آوینی؛ نماینده تمام عیار هنر انقلاب اسلامی

گروه فرهنگی _ سید محسن عبدالهی: سید مرتضی آوینی را به حق سید مرتضی آوینی را به حق اسطوره هنر انقلاب می‌نامند و سالروز شهادت او را، روز هنر انقلاب اسلامی نامیده‌اند. ابتدای سخن قابل ذکر است که هنر انقلاب را نه در شکل ظاهری و اشکال گوناگون هنری بلکه در آرمان و هدف آن باید تعریف کنیم و ببینیم که مطلوب ما از هنر انقلاب چیست و کارکرد هنر برای انقلاب و انقلاب برای هنر در چیست. آیا قرار است ما از هنر تنها برای صدور آرمان خود بهره ببریم بدون توجه به نیازهای فنی و تکنیکی برای انتقال پیام یا قرار است چنان فریفته تکنیک شویم که یادمان برود کارکرد هنر برای ما چه بوده است و چه حرف‌هایی داشته‌ایم.

به گزارش بولتن نیوز، و قدم اول در شکوفایی هنر انقلاب فهم رابطه همین ظرف و مظروفی است که در ارتباط با انسان انقلابی، هنر انقلاب را شکل می‌دهد. انسان انقلابی پیش‌نیاز هر تلاشی برای خلق هنر انقلاب است و این انسان نیز تنها محدود در ظواهر نیست که ما بگوییم چون شبیه ما لباس می‌پوشد و حرف می‌زند یا مثل ما نیست، پس او را بدون توجه به اندیشه‌اش کنار بگذاریم یا جذب کنیم. چه بسیار کسانی که داعیه انقلابی‌گری داشتند و خود را زعیم هنر انقلاب می‌دانستند و همین سید مرتضی آوینی را تکفیر می‌کردند اما عاقبتی بسیار بد برایشان رقم خورد و چه بسیار کسانی که زمانی کنار گذاشته شدند و بعدها خدماتی شایسته به انقلاب و هنر انقلاب ارائه کردند.

در واقع رابطه با انقلاب و مفاهیم و آرمان‌های آن و فهم آن‌ها در این‌جا ارزشی بسیار بالا پیدا می‌کند. نمونه‌اش در روایت فتح آوینی؛ آوینی هم انسانی است انقلابی که آرمان‌ها را با عمق جانش لمس کرده، هم تکنیک را به خوبی فراگرفته و در خدمت هدفش در آورده و مسحور آن نشده است. او به خوبی فهمیده که باید ظرف و مظروف هر دو در حدی متعالی باشند و همین فهم نتیجه‌اش شده است سیر و سلوک عرفانی اما تصویری و هنری روایت فتح و تعریف داستان آدم‌هایی که گویی در عالمی دیگر زیست می‌کردند.

در واقع صرفا انقلابی بودن و تولید یک اثر فرضا سینمایی با داستانی از دفاع مقدس، اثر را در جرگه هنر انقلاب وارد نمی‌کند تا زمانی که آن کار نتواند دو بال لازم برای پرواز در آسمان هنر انقلاب را داشته باشد. یک نمونه موفق معاصر ما حسن روح‌الامین است؛ هنرمندی که هم عالم بر تکنیک است و هم با عمق جانش مفاهیمی متعالی را درک کرده و نتیجه همراهی این دو عنصر را در خلق آثاری چنین عارفانه و زیبا می‌توانیم مشاهده کنیم.

امروز اگر آوینی بود، احتمالا برخی از آثاری که به اسم سینمای انقلاب تولید می‌شوند و هیچ اسلوب درستی ندارند را چنان مورد نقد قرار می‌داد که برخی شاید او را از قطار انقلاب پیاده می‌کردند و از سوی دیگر همانند کاری که برای عروس افخمی کرد، پشت برخی آثار اجتماعی می‌ایستاد و حتی به بهای تمسخر، از آن‌ها دفاع می‌کرد. چرا؟! چون آوینی فهمیده بود که هنر انقلاب یعنی انتقال همه مفاهیم جاری در زندگی از دریچه نگاهی درست همراه با استفاده صحیح از تکنیک و نه چپاندن شعار‌های گل‌درشت به اسم هنر به مخاطبان.