گروه اقتصادی- محمد مهدی بهکیش، اقتصاددان نوشت: اگر تحریمها لغو شوند و حکمرانی اقتصادی مناسب برای بهرهگیری از موقعیت جدید برقرار شود، خوب است توجه کنیم که برندگان و بازندگان در خاورمیانه کدامند؟ همزمان با آغاز مذاکرات برجامی، چند نکته به ذهن متبادر میشود که در این نوشتار سعی بر این است که با صراحت و به صورت خلاصه، به آنها اشاره کنم.
به گزارش بولتن نیوز، این نوشتار نشان میدهد که سرنوشت مثبت مذاکرات برجام به جز برای گروهی که در داخل کشور سعی بر شکست آن دارند، در خارج کشور نیز برخی از رقبای اقتصادی را متضرر خواهد کرد و در نتیجه تا آنجا که مقدور باشند سنگاندازی میکنند.
نخست؛ در صورت لغو تحریمها، بدیهی است که فروش نفت ایران افزایش مییابد، ولی احتمالا در مقابل، فروش نفت روسیه، عربستان، امارات و... با کاهش روبهرو خواهد شد.
دوم؛ اگر مذاکرات به نتیجه مثبت برسد و محدودیتها برطرف شود، سرمایهگذاری و افزایش تولید گاز در ایران عملی میشود و امکان صادرات گاز به اروپا و هند و حتی چین محقق خواهد شد؛ حال آنکه در مقابل، احتمالا روسیه بازنده اصلی میشود، زیرا روسها از طریق انحصار نسبی صادرات گاز به اروپا نوعی وابستگی کشورهای اروپایی را به خود ایجاد کردهاند و ممکن است این موقعیت روسیه از دست برود و این وابستگی ضعیف شود. سوم؛ با لغو تحریمها، مسلما سرمایهگذاری در ایران افزایش مییابد و عرضه کالا و خدمات بهخصوص در زمینه تکنولوژی افزایش خواهد یافت.
اما در مقابل، کشورهایی مانند چین مقداری از بازارهای خود را از دست میدهند. چهارم؛ چنانچه محدودیتهای بینالمللی لغو شود، بخشهای عمده بهخصوص کشاورزی نوین در ایران آغاز میشود. در صورت تحقق این اتفاق، در مقابل کشورهای عربستان، پاکستان و ترکمنستان و... امکان گسترش کشاورزی و احتمالا رقابت با ایران را از دست خواهند داد. پنجم؛ در شرایطی که تحریمها لغو شود، خدمات و گردشگری در ایران به راه خواهد افتاد. در مقابل بسیار محتمل است درآمد گردشگری ترکیه و امارات کاهش یابد. ششم؛ در این صورت، خدمات پزشکی نیز در ایران گسترش مییابد و اکثر کشورهای همسایه وابسته به خدمات پزشکی در ایران خواهند شد. هفتم، با توجه به موارد بالا، بیشترین سود از رفع تحریمها را ایران خواهد برد؛ زیرا دیگر مجبور نیست که برای هزینه کردن حتی یک دلار از پول خود، از آمریکا اجازه بگیرد. در اینجا فقط به برخی از وجوه اقتصادی رفع تحریمها اشاره شده است و اگر از دید هزینه-فایده به آن نگاه کنیم مشخص است که هزینههای سیاسی مطرح شده در سطح بینالملل قابل مقایسه با منافع ایران در زمینه اقتصادی نیست. ولی در صورت به نتیجه رسیدن برجام، در زمینههای سیاسی نیز بهرهگیری جدی صورت میگیرد و میتواند آنچنان شود که از این طریق موقعیت درخور را در منطقه خاورمیانه به دست آوریم.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com