در سیودومین شماره ماهنامه مدیریت ارتباطات- دی ماه 91- علی البرزی برای واکاوی وضعیت رسانهها در بزرگترین کشور اسلامی جهانبه سراغ «دیان ویرنجوریت» سفیر کشور اندونزی در ایران رفته و با وی گفتوگو کرده است.
این
گفتوگو از بحث رسانه در اندونزی آغاز شده و با انتخابات دوره یازدهم
ریاست جمهوری ایران پایان گرفته است. البرزی در این مورد مینویسد: از سفیر
کشور اندونزی درباره رسانههای انتخاباتی این کشور پرسیدیم، اما آقای سفیر
ما را متوجه فضای انتخاباتی کشور ایران کرد و با اشاره به وضعیت کنونی
رسانهها و ویژهنامههای انتخاباتی در ایران از فضای سرد حاکم بر رسانهها
در آستانه انتخابات ریاست جمهوری در ایران و تنبلی تعدادی از رسانهها
برای داغ کردن تنور رقابتهای انتخاباتی انتقاد کرد. جالب اینجاست که دیان
ویرنجوریت علاقه دارد تا هر چه سریعتر با کاندیداهای انتخابات ریاست
جمهوری ایران آشنا شود و در مورد آنها اطلاعات خود را تکمیل کند. البته
سفیر اندونزی بین صحبتهای خود به سیاست «افزایش آستانه تحمل مردم و
مسؤولان» در کشورش اشاره کرد، سیاستی که به نظر میرسد بسیاری از کشورها و
دولتمردان آنها باید در دستور کار خود قرار دهند.
بخشهایی از دیدگاههای سفیر اندونزی را بخوانید:
-
یکی از مصادیق بارز نقش رسانه در اندونزی به سال 1998 و بحرانهای اقتصادی
این کشور مربوط میشود. در آن سال به دلیل اینکه کشور اندونزی از یک دولت
مستبد به سمت دموکراسی در حرکت بود، نقش رسانهها بیش از گذشته پررنگ شد و
رسانهها در این تغییر حکومت و نظام سیاسی نقش بارز و مهمی داشتند. قبل از
اینکه این انتقال حکومت انجام شود، در زمان دوران استبدادی رسانهها در
وضعیت کنترل و سانسور قرار داشتند و رسانهها از رسانههای مکتوب گرفته تا
رسانههای فضای سایبر و حتی تلویزیون و رادیو، در وضعیت بسیار شدیدی از
کنترل و سانسور قرار داشتند.
-
تمامی این قضایا پس از بحران سال 1998 و تغییر رژیم استبدادی به دموکراسی
تغییر کرد. قوانین و سیاستهای جدید در رابطه با رسانهها توسط مجلس تهیه
شد و با وضع قوانین جدید توسط مجلس، آزادیهای بیشتری به رسانهها داده شد و
از آن تاریخ تا به امروز رسانههای اندونزی یکی از آزادترین رسانههای
دنیا هستند. این روزها بیش از صدها رسانه در حوزههای مکتوب و فضای سایبر
فعال هستند.
-
اندونزی دارای تنوع قومی و مذهبی است و هر قوم، طایفه و گروهی علاقه دارد
تا برای خودش رسانه و در حقیقت تریبونی داشته باشد.
- رسانهها و احزاب برای بیان نظرات و دیدگاهها آزاد هستند اما نباید به اعتقادات یکدیگر با قلم رسانهای توهین کنند.
-
در این روزنامهها- روزنامههای داغ- از شایعه گرفته تا مسائل خصوصی
مقامات اندونزی منتشر میشود. این روزنامهها هر آنچه را بخواهند میتوانند
منتشر کنند.
-
پس از تغییر حکومت از استبدادی به دموکراسی، وزارتخانهای به نام وزارت
ارتباطات تشکیل شد که این وزارتخانه تمامی سیاستهای دولت در زمینه
رسانهها را تدوین میکند و نقش پل ارتباطی میان مردم، دولت و رسانهها را
دارد. این وزارتخانه به دنبال سانسور و زد و بند یا بستن و توقیف روزنامه و
رسانه نیست بلکه به دنبال تعامل با مردم و رسانهها و ایجاد بسترهای لازم
برای فعالیت همهجانبه رسانه در کشور اندونزی است.
-
در کشور ما به شدت با مطالب خلاف عفت عمومی و ترویجدهنده پورنو برخورد
میشود. هیچ رسانهای حق انتشار مطالب در حوزه مسائل جنسی و پورنوگرافی را
ندارد. خط قرمز ما هم همین موضوع است و در این حوزه به شدت سایتها و
رسانههای خود را رصد میکنیم تا شاهد رخنه رسانهای این موضوع نباشیم.
مطالب، گزارشها و فیلمهای تولیدی رسانههای خارجی هم شامل این موضوع
میشوند.
-
در بحث دیشهای ماهواره هم در شهرهای بزرگ اندونزی مردم به شرکتهایی
مراجعه میکنند و دستگاههایی را با نام کیبل دریافت میکنند. این کیبلها
به گونهای طراحی شده که تمامی شبکههای ماهوارهای مجاز بدون داشتن هیچ
مشکلی پخش میشوند و مردم میتوانند این شبکهها را دریافت کنند. در حقیت
شبکهها پس از گذشتن از فیلتر ماهوارهای میتوانند برای مردم قابل دریافت
باشند.
-
مردم نمیتوانند هر شبکهای که دلشان خواست را تماشا کنند. برنامههای
شبکههای ماهوارهای، کنترلشده تحویل مردم میشود. البته در این سیاست
تلاش شده تا فیلتر شدن شبکهها هم حد و مرزی داشته باشد و شامل همه شبکهها
نشود. تنها شبکههای مروج فرهنگ پورنو و فیلمهای مبتذل مسدود میشوند.
-
به عنوان سفیر اندونزی در ایران فضای انتخاباتی در اندونزی را نسبت به
ایران بسیار متفاوت میبینیم. در اندونزی از دو سال قبل میدانیم که قرار
است چه احزابی وارد میدان شوند و کارها یکشبه نیست اما این روزها در ایران
حتی ما اطلاع نداریم که برای انتخابات ریاست جمهوری آینده ایران که چند
ماه دیگر برگزار میشود، چه کسانی میخواهند کاندیدا شوند. این در حالی است
که انتخابات اندونزی سال 2014 برگزار میشود، اما از الان مردم به دنبال
آشنایی با احزاب و گروههای انتخاباتی هستند. من به شخصه نمیتوانم تنها با
خواندن یک مطلب در رسانهها درباره انتخابات با تمامی کاندیداها و
دیدگاهها و عقاید آشنا شوم، بلکه معتقدم باید به صورت مستمر رسانهها
تمامی ابعاد انتخابات را برای مخاطب موشکافی کنند. رسانهها در این بین
برای داغ شدن فضای انتخابات نقش بسیار مهمی دارند.
متن کامل این مصاحبه در سیودومین شماره ماهنامه مدیریت ارتباطات منتشر شده است.