تداوم وعده وعید‌های سازمان بورس برای سامانه سجام

به گزارش بولتن نیوز، رئیس سازمان بورس وعده داد که در سال آینده سود تمامی سهامداران از طریق سامانه سجام پرداخت خواهد شد. این در حالی است که اوایل آبان ماه سال جاری نیز عشقی وعده داده بود که تا دی ماه تمامی شرکت‌های بورسی سود سهامداران را از طریق سجام پرداخت نمایند. اما این وعده عملی نشد و رئیس سازمان بورس وعده‌ای برای سال آینده می‌دهد. اما ماجرا چیست و چرا شرکت‌های بورسی تمایلی به پرداخت سود سهامداران از طریق سامانه سجام ندارند؟

یکی از مشکلات مردم در بازار سرمایه، عدم دریافت سود تقسیمی شرکت‌ها به دلیل پیچیده بودن فرآیند واریز آن است. شرکت‌ها از روش‌های سخت و پرهزینه همچون ارجاع به شعب بانکی استفاده می‌کنند و بسیاری از سهامداران حقیقی موفق به دریافت این سود نمی‌شوند. از سال ۹۸ با راه‌اندازی سامانه سجام، مقرر شد واریز سود تقسیمی شرکت‌های بورسی از سامانه سجام انجام شود. با این حال مطابق بررسی اطلاعیه‌های سود تقسیمی شرکت‌ها طی بازه زمانی شهریور ۱۳۹۹ تا انتهای مرداد ۱۴۰۰، از بین ۵۳۰ شرکت، فقط ۲۴۴ شرکت از سامانه سجام سود را واریز کردند و مابقی شرکت‌ها یعنی ۲۸۶ شرکت از روش‌های غیر سجامی استفاده کردند. این در حالی است که شرکت‌ها مطابق تبصره ۳ ماده ۵ دستورالعمل انضباطی ناشران موظفند واریز سود را از سامانه سجام صورت دهند.

این تخلف گسترده‌ی شرکت‌های بورسی منجر به ورود کمیسیون اصل ۹۰ مجلس به موضوع شده و هشتم آبان ماه جلسه‌ای با حضور رئیس سازمان بورس و حجت الاسلام شجاعی رئیس این کمیسیون با موضوع سامانه سجام برگزار شد.

بعد از این جلسه رئیس سازمان بورس وعده داد تا طی دو ماه اقدامات لازم جهت واریز سود تمامی سهامداران از طریق سامانه سجام را انجام دهد.

با پایان این مهلت دو ماهه و در حالی که سهامداران منتظر عملیاتی شدن وعده‌ی رئیس سازمان بورس بودن، عشقی، در مصاحبه‌ای از فراهم شدن زیرساخت‌های واریز سود از سامانه سجام خبر داد، اما ناگهان نیاز به تصویب قانون برای الزام شرکت‌ها به واریز از سامانه سجام را پیش کشید. رئیس سازمان بورس، دستورالعمل انضباطی ناشران را الزام‌آور ندانسته و واریز سود سهامداران از سامانه سجام را نیازمند تصویب قانون در مجلس دانست.

سید محمدجواد فرهانیان، مدیر برنامه‌ریزی و توسعه شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار کشور نیز که متولی اصلی سامانه سجام است طی اظهاراتی دستورالعمل انضباطی سازمان بورس در خصوص واریز سود سهامداران از این سامانه را غیرالزامی و ارشادی عنوان کرد.

در حالی که نظر حقوق‌دانان بر خلاف نظر رئیس سازمان بورس و دیگر متولیان اصلی سامانه سجام است. سید مرتضی شهیدی، کارشناس حقوقی در خصوص می‌گوید: بر اساس تبصره ۳ ماده ۵ دستورالعمل انضباطی ناشران، شرکت‌های بورسی موظف هستند سود تقسیمی را از مسیر شرکت سپرده‌گذاری مرکزی یا همان سجام به سهامداران پرداخت کنند.

وی افزود: در حال حاضر برخی شرکت‌های بورسی از این الزام تخطی می‌کنند و سود تقسیمی را از مسیر‌های دیگر پرداخت می‌کنند که سازمان بورس می‌تواند با آن‌ها برخورد کند.

این حقوقدان خاطر نشان کرد: سازمان بورس می‌تواند شرکت‌هایی که در بورس و فرابورس هستند را مکلف کند سود تقسیمی را از مسیر سجام پرداخت کند و از این جهت نیازی به قانون‌گذاری جدید نیست.

حال این روز‌ها رئیس سازمان بورس وعده‌ای دیگری داده و اجرای این دستورالعمل انضباطی سازمان بورس را به سال آینده موکول کرده است. وعده‌ای که بنظر میرسد مانند وعده‌های قبلی عشقی، عملیاتی نخواهد شد. شاید گره کور سجام با ورود مجدد کمیسیون اصل نود مجلس به این موضوع باز شود.