ادامه روند تبديل زندان‌ها و پادگان‌ها به فضاهاي عمومي و فرهنگي
زندان ديروز، باغ موزه امروز
سرانجام زمان آن رسيد كه درهاي زندان قصر سابق كه ديگر بايد به نام «باغ موزه قصر» بشناسيمش، به روي علاقه‌مندان به تاريخ و فرهنگ ايران‌زمين باز شد؛ زنداني كه گنجينه‌اي از رشادت‌ها و خاطرات تلخ و شيرين مردان و زنان مبارزي است كه بهترين سال‌هاي عمرشان را براي رسيدن به اهدافي متعالي پشت ميله‌هاي آن سپري كردند.
مرجع : روزنامه جوان
پايان خاطرات سياه
ديروز و با افتتاح باغ موزه قصر خاطرات تلخ و سياه زندان قصر، براي هميشه رخت از پايتخت بر كشيد و نام اين زندان رفت تا به برگ‌هاي تاريخ ايران، سنجاق شود. ديگر جايي به اسم «زندان قصر» در نقشه تهران وجود نخواهد داشت و به جايش مردم تهران مي‌توانند گردشگاه جديدي را براي انتخاب داشته باشند؛ گردشگاهي كه نام «باغ موزه قصر» را بر خود نهاده است و يادآور اتفاقات و لحظه‌هايي است كه ساكنان اين خانه موقت روزگاري را در آن زندگي كرده‌اند.
باغ‌موزه‌اي با كاركردهاي ملي و فراملي
داستان تغيير كاربري زندان قصر به سال ۸۴ بازمي‌گردد. در آن سال اين زندان به شهرداري تهران واگذار شد تا اقدامات لازم براي تبديل اين مكان به باغ‌موزه قصر انجام شود. در پي اين اتفاق شركت توسعه فضاهاي فرهنگي وابسته به شهرداري تهران كار طراحي و اجراي اين پروژه را بر عهده گرفت. اين مجموعه باغ‌موزه در زميني به مساحت ۷۶ هزار مترمربع و زيربناي ۱۶ هزار مترمربع در منطقه ۷ شهرداري تهران واقع شده است؛ جايي كه پس از موزه عبرت، دومين زنداني است كه به موزه تبديل شده ولي از نظر وسعت و كاربري اصلاً با آن قابل مقايسه نيست. باغ‌موزه قصر كاركردهاي ملي و فراملي دارد و همين موضوع باعث مي‌شود تا مخاطبان بسياري را به خود جلب كند.
موزه‌اي در دل زندان ۱۰۰ ساله
«قصر» در زمان فتحعلي شاه قاجار كاخ قجري بوده كه از پل سيدخندان تا محل فعلي زندان مساحت داشته و با اين وجود پيشينه‌اي بيش از ۱۰۰ سال دارد. در دوره‌اي كه رضاخان روي كار مي‌آيد، تصميم مي‌گيرد كاخ شاهي را به جاي ديگري منتقل كند و پيرو اين تصميم نيمي از اين فضا به مخابرات واگذار و بخش‌هاي ديگر هم به پادگان و زندان تبديل مي‌شوند. در زمان پهلوي دوم و در دوره پس از انقلاب اسلامي نيز «قصر» همچنان به عنوان يك زندان مورد استفاده قرار گرفت تا سال ۱۳۸۳ كه دستور تعطيلي آن صادر شد. زندان ماركوف بخشي از باغ‌موزه قصر است كه يك معمار روسي به همين نام، كار طراحي آن را بر عهده داشته است. ويژگي‌هاي اين محل و قدمت آن باعث شد تا شهرداري تهران موزه تاريخ ۲۰۰ ساله تهران را راه‌اندازي كند و در كنار اين بخش نيز در زندان ماركوف موزه تعاملي تاريخ ۲۰۰ ساله تهران با محوريت قصر قاجار را ايجاد كند؛ موزه‌اي كه در چهار كريدور اصلي (مركزي) زندان به اجرا درآمد و در آن وقايع و رخدادهاي مهم دوره‌هاي تاريخي از زمان پايتختي تهران تا انقلاب اسلامي مرور مي‌شود.
تهران در ۴ كريدور
در كريدور اول باغ‌موزه قصر، تاريخ قاجاريه به تصوير كشيده مي‌شود كه شامل پايتختي تهران، سلطنت فتحعلي شاه، ساخت قصر قاجار و ورود به مدرنيته است. كريدور دوم مختص تاريخ سياسي- اجتماعي ايران در دوره پهلوي اول است. اين بخش به بررسي جريانات اجتماعي، فرهنگي و سياسي اين دوره مي‌پردازد و از چگونگي روي كارآمدن رضا شاه و كودتاي ننگين سوم اسفند سخن مي‌گويد تا به نصب اولين دكل بي‌سيم در قصر و ساخت زندان قصر و دستگيري زندانيان سياسي مي‌رسد. اين كريدور همچنين موضوعات ديگري مثل كشف حجاب و آثار آن، جنگ جهاني دوم و بركناري رضا شاه را به تصوير مي‌كشد. كريدور سوم نيز تاريخ سياسي ـ اجتماعي ايران در دوره پهلوي دوم را بررسي مي‌كند. كريدور چهارم هم مروري گذرا به همه جريانات و رخدادهاي سياسي كه منجر به انقلاب شكوهمند اسلامي شد، دارد. در كنار اين كريدورهاي اصلي براي تالارهاي فرعي اين مجموعه هم برنامه‌هايي در نظر گرفته شده است. كتابخانه، مركز اسناد قصر و زندان قاجار، چهار گالري فصلي كه هنرمندان مي‌توانند براي نمايش آثار خود از اين گالري‌ها استفاده كنند، زورخانه زندان قصر و... از جمله بخش‌هايي است كه براي اجراي برنامه‌ها و مناسبت‌هاي ورزشي مورد بهره‌برداري قرار گرفت. سالن آمفي تئاتري نيز با همه امكانات و استانداردهاي لازم در بخش ديگري از اين مجموعه طراحي شده است.
روايت مبارزات انقلاب در موزه تعاملي
يكي ديگر از بخش‌هاي باغ‌موزه قصر، موزه تعاملي اين باغ‌موزه است. اين موزه كه به روايت تاريخ سياسي و مبارزات مردم در دوران ستمشاهي مي‌پردازد و برشي از زندگي اجتماعي زندانيان را در داخل زندان بيان مي‌كند. در اين بخش هنرمندان مختلف با آثار خود مفهوم مبارزات و آلام زندانيان را به شكل‌هاي مختلف به نمايش گذاشتند.
يادگارهاي شاعر لب‌دوخته بر سلول قصر
يكي ديگر از بخش‌هاي قابل تأمل در باغ‌موزه قصر مربوط به شاعر نامدار كشورمان، فرخي يزدي است. فرخي يزدي يكي از زندانيان سياسي در دوره رضاخان بوده كه چندين بار توسط عوامل او دستگير و به زندان قصر منتقل مي‌شود. زمان بازسازي و تغيير كاربري زندان به باغ موزه قصر، سلول فرخي يزدي در آخرين مرحله دستگيري‌اش بر اساس مستندات و همچنين دستنوشته‌هاي بزرگ علوي نيز شناسايي شد و پس از آن تصاوير و شعرهاي ايجاد شده توسط فرخي يزدي مجدداً با استفاده از روش‌هاي مختلف از جمله پتينه احيا شدند. ديوارهاي سلول اين شاعر لب‌دوخته به ارتفاع قد او پوشيده شده از شعرهاي عموماً كنايه‌داري كه نسبت به نظام رضاخاني سروده شده‌اند، همچنين تنديسي از فرخي يزدي كه در حال سرودن شعر با نام مستعار «شاعر لب دوخته» است، در اين مكان قرار گرفته است.
سروستان و باغ ايراني
باغ‌موزه قصر در كنار زندان‌هاي قديمي‌اش كه حالا خود به موزه‌اي منحصر به فرد تبديل شده، از زيبايي‌هاي بصري هم بي‌بهره نيست. يكي از اين فضا‌ها مربوط به مجموعه باغ ايراني آن است. «باغ ايراني» با توجه به تصاوير و مستندات موجود احيا شده است و سعي شده تا از گل‌ها و درختاني در اين قسمت استفاده شود كه از قديم در باغ‌هاي ايرانيان وجود داشته و هر كدام معنا و مفهومي را با خود همراه كرده‌اند. فضاي سبز اين مجموعه با ۵ هزار مترمربع از پوشش گياهاني كه بيشتر حال و هواي سنتي محيط را براي بيننده تداعي كرده، كاشته شده و نارون، كاج، انگور، چنار، توت و بيد مجنون، تبريزي، زرشك زيتوني و سروناز از جمله اين گياهان است، همچنين از آنجايي كه درخت سرو براي ايرانيان نماد سربلندي به شمار مي‌رود، سروستاني نيز در ضلع شرقي اين مجموعه ايجاد شده كه به واسطه سايه بلند درختان و فضاي آرامي كه در اين قسمت شكل گرفته، مي‌تواند فضايي مناسب براي استراحت خانواده‌ها باشد.
دادگاهي كه مسجد شد
يكي ديگر از بخش‌هاي باغ‌موزه قصر، مسجد اين مجموعه است. اين مسجد ۳۷۲ متر زيربنا دارد و خود داراي پيشينه‌اي تاريخي است چراكه بخشي از دادگاه‌هاي اوايل انقلاب اسلامي در اين مسجد برگزار مي‌شده است. اين بنا كاشيكاري زيبا و قديمي دارد كه كار استادان كاشيكار به نام ايراني است و سعي شده هنگام بازسازي، بافت اصلي آن حفظ و ترميم شود.
گردشگري مجازي در باغ‌موزه قصر
تاريخچه كامل زندان قصر، كتاب ديوارنوشته‌هاي زندان قصر، توصيف سلول فرخي يزدي، زورخانه باغ‌موزه قصر، خاطرات زندانيان قصر، استوديوي تاريخ شفاهي، برج ديده‌بان، زندگينامه ماركوف و... از جمله قسمت‌هايي هستند كه بازديدكنندگان مي‌توانند با مراجعه به سايت قصر به نشاني qasr. ir اطلاعاتي در مورد آنها كسب كنند، همچنين در اين مجموعه يك استوديوي تاريخ شفاهي ايجاد شده كه در آن خاطرات زندانيان سياسي و غيرسياسي ثبت و ضبط شده است. مصاحبه‌هاي انجام شده با زندانيان سياسي در اين استوديو براي بازديدكنندگان قابل مشاهده است و مراجعان مي‌توانند خاطرات خود را نيز در اين مجموعه ثبت و ضبط كنند تا آرشيو اطلاعات اين حوزه كامل‌تر شود.
گنجينه‌اي براي تفريح و كسب اطلاعات
در طول سال‌هاي گذشته شهرداري تهران تلاش مي‌كند از تمام ظرفيت‌هاي پايتخت براي ايجاد فضاهاي فرهنگي و گردشگري استفاده كند. در اين بين توسعه فضاهاي فرهنگي و
ديروز و با افتتاح باغ موزه قصر خاطرات تلخ و سياه زندان قصر، براي هميشه رخت از پايتخت بر كشيد و نام اين زندان رفت تا به برگ‌هاي تاريخ ايران، سنجاق شود. ديگر جايي به اسم «زندان قصر» در نقشه تهران وجود نخواهد داشت و به جايش مردم تهران مي‌توانند گردشگاه جديدي را براي انتخاب داشته باشند؛ گردشگاهي كه نام «باغ موزه قصر» را بر خود نهاده است و يادآور اتفاقات و لحظه‌هايي است كه ساكنان اين خانه موقت روزگاري را در آن زندگي كرده‌اند.
باغ‌موزه‌اي با كاركردهاي ملي و فراملي
داستان تغيير كاربري زندان قصر به سال ۸۴ بازمي‌گردد. در آن سال اين زندان به شهرداري تهران واگذار شد تا اقدامات لازم براي تبديل اين مكان به باغ‌موزه قصر انجام شود. در پي اين اتفاق شركت توسعه فضاهاي فرهنگي وابسته به شهرداري تهران كار طراحي و اجراي اين پروژه را بر عهده گرفت. اين مجموعه باغ‌موزه در زميني به مساحت ۷۶ هزار مترمربع و زيربناي ۱۶ هزار مترمربع در منطقه ۷ شهرداري تهران واقع شده است؛ جايي كه پس از موزه عبرت، دومين زنداني است كه به موزه تبديل شده ولي از نظر وسعت و كاربري اصلاً با آن قابل مقايسه نيست. باغ‌موزه قصر كاركردهاي ملي و فراملي دارد و همين موضوع باعث مي‌شود تا مخاطبان بسياري را به خود جلب كند.
موزه‌اي در دل زندان ۱۰۰ ساله
«قصر» در زمان فتحعلي شاه قاجار كاخ قجري بوده كه از پل سيدخندان تا محل فعلي زندان مساحت داشته و با اين وجود پيشينه‌اي بيش از ۱۰۰ سال دارد. در دوره‌اي كه رضاخان روي كار مي‌آيد، تصميم مي‌گيرد كاخ شاهي را به جاي ديگري منتقل كند و پيرو اين تصميم نيمي از اين فضا به مخابرات واگذار و بخش‌هاي ديگر هم به پادگان و زندان تبديل مي‌شوند. در زمان پهلوي دوم و در دوره پس از انقلاب اسلامي نيز «قصر» همچنان به عنوان يك زندان مورد استفاده قرار گرفت تا سال ۱۳۸۳ كه دستور تعطيلي آن صادر شد. زندان ماركوف بخشي از باغ‌موزه قصر است كه يك معمار روسي به همين نام، كار طراحي آن را بر عهده داشته است. ويژگي‌هاي اين محل و قدمت آن باعث شد تا شهرداري تهران موزه تاريخ ۲۰۰ ساله تهران را راه‌اندازي كند و در كنار اين بخش نيز در زندان ماركوف موزه تعاملي تاريخ ۲۰۰ ساله تهران با محوريت قصر قاجار را ايجاد كند؛ موزه‌اي كه در چهار كريدور اصلي (مركزي) زندان به اجرا درآمد و در آن وقايع و رخدادهاي مهم دوره‌هاي تاريخي از زمان پايتختي تهران تا انقلاب اسلامي مرور مي‌شود.
تهران در ۴ كريدور
در كريدور اول باغ‌موزه قصر، تاريخ قاجاريه به تصوير كشيده مي‌شود كه شامل پايتختي تهران، سلطنت فتحعلي شاه، ساخت قصر قاجار و ورود به مدرنيته است. كريدور دوم مختص تاريخ سياسي- اجتماعي ايران در دوره پهلوي اول است. اين بخش به بررسي جريانات اجتماعي، فرهنگي و سياسي اين دوره مي‌پردازد و از چگونگي روي كارآمدن رضا شاه و كودتاي ننگين سوم اسفند سخن مي‌گويد تا به نصب اولين دكل بي‌سيم در قصر و ساخت زندان قصر و دستگيري زندانيان سياسي مي‌رسد. اين كريدور همچنين موضوعات ديگري مثل كشف حجاب و آثار آن، جنگ جهاني دوم و بركناري رضا شاه را به تصوير مي‌كشد. كريدور سوم نيز تاريخ سياسي ـ اجتماعي ايران در دوره پهلوي دوم را بررسي مي‌كند. كريدور چهارم هم مروري گذرا به همه جريانات و رخدادهاي سياسي كه منجر به انقلاب شكوهمند اسلامي شد، دارد. در كنار اين كريدورهاي اصلي براي تالارهاي فرعي اين مجموعه هم برنامه‌هايي در نظر گرفته شده است. كتابخانه، مركز اسناد قصر و زندان قاجار، چهار گالري فصلي كه هنرمندان مي‌توانند براي نمايش آثار خود از اين گالري‌ها استفاده كنند، زورخانه زندان قصر و... از جمله بخش‌هايي است كه براي اجراي برنامه‌ها و مناسبت‌هاي ورزشي مورد بهره‌برداري قرار گرفت. سالن آمفي تئاتري نيز با همه امكانات و استانداردهاي لازم در بخش ديگري از اين مجموعه طراحي شده است.
روايت مبارزات انقلاب در موزه تعاملي
يكي ديگر از بخش‌هاي باغ‌موزه قصر، موزه تعاملي اين باغ‌موزه است. اين موزه كه به روايت تاريخ سياسي و مبارزات مردم در دوران ستمشاهي مي‌پردازد و برشي از زندگي اجتماعي زندانيان را در داخل زندان بيان مي‌كند. در اين بخش هنرمندان مختلف با آثار خود مفهوم مبارزات و آلام زندانيان را به شكل‌هاي مختلف به نمايش گذاشتند.
يادگارهاي شاعر لب‌دوخته بر سلول قصر
يكي ديگر از بخش‌هاي قابل تأمل در باغ‌موزه قصر مربوط به شاعر نامدار كشورمان، فرخي يزدي است. فرخي يزدي يكي از زندانيان سياسي در دوره رضاخان بوده كه چندين بار توسط عوامل او دستگير و به زندان قصر منتقل مي‌شود. زمان بازسازي و تغيير كاربري زندان به باغ موزه قصر، سلول فرخي يزدي در آخرين مرحله دستگيري‌اش بر اساس مستندات و همچنين دستنوشته‌هاي بزرگ علوي نيز شناسايي شد و پس از آن تصاوير و شعرهاي ايجاد شده توسط فرخي يزدي مجدداً با استفاده از روش‌هاي مختلف از جمله پتينه احيا شدند. ديوارهاي سلول اين شاعر لب‌دوخته به ارتفاع قد او پوشيده شده از شعرهاي عموماً كنايه‌داري كه نسبت به نظام رضاخاني سروده شده‌اند، همچنين تنديسي از فرخي يزدي كه در حال سرودن شعر با نام مستعار «شاعر لب دوخته» است، در اين مكان قرار گرفته است.
سروستان و باغ ايراني
باغ‌موزه قصر در كنار زندان‌هاي قديمي‌اش كه حالا خود به موزه‌اي منحصر به فرد تبديل شده، از زيبايي‌هاي بصري هم بي‌بهره نيست. يكي از اين فضا‌ها مربوط به مجموعه باغ ايراني آن است. «باغ ايراني» با توجه به تصاوير و مستندات موجود احيا شده است و سعي شده تا از گل‌ها و درختاني در اين قسمت استفاده شود كه از قديم در باغ‌هاي ايرانيان وجود داشته و هر كدام معنا و مفهومي را با خود همراه كرده‌اند. فضاي سبز اين مجموعه با ۵ هزار مترمربع از پوشش گياهاني كه بيشتر حال و هواي سنتي محيط را براي بيننده تداعي كرده، كاشته شده و نارون، كاج، انگور، چنار، توت و بيد مجنون، تبريزي، زرشك زيتوني و سروناز از جمله اين گياهان است، همچنين از آنجايي كه درخت سرو براي ايرانيان نماد سربلندي به شمار مي‌رود، سروستاني نيز در ضلع شرقي اين مجموعه ايجاد شده كه به واسطه سايه بلند درختان و فضاي آرامي كه در اين قسمت شكل گرفته، مي‌تواند فضايي مناسب براي استراحت خانواده‌ها باشد.
دادگاهي كه مسجد شد
يكي ديگر از بخش‌هاي باغ‌موزه قصر، مسجد اين مجموعه است. اين مسجد ۳۷۲ متر زيربنا دارد و خود داراي پيشينه‌اي تاريخي است چراكه بخشي از دادگاه‌هاي اوايل انقلاب اسلامي در اين مسجد برگزار مي‌شده است. اين بنا كاشيكاري زيبا و قديمي دارد كه كار استادان كاشيكار به نام ايراني است و سعي شده هنگام بازسازي، بافت اصلي آن حفظ و ترميم شود.
گردشگري مجازي در باغ‌موزه قصر
تاريخچه كامل زندان قصر، كتاب ديوارنوشته‌هاي زندان قصر، توصيف سلول فرخي يزدي، زورخانه باغ‌موزه قصر، خاطرات زندانيان قصر، استوديوي تاريخ شفاهي، برج ديده‌بان، زندگينامه ماركوف و... از جمله قسمت‌هايي هستند كه بازديدكنندگان مي‌توانند با مراجعه به سايت قصر به نشاني qasr. ir اطلاعاتي در مورد آنها كسب كنند، همچنين در اين مجموعه يك استوديوي تاريخ شفاهي ايجاد شده كه در آن خاطرات زندانيان سياسي و غيرسياسي ثبت و ضبط شده است. مصاحبه‌هاي انجام شده با زندانيان سياسي در اين استوديو براي بازديدكنندگان قابل مشاهده است و مراجعان مي‌توانند خاطرات خود را نيز در اين مجموعه ثبت و ضبط كنند تا آرشيو اطلاعات اين حوزه كامل‌تر شود.
گنجينه‌اي براي تفريح و كسب اطلاعات
در طول سال‌هاي گذشته شهرداري تهران تلاش مي‌كند از تمام ظرفيت‌هاي پايتخت براي ايجاد فضاهاي فرهنگي و گردشگري استفاده كند. در اين بين توسعه فضاهاي فرهنگي و
تاريخچه كامل زندان قصر، كتاب
ديوارنوشته‌هاي زندان قصر، توصيف سلول فرخي يزدي، زورخانه باغ‌موزه قصر،
خاطرات زندانيان قصر، استوديوي تاريخ شفاهي، برج ديده‌بان، زندگينامه
ماركوف و... از جمله قسمت‌هايي هستند كه بازديدكنندگان مي‌توانند با مراجعه
به سايت قصر به نشاني qasr. ir اطلاعاتي در مورد آنها كسب كنند
اجتماعي در شهر از سياست‌هاي مديريت شهري پس از تغيير رويكرد شهرداري از
سازماني خدماتي به نهادي اجتماعي است. به همين منظور هم در طول ساليان
گذشته اقدامات متعددي در اين حوزه صورت گرفته است كه از آن جمله مي‌توان به
ايجاد سازه‌هاي محله، احداث پرديس‌هاي سينمايي متعدد، احداث ورزشگاه‌هاي
مختلف براي بانوان و آقايان و... اشاره كرد. در اين بين زندان قصر
مجموعه‌اي بود كه طي سال‌هاي مختلف مشكلاتي را براي شهروندان به وجود
مي‌آورد. اساسا وجود يك زندان در محدوده شهري باعث مي‌شود تا شهروندان حس
خوبي نداشته باشند. به همين دليل مقرر شد شركت توسعه فضاهاي فرهنگي شهرداري
تهران با تغيير كاربري اين زندان آن را به يك محل تفريحي و آموزشي تبديل
كند. هدف از طراحي بخش مفهومي و نرم‌افزاري باغ موزه قصر، فراهم آوردن و
ايجاد بستر لازم براي ارائه و بسط مفهوم آزادگي به عنوان اصلي مترقي در
اسلام و تشيع، در لايه‌هاي جامعه است. اتفاقي كه يكي از نيازهاي شهر تهران
به حساب مي‌آمد و اميدواريم با اين اقدام بتوانيم گامي در راستاي آن
برداريم. خوشبختانه اين اتفاق هم به خوبي صورت گرفت و امروز شاهد آن هستيم
كه اين باغ موزه با امكانات متعدد و جمع‌آوري اطلاعاتي كمياب، افتتاح
مي‌شود و مي‌تواند به عنوان گنجينه‌اي براي شهروندان باشد. فضايي كه در آن
شهروندان هم مي‌توانند به تفريح بپردازند و هم طي بازديد از بخش‌هاي مختلف
موزه اطلاعات مختلفي به دست آورند.
رئيس سازمان تبليغات اسلامي: باغ موزه قصر نمره «الف» مي‌گيرد
رئيس سازمان تبليغات اسلامي در بازديد از باغ موزه قصر با تبريك به شهردار تهران از تلاش دست‌اندركاران پروژه قدرداني كرد و گفت: ايجاد اين مجموعه در فضاهاي كالبدي شهر تهران، تاكنون از لحاظ كاركرد‌ها و نشر مفهومي و فرهنگي داراي نمره «الف» است.
حجت‌الاسلام والمسلمين سيدمهدي خاموشي اظهار كرد: درخت تنومند انقلاب، مديون مبارزاني است كه رنج‌هاي بسيار را به جان خريدند و خوشبختانه امروز بخش مفهومي مجموعه، تاريخ گويا و مصوري است براي انعكاس مبارزه، مقاومت و ايستادگي مردان و زنان و زندانيان سياسي دوران ستمشاهي.
وي همچنين سرنوشت برخي مبارزان ديروز كه امروز در صف دشمنان مردم ايران و در دامان استكبار قرار دارند را مايه تأسف و تأمل‌برانگيز خواند و ضرورت مقايسه آن با مبارزاني كه با حركت در مسير حق، عدالت و ولايت با خلق ايثار و رشادت‌هاي بسيار به جايگاهي رفيع و متعالي دست يافتند را خاطرنشان كرد.
* ايجاد فرصت براي هنرمندان تهراني
حميد شاه‌‌آبادي، معاون هنري وزارت ارشاد نيز در حاشيه بازديد از باغ موزه قصر گفت: فضاي اين باغ موزه، آمادگي ايجاد مي‌كند تا براي حلقه‌هاي مفقوده‌اي كه در حوزه تجسمي داريم، فعاليت جدي‌تري كنيم. در اين راستا مي‌توان دوسالانه «ويدئوآرت» را در اين مجموعه شكل داد. بافت عمارت و ساختمان اين باغ موزه به ما كمك مي‌كند تا فضاي اجراي رشته‌هاي هنر مدرن را فراهم كنيم.
عضو شوراي شهر تهران: اينجا فضايي براي روايت به بار نشستن درخت انقلاب است
عضو شوراي شهر تهران با قدرداني از تلاش دست‌اندركاران پروژه و مجريان بخش مفهومي اين مجموعه گفت: باغ موزه قصر در زمره ارزشمند‌ترين مجموعه‌هاي ملي و بين‌المللي قرار دارد. معصومه ابتكار با بيان اين مطلب خاطرنشان ساخت: باغ موزه قصر به عنوان اقدامي مفيد در حوزه‌هاي فرهنگي، معماري و زيست محيطي در نوع خود بسيار ارزشمند است. ضمن اينكه در بحث محتوايي تلاش ويژه‌اي صورت گرفته تا واقعيت‌هاي تاريخي به دور از جهت‌گيري‌هاي خاص و خودسانسوري به نسل جوان منتقل شود. وي تصريح كرد: با انعكاس همين واقعيت‌هاي تاريخي به جوانان كشورمان است كه عظمت انقلاب بيش از پيش براي آنان شناخته مي‌شود.
در واقع شكوه انقلاب اسلامي به دليل همين واقعيت‌هايي است كه انسان‌هاي بزرگ آن را رقم زده‌اند. ابتكار ادامه داد: ويژگي ديگر اين مجموعه استفاده از آخرين فناوري‌هاي چند رسانه‌اي و ارتباطي روز جهان در بخش مفهومي است كه براي نسل جوان مي‌تواند بسيار جذاب و گيرا باشد؛ چراكه امروز نسل جوان پرسش‌هاي بسياري درخصوص چگونگي شكل‌گيري انقلاب اسلامي دارد. اين عضو شوراي اسلامي شهر تهران با بيان اينكه ايران تا به حال فراز و نشيب‌هاي بسياري را پشت سر گذاشته، يادآور شد: بخش مفهومي اين فضا مي‌تواند به اين پرسش كه چه انسان‌هاي وارسته‌اي در زندان قصر در بند بوده‌اند و چه مشقاتي را متحمل شده‌اند تا درخت انقلاب به ثمر نشست و در يك كلام به چگونگي شكل‌گيري انقلاب اسلامي، خيلي ملموس‌تر و زيبا‌تر از كتاب‌ها پاسخ دهند. وي خاطرنشان كرد: به اعتقاد من براي همه كساني كه حتي كوچك‌ترين مسئوليتي دارند هم بسيار مفيد است كه سالي يك بار هم كه شده از باغ موزه قصر بازديد داشته باشند.
رونمايي صفحات تاريخ انقلاب در باغ موزه قصر
يكي از افتخارات ما به عنوان شركت توسعه فضاهاي فرهنگي- شهرداري تهران بعد از ساخت باغ موزه دفاع مقدس، ساخت باغ موزه قصر است؛ جايي كه سال‌ها به عنوان يك زندان، مشكلات بسياري را براي شهروندان تهراني ايجاد كرده بود؛ باغ موزه‌اي كه براي تك تك اجزايش سعي شد خاطرات و اسناد واقعي به كار گرفته شود. در اين مجموعه سعي شد بخش‌هاي مفهومي تا حد امكان، به نحوي مهيا شود كه بازديدكنندگان بتوانند اطلاعات كاملي از اين مجموعه را دريافت كنند. بر همين اساس تلاش شده در بخش‌هايي با طراحي تصاوير و اسلايدهايي مرتبط بيشترين تطبيق‌سازي با زمانه خود در بخش‌هاي متفاوت اين موزه به عنوان زندان سابق نشان داده شود. به همين دليل به دستور مقامات شهرداري تهران كميته‌هايي تشكيل شد تا بار محتوايي موزه با مستندات و زندگي حقيقي زندانيان با استفاده از تصاوير و مستندات باقي مانده از اين زندان همخواني داشته باشد. در بخش‌هايي از دالان‌هاي ماركوف جايگاهي براي ضبط خاطرات شفاهي زندانيان پيشين اين زندان طراحي شده است تا هر كس با توجه به مستندات بتواند خاطرات خود را ضبط و در اختيار اين مجموعه تاريخي- فرهنگي قرار دهد. به عنوان مثال در بخش تاريخي پهلوي دوم كه به دقت مورد بازسازي قرار گرفته است صداي آواز و تصنيف مردي زنداني شنيده مي‌شود كه توسط زندان‌باني در آن دوران ضبط شده است. مردي با صداي دلنشيني مي‌خواند «كه درا درا عراقي كه تو هم از آن مايي» و صدايش در دالان زندان مي‌پيچيد. از سويي ديگر با موسيقي تلاش شده است هر ورودي از ورودي بعدي جداسازي شود و براي گردشگران قابل فهم باشد. بند عمومي زندان با دالان‌هاي تو در تو با هويت مشخصي كه دارد فضاهايي نيز براي تفريح و هواخوري آنها تدارك ديده شده است. در كنار بازسازي ساختمان‌هاي قديمي فضاهاي تفريحي نيز براي گردشگران در نظر گرفته شده است كه پيش‌تر فضاي هواخوري زندانيان بود. همچنين آسايشگاه و مسجد زندان قصر كه در سال ۴۵ به دستور كوهرنگي ساخته شده امروز مكاني براي نشان دادن اسلايدهايي از تصاوير به جا مانده از درون زندان است. در بخشي از ديوار مسجد كه در دوران انقلاب محل محاكمه سران رژيم سابق و شكنجه‌گران معروف ساواك بود تصاويري از اشغال زندان و آزادسازي آن در دوران انقلاب پخش مي‌شود و در بخشي ديگر نيز تصاويري از ورزش و تمرينات زندانيان در زندان با كيفيتي سياه و سفيد پخش مي‌شود. همچنين زندان سياسي زندان قصر كه يكي از معروف‌ترين زندان‌هاي كشور تا تاريخ بعد از انقلاب نيز بوده امروزه تبديل به موزه‌اي خاكستري شده كه در آن خاطرات چهره‌هاي معروفي چون نواب صفوي، آيت‌الله طالقاني و خواننده‌هاي سياسي و قهرمانان ورزشي ديده مي‌شود. از سوي ديگر علاوه بر اينكه ما سعي كرديم در اين باغ موزه علاوه بر اينكه تمام اطلاعات را به خوبي جمع‌آوري كنيم، موضوع بازسازي بخش‌هاي تخريب شده و همچنين مقاوم‌سازي آنها را مورد توجه قرار دهيم. يكي از اين بخش‌ها، هشتي‌هاي اين مجموعه بود. به مرور زمان اين هشتي‌ها تخريب شده‌اند ولي بعد از آغاز عمليات بازسازي زندان قصر اين هشتي‌ها به همان شكل و با حفظ ماهيت معماري آن بازسازي شد. تمام اين سازه‌ها به طور كامل از بين رفته بود و هشتي‌هايي كه الان وجود دارند بر مبناي همان سازه‌ها به طور كامل ساخته شده‌اند اما تلاش شده در بازسازي به طور دقيق شاخصه‌هاي تاريخي و ميراثي آنها حفظ شود. از سوي ديگر به منظور ضرورت لحاظ كردن لرزه‌نگاري در سازه‌هاي تاريخي شمع‌هاي زيادي در زير سازه‌ها و در درون آنها كار گذاشته شد تا مقاوم‌سازي شوند و در برابر تحركات زميني مانند زلزله و تنش‌هاي مختلف قدرت مقاومت داشته باشند و بتوان آن را به عنوان يك محوطه تاريخي تحويل نسل‌هاي بعد جامعه داد.
در هشتي دوم نيز دو بند از زندان پهلوي اول و دوم قرار دارد كه شامل ۸۰۰ سلول مي‌شود و در عمليات بازسازي به همان شكل باقي مانده‌اند. به هر تقدير اميدواريم اين تلاش شهرداري تهران، بتواند موجب جلب رضايت شهروندان شود و اطلاعات آنها را در اين زمينه افزايش دهد چراكه ما سعي كرديم در ساخت اين باغ موزه كم نگذاريم.
* علي‌اصغر مونسان - مدير عامل شركت توسعه فضاهاي فرهنگي شهرداري تهران
رئيس سازمان تبليغات اسلامي: باغ موزه قصر نمره «الف» مي‌گيرد
رئيس سازمان تبليغات اسلامي در بازديد از باغ موزه قصر با تبريك به شهردار تهران از تلاش دست‌اندركاران پروژه قدرداني كرد و گفت: ايجاد اين مجموعه در فضاهاي كالبدي شهر تهران، تاكنون از لحاظ كاركرد‌ها و نشر مفهومي و فرهنگي داراي نمره «الف» است.
حجت‌الاسلام والمسلمين سيدمهدي خاموشي اظهار كرد: درخت تنومند انقلاب، مديون مبارزاني است كه رنج‌هاي بسيار را به جان خريدند و خوشبختانه امروز بخش مفهومي مجموعه، تاريخ گويا و مصوري است براي انعكاس مبارزه، مقاومت و ايستادگي مردان و زنان و زندانيان سياسي دوران ستمشاهي.
وي همچنين سرنوشت برخي مبارزان ديروز كه امروز در صف دشمنان مردم ايران و در دامان استكبار قرار دارند را مايه تأسف و تأمل‌برانگيز خواند و ضرورت مقايسه آن با مبارزاني كه با حركت در مسير حق، عدالت و ولايت با خلق ايثار و رشادت‌هاي بسيار به جايگاهي رفيع و متعالي دست يافتند را خاطرنشان كرد.
* ايجاد فرصت براي هنرمندان تهراني
حميد شاه‌‌آبادي، معاون هنري وزارت ارشاد نيز در حاشيه بازديد از باغ موزه قصر گفت: فضاي اين باغ موزه، آمادگي ايجاد مي‌كند تا براي حلقه‌هاي مفقوده‌اي كه در حوزه تجسمي داريم، فعاليت جدي‌تري كنيم. در اين راستا مي‌توان دوسالانه «ويدئوآرت» را در اين مجموعه شكل داد. بافت عمارت و ساختمان اين باغ موزه به ما كمك مي‌كند تا فضاي اجراي رشته‌هاي هنر مدرن را فراهم كنيم.
عضو شوراي شهر تهران: اينجا فضايي براي روايت به بار نشستن درخت انقلاب است
عضو شوراي شهر تهران با قدرداني از تلاش دست‌اندركاران پروژه و مجريان بخش مفهومي اين مجموعه گفت: باغ موزه قصر در زمره ارزشمند‌ترين مجموعه‌هاي ملي و بين‌المللي قرار دارد. معصومه ابتكار با بيان اين مطلب خاطرنشان ساخت: باغ موزه قصر به عنوان اقدامي مفيد در حوزه‌هاي فرهنگي، معماري و زيست محيطي در نوع خود بسيار ارزشمند است. ضمن اينكه در بحث محتوايي تلاش ويژه‌اي صورت گرفته تا واقعيت‌هاي تاريخي به دور از جهت‌گيري‌هاي خاص و خودسانسوري به نسل جوان منتقل شود. وي تصريح كرد: با انعكاس همين واقعيت‌هاي تاريخي به جوانان كشورمان است كه عظمت انقلاب بيش از پيش براي آنان شناخته مي‌شود.
در واقع شكوه انقلاب اسلامي به دليل همين واقعيت‌هايي است كه انسان‌هاي بزرگ آن را رقم زده‌اند. ابتكار ادامه داد: ويژگي ديگر اين مجموعه استفاده از آخرين فناوري‌هاي چند رسانه‌اي و ارتباطي روز جهان در بخش مفهومي است كه براي نسل جوان مي‌تواند بسيار جذاب و گيرا باشد؛ چراكه امروز نسل جوان پرسش‌هاي بسياري درخصوص چگونگي شكل‌گيري انقلاب اسلامي دارد. اين عضو شوراي اسلامي شهر تهران با بيان اينكه ايران تا به حال فراز و نشيب‌هاي بسياري را پشت سر گذاشته، يادآور شد: بخش مفهومي اين فضا مي‌تواند به اين پرسش كه چه انسان‌هاي وارسته‌اي در زندان قصر در بند بوده‌اند و چه مشقاتي را متحمل شده‌اند تا درخت انقلاب به ثمر نشست و در يك كلام به چگونگي شكل‌گيري انقلاب اسلامي، خيلي ملموس‌تر و زيبا‌تر از كتاب‌ها پاسخ دهند. وي خاطرنشان كرد: به اعتقاد من براي همه كساني كه حتي كوچك‌ترين مسئوليتي دارند هم بسيار مفيد است كه سالي يك بار هم كه شده از باغ موزه قصر بازديد داشته باشند.
رونمايي صفحات تاريخ انقلاب در باغ موزه قصر
يكي از افتخارات ما به عنوان شركت توسعه فضاهاي فرهنگي- شهرداري تهران بعد از ساخت باغ موزه دفاع مقدس، ساخت باغ موزه قصر است؛ جايي كه سال‌ها به عنوان يك زندان، مشكلات بسياري را براي شهروندان تهراني ايجاد كرده بود؛ باغ موزه‌اي كه براي تك تك اجزايش سعي شد خاطرات و اسناد واقعي به كار گرفته شود. در اين مجموعه سعي شد بخش‌هاي مفهومي تا حد امكان، به نحوي مهيا شود كه بازديدكنندگان بتوانند اطلاعات كاملي از اين مجموعه را دريافت كنند. بر همين اساس تلاش شده در بخش‌هايي با طراحي تصاوير و اسلايدهايي مرتبط بيشترين تطبيق‌سازي با زمانه خود در بخش‌هاي متفاوت اين موزه به عنوان زندان سابق نشان داده شود. به همين دليل به دستور مقامات شهرداري تهران كميته‌هايي تشكيل شد تا بار محتوايي موزه با مستندات و زندگي حقيقي زندانيان با استفاده از تصاوير و مستندات باقي مانده از اين زندان همخواني داشته باشد. در بخش‌هايي از دالان‌هاي ماركوف جايگاهي براي ضبط خاطرات شفاهي زندانيان پيشين اين زندان طراحي شده است تا هر كس با توجه به مستندات بتواند خاطرات خود را ضبط و در اختيار اين مجموعه تاريخي- فرهنگي قرار دهد. به عنوان مثال در بخش تاريخي پهلوي دوم كه به دقت مورد بازسازي قرار گرفته است صداي آواز و تصنيف مردي زنداني شنيده مي‌شود كه توسط زندان‌باني در آن دوران ضبط شده است. مردي با صداي دلنشيني مي‌خواند «كه درا درا عراقي كه تو هم از آن مايي» و صدايش در دالان زندان مي‌پيچيد. از سويي ديگر با موسيقي تلاش شده است هر ورودي از ورودي بعدي جداسازي شود و براي گردشگران قابل فهم باشد. بند عمومي زندان با دالان‌هاي تو در تو با هويت مشخصي كه دارد فضاهايي نيز براي تفريح و هواخوري آنها تدارك ديده شده است. در كنار بازسازي ساختمان‌هاي قديمي فضاهاي تفريحي نيز براي گردشگران در نظر گرفته شده است كه پيش‌تر فضاي هواخوري زندانيان بود. همچنين آسايشگاه و مسجد زندان قصر كه در سال ۴۵ به دستور كوهرنگي ساخته شده امروز مكاني براي نشان دادن اسلايدهايي از تصاوير به جا مانده از درون زندان است. در بخشي از ديوار مسجد كه در دوران انقلاب محل محاكمه سران رژيم سابق و شكنجه‌گران معروف ساواك بود تصاويري از اشغال زندان و آزادسازي آن در دوران انقلاب پخش مي‌شود و در بخشي ديگر نيز تصاويري از ورزش و تمرينات زندانيان در زندان با كيفيتي سياه و سفيد پخش مي‌شود. همچنين زندان سياسي زندان قصر كه يكي از معروف‌ترين زندان‌هاي كشور تا تاريخ بعد از انقلاب نيز بوده امروزه تبديل به موزه‌اي خاكستري شده كه در آن خاطرات چهره‌هاي معروفي چون نواب صفوي، آيت‌الله طالقاني و خواننده‌هاي سياسي و قهرمانان ورزشي ديده مي‌شود. از سوي ديگر علاوه بر اينكه ما سعي كرديم در اين باغ موزه علاوه بر اينكه تمام اطلاعات را به خوبي جمع‌آوري كنيم، موضوع بازسازي بخش‌هاي تخريب شده و همچنين مقاوم‌سازي آنها را مورد توجه قرار دهيم. يكي از اين بخش‌ها، هشتي‌هاي اين مجموعه بود. به مرور زمان اين هشتي‌ها تخريب شده‌اند ولي بعد از آغاز عمليات بازسازي زندان قصر اين هشتي‌ها به همان شكل و با حفظ ماهيت معماري آن بازسازي شد. تمام اين سازه‌ها به طور كامل از بين رفته بود و هشتي‌هايي كه الان وجود دارند بر مبناي همان سازه‌ها به طور كامل ساخته شده‌اند اما تلاش شده در بازسازي به طور دقيق شاخصه‌هاي تاريخي و ميراثي آنها حفظ شود. از سوي ديگر به منظور ضرورت لحاظ كردن لرزه‌نگاري در سازه‌هاي تاريخي شمع‌هاي زيادي در زير سازه‌ها و در درون آنها كار گذاشته شد تا مقاوم‌سازي شوند و در برابر تحركات زميني مانند زلزله و تنش‌هاي مختلف قدرت مقاومت داشته باشند و بتوان آن را به عنوان يك محوطه تاريخي تحويل نسل‌هاي بعد جامعه داد.
در هشتي دوم نيز دو بند از زندان پهلوي اول و دوم قرار دارد كه شامل ۸۰۰ سلول مي‌شود و در عمليات بازسازي به همان شكل باقي مانده‌اند. به هر تقدير اميدواريم اين تلاش شهرداري تهران، بتواند موجب جلب رضايت شهروندان شود و اطلاعات آنها را در اين زمينه افزايش دهد چراكه ما سعي كرديم در ساخت اين باغ موزه كم نگذاريم.
* علي‌اصغر مونسان - مدير عامل شركت توسعه فضاهاي فرهنگي شهرداري تهران
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
