مهارت‌های الکترونیک

بولتن نیوز : این روز‌ها تعداد پیامک‌ها به اندازه‌ای زیادشده است که برای خلاصی از پیامک‌های فله‌ای اپراتورها دست به اعتراض در شبکه‌های اجتماعی می‌زنیم و از طریق پایگاه اینترنتی آن اپراتور انتقادمان را به گوش مسئولان می‌رسانیم. فناوری ما را از پدیده « از یاد بردن هر آنکه از دیده رفته است» نجات داده به‌طوری که این روز‌ها گفت‌وگوی تصویری با دوست و آشنا در آن سر دنیا امری عادی شده است. مادر پیر در خانه با زدن یک دکمه رایانه‌اش را روشن می‌کند و با فرزندش که شاید آن سر شهر باشد صحبت می‌کند.

استفاده از برخی از این فناوری‌ها آنچنان بدیهی شده است که شاید باور اینکه کسی بتواند پیامک بفرستد و یا با دستگاه‌های ATM قبوض برق و آب و گاز را پرداخت کند و یا یک فایل موسیقی را به تلفن همراه کسی بلوتوث کند، سخت باشد. اما باید پذیرفت که او با انجام این کارها شهروند الکترونیک نشده است. تحقق هر شهر الکترونیک علاوه بر اینکه نیاز به زیر‌ساخت‌های فنی دارد، به کسانی نیاز دارد که برای زیستن و استفاده از امکانات آن آموزش‌های لازم را دیده باشند. در‌واقع تا زمانی که شهروندان از نظر فرهنگی، آموزشی و اطلاعاتی به حدی نرسند که ترجیح دهند به جای خدمات سنتی و کاغذ‌محور از خدمات الکترونیکی استفاده کنند، پروژه شهر الکترونیکی به نتیجه نخواهد رسید. به‌طور کلی شهروند الکترونیک کسی است که حداقل دانش لازم در رابطه با مفاهیم پایه ICT، کمترین توانایی لازم در به‌کارگیری سیستم‌های عامل ویندوز و واژه‌پرداز مایکروسافت، توانایی کافی برای برقراری ارتباط با اینترنت و وب جهان‌گستر، توانایی مبادله‌ پیام‌های الکترونیکی از طریق پست‌الکترونیک، توانایی کافی برای یافتن اطلاعات از طریق موتورهای جست‌وجو در وب، توانایی تکمیل فرم‌های آنلاین اینترنتی و انجام کارهای روزمره مختلف از طریق شبکه را داشته باشد. بسیاری از فعالیت‌هایی که در شهرهای عادی صورت می‌پذیرد قابلیت اجرا به‌صورت الکترونیک را دارد. مهم‌ترین ویژگی شهروند الکترونیک این است که در مواجهه با ابزار‌های فناآورانه اعتماد‌به‌نفس داشته و از سر و کله زدن با آن خسته نشود. این ابزار می‌تواند به‌سادگی یک تلفن همراه باشد.

زندگی آنلاین: برای بسیاری از افراد شبکه جهانی اینترنت وسیله‌ای است برای بودن؛ ابراز وجود برای دوستان، همکاران و در کل دیگران در شبکه‌های کوچک‌تر اجتماعی و ابراز نظر به داشته‌ها و نظرات دیگران. زندگی آنلاین برای برخی افراد جای زندگی واقعی را گرفته است به‌طوری که نخستین سلام روزشان را از طریق همین شبکه‌های اجتماعی به دیگران می‌دهند و نوع جدیدی از رابطه را در این فضا برقرار می‌کنند. این زندگی به اعتقاد برخی چندان مطلوب نیست ولی توانایی درک و برقراری ارتباط با آن، کمترین مهارتی است که یک شهروند الکترونیک بایستی بدان اشراف داشته باشد. افراد باید بتوانند در این فضا برای خود دوست پیدا کنند، با او اطلاعات ردو بدل کنند و بتوانند امنیت همین اطلاعات را تأمین کنند.

اینترنت: شهروند الکترونیک مهارت استفاده از اینترنت را دارد. با هر وسیله‌ای که امکان اتصال به اینترنت را دارد به این شبکه جهانی وصل شده و نیازهای روزمره‌اش را بر طرف می‌کند. در واقع شهروند الکترونیک توانایی استفاده از فناوری‌های ارتباطی نوین، از قبیل پست الکترونیک، معاشرت صوتی و تصویری از طریق اینترنت با دیگران را در هر لحظه از شبانه‌روز دارد. هر کاربر در فضای مجازی شهر الکترونیک بایستی بتواند به علاقه‌مندی‌های خود پاسخ دهد. اگر کسی نیاز به دریافت اخبار و اطلاعات در حوزه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، ورزشی و... را دارد بایستی بتواند سایت‌های خبری در این حوزه‌ها را یافته و در صفحات مختلف آن جست‌وجو کند.

فعالیت‌های اداری: یک شهروند الکترونیک بایستی بتواند اموری مانند پرداخت قبوض، برداشت پول از حساب، انتقال پول و فعالیت‌های اداری مانند ثبت اسناد و املاک و درخواست تغییر آدرس کدملی براساس کدپستی را انجام دهد.  شهروند الکترونیک همچنین بایستی بتواند درگاه‌های دولتی را برای دریافت خدمات متنوع آن در اینترنت و یا شبکه‌های ملی یافته و نیازهای روزمره‌اش را از طریق آن برآورده کند. به‌طور مثال عضویت در سامانه هدفمندی یارانه‌ها و تعامل با دولت از این طریق نیازمند حداقل دانش در مورد اینترنت و کامپیوتر است. سفرهای شهروند الکترونیک با سفرهای افرادی که چنین مهارت‌هایی ندارند متفاوت است. شهروند الکترونیک با کمی جست‌وجو در مورد مکان مورد نظرش می‌تواند با دید بازتری به سفر برود، برنامه‌ریزی‌اش را با افراد بیشتری تطابق دهد و با استفاده از نرم‌افزارها و سایت‌های مفید راهیاب با خطای کمتری به نقطه مورد نظر برسد. علاوه بر این افراد می‌توانند برای تفریح در فضای مجازی و غیرمجازی راه‌های متنوع‌تری را پیدا کنند، بلیت کنسرت و فیلم سینمایی و... رزرو کنند یا بخرند. شهروندان الکترونیک که زندگی آنلاین‌تری دارند می‌توانند با دوستان قرار گذاشته و یا با غریبه‌ها در آن سر دنیا شطرنج بازی کنند.

اشتغال: با گسترش فناوری‌های نوین در زندگی روزمره مشاغل جدیدی که ابزار کار آنها رایانه و اینترنت است افزایش می‌یابد. بنابراین فضای مجازی و ابزارهای آن نه‌تنها وسیله‌ای برای یافتن شغل است بلکه توانایی کار کردن با آن لازمه برخی مشاغل است. بسیاری از فرصت‌های شغلی در شبکه‌های اجتماعی دست‌به‌دست می‌چرخند تا اگر کسی خواهان آن بود برای به‌دست آوردن آن اقدام کند. یک شهروند الکترونیک که می‌تواند عضو شبکه‌های اجتماعی مختلف شود به‌راحتی از فرصت‌های شغلی موجود آگاه می‌شود.

فعالیت‌های تجاری: تجارت در فضای مجازی و تعامل با کسبه از مهارت‌های شهروند الکترونیک است. این شهروند باید بتواند از اینترنت به‌عنوان وسیله‌ای برای خرید و فروش کالا‌ها و خدمات استفاده کند.

ابزارهای فناورانه (Gadget):

موبایل: سئول (پایتخت کره‌جنوبی) یکی از برترین شهرهای الکترونیک جهان به‌شمار می‌آید که در آن 500نوع خدمت آنلاین قابل دسترسی است. در این شهر از پنج خانوار کره‌ای، چهار خانوار به اینترنت پرسرعت (صد مگابایت در ثانیه یا بالاتر) دسترسی دارند.  از هر 10شهروند بالغ، 9نفر تلفن همراه دارند و چندین سال است که در این شهر، امکان تماشای برنامه‌های تلویزیونی از طریق تلفن همراه و در داخل خودروها فراهم ‌آمده است. شهروندان شهر الکترونیک سئول فارغ از محل زندگیشان، می‌توانند از چنین امکاناتی تنها با استفاده از یک تلفن هوشمند بهره‌مند شوند. یک شهروند الکترونیک بسیاری از کارهایی را که در تعامل با فضای مجازی انجام می‌دهد، از این طریق اجرایی می‌کند.

تبلت: ورود تبلت‌ها به بازار ابزارهای تکنولوژیک، انقلاب بزرگی در نحوه تعامل انسان با فضاهای مجازی ایجاد کرده است. این ابزار به‌دلیل سهولت در جابه‌جایی به‌راحتی جای لپ‌تاپ‌های سنگین را گرفته و آنها را یک قدم به زندگی آنلاین نزدیک‌تر می‌کند.

رایانه: ازجمله مهارت‌های شهروند الکترونیک مهارت استفاده از رایانه است. او باید بتواند مدیریت فایل‌ها، انتخاب، حذف، کپی، جابجایی و بازیابی آنها را در رایانه انجام دهد.

فلش‌مموری: در جیب هر شهروند الکترونیک یک فلش مموری یافت می‌شود. این ابزاری است که برای ذخیره اطلاعات ازطریق کامپیوتر از آن استفاده می‌شود با این تفاوت که حجم ظرفیت آن به‌مراتب بیشتر از CD است.