فرآیند انتخابات در ونزوئلا چگونه است؟

اکتبر ۲۰۱۲ به عنوان ناظر بین‌المللی انتخابات ریاست جمهوری به ونزوئلا دعوت شدم و از یک هفته قبل از آغاز رأی‌گیری تا پس از اعلام نتایج به همراه گروهی دیگر از ناظران که از کشورهای مختلف بودند، مقدمات برگزاری و سازوکارهای اجرایی را زیر نظر داشتیم.

به گزارش بولتن نیوز، در انتخابات ونزوئلا یکی از امن‌ترین و پیشرفته‌ترین فن‌آوری‌های اخذ آرا به کار گرفته می‌شود. در این فرایند کاملاً شفاف، ۱۷ مرحله و راهکار برای بازرسی و بازبینی آرا پیش‌بینی شده و نمایندگان احزاب سیاسی مختلفی که در انتخابات شرکت می‌کنند، بر هر یک از این مراحل نظارت کامل دارند.

در روز رأی‌گیری، دستگاه‌های الکترونیکی اخذ رأی تنها وقتی برای دریافت هر رأی فعال می‌شوند که انطباق مشخصات هویت شخص رأی‌دهنده بر اساس اطلاعات شناسنامه‌ای با مشخصات اثر انگشت وی در پایگاه واحد اطلاعاتی سیستم کامپیوتری، مورد احراز قرار می‌گیرد.

بعد از اخذ رأی الکترونیکی، فرد رأی‌دهنده رسید چاپی حاوی اطلاعات مربوط به رأی خویش را دریافت می‌کند و پس از حصول اطمینان از صحت اطلاعات مندرج در رسید، این برگه چاپی را در صندوق رأی می‌اندازد.

بدین ترتیب اخذ رأی همزمان به دو روش الکترونیکی و کاغذی انجام می‌شود و با به وجود آمدن امکان شمارش آرا از طریق هر دو روش، شرایط تقلب و ایجاد خدشه در آرا انتخابات به حداقل ممکن کاهش یافته و عملاً منتفی می‌شود.

در همین دوره، «جیمی کارتر» رئیس‌جمهور اسبق آمریکا نیز که به عنوان ناظر به ونزوئلا دعوت شده بود، در مصاحبه‌ای پس از انتخابات گفت: "می‌توانم بگویم در میان ٩٢ انتخاباتی که در سراسر جهان جزو ناظرانش بوده‌ام، ونزوئلا بهترین ساز و کار انتخاباتی را دارد."

با این وجود، لیبرال‌های همفکرِ آقای «محمد قوچانی» در ونزوئلا، هر انتخاباتی را که از آن پیروز خارج نمی‌شوند، بی‌اعتبار اعلام می‌کنند. روزنامه‌ها و رسانه‌های حامی اپوزیسیون، بعد از هر انتخابات، مملو از واژگانی چون «تقلب در انتخابات» یا «مهندسی آرا» است. لیبرال‌ها معمولاً بعد از هر انتخاباتی که بازنده باشند، هواداران خود را به خیابان‌ها می‌آورند، آتش به پا و اموال عمومی را تخریب می‌کنند.

در طرف مقابل، "پوپولیست"ها در دو دهه گذشته چهار انتخابات را واگذار کرده‌اند. یک انتخابات پارلمانی در سال ۲۰۱۵، یک همه‌پرسی در سال ۲۰۰۸ و دو انتخابات شهرداری‌ها در بین این دو. جالب آنکه، این جریان که ادعا می‌شود دموکراسی را در ونزوئلا از بین برده، همه‌پرسی مهم سال ۲۰۰۸ را با نیم درصد اختلاف آرا واگذار کرد و رئیس‌جمهور مستقر بلافاصله باخت را پذیرفت.

امروز رهبر لیبرال‌های ونزوئلا که علم نپذیرفتن نتایج انتخابات ریاست جمهوری ماه می ۲۰۱۸ را برداشته، بر مبنای همین نظام انتخاباتی به پارلمان راه یافته و بعد بر کرسی ریاست آن تکیه زده است. جالب‌تر آنکه حزب متبوع آقای «خوان گوایدو » (Voluntad Popular) برای انتخابات درون حزبی خود نیز، از سامانه انتخاباتی ملی نیز بهره برده است.

رهاورد تجربیات تاریخی ملت ایران و ونزوئلا این است که مادامی که لیبرال‌های دو کشور، رویکرد وتو کردن آرای مخالفان خود را کنار نگذارند، دادِ دموکراسی‌خواهی آنها، دمیدن شیپور از سر گشاد آنست.