صنعت کفش قم با مشکلات جفت شده

به گزارش خبرگزاری مهر، خوشه کفش و دمپایى استان قم یکى ازبزرگ‌ترین خوشه های کفش ماشینى ایران است و به گفته عضو هیئت رئیسه اتحادیه صادرکنندگان کفش استان قم، تعداد ۲۳۰ واحد تولیدی کفش ماشینی در استان فعال است.

تولید سالانه ۸۰ میلیون جفت انواع کفش و دمپایی در قم

مصطفی کرمانی بیان می‌کند: این تعداد واحد تولیدی میزان اشتغالزایی سه هزار نفر را فراهم کرده و سالانه بطور میانگین ۸۰ میلیون جفت کفش ماشینی، صندل و دمپایی را تولید می‌کنند.

همچنین در سال‌های اخیر این صنعت بخش قابل توجهی از صادرات استان را به خود اختصاص داده است.

صادرات ۴۵ میلیون دلاری صنعت کفش قم در سال ۸۹

در این خصوص عضو هیئت رئیسه اتحادیه صادرکنندگان کفش استان قم با اشاره به سابقه ۵۰ ساله فعالیت اتحادیه صادرکنندگان کفش استان قم در عرصه صادرات کفش بیان داشت: این اتحادیه در سال ۸۹، ۴۵ میلیون دلار به کشورهایی مانند هند، عراق، عربستان، افغانستان، آذربایجان و ترکمنستان صادرات داشته است.

مصطفی کرمانی همچنین میزان صادرات کفش ماشینی را در سال ۸۸، ۳۴ میلیون دلار ذکر کرد و افزود: استان قم از قطب‌های مهم تولید کفش ماشینی در سطح کشور است.

تولید بیش از۶۵ درصد کفش ماشینی کشور در قم

رئیس سازمان بازرگانی استان قم نیز با اشاره به اینکه استان قم در صنایع دستی و کفش ماشینی جایگاه ویژه‌ای در ایران دارد، عنوان می‌کند: بیش از ۶۵ درصد از کفش‌های ماشینی کشور در استان قم تولید می‌شود.

یونس عالی‌پورتصریح می‌کند: کفش ماشینی یکی از محصولات صادراتی استان قم است که در سه سال گذشته رتبه اول صادرات استان را به خود اختصاص داده است.

رشد۳۰ درصدی صادرات کفش قم در سال گذشته

به گفته وی سهم صادرات کفش ماشینی از کل صادرات استان در سال ۸۷ با ارزش ۳۱ میلیون و ۵۶۰ هزار دلار ۲۵ درصد، در سال ۸۸ با ارزش ۳۴ میلیون و ۵۲۶ هزار دلار ۲۶ درصد و درسال ۸۹ با ۴۴ میلیون و ۹۶۸ هزار دلار ۳۰ درصد بوده است.

عالی‌پور با اذعان به اینکه صادرات این کالا نسبت به سال‌های گذشته رشد قابل توجهی داشته است، بیان می‌کند: در سال ۸۸ نسبت به سال ۸۷ معادل ۹.۴ درصد و در سال ۸۹ نسبت به سال ۸۸ بیش از ۳۰ درصد جهش صادراتی داشته است.

رئیس سازمان صنایع و معادن استان قم نیز با اشاره به سهم صادرات بخش صنعت استان در سال ۸۹، بیان می‌کند: سهم صادرات صنعتی استان قم از کل صادرات ۱۴۸ میلیون دلاری این استان در سال ۸۹ حدود ۱۱۴ میلیون دلار بوده است.

سهم ۳۰ درصدی کفش در صادرات قم

مجید آوری فرد اضافه می‌کند: سهم صادرات کفش با ۳۰ درصد و فرش دستباف با ۹ درصد بیشترین سهم صادراتی استان در سال گذشته بوده است.

اما با وجودی که همه مسئولان به نوعی به اهمیت صنعت کفش در استان واقف هستند، صنعت کفش قم همچنان با مشکلاتی روبرو است.

در این رابطه مدیر عامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان قم معتقد است: کفش و پاپوش یکی از نیازهای اولیه امروز جامعه بشری به حساب می‌آید ولی دیدگاه‌های موجود متناسب با این اهمیت نیست.

صنعت کفش قم نیازمند تغییر نگاه ملی و استانی است

جعفر فرشچی نگاه ملی و استانی به بحث صنعت کفش را نیازمند تغییر و تحول می‌داند و بیان می‌کند: چگونه است که با وجود این قدمت تاریخی تولید کفش در قم و حتی کشور و یا توانمندی‌های موجود، بازار ما در اختیار تولیدات خارجی قرار گیرد و صنعت ما در این بخش دچار مشکل باشد.

همچنین وی معتقد است که توسعه صنایع امروز نیازمند یک استراتژیک بلند مدت است و خوشه‌های صنعتی در راستای همین استراتژیک کار می‌کنند.

فرشچی در جمع اعضای انجمن کفش و دمپایی و عامل توسعه خوشه کفش و دمپایی قم نیز اظهار داشت: عامل توسعه خوشه کفش و دمپایی می‌بایست با بررسی ابعاد مختلف مرتبط با تولید و عرضه این محصول در بازارهای استانی، ملی و منطقه‌ای بهترین راهکار‌ها را برای به دست آوردن جایگاه واقعی خود ارائه کند.

وی دستیابی به یک افق روشن و دست یافتنی در بخش توسعه خوشه کفش و دمپایی استان را نیازمند همیاری تمام عوامل خوشه دانست و تصریح کرد: بهترین راه فرهنگ سازی، برگزاری جلسات گروهی مشترک با فعالان صنعت کفش و دمپایی ماشینی، بررسی نقاط قوت و ضعت و تلاش جهت حل مشکلات در این عرصه است.

جایگاه کفش قم در عرصه بین الملل و منطقه باید ارتقا یابد

مدیر عامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان قم یادآور شد: در شرایط کنونی بخش قابل توجهی از کفش تولیدی قم به کشورهای همسایه صادر می‌شود که باید با درک صحیح از شرایط موجود و وجود رقبای قوی در عرصه بین المللی ضمن حفظ بازارهای موجود جایگاه خود در عرصه بین الملل و کشورهای منطقه را ارتقا بخشید.

وی بهترین راه موفقیت عامل توسعه خوشه کفش و دمپایی را ترسیم چشم انداز و برنامه تا پایان سال ۹۲ عنوان کرد و افزود: در بازار جهانی که هر روز شاهد نوسانات مختلف و رقبای مقتدر هستیم با پراکندگی، تک فعالیتی و بی‌توجهی به نیاز‌ها و توانمندی‌ها نمی‌توان به نقطه مطلوب رسید در حالی که عامل توسعه خوشه می‌تواند این چشم انداز را ترسیم و با تعاملی مثبت، فعالان این عرصه را به تحقق آن راهنمایی و هدایت نماید.

فرشچی وجود واحدهای مختلف و متنوع تولید کفش و دمپایی در استان قم را یک امتیاز دانست و بیان داشت: ما به دنبال افزایش واحدهای تولیدی در این بخش نیستیم بلکه باید در خصوص حفظ و پویایی واحدهای موجود تلاش و برنامه ریزی کنیم تا خوشه کفش قم به عنوان اولین و تخصصی‌ترین خوشه کفش کشور جایگاه خود را بدست آورد.

رئیس اتحادیه صادرکنندگان کفش ماشینی استان قم نیز در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص صنعت کفش و مشکلات این صنعت در استان بیان داشت: صنعت کفش در استان قم با سابقه نیم قرن تجربه، عموما به صورت ماشینی و صنعتی و شامل انواع کفش، دمپایی، صندل و چکمه می‌شود.

در سه سال گذشته؛ کفش رتبه اول صادرات قم را داشته است

ابوالفضل فرهانی همچنین با اشاره به تاریخچه تاسیس اتحادیه صادرکنندگان کفش استان گفت: نزدیک به ۱۰ است که صادرات کفش استان با تاسیس این اتحادیه احیا شده است و توانسته طی سه سال گذشته رتبه اول صادرات استان را به خود اختصای دهد.

وی در ادامه به برخی مشکلات صادرات صنعت کفش استان اشاره کرد و بیان داشت: تنها تعدادی از ۲۳۰ واحد تولیدی کفش و در حدود۲۵ واحد تولیدی در استان قادر به صادرات هستند.

فرهانی تاکید کرد: صنعت کفش و دمپایی از قابلیت‌های بسیار زیادی برای ورود به بازارهای جهانی برخوردار است و می‌تواند از طریق ایجاد برنامه ریزی جهانی مناسب در قیاس با رقبا به مزیت رقابتی دست یابد.

وی بر تشکیل یک شرکت صادراتی بزرگ که کار صادرات کفش استان را به صورت متمرکز و متشکل از واحدهای تولیدی انجام دهد تاکید کرد و افزود: با راه اندازی یک خوشه صادراتی، مشکل بازاریابی سنتی نیز حل خواهد شد.

رئیس اتحادیه صادرکنندگان کفش ماشینی استان قم یادآور شد: با کمک مسئولین ذی ربط استان باید در بازارهای جهانی تحقیقات بازاریابی صورت گیرد و کشش آن‌ها برای هر کدام از محصولات مشخص شود و تولیدکنندگان نیز از روند بازارهای جهانی و کشورهای هدف آگاهی یابند.

ثبت برند معین، صنعت کفش قم را جهانی می‌کند

وی همچنین بر ثبت یک برند تجاری معین تاکید کرد و گفت: با این اقدامات و با حمایت ویژه مسئولان استان، کفش قم در بازارهای جهانی نیز می‌تواند حرف اول را بزند.

اما قبل از حل مشکل صادرات لازم است تا مشکلات بخش تولید صنعت کفش استان حل شود.

در این رابطه عضو هیئت رئیسه اتحادیه صادرکنندگان کفش استان قم به اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها و تأثیر آن در صنعت تولید کفش اشاره کرد و با توجه به اینکه اغلب واحدهای تولیدی کفش ماشینی واحدهای کوچک و متوسط هستد، افزود: تا کنون این واحد‌ها نتوانستند از تسهیلات بانکی در جهت اصلاح خط تولید و نوسازی واحد خود استفاده کنند.

افزایش ۲.۵ برابری هزینه‌های واحدهای تولیدکننده کفش

مصطفی کرمانی اضافه می‌کند: هزینه انرژی برق برای واحدهای تولید کننده کفش ماشینی در طول اجرای این قانون ۲.۵ برابر افزایش داشته است که فشار زیادی را به تولیدکنندگان وارد می‌کند.

همچنین مدیر عامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان قم نیز مشکلات موجود واحدهای تولیدی کفش استان را مد نظر قرار داد و گفت: بخش قابل توجهی از مشکلات واحدهای صنعتی در این بخش، نقدینگی است و البته مشکلات دیگری نیز وجود دارد که می‌توان با تعامل با دستگاه‌های دولتی و همکاری خود واحد‌ها آن را برطرف کرد و شرکت شهرک‌های صنعتی قم این آمادگی را دارد که از تمام ظرفیت‌های موجود خود برای تحقق این مهم استفاده کند.

در این بین تولیدکنندگان صنعت کفش در استان مشکلات دیگری نیز مطرح می‌کنند.

دخالت دلالان و گرانی مواد اولیه

یکی از تولیدکنندگان و صادرکنندگان کفش ماشینی در استان قم در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص مشکلات واحدهای تولیدی کفش در استان بیان داشت: مواد PU ، EVA و PVC از جمله مواد اولیه در تولید کفش است که برخی از این مواد در داخل تولید و برخی دیگر از کشورهایی مثل ایتالیا و سنگاپور ابتدا به کشور دبی و بعد به ایران وارد می‌شوند.

علی مکتبی اضافه کرد: همین امر باعث می‌شود که سود زیادی عاید دلالان شود و در عوض مواد اولیه با قیمت بالاتری به دست تولیدکننده برسد و این مسئله نیز موجب بالا رفتن قیمت تمام شده کفش برای تولیدکننده و شانس کمتری برای رقابت می‌شود.

هزینه‌های بالای حمل و نقل

این صادرکننده نمونه کفش در استان، همچنین بالا بودن هزینه‌های حمل و نقل را از دیگر مشکلات موجود برشمرد و افزود: بار توسط تریلی از گمرک به واحد تولیدی حمل می‌شود و اخیرا کرایه حمل این بار با وجودی که چندی قبل در حدود یک و نیم میلیون تومان بود به سه میلیون تومان افزایش یافته است.

مکتبی همچنین به قیمت بالای هزینه برق مصرفی اشاره کرد و گفت: با اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها قبض برق واحد تولیدی ما که تا قبل از این سه میلیون تومان بود به یازده میلیون تومان رسیده است.

هزینه‌های بالا موجب تعدیل نیروی کارخانه‌ها شده است

وی ادامه داد: این هزینه‌های بالا باعث شده که تولید کارخانه به نصف کاهش یابد و ما مجبور شدیم ۲دستگاه خود را خاموش کنیم و نیروهای خود را که تا پیش از این ۸۰ نفر بودند را تعدیل کنیم.

این تولیدکننده و صادرکننده کفش در استان قم همچنین با انتقاد از حذف ماده ۱۰۳تامین اجتماعی اظهار داشت: در گذشته بخش قابل توجهی از بیمه سهم کارفرما را دولت پرداخت می‌کرد که قطع شد و این کار به ضرر تولیدکنندگان است و باعث شده تا آنان با مشکلات مالی زیادی رو به رو شوند.

سود بانکی بالا و جریمه‌های دیرکرد قسط وام‌ها

وی عدم پرداخت جوایز صادراتی از سوی بازرگانی را نیز از جمله مشکلات تولیدکنندگان و صادرکنندگان کفش در استان برشمرد و افزود: این همه هزینه‌های بالای تولید و چالش‌های مالی، در حالی است که سود وام‌های پرداختی از سوی بانک‌ها بالا است و در صورتی که دیرکرد نیز داشته باشی جریمه می‌شوی.

یکی دیگر از تولیدکنندگان و صادرکنندگان کفش در استان قم که خواست نام او نزد خبرگزاری مهر محفوظ بماند در خصوص مشکلات واحدهای تولیدی صنعت کفش گفت: اجرای قانون هدفمندی کاری مهم و ضروری در نظام اقتصادی کشور است اما این قانون به شکل یک بام و دو هوا اجرا می‌شود.

وی از نحوه اجرای قانون هدفمندی یارانه در کشور انتقاد کرد و بیان داشت: هزینه‌ها باید برای همه واحد‌ها یکنواخت باشد اما با اجرای این کار واحدهای تولیدی بزرگ بیشترین آسیب را می‌بینند، در حالی که واحدهای تولیدی کوچک به راحتی بدون هزینه‌های تحمیل شده کار خود را ادامه می‌دهند.

نحوه اجرای قانون هدفمندی باید اصلاح شود

این تولیدکننده کفش ماشینی در استان قم خواستار تجدید نظر در نحوه اجرای قانون هدفمندی شد و افزود: واحدهای تولیدی بزرگ باید مرخصی برای کارگران در نظر بگیرند، چهار درصد مالیات بر ارزش افزوده، هزینه پروانه، حقوق قانونی کارگران، بیمه و پاداش کارگران و... را پرداخت و حتما نیز برای مشتریان فاکتور رسمی صادر کنند.

فعالیت واحدهای زیرپله‌ای تولید کفش در قم با کمترین هزینه

وی اظهار داشت: اما واحدهای تولیدی کوچک و به اصطلاح واحدهای زیرپله‌ای نیروی کار ارزان قیمت به خصوص خانم‌ها را استخدام می‌کنند و به آن‌ها نصف قیمت دستمزد پرداخت می‌کنند و چون فاکتور رسمی هم صادر نمی‌کنند، مالیات بر ارزش افزوده را هم پرداخت نمی‌کنند، در ضمن هزینه‌های دفتر رسمی و سیستم حسابداری که همه هزینه بردار است را هم ندارند.

این صادرکننده کفش ماشینی در استان قم با تاکید بر اینکه هزینه‌ها باید برای همه به شکل یکنواخت باشد، یادآور شد: این مسائل باعث می‌شود که خریدار هم، به دلیل اینکه واحدهای تولیدی کوچک فاکتور رسمی فروش صادر نمی‌کنند، جذب آن‌ها شوند تا از زیر پرداخت مالیات شانه خالی کنند.

با واحدهایی که فاکتور رسمی صادر نمی‌کنند برخورد شود

وی با بیان اینکه باید با واحدهایی که اقدام به صدور فاکتور رسمی نمی‌کنند برخورد و آن‌ها را پلمپ کنند، تصریح کرد: مشکلات دیگری هم در این بین وجود دارد برای مثال در صورت به کارگیری کارگر افغانی واحدهای بزرگ را۱۴میلیون تومان جریمه می‌کنند اما بنده کارگاهی را در خیابان عالی باف در جاده کاشان می‌شناسم که تمام کارگران آن افغانی است و کفش هم تولید می‌کنند.

فعالیت آزادانه واحدهای متخلف تولید کفش در قم

این تولیدکننده با اشاره به اینکه از این دست واحد‌ها در آن منطقه کم نیست، اضافه کرد: حتی بنده کارگاه تولید کفشی را می‌شناسم که مدیر آن نیز افغانی است اما به راحتی مشغول به فعالیت هستند.

نگاهی به قابلیت‌ها و ظرفیت‌های تولید و صادرات صنعت کفش در استان قم و در مقابل به مشکلات تولیدکنندگان و صادرکنندگان این صنعت، بدون شک باید مسئولین را قانع کند که باید بیش از پیش در فکر حل موانع فعالان این صنعت باشند تا این صنعت به رشد و جایگاه واقعی خود برسد.