سهم بخش خصوصی ازصنعت پالایش نفت : یک درصد

به گزارش گروه انرژی بولتن نیوز مرکز پژوهش‌های مجلس به‌تازگی گزارشی تحت‌عنوان سهم نهادهای شبه‌‌‌‌‌‌‌دولتی در اقتصاد و مختص صنعت پالایشی منتشر کرده‌است. واکاوی اعداد و ارقام مندرج در این گزارش، نتایج قابل‌توجهی را برای مخاطبان اقتصادی دارد. مقایسه اعداد و ارقام منتشره در این گزارش گویای سلطه بی‌‌‌‌‌‌‌چون و چرای بخش دولتی بر مالکیت، کنترل و مدیریت شرکت‌های صنعت پالایش نفت است و بخش‌خصوصی نیز سهم ناچیزی از این جریان دارد. در موضوع جریان نقدی حاصله از این شرکت‌ها نیز دولت و نهادهای عمومی غیردولتی مذکور به‌همراه سایر نهادهای عمومی غیردولتی نظیر صندوق بازنشستگی کارکنان صنعت نفت، هیات‌امنای صرفه‌‌‌‌‌‌‌جویی ارزی، صندوق بازنشستگی کارکنان بانک‌های ملی و ادغام‌‌‌‌‌‌‌شده، بیمه اجتماعی روستاییان، عشایر و کشاورزان، بنیاد شهید ‌و امور ایثارگران و صندوق بازنشستگی کشوری، منتفعان اصلی صنعت پالایش نفت کشور هستند و بخش‌خصوصی سهم کمتر از یک‌درصد در جریانات نقدی حاصل از درآمدهای صنعت پالایش را در اختیار دارد. پس همان‌‌‌‌‌‌‌گونه که گفته شد هم مالکیت، کنترل و مدیریت این شرکت‌ها در اختیار بخش دولتی است و هم جریانات نقدی حاصل از فعالیت این شرکت‌ها نصیب بخش دولتی می‌شود. براساس نتایج حاصل از این گزارش که به بررسی مالکیت و کنترل در شرکت‌های صنعت پالایشی می‌پردازد، سازمان تامین‌اجتماعی 45‌درصد، دولت در قالب شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی 35‌درصد، سهام عدالت 11‌درصد و تامین‌اجتماعی نیروهای مسلح (ساتا) نیز ۸‌درصد از حق کنترل و مدیریت صنعت پالایش نفت کشور را در اختیار دارند و بخش‌خصوصی نیز تنها مالک یک‌درصد از مدیریت صنعت مذکور است.

به غیر‌از پالایشگاه کرمانشاه که ۸۰‌درصد سهام آن در فرآیند خصوصی‌‌‌‌‌‌‌سازی به بخش‌خصوصی واگذار شده، ۹ پالایشگاه دیگر در مالکیت دولت و نهادهای عمومی غیردولتی است. دولت از طریق شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، سازمان تامین‌اجتماعی از طریق شرکت سرمایه‌گذاری نفت، گاز و پتروشیمی تامین، سهام عدالت، سازمان تامین‌اجتماعی نیروهای مسلح از طریق شرکت‌های سرمایه‌گذاری تجاری شستان و غدیر، صندوق بازنشستگی و ازکارافتادگی بانک‌های ملی و بانک‌های ادغام‌‌‌‌‌‌‌شده از طریق شرکت سرمایه‌گذاری غدیر، صندوق بازنشستگی کارکنان صنعت نفت از طریق شرکت سرمایه‌گذاری اهداف و هیات‌امنای صرفه‌‌‌‌‌‌‌جویی ارزی از طریق شرکت آوای‌پردیس سلامت از بازیگران اصلی بازار پالایش نفت هستند.

بیشترین ظرفیت پالایش نفت‌خام در کشور در اختیار دولت است. دولت از طریق شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، سهامدار پالایشگاه‌های نفت آبادان، امام‌خمینی، کرمانشاه و پالایشگاه میعانات گازی خلیج‌فارس است. دولت مالک 100‌درصدی پالایشگاه نفت آبادان است که بالاترین ظرفیت اسمی پالایش نفت‌خام را در بین 10 شرکت پالایش نفت داراست. همچنین 100‌درصد واحدهای ممتاز صندوق سرمایه‌گذاری پالایش‌یکم در اختیار شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی است و بر همین اساس مدیریت صندوق مذکور کاملا در اختیار دولت است.