امنیت اولین شرط افزایش ساعات کاری شبانه اصناف

گروه اقتصادی: افزایش زمان تفریح و سرگرمی مردم در ساعات تعطیلی ادارات و رونق کسب‌وکار شبانه با انتقال بخشی از ترافیک شهری به شب‌ها موجبات کاهش هزینه‌ها، افزایش اشتغال و تقویت توان اقتصادی و استفاده بیشتر از ظرفیت‌های موجود کشور و همچنین کاهش مصرف سوخت و آب و برق را فراهم می‌کند.

به گزارش بولتن نیوز، برخی فعالیت‌ها در ساعات شبانه و تغییر ساعت کاری با فرارسیدن مهرماه می‌تواند موجب کاهش مصرف آب و برق، هزینه‌های حمل‌ونقل، کاهش ازدحام جمعیت، ترافیک و ... شود و حجم عظیم ورود و خروج خودروها و سفرهای شهری، تولید گرما و آلودگی و گردوغبار را مهار کند و درنتیجه نیاز به مصرف آب و برق را کاهش دهد.

دراین‌بین مهم‌ترین اصل در افزایش ساعات کاری شبانه صنف‌ها و فروشگاه‌ها اصل امنیت است که نیروی انتظامی به‌خوبی توانسته است وظیفه خود در این بخش را به اجرا درآورد و مردم و اصناف با آرامش خاطر بیشتر در ساعات پایانی شب در خیابان‌های شهر تردد کرده و به تفریح و سرگرمی و خریدهای خود بپردازند.

در حقیقت جوامع شهری امروز به‌مانند دیروز یا جوامع روستایی نیستند؛ چراکه در برخی از جوامع روستایی به دلیل یک سنت قدیمی و حرفه کشاورزی که روستائیان دارند، صبح‌های زود از خواب بیدار می‌شوند، در ابتدای شب نیز به خواب می‌روند و چنانچه نیازی هم داشته باشند به دلیل آنکه خود تولیدکننده هستند، نیازهایشان در هر ساعت از شبانه‌روز از سوی خودشان رفع می‌شود. اما امروزه زندگی در کلان‌شهرهای بزرگ و پرجمعیتی همچون تهران و مانند آن مشکلات عدیده‌ای را برای ساکنان این شهرها به دنبال دارد. پیوند امروزه مردمان کلان‌شهرها با مدرنیته و ماشینی شدن زندگی‌ها باعث شده تا اعضای یک خانواده به دلیل مشغله‌های فراوان کمتر در ساعات روز در کنار یکدیگر باشند و بیشتر در ساعت‌های پایانی شب در کنار یکدیگر جمع شوند.

وجود مراکز خرید، تفریحی و خدماتی شبانه‌روزی به حتم می‌تواند علاوه بر استفاده بهینه خانواده‌ها از زمان، در روحیه‌شان نیز تأثیرگذار باشد و استحکام خانواده‌ها را نیز تقویت بخشد. امروزه بسیاری از شهرهای پیشرفته دنیا، زندگی شبانه (Night life) را تجربه می‌کنند، به‌طوری‌که زندگی 24 ساعته، امروزه دیگر بخشی از زندگی آن‌ها را تشکیل داده است.

فروشگاه‌ها، رستوران‌ها، مراکز خرید و بعضاً برخی از سازمان‌های خصوصی در این شهرها در تمام ساعات شبانه‌روز آماده ارائه خدمات به شهروندان هستند تا با این کار فرصت انتخاب استفاده از خدمات و مراکز شهری در هر ساعت از شبانه‌روز را در اختیار شهروندان قرار دهند.

وجود زندگی شبانه پویا و سرزنده در مراکز شهری یکی از ویژگی‌های بارز شهرهای موفق دنیاست که تاکنون در شهر تهران در سطح کلان برنامه راهبردی برای ساماندهی آن تهیه و تدوین‌نشده ولی کارهایی در این خصوص انجام‌شده که قابل‌توجه است و باید توجه بیشتری به آن بشود و بحث امنیت در این مقوله از مهم‌ترین اصولی است که به‌خوبی نیروی انتظامی توانسته اقدامات لازم در این زمینه را انجام داده و محیطی همراه با آرامش را برای مردم فراهم سازد.

البته نباید فراموش کرد که بسیاری از فضاها در تهران ازجمله در مراکز درون‌شهری عملکردهایی را دربردارند که محدود به ساعات اداری در شهرهاست و پس از پایان این ساعات این نواحی شهر دچار سکوت و بی‌تحرکی می‌شوند و این در حالی است که می‌توان با تمهیداتی این مناطق را هم فعال کرد

گسترش عرصه حیات شبانه و فعالیت‌های غالب آن مزایا و عایدی‌های اقتصادی فراوانی را برای شهرهای مختلف به وجود آورده است. این وضعیت مختص کشورهای غربی نیست و در کشورهای غیرغربی ازجمله کشورهای اسلامی خاورمیانه نیز این ویژگی دیده می‌شود و به‌عنوان‌مثال شب‌های دبی همچون روزها دارای ترافیک اتومبیل‌ها بوده و رستوران‌های ساحلی و فروشگاه‌ها و مراکز تفریحی مخاطبان فراوانی دارد. وضعیتی که در سایر شهرهای خاورمیانه مانند استانبول یا قاهره نیز به‌خوبی دیده می‌شود.

از طرف دیگر در شهرهای مذهبی خاورمیانه همچون مکه و مشهد و کربلا زیست شبانه نه در رستوران‌ها و قهوه‌خانه‌ها بلکه در مراکز مذهبی و زیارتی توسط افراد مذهبی رخ می‌دهد.

اما مشخصه اصلی زیست شبانه در تمام این شهرها قانونی و موجه بودن بسیاری از فعالیت‌های ذکرشده در شب‌های آن‌ها است. به همین دلیل امکانات امنیتی و حمایتی فراوانی برای حمایت از بعد شبانه زندگی شهری انجام‌شده است؛ اما در کلان‌شهر تهران عمدتاً بعد از ساعت 12 شب فعالیت‌های بسیاری از مراکز تجاری و تفریحی تعطیل می‌شود.

در این راستا، برخی کارشناسان راهکار مختلفی را مطرح ساخته‌اند. ازجمله عده‌ای از صاحب نظرات می‌گویند که باید ساعت فعالیت و کار و تلاش را متناسب با خنک شدن هوا و یا در ساعاتی که گرما کمتر است یا ترافیک و شلوغی کمتر است انتقال داد.

براین اساس، پیشنهاد می‌شود که ساعت فعالیت برخی مراکز، رستوران‌ها، بازارها، خدمات، پارک‌ها و... به ساعات شب منتقل شود تا در هوای شب و خنکی آن، شاهد مصرف کمتر آب باشیم.

نمونه این‌گونه فعالیت‌ها در جزایر ایرانی کیش و قشم و در شهرهای جنوب کشور که گرمای تابستان باعث می‌شود هنگام ظهر بازار بسته شود و از ساعت 5 عصر تا 2 شب یا 12 شب باز می‌کنند، قابل‌مشاهده است.

در بسیاری از کشورهای جهان، بازار خدمات و کار و تولید، به سه شیفت یا دو شیفت تقسیم می‌شود تا کار مبادله و معامله و تولید را انجام دهند.

در شهرهای بزرگ صنعتی جهان، اروپا و آمریکا و آسیا، در مناطق و قطب‌های گردشگری نیز چنین شرایطی حاکم است و نگرانی از مسائل انتظامی و امنیتی نیز کاهش‌یافته است.

زیرا وقتی افراد جامعه در دو شیفت کار کنند و رفت‌وآمد داشته باشند، ترافیک و شلوغی و ازدحام و مشکلات ناامنی و حاشیه‌نشینی نیز کاهش می‌یابد.

براین اساس، پیشنهاد می‌شود که در شهری مانند تهران این مهم موردتوجه قرار گیرد و بسیاری از فعالیت‌های تولیدی و خدماتی شبانه انجام شود تا به‌جای انبوه رفت‌وآمد خودروها که هرروز صبح از بیرون شهر به سمت مرکز شهر انجام می‌شود و شاهد تردد کمتر خودروها در ساعات صبح از 5 تا 9 صبح و بازگشت جمعیت از ساعت 4 عصر تا 10 شب هستیم، با تعداد کمتری از خودروها و تردد آن‌ها مواجه شویم.

کارشناسان معتقدند که انجام بسیاری از فعالیت‌ها در ساعات شب، ضمن این‌که هزینه مردم و تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی را کاهش می‌دهد و بدون اتلاف وقت و با سرعت بیشتری منجر به انجام فعالیت‌های روزمره می‌شود، باعث خواهد شد که فشار به شبکه تولید برق و آب و گاز کمتر شود.

همچنین میلیون‌ها ساعت اتلاف وقت مردم در طول روز و در ترافیک و گرمای هوا به خاطر رفت‌وآمد تکراری بین محیط کار و زندگی، میلیون‌ها لیتر مصرف بنزین و انرژی در ترافیک، سروصدا و هزینه‌های حمل‌ونقل، عصبیت و خستگی در شلوغی روز، مراجعه به مراکز خرید و بازار، مراجعه به رستوران‌ها و کافه‌ها برای اوقات فراغت و ... مشکلاتی است که در صورت انتقال بخشی از آن به ساعات شب، باعث کاهش هزینه زندگی مردم و اتلاف وقت و کاهش فشار به شبکه برق و آب می‌شود و درمجموع تولید کشور و ارزش‌افزوده را افزایش خواهد داد و بهره‌وری و کارایی نیز بهتر می‌شود و میلیاردها تومان صرفه‌جویی را در شبکه برق و آب، در حمل‌ونقل و مصرف بنزین، در وقت و هزینه وزندگی مردم به همراه خواهد داشت.

ناگفته نماند که در دنیای امروز، کشورهایی مانند آلمان و فرانسه به‌جای یک شهر 14 میلیون نفری با همه امکانات و بودجه سیاسی، اقتصادی، نظامی، صنعتی، دانشگاهی و... حداقل 10 شهر دومیلیون‌نفری ایجاد کرده‌اند و پاریس پایتخت مشهور فرانسه تنها 2 میلیون جمعیت دارد و شهرهای دیگری مانند لیون، مارسی و... دارای امکانات و بازارهای تجاری، دانشگاهی، رسانه‌ای و... هستند و باری که بر دوش شهری مانند تهران است را تحمل می‌کنند.

دراین‌بین نیروی انتظامی با حداکثر توان خود توانسته است نسبت به تأمین امنیت شهرهای کشور و به‌خصوص تهران اقدام نماید و افزایش ساعات کاری در شب‌ها تحت کنترل نیروی انتظامی توانسته موجبات گام‌های مهمی در جهت افزایش و رونق کسب‌وکار را فراهم آورده و مسیر را برای تحقق فرامین مقام معظم رهبری در مقوله اقتصاد مقاومتی را فراهم آورد.

نکته مهم دیگری که همواره مغفول مانده است برمی‌گردد به ایجاد شغل توسط دولت و با هزینه‌های گزاف، اما این تنها راه اشتغال‌زایی نیست، بلکه با برخی اصلاحات در داخل نیز می‌توان با بهره‌گیری از توانمندی‌های بخش خصوصی و صاحبان کسب‌وکارهای کوچک، تعداد پرشماری شغل ایجاد کرد.

یکی از این راه‌ها که تقریباً بار مالی خاصی هم بر دوش دولت نمی‌گذارد، آزادسازی فضای کسب‌وکار در شب است.

هم‌اکنون سال‌هاست که اکثر شهرهای کشور، کسبه حق ندارند بعد از ساعت 24، فعالیت کنند. این در حالی است که بسیاری از شهروندان به بهره‌گیری از خدمات برخی از اصناف در ساعات بعد از نیمه‌شب هم نیاز دارند.

جلوگیری از فعالیت اصناف در ساعات بعد از نیمه‌شب، نه‌تنها مردم را در مضیقه قرار می‌دهد بلکه اشتغال‌زایی حاصل از فعالیت شبانه صنوف را نیز حذف می‌کند.

برآوردها حاکی از آن است که 3.5 میلیون نفر به‌عنوان فروشنده در صنوف مختلف مشغول کار هستند. ازآنجاکه بسیاری از صنوف، بیش از یک فروشنده را در اختیاردارند (مانند رستوران‌ها، نانوایی‌ها، تعمیرگاه‌ها، سوپرمارکت‌ها، گل‌فروشی‌ها و میوه‌فروشی‌های متوسط و بزرگ) تعداد فعالان صنفی به 7 میلیون نفر هم می‌رسد.

اگر ممنوعیت فعالیت شبانه اصناف برداشته شود، چند اتفاق می‌افتد:

1 - کسبه‌ای که مشتری بعد از ساعت 24 دارند، به فعالیت خود ادامه می‌دهند و باقی کسبه، قبل از این ساعت، تعطیل می‌کنند. درواقع، آنچه حکم می‌کند، منطق دادوستد است.

2 - کسبه‌ای که در ساعات بعد از نیمه‌شب فعال می‌مانند، ناگزیر از استخدام یک یا چند نفر خواهند بود چراکه نیروهای روز، نمی‌توانند شب‌ها نیز کار کنند. در چنین وجهی، بی‌آنکه دولت، ریالی هزینه کند، مردم با هزینه خودشان اشتغال‌زایی می‌کنند.

3 - برخلاف دیدگاه رسمی که فعالیت شبانه اصناف را مخل امنیت شهرها می‌داند، تجربه ثابت کرده است که اگر شب‌ها مغازه‌ها فعال باشند و مردم به آن‌ها مراجعه کنند، سطح امنیت بالا می‌رود.

انتهای پیام/#