سوء مدیریت، عدم شفافیت، افت شاخص های سهام و ارزش بازار و کاهش سود عملیاتی در شرکت ملی مس

گروه اقتصادی: دستاوردهای شرکت ملی مس در چند ماه اول 1401 نشان می دهد که ارزش بازار سهام شرکت مس از حدود 304 هزار میلیارد تومان به 229 هزار میلیارد تومان سقوط کرده است. همچنین ارزش معاملات سهام شرکت مس از میانگین نود روزه 60 میلیارد تومان به 24 میلیارد تومان کاهش یافته و با کاهش بیش از 35 درصدی سود عملیاتی شرکت ملی مس و تقلیل جایگاه شرکت ملی مس در بازار سرمایه از رتبه سوم به رتبه چهارم، همراه شده است.

به گزارش بولتن نیوز، برخی کارشناسان و رسانه ها معتقدند که این کاهش شاخص های عملکردی،  نتیجه سوء مدیریت، انتصاب های غیر تخصصی و غیر مرتبط با بدنه شرکت مس و بدون سابقه کاری در بخش مس و معادن و صنایع معدنی، عدم شفافیت و پول پاشی است و مدیران این شرکت به جای این که بر تولید و بهبود شاخص ها و عملکرد شرکت متمرکز باشند، به دنبال حذف نیروهای متخصص و انقلابی، اضافه کردن دایره افراد آشنا و مرتبط با خود، حفظ سمت های مدیریتی برای خود هستند.

مدیرانی که با شعار کار جهادی به این شرکت وارد شده اند اکنون باید پاسخ گوی عملکرد شرکت مس، کاهش شاخص های عملکردی، و شنیده ها و شایعه ها در مورد عدم شفافیت ها و سوء مدیریت ها و انتصاب های مختلف است.

به این دستاوردها و شیوه مدیریت باید نارضایتی کارگران نیز افزوده شود. زیرا  نارضایتی کارگران شرکت ملی مس که چرخ این صنعت استراتژیک را می گردانند، و با مشکلات تورمی و سایر مشکلات مدیریتی مواجه هستند،  یکی دیگر از چالش ها و مشکلات مرتبط با عملکرد مدیریتی شرکت ملی مس ایران است. در حالی که کارگران و مدیران شرکت مس انتظار دارند که برنامه های شرکت بهتر پیش برود و تولید و سود آوری و درآمد زایی و جایگاه شرکت بهتر شود، اما اکنون  مدیریت شرکت به جای تمرکز بر افزایش تولید، به انتصاب های مورد نظر خود و حذف متخصصان متعهد، و حفظ و تثبیت جایگاه خود فکر می کند.

همان طور که مقام معظم رهبری اعلام کرده اند، امروز میهن عزیزمان نیازمند مدیریت با کفایت و جهادی و دانا و شجاع است اما باید پرسید که آیا این شاخص های مدیریتی در مدیریت فعلی شرکت ملی صنایع مس ایران دیده می شود؟ این صنعت عظیم کشور نباید به خاطر بازی های سیاست، با خطر سقوط شاخص ها و کاهش عملکردها مواجه شود.

روند تغییر مدیریت در شرکت ملی مس ایران

فقط حدود چهارماه از انتصاب پر حاشیه علی رستمی در شستا می گذشت که اواخر اسفند 1400 در یک جابجایی، وی به سمت سرپرست شرکت ملی صنایع مس انتخاب شد. اما این بار نهادهای نظارتی وی را تایید نکردند و این عدم تایید تا آنجا به درازا کشید که هیات مدیره شرکت ملی صنایع مس، در دوم خرداد 1401 تفویض اختیار هیات مدیره به وی  را از او پس گرفت.

 اما با وجود انتشار ابلاغ هیات مدیره مس، و رسانه ای شدن آن، شامگاه 9 خرداد 1401 حکم مدیرعاملی رستمی توسط هیات مدیره امضا شد.

گفته می شود که با فشارهای شدید دو تن از نمایندگان آذربایجان شامل و یکی از نمایندگان کرمان روی کاغذ نقش بست و وی به سمت مدیرعامل مس انتخاب شد.

علی رستمی که زمانی در دولت خاتمی رئیس دانشگاه کار رفسنجان بود، وپس از آن در هشت سال ریاست جمهوری حسن روحانی، با حضوری پر رنگ در 18 شرکت بزرگ و کوچک، از جمله فرابورس، شرکت املاح ایران، شرکت خاک چینی، و سایر شرکت ها به عنوان مدیرعامل یا عضو هیات مدیره مشغول فعالیت بوده در دولت سیزدهم نیز از شستا به شرکت مس آمد تا به قول خودش طرح های مس را با کار جهادی انجام دهد اما به مرور زمان ثابت شد که این کار جهادی نه تنها در حد ادعا باقی ماند بلکه خلاف آن به تدریج ثابت شد و نه تنها طرح ها به خوبی پیش نرفت بلکه شاخص های عملکردی شرکت در زمینه های مختلف تضعیف شده و انتصاب های غیر تخصصی نیز صورت گرفته و تعدادی از مدیران انقلابی و متعهد و کاردان حذف شده اند. 

انتصاب های بدون ارتباط با تخصص و دانش و سابقه کار افراد

یکی از انتقادهای وار شده به کارنامه علی رستمی مدیر عامل چند ماهه شرکت ملی مس، انتصاب های او بدون ارتباط با توان و دانش تخصصی افراد با فعالیت های شرکت ملی مس ایران است . این افراد نه تنها با حقوق و مزایای غیر متعارف چند ده میلیون تومانی انتخاب شده اند و این انتصاب ها نه تنها در جهت تقویت شرکت مس نبوده  بلکه عملا هدف آن تقویت حضور خود وی در مدیر عاملی شرکت ملی مس بوده است. تعدادی از مدیران سابقه فعالیت در مس یا صنایع معدنی ندارند و دانش و تحصیلات آنها ارتباط با صنعت و مس و معدن ندارد.

مدیرعامل شرکت مس که  در دولت های اصلاح طلب به سمت های مختلف مشغول بوده ، به روش های مختلف سیاسی و با پوشش انقلابی گری، و حذف نیروهای متخصص انقلابی، به رشد حلقه رفقای غیر متخصص خود دامن زده و انتصاب های مختلفی را در شرکت مس انجام داده است. 

انتصاب مدیر پشتیبانی

وی یکی از همکاران سابق خود در شرکت های دیگر را به سمت مشاور، مدیر حوزه مدیرعامل، و مدیر روابط عمومی و پشتیبانی شرکت مس انتخاب کرد. در حالی که مدیرعامل شرکت مس از تشکیل مبارزه با فساد سخن گفته است  فردی را به عنوان مدیر مبارزه با فساد شرکت مس انتخاب کرده که شنیده ها از وجود یک پرونده فساد باز در بیمه آسیا حکایت دارد. وی قبلا مدیر پشتیبانی بیمه آسیا و رستمی عضو هیات مدیره این شرکت بیمه ای بوده است و بعدها همراه با هم به شرکت املاح ایران و شستا وارد شده اند و پس از آن با هم به شرکت ملی مس آمده اند. شنیده ها حاکی از آن است که مدیر حوزه مدیرعامل، ارتباط هایی با دفتر ریاست جمهوری دارد و از وی خواسته شده که از این ارتباطات استفاده در تثبیت مدیرعامل مس استفاده کند

وی که پشت پرده بسیاری از تصمیم های مدیرعامل است از پشت پرده بیرون آمده و با اعضای تیم ورزشی مسافر روسیه شد.

تغییر معاون هماهنگی شرکت مس

رستمی با عزل یکی از مدیران متعهد شرکت مس،  یکی دیگر از همکاران خود در شستا را به عنوان معاون هماهنگی شرکت مس انتخاب کرد که با تخصص و تحصیلات غیر مرتبط با شرکت مس  و معاونت هماهنگی به این کار مشغول شده است.

وی از دهاقان و شهرضا در سال 1390 نامزد انتخاب می شود و پیروز نمی شود و در سال 1400 در شستا به رستمی پیوست و شنیده ها از ارتباط خاص او با سخنگوی دولت سیزدهم حکایت دارد.

انتصاب مدیریت مس سونگون

همچنین م.ع  نیز با رستمی در  شرکت توسعه کانسار همکار بوده است و این شرکت در حوزه معادن و صنایع معدنی فعالیت دارد. اما م.ع را بدون یک روز سابقه فعالیت در صنعت مس، به مدیریت شرکت مس سونگون منصوب کرد.

اگرچه در آگهی تغییرات شرکت پیشگامان توسعه تجارت کانسار، که یک ماه بعد از ورود رستمی به شرکت مس منتشر شده ظاهرا نامی از این دو نفر نیست، اما جا دارد نهادهای مرتبط با جدیت به این موضوع رسیدگی کنند تا این موقعیت و ارتباطات، بستر آماده ای برای رانت خواری و سوء استفاده از موقعیتی که در یک شرکت بزرگ صنعتی و معدنی، برای مدیرعامل شرکت مس و مدیر مجتمع مس سونگون به دست آمده، نباشد.

 البته از این نمونه ها در انتصابات رستمی فراوان است که افرادی از بیرون بدنه شرکت و براساس روابط خاص را به عنوان مدیر در مناصب حساس انتخاب کرده است تا نشستن خود بر اریکه مدیرعاملی شرکت مس را تضمین کند. جا دارد که نهادهای نظارتی بر این موضوع نظارت کافی داشته باشند.

انتصاب یک داماد در شرکت راهیان سهام

انتصاب داماد یکی از نمایندگان در شرکت راهیان سهام نیز یکی دیگر از این انتصاب ها بوده است. وی با مدرک لیسانس الهیات و علوم سیاسی و بدون سابقه مرتبط معدنی، و بدون ارتباط با تخصص و مدیریت حرفه ای به عنوان مدیر عامل شرکت سرمایه گذاری راهیان سهام منصوب شده است.

اما با وجود رسانه ای شدن این انتصاب های بی معنا، همچنان رویکرد خاص حذف و اضافه مدیر عامل مس ادامه دارد. تا جایی که انتقادها به محمد مهدی زاهدی نماینده  مردم کرمان در مجلس رسیده و وی نیز به این نوع انتصاب ها انتقاد کرده و گفته است که متاسفانه اقای رستمی تحت فشار سیاسیون و یکی از نمایندگان کرمان، به جای این که مبارزه با فساد را در این شرکت دنبال کند، به دنبال حذف افراد انقلابی و فسادیاب در شرکت است.

زیان های شرکت در نتیجه انتصاب ها

از دل این انتصاب های غیر تخصصی است که نتایج زیان بار به دست آمده است و سرمایه ها و فرصت های بسیاری از دست می رود.

کسی که با شعار کار جهادی به شرکت مس آمده باید پاسخ گوی عملکرد خود باشد. در رسانه ها انتقاد از سوء مدیریت، عدم شفافیت، باج و پول پاشی افزایش یافته و شایع شده که با افزایش بودجه مسوولیت های اجتماعی و کمک های بلاعوض، در مجمع اخیر شرکت ملی مس به مبلغ 1000 میلیارد تومان، به دنبال پول پاشی در بین برخی نمایندگان مجلس و مدیران دولتی جهت تثبیت مدیریت است.

دو برابر شدن سرمایه شرکت ملی صنایع مس ایران

شرکت ملی صنایع مس ایران، با نماد فملی، صورت های مالی 31 خرداد  خود را در سامانه کدال بورس  گزارش داده  است. خلاصه صورت های مالی شرکت ملی مس در پایان خرداد 1401 که در کدال منتشر شده نشان می دهد که سرمایه شرکت ملی صنایع مس ایران با رشد دوبرابری از 200 هزار میلیارد ریال به 400 هزار میلیارد ریال افزایش پیدا کرد. درآمد عملیاتی این شرکت در خرداد 1401 به 221 هزار میلیارد ریال رسید. سود عملیاتی معادل 125 هزار میلیارد ریال اعلام شده که نسبت به رقم 96 هزار میلیارد ریالی سال قبل افزایش 29 هزار میلیارد ریالی داشته است. موجودی نقد شرکت با افزایش بیش از دوبرابری به 68 هزار میلیارد ریال رسیده است.

اما برخی کارشناسان در عین حال معتقدند که این ارقام در مقایسه با رشد قیمت ارز و تورم 40 درصدی یکسال اخیر، رشد کمتری داشته است

به گزارش کدال بورس، سرمایه ثبت شده صنایع مس ایران، به رقم 400 هزار میلیارد ریال رسیده است. درآمد عملیاتی شرکت در سه ماهه اول 1401 معادل 221  هزار میلیارد ریال بوده که نسبت به رقم 135 هزار میلیارد ریال مدت مشابه سال 1400 معادل 64 درصد افزایش داشته است.

152 درصد رشد بهای تمام شده درآمد عملیاتی

بهای تمام شده درآمد عملیاتی نیز حدود 82 هزار میلیارد ریال بوده که نسبت به رقم مدت مشابه سال قبل که 32 هزار و پانصد میلیارد ریال بوده معادل 152 درصد افزایش نشان می دهد. بر این اساس سود شرکت در خرداد 1401 حدود 140 هزار میلیارد ریال بوده که نسبت به سود 102 هزار میلیارد ریال سال قبل نشان دهنده حدود 37 هزار میلیارد ریال تفاوت سود امسال با سود پارسال است.

سود عملیاتی نیز به رقم 125 هزار میلیارد ریال رسیده که نسبت به سود 96 هزار  میلیارد ریالی سال قبل تفاوت 29 هزار میلیارد ریالی دارد.

سود عملیات در حال تداوم قبل از مالیات یا سود خالص معادل 131 هزار میلیارد ریال بوده که نسبت به رقم سود عملیات سال قبل یا سود خالص پارسال معادل 101 هزار میلیارد ریال تفاوت 30 هزار میلیارد ریالی دارد.

دارایی ثابت شرکت معادل 250 هزار میلیارد ریال  اعلام شده که تقریبا 30 هزار میلیارد ریال بیشتر از سال قبل ارزیابی شده است. دارایی های نامشهود نیز به 975 میلیارد ریال رسیده که نسبت به رقم 979 میلیارد ریال سال قبل کاهش اندکی دارد.

دارایی های غیر جاری شرکت نیز معادل 535 هزار میلیارد ریال اعلام شده است. سفارشات و پیش پرداخت ها 77 هزار میلیارد ریال، و موجودی مواد و کالا 99 هزار میلیارد ریال اعلام شده است. همچنین رقم دریافتنی های تجاری و سایر دریافتنی ها معادل 430 هزار میلیارد ریال اعلام شده که نسبت به رقم 415 هزار میلیارد ریالی سال قبل معادل 4 درصد افزایش دارد.

موجودی نقد 68 هزار میلیارد ریال است که نسبت به سال قبل بیش از دو برابر رشد کرده  است.

دارایی های جاری معادل 735 هزار میلیارد ریال اعلام شده که نسبت به سال قبل 21 درصد رشد دارد. حجم دارایی ها معادل 127 هزار میلیارد تومان است که نسبت به سال قبل با رقم 110 هزار میلیارد تومانی معادل 15 درصد رشد دارد.

سود انباشته نیز معادل 606 هزار میلیارد ریال اعلام شده که نسبت به رقم 484 هزار میلیارد ریال سود سال قبل معادل 25 درصد بیشتر شده است.

جمع حقوق مالکانه نیز در خرداد 1401 معادل 103 هزار میلیارد تومان اعلام شده که نسبت به رقم 91 هزار میلیارد تومانی خرداد سال 1400 معادل 13 درصد رشد کرده است.

ذخیره مزایای خدمت کارکنان و بدهی های غیر جاری حدود 16 هزار میلیارد ریال است که نسبت به رقم 9 هزار میلیارد ریالی سال قبل معادل 69 درصد رشد کرده است.

نقد حاصل از عملیات در خرداد 1401 معادل 101 هزار میلیارد ریال بوده است که نسبت به 9300 میلیارد ریال سال قبل  رشد قابل توجه 993 درصدی داشته است.

پرداخت های نقدی بابت مالیات بر درآمد نیز در خرداد 1401 حدود 12 هزار میلیارد ریال بوده است که در سال 1400 مقدار آن صفر بوده است.

جریان خالص ورود و خروج نقد حاصل از فعالیت های عملیاتی رقم 89 هزار میلیارد ریال  اعلام شده که نسبت به رقم 9300 میلیارد ریالی سال قبل 867 درصد رشد دارد.

جریان خالص ورود و خروج نقد حاصل از فعالیت های تامین مالی در خرداد 1401 حدود 1800 میلیارد ریال  بوده که نسبت به رقم 3700 میلیارد ریالی سال قبل 51 درصد کاهش داشته است.

خالص افزایش در موجودی نقد معادل 35 هزار و 600 میلیارد ریال اعلام شده است. مانده موجودی نقد در ابتدای سال نیز معادل 33 هزار میلیارد ریال بوده است. مانده موجودی نقد در پایان سال معادل 69 هزار میلیارد ریال اعلام شده که نسبت به سال قبل 455 درصد رشد داشته  است.

شرکت ملی صنایع مس ایران در دوره سه ماهه منتهی به 31/3/1401 به ازای هر سهم 308 ریال سود محقق کرده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل 30 درصد افزایش داشته است.