آمریکا در حال اجرای سناریوی جدیدی در مصر است/ رویارویی دو جریان اسلامگرا و لیبرال منجر به التهابات اخیر در مصر شده است

بولتن نیوز: انقلاب نوپای مصر و پیروزی اخوان المسلمین در اولین انتخابات ریاست جمهوری این کشور با بیم ها و امیدهای فراوانی همراه بود.

از سویی پیروزی جریان اسلام گرا نویدبخش سیاست خارجی مستقل مصر شد و از سوی دیگر رفتارهای دوگانه محمد مرسی زمینه های ناراحتی بسیاری را فراهم ساخت.

التهابات و ناآرامی های اخیر مصر پس صدور بیانیه مرسی نیز این کشور را در آستانه تحولات جدیدی قرار داده است که در گفتگو با «حسن هانی زاده»(کارشناس مسائل خاورمیانه) سعی در شناخت ابعاد آن را داشته ایم.

بولتن: ضمن توضیح حوادث اخیر مصر، تحلیل خود را از این حوادث ارائه دهید؟ به نظر شما این اقدام مرسی چه ریشه و عللی دارد و کدام گروه ها بیشترین مخالفت را با بیانیه اخیر مرسی دارند؟

در حال حاضر مهم ترین مشکل و معضل موجود در مصر، خلاء حاصل از عدم وجود قانون اساسی در این کشور است، به عبارت دیگر پس از پیروزی انقلاب مردم مصر در 25 ژانویه سال 2011 تاکنون همچنان قانون اساسی حکومت مبارک تغییری نیافته است و شورایی که برای همین منظور(تدوین پیش نویس قانون اساسی) مامور شده است نیز تاکنون به کار خود پایان ندادند.

علل این تعلل نیز رویارویی دو طیف اصلی موجود در مصر است که عبارتند از اسلامگرایان و جریان لیبرالی؛ در این میان حزب عدالت و آزادی (شاخه سیاسی اخوان المسلمین) بر این باور است که برای پیشبرد اهداف انقلاب مصر باید اختیارات رئیس جمهور (مانند نظام سابق) حالت حداکثری داشته باشد اما در مقابل آن، طیف لیبرال(که متشکل از 28 جریان می باشد) معتقد است که رئیس جمهور صرفا رئیس قوه مجریه است و برای اعطای اختیارات بیش از معمول دلیلی وجود ندارد!

بر همین اساس بود که محمد مرسی با اجرای بخشی از قانون اساسی جدید(که هنوز هم به تصویب آراء عمومی نرسیده است) و پس از فشارهای اخوان المسلمین، دادستان کل را عزل و شخص جدیدی را جایگزین کرد.

پس از این اقدام بود که جریان های لیبرال و سکولار به رهبری محمد البرادعی(مدیر کل سابق آژانس بین المللی انژی اتمی)، عمرو موسی(دبیرکل اتحادیه عرب) و حمدین صباحی(نامزد انتخابات ریاست جمهوری پیشین) طرفداران خود را به میدان التحریر فراخواندند و از آن سو، اخوان المسلمین نیز با مقابله به مثل، هواداران خود را به میدان التحریر کشاند و در درگیری های اخیر به وجود آمد و تاکنون 2 کشته و ده ها زخمی نیز قربانی شدند.

بنابر این مطالب، بحران به وجود آمده در مصر ریشه در دو علت دارد؛ اولین مشکل خلا وجود قانون اساسی در این کشور است و دومین مشکل رویارویی جریان لیبرال و سکولار در مقابل مرسی و اخوان المسلمین است که بسیاری از آنها به نظام حسنی مبارک وابستگی دارند و در ارتش و قوه قضائیه نیز دارای نفوذ فراوانی می باشند.

در همین راستا دیده شد که مرسی عوامل رژیم قبلی را برای محاکمه به دادگاه معرفی کرد اما دادستان مصر همه آنها را تبرئه کرد و مرسی نیز برای محاکمه مجدد آنها دادستان سابق را عزل و «طلعت ابراهیم عبدالله» را منصوب کرد که شورای عالی قضایی تعیین دادستان کل از سوی رئیس جمهور را غیرقانونی اعلام کرد و دست به اعتصاب زد.

به نظر می رسد ادامه این اوضاع فضا را برای حضور نیروهای بیگانه در مصر آماده می کند و این احتمال می رود که غربی ها با تقویت ارتش برای یک کودتا برنامه ریزی کنند.

بولتن: بر اساس این تحلیل، مخالفان مرسی صرفا به یک بیانیه مرسی اعتراض کرده اند که هنوز هم به تصویب نرسیده است! با توجه به این مطلب آیا این اقدام جریان لیبرال برای تدارک زمینه های حضور غربی ها در مصر می باشد؟

 به نظر می رسد چنین فضایی در حال تدارک باشد؛ جریان لیبرال که در زمان برگزرای انتخابات از اخوان المسلمین شکست خورد همواره تلاش می کند که اوضاع مصر را نابه سامان نشان دهد و ناکارآمدی جریان اسلامگرا را اثبات کند.

گفته می شود که چند سرمایه دار وابسته به رژیم حسنی مبارک با توزیع گسترده پول در میان مخالفان اخوان المسلمین به آنها دستور داده اند تا به دفاتر اخوان در مصر حمله کنند.

جریان های لیبرال نیز دستورات خود را از غرب دریافت می کنند و آن را به اجرا در می آورند.

اما پس از حوادث اخیر غزه، آمریکا در تلاش است تا در بافت اجتماعی مصر تغییر ایجاد کند چرا که جریان های اسلامی در انتقال کمک به نوار غزه نقش اساسی داشتند و موشک های فجر 5 با تلاش آنها تحویل حماس گردید.

مسلما خط قرمز آمریکا امنیت اسرائیل است نه مسائل داخلی مصر و بنابر این از روی کار آمدن مرسی و جریان های اسلامگرا پشیمان هستند.

بولتن: آیا تاکنون مقامات غربی اظهارات صریحی نیز داشته اند؟

تاکنون مقامات غربی و سخنگویان آنها اظهار نظر صریحی نداشته اند اما جلسلت پشت پرده با جریان لیبرال و سکولار برقرار است تا با خط دادن به آنها شرایط اجتماعی برای سرنگونی دولت مرسی و اخوان المسلمین فراهم آید و ارتش برای اندک زمانی قدرت را دست گیرد.

پس از آن نیز با برگزاری یک انتخابات ظاهری لیبرال هایی چون محمد البرادعی یا حمدین صباح را روی کار می آورند تا بدین ترتیب امنیت رژیم صهیونیستی تامین شود.

بولتن: اگر بخواهیم نگاهی به آینده داشته باشیم، به نظر شما آیا مرسی از حواث اخیر دست عبرت می گیرد و نسبت به غیرقابل اعتماد بودن آنها عکس العملی نشان می دهد؟

اگرچه محمد مرسی به لحاظ فکری به اخوان المسلمین گرایش دارد و با پشتیبانی آنها قدرت را در دست گرفت اما علاقه مند است که روابط خود را با آمریکا و غرب حفظ کند و این دوگانگی و پارادوکس موجب بدبینی دو طرف به مرسی شده است.

بولتن: هم اکنون نظر اخوان نسبت به مرسی چگونه است؟ علاقه به رفتن او دارد یا به مرسی نیز قانع است؟

اخوان المسلین هم اکنون به شدت از مرسی حمایت می کنند اما نسبت به برخی سیاست های او انتقاد دارند و در عین حال پذیرفته اند که گزینه ای بهتر از مرسی برای آنها وجود ندارد.

برای نمونه اخوان المسلمین از نامه مرسی به شیمون پرز به شدت ناراحت شد و انتقاد کرد اما حمایت خود از مرسی را ادامه داد.

در مجموع با وجود آنکه جریان های لیبرال، سکولار و سلطنت طلب در سطح منطقه و جهان بسیار فعال تر از اخوان عمل می کنند اما همچنان لایه های اجتماعی و پایینی مصر همچنان حامی محمد مرسی واخوان المسلمین هستند.