زنجان مهد مشاهیر بزرگ و جاذبه های بکر طبیعی

گروه فرهنگی ـ استان زنجان در شمال غربی کشور ایران قرار گرفته و مرکز این استان شهر زنجان است. استان زنجان دارای۷شهرستان و۱۲۱۰آبادی است که از این تعداد،۹۷۸آبادی دارای سکنه و بقیه خالی از سکنه می‌باشدو دارای ۷ شهرستان، ۱۶ بخش، ۴۶ دهستان و 19 شهر است.

به گزارش بولتن نیوز، استان زنجان در شمال غربفلاتمرکزی ایران قرار گرفته‌است. وسعت استان برابر ۲۲۱۶۴ کیلومتر مربع و۳/۴۱ درصد کل کشور را شامل می‌شود.

رودهای مهم در این استان قزل‌اوزن، زنجان‌رود، ابهر رود (رود کبیر) است. بلندترین نقطه استان در ارتفاعات تخت سلیمان (بیش از ۳۰۰۰ متر) و کمترین در قزل‌اوزن در گیلوان (بیش از ۳۰۰ متر) می‌باشد. آثار تاریخی شامل سلطانیه، بازار زنجان. مجموعه رختشویخانه. مسجد جامع زنجان. مقبره قیدار نبی در شهرستان خدابنده. آرامگاه احمد زهرنوش و امامزاده زیدالکبیر در ابهر و معبد داش کسن است. آب و هوا در زمستان بسیار سرد و در تابستان معتدل می‌باشد.

تنوع آب وهوایی این منطقه موجب ایجاد گونه‌های متفاوتی از زندگی جانوری شده‌است.وجود گونه‌های متفاوتی از حیوانات وحشی و پرندگان مهاجر وجانوران آبزی گردشگران بسیاری را در مواقعی که شکار مجاز است به این منطقه جذب می‌کند. از ۲۵ سال پیش ناحیه بزرگی به نام انگوران از طرف سازمان محیط زیست منطقه حفاظت شده اعلام گردیده‌است.به دلیل شرایط کوهستانی این ناحیه و تأثیرات جریانات جوی مرطوب شمال غربی وغربی آب و هوای استان را می‌توان تبیین نمود. آب وهوای کوهستانی بازمستانی بسیار سرد و برفی و تابستانی دلپذیرو. فصول بهار وتابستان بهترین زمان برای گذراندن اوقات فراغت در این استان هستند. میزان بارندگی در بهار وزمستان نسبت به سایر فصول در این استان بیشتر است. پوشش گیاهی استان در مناطق مختلف متغیر بوده ولی در مجموع از جنگلها و چراگاههایی با چشم انداز زیبا تشکیل شده‌است.

غارهای استان عبارت‌اند از غار کتله خور و گلجیک و غار خرمنه سر. غار کتله خور که از همه اینها دیدنی تر و بزرگ‌تر است ویکی از پدیده‌های طبیعی بسیار زیبای ایران محسوب می‌شود در ۸۰ کیلومتری جنوب خدابنده قرار گرفته‌است. این غار از سه طبقه تشکیل شده و دارای تونلهای فرعی و استلاکتیتها و استلاکمیتها و ستونهای بسیار در گذرگاههای اصلی است وقندیلهای مخروطی آویزان از سقفها در اثر داشتن ناخالصیها رنگهای متنوع به خود گرفته‌اند و آنها که ترکیبات به همراه نداشته و یا کمتر دارند به صورت بلورهای شیشه‌ای بسیار شفاف مشاهده می‌شوند.

یکی دیگر از جاذبه‌های طبیعی در این استان غار کتله خور است.

از رودهای مهم استان قزل اوزن است که رودی جوشان وخروشان است و از کوههای کردستان سرچشمه گرفته وپس از توقفی در پشت سد منجیل نهایتا وارد دریای خزر می‌گردد.و از دیگر رودخانه‌ها زنجانرود- ابهررود - سجاس رود و خرا رود را می‌توان نام برد. همچنین چشمه‌های آب معدنی استان عبارت‌اند از چشمه آبگرم وننق - چشمه آبگرم ابدال - چشمه آبگرم گرماب وچشمه آبگرم حلب انگوران.

ترکی آذربایجانی زبان اکثریت اهالی استان زنجان است. همسایگی و نزدیکی به پایتخت باعث گرایش به زبان فارسی شده‌است.

حمدالله مستوفی در کتاب نزهة القلوب که در حدود سال ۷۴۰ هجری قمری نوشته شده مردم زنجان را سنی مذهب معرفی می‌کند. اما در دوران صفویه با حمایت صفویان از مذهب شیعه به تدریج مذهب تشیع رواج یافته‌است.

گنبد سلطانیه بزرگ‌ترین گنبد آجری جهان

قدمت آن متعلق به اواخر هزاره دوم قبل از میلاد است. مرکز این استان کهنسال در قبل از اسلام زنگان یا زندیگان و به معنای منسوب به کتاب زند نام داشته‌است که پس از استیلای اعراب بنا به ضرورت تلفظ معرب به زنجان تغییر یافته‌است. این استان از قدیم به سبب قرار کرفتن در حاشیه جاده ابریشم و راه تجاری مسیر هند و چین به اروپا دارای اهمیت خاصی بوده‌است. استان بر اساس آخرین تقسیمات کشوری در سال ۱۳۷۶ دارای هفت شهرستان به نامهای زنجان-ابهر-خرمدره-خدابنده-ایجرود-طارم و ماهنشان است.

بنای عظیم گنبد سلطانیه که بعد از کلیسای سانتا ماریا دلفیروی فلورانس وایاصوفیه در ترکیه عظیمترین گنبد تاریخی جهان بشمار می‌آید در این استان قرار دارد.

همچنین معبد داش کسن باقی مانده از زمان سلسله ساسانیان نیز از آثار تاریخی این استان است.

صنایع دستی استان

ملیله کاری

از کارهای دستی بومی زنجان ساخت وسایل نقره‌ای و به ندرت طلائی به صورت ملیله کاری است که در اوایل فقط در زنجان معمول بوده که در زمان رضاخان تعدادی از هنرمندان زنجانی به تهران و اصفهان کوچ کردند و این هنر ظریف را در آن شهرها رواج دادند.

چاروق دوزی

چاروق دوزی یکی دیگر از هنرهای دستی است که دستهای ظریف هنرمندان زنجانی در تولیدات آن مهارت ویژه‌ای دارند. این چاروقها مشخصاً زنانه بوده و استفاده از آن جنبه تشریفاتی و تفننی دارد.

چاقوسازی

چاقو سازی در زنجان که با مهارت خاصی به دست استادان این صنعت ساخته می‌شود با ویژگی‌هایی همچون ظرافت، تناسب، تنوغ، قدرت برش و آبکاری تیغه از شهرت فراوانی بر خوردار است.

مسگری

فرش و گلیم

مشاهیرقدیم زنجان

آقا خان مظفر الدوله

عاصم السلطنه

اسعدالدوله ذوالفقاری

بانو الحتجاب السلطنه

بانو افتخارالدوله

امیر مظفر

مشیرالممالک

عماد خمسه

محمود خان ذوالفقاری