مجتهدی: غیبت کردن سبب می‌شود انسان توفیقاتش را از دست بدهد و از نماز اول وقت و نماز شب محروم بشود.

 22. غیبت در ردیف شرک و قتل نفس قرار دارد

 حجت‌الاسلام حسن لزومی، امام جمعه پاکدشت: غیبت جزو گناهان کبیره است یعنی در ردیف شرک بالله، قتل نفس محرمه و زنا قرار می‌گیرد.

 23. تجسس در زندگی دیگران زمینه غیبت و بدگویی را فراهم می‌کند

 حجت‌الاسلام حسن مهدویان، استاد حوزه و دانشگاه: خداوند متعال در قرآن ریشه غیبت را تجسس در زندگی افراد بیان می‌کند و زمانی که همسایگان، همکاران و اقوام در زندگی یک‌دیگر تجسس کنند زمینه غیبت و بدگویی را فراهم می‌کنند.

 24. غیبت و بدگویی سبب از بین بردن اتحاد و پیشرفت جامعه اسلامی می‌شود

 آیت لله روح الله قرهی، متولی حوزه علمیه امام مهدی(عج) تهران: غیبت و بدگویی از دیگران سبب می شود تا در جامعه تخم نفاق پاشیده شود و این عمل اتحاد و پیشرفت جامعه اسلامی را نابود می‌کند.

 25. آثار مخرب گناه غیبت برای مردم تبیین شود

 حجت‌‌الاسلام محمد حسین زاهدی، مشاور خانواده: وقتی ما آثار مخرب گناهی همانند غیبت که سبب عذاب جهنم، فشار قبر و از بین رفتن حسنات می‌شود را برای مردم بیان کنیم سبب می‌شود تا مردم از ارتکاب به این گناه خود را حفظ کنند.

 26. ضرورت احساس مسؤولیت در برابر غیبت

حجت‌الاسلام غلام عباس موسوی، مدیر کل امور تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی قم بر احساس مسؤولیت در برابر غیبت تأکید کرد و از مبلغان و نویسندگان خواست که حقیقت این گناه و آثار آن را برای مردم تبیین کنند تا مردم گرفتار آن نشوند.

27. غیبت روابط مستحکم بین افراد را از بین می‌برد

 حجت‌الاسلام سید عباس لاجوردی، مدیر مسؤول مؤسسه لیلة‌القدر قم: غیبت سبب می‌شود تا بدی‌ها و نقطه ضعف فردی که توان دفاع از خود را ندارد برای دیگران بیان شود و در وادی سیاسی، اجتماعی، خانوادگی و فردی رابطه مستحکم و سازنده در جامعه دینی از بین برود.

 28. دلایل سیاسی و اجتماعی توجیه‌کننده غیبت نیست

 حجت‌الاسلام سیدجلال رضوی‌مهر، عضو مجمع نمایندگان طلاب و فضلای حوزه علمیه قم: غیبت پشت سر گروهی که دارای جایگاه حقیقی و حقوقی در جامعه هستند، سبب لطمه زدن به این دو جایگاه شده و دو گناه کبیره به شمار می‌آید.

 29. مبلغان آثار و پیامدهای رذایل اخلاقی را برای مردم بیان کنند

 حجت‌الاسلام هادی حسین خانی معاون تهذیب حوزه‌های علمیه کشور: یکی از وظایف مبلغان افزون‌بر گرفتار نشدن خود در گناهان، بیان آثار رذایل اخلاقی و سیره بزرگان برای مردم در عرصه تبلیغ است.

 30. غیبت و بدگویی در آیینه قرآن و روایات

غیبت آسیبی فردی و اجتماعی است که گریبان بسیاری از ما را گرفته است، امید است با بهره‌گیری از موانع غیبت و عبرت گرفتن از آثار و عوارض آن دست از این گناه شسته و قلب و روح خود را آلوده به این گناه نکنیم