استراتژی شکست‌خورده ترکیه در زاپ؛ پایگاه‌ها، همکاری‌ها و بن‌بست نظامی

به گزارش بولتن نیوز به نقل از کردپرس، پس از بیش از سه سال حملات مداوم زمینی و هوایی به مناطق زاپ، متینا و آواشین در اقلیم کردستان عراق، استراتژی نظامی ترکیه با شکست‌های جدی مواجه شده است. اگرچه دولت ترکیه با حمایت ناتو و همکاری حزب دموکرات کردستان (KDP) تلاش کرده است کنترل این مناطق را در دست گیرد، اما نه‌تنها موفق به تحقق اهداف خود نشده است، بلکه آسیب‌های گسترده‌ای به محیط زیست و زندگی مردم محلی وارد کرده است. تخلیه نزدیک به صد روستا، تخریب اکولوژی منطقه و ایجاد بیش از 100 پایگاه نظامی تنها بخشی از اثرات این جنگ نابرابر است. درحالی‌که مقامات ترکیه از «قفل شدن زاپ» سخن می‌گویند، کارشناسان و خبرنگاران محلی تأکید دارند که نه‌تنها این منطقه در کنترل کامل نیروهای ترکیه نیست، بلکه مقاومت نیروهای کُرد، ترکیه را به بن‌بست کشانده است.

کورتای سرحد خبرنگار کرد که در منطقه حضور دارد و رویدادها را از نزدیک دنبال کرده است، در گفتگو با مزوپوتامیا در مورد آنچه طی این سه سال در حملات رخ داده، پایگاه‌های نظامی ساخته‌شده، نقش حزب دموکرات کردستان عراق (KDP)، وضعیت روستاهای تخلیه‌شده و اظهارات اخیر وزارت دفاع ترکیه اظهار نظر کرد. او با تأکید بر اینکه استراتژی ترکیه برای تسلط بر منطقه زاپ با شکست مواجه شده است، گفت: «آنها به بن‌بست رسیده‌اند و حمایتی که دریافت می‌کردند، کاهش یافته است. ما کاملاً خلاف آنچه آنها می‌گویند را می‌بینیم.»

سرحد گفت که ترکیه از سال 2016 به این مناطق حمله می‌کند و تلاش دارد استراتژی مشابهی را که در شهر باب سوریه اجرا کرد، در اینجا نیز پیاده کند. او افزود که ترکیه قصد دارد این مناطق را به‌طور کامل تحت کنترل خود درآورد: «آنها برنامه‌های خود را در سال 2018 در عفرین، در سال‌های 2019 و 2020 در خاکورک و هفتانین، و در سال 2021 در آواشین، زاپ و متینا اجرایی کردند. آنها همچنان به این روش ادامه می‌دهند. چرا می‌گویم می‌خواهند؟ چون پس از عملیات ناموفق در گاره در 10 تا 14 فوریه 2021، اوضاع کاملاً به ضرر ارتش ترکیه تغییر کرد. ارتش ترکیه حتی از سال 2018 تاکنون موفق به کنترل کامل خاکورک، مناطقی که نیروهایش به آنجا رسیدند، نشده است.»

او ادامه داد: «ترکیه در طول این سه سال نزدیک به 100 پایگاه نظامی در منطقه ساخته است. بخشی از این پایگاه‌ها به‌صورت موقت بسته شدند، اما بیشتر آنها به‌عنوان پایگاه دائمی یا پاسگاه ساخته شده‌اند. این پایگاه‌ها شامل تسلیحات سنگین مانند تانک، توپخانه و سیستم‌های دفاع هوایی هستند. برای درک بهتر موضوع می‌توانم یک مثال بزنم: از منطقه گری آمیدی تا تپه بهار، یعنی در یک منطقه 10 کیلومتری، 14 پایگاه نظامی ساخته شده که هزاران سرباز و تسلیحات سنگین در آنجا مستقر هستند.»

سرحد با بیان این که پایگاه‌های ساخته‌شده توسط نیروهای KDP محافظت می‌شوند، اما با این حال پیشروی نیروهای ترکیه در منطقه ممکن نیست، گفت: «هدف ارتش ترکیه از لحاظ نظامی، آن‌طور که باغچه لی گفته بود، به اهتزاز درآوردن پرچم ترکیه در قندیل بود. آنها برنامه داشتند تا قندیل را اشغال کنند و برای این کار حمایت‌های گسترده‌ای از نیروهای حاضر در کردستان سوریه و ناتو دریافت کردند. آنها همچنین همکاری کردهای همکار (KDP) را نیز جلب کردند و تصور می‌کردند این‌بار می‌توانند نیروهای PKK را نابود کنند. اما در مرحله اول به بن‌بست رسیدند و این حمایت‌ها روزبه‌روز کمتر شد. آنها حتی یک قدم هم در راستای اهدافشان پیشروی نکردند.»

او تأکید کرد: «اگر می‌خواهید پیشروی ارتش ترکیه را ببینید، به نقشه نگاه کنید؛ آنها توانستند از مرز چکوره تا کوروژارو پیشروی کنند، یعنی تنها 25 تا 30 کیلومتر. اما این مسیر هم طی چهار سال اخیر به‌طور کامل تثبیت نشده است. فاصله مرز چکوره تا قندیل حدود 250 تا 300 کیلومتر است. بنابراین، آیا این پیشرفت است یا عقب‌نشینی؟»

سرحد در مورد نقش KDP در این حملات گفت: «KDP با تمام توان خود برای حمایت از ترکیه بسیج شده است. این همکاری تحت نام پیشمرگه انجام می‌شود و حتی این واژه مقدس را نیز آلوده کرده‌اند. مأموریت و نقش KDP واضح است؛ گفته می‌شود که سربازان ترک با پوشیدن لباس پیشمرگه به مناطق درگیری می‌روند. این موضوع در مناطق حائل میان نیروهای PKK و KDP همچنان ادامه دارد و این چیزی نیست که مخفی باشد.»

سرحد با اشاره به آسیب جدی به اکولوژی منطقه اظهار داشت که حتی حیوانات نیز از آسیب این حملات مصون نمانده اند؛ او گفت: «چنین ذهنیتی در دنیا بی‌سابقه است. سال‌هاست که به دلیل بمباران‌ها و آتش‌سوزی‌ها، طبیعت و تمامی موجودات منطقه هدف ارتش ترکیه بوده‌اند. حتی گله‌های گراز وحشی و بزهای کوهی نیز بمباران می‌شوند. رودخانه‌های منطقه هدف قرار می‌گیرند. این حیوانات به چه دلیل کشته می‌شوند؟»

او همچنین اظهار داشت که نزدیک به 100 روستا به دلیل حملات تخلیه شده‌اند: «روستاهایی که تخلیه شده‌اند، بمباران و به آتش کشیده شده‌اند. این نتیجه اقدامات KDP است. اگرچه دولت ترکیه این کار را انجام می‌دهد، اما روستاهایی که تخلیه می‌شوند، بیشتر به‌دلیل فشار KDP است. مردم منطقه طی چهار سال گذشته شاهد بسیاری از این اتفاقات بوده‌اند.»

سرحد با بیان این که حملات ترکیه با حمایت بغداد و اربیل ادامه دارد، گفت: «پیش‌بینی دقیق آینده دشوار است. چیزی که واضح است این است که برنامه ترکیه برای نابودی نیروهای کُرد در آستانه شکست است، اما آنها همچنان بر این برنامه پافشاری می‌کنند. اگر KDP و عراق به همکاری خود ادامه دهند، این جنگ ادامه خواهد یافت و عمیق‌تر خواهد شد. اما اگر از جنگ کنار بکشند، ترکیه دیگر قادر به ادامه حضور خود در این منطقه نخواهد بود.»

خبرنگار کُرد حاضر در منطقه، با اشاره به اظهارات مقامات ترکیه و رسانه‌های وابسته به دولت درباره «قفل شدن منطقه زاپ» (به پایان رسیدن کار PKK در زاپ)، گفت: «ما خلاف آنچه آنها می‌گویند را می‌بینیم. هر زمان که ادعای نابودی PKK را مطرح می‌کنند، PKK قدم‌های بزرگ‌تری برمی‌دارد. چرا این قفل بسته نمی‌شود؟»