«تهران»؛ صدا، دوربين، حرکت

گروه سینما و تلویزیون:  21شهريور، يکي از روزهاي مهم اهالي سينماست؛ روزي ملي که به نام «سينما» در تقويم رسمي کشور ثبت شده و هر سال جشني به مناسبت اين روز خاص برگزار مي‌شود و اهالي خانه سينما دور هم جمع مي‌شوند و جايزه‌اي که اعتبارش براي سينماگران خاص و ويژه است، به برگزيدگانش اهدا مي‌شود، اما امسال فضاي شهر تهران نيز به مناسبت اين روز خاص حال‌وهواي ديگري پيدا کرده و هم‌زمان با روز ملي سينما، پايتخت رنگ‌وبوي سينمايي گرفته است.

به گزارش بولتن نیوز به نقل از روزنامه شرق، آنهايي که در دو سال گذشته در تهران بوده‌اند، احتمالا با طرح «نگارخانه‌اي به وسعت شهر» آشنا هستند؛ رويدادي که در دو نوبت، به‌ترتيب از دهم تا بيستم ارديبهشت‌ ٩٤ و يکم تا دهم خرداد ٩٥ برگزار شد و آثار هنري شاخص ايراني و خارجي که عموما در موزه‌ها نگهداري مي‌شوند و جزء بهترين‌ آثار هنري هستند در فضاي تبليغات شهري روي بيلبورد‌ها رفت. حالا سازمان زيباسازي شهر تهران به‌عنوان برگزارکننده اين طرح هم‌زمان با روز ملي سينما تصاوير فيلم‌هاي معروف سينماي ايران را روي بيلبوردهاي شهري تهران برده است. نمايش پوستر فيلم‌هاي تاريخ سينماي ايران از سوي سازمان زيباسازي شهر تهران و با همکاري سازمان سينمايي وزارت ارشاد صورت گرفته است.

انتخاب فيلم‌ها از مجموع فيلم‌هايي که در ٣٥ دوره جشنواره فيلم فجر شرکت کرده و به‌عنوان بهترين فيلم شناخته شده يا ديپلم افتخار دريافت کرده‌اند صورت گرفته است. دايره سرخ، يک تکه نان، روز واقعه، دو فيلم با يک بليط، آپارتمان شماره ١٣، روزهاي زندگي، پدربزرگ، به رنگ ارغوان، پدر، به همين سادگي، بوي کافور عطر ياس، درخت جان، خط پايان، ديار عاشقان، خيلي دور خيلي نزديک، کاني‌مانگا، فرش باد، حمله به اچ ٣ و پرنده کوچک خوشبختي تعدادي از فيلم‌هايي هستند که پوستر آنها روي بيلبوردهاي شهري قرار گرفته است.

از نگارخانه‌اي به وسعت يک شهر تا پوسترهاي سينمايي

طرح «نگارخانه‌اي به وسعت يك شهر» در هر دو مرحله خود حال‌وهوايي ديگر به كالبد كلان‌شهر بي‌روح تهران بخشيد؛ طرحي كه با وجود موافقان و مخالفان زياد، اهميتش در تبديل تهران به يک گالري بزرگ هنري بود. موافقان به اين اشاره کردند که شهرداري با گذشتن از خير سود اين‌‌همه بيلبورد در گذرگاه‌هاي مختلف، قدمي برای ارتقاي فرهنگ مردم و انتقال حس زيبايي‌شناسي از طريق ارائه آثار هنرمندان طراز اول ايران و جهان برداشته است. رسانه‌هاي خارجي از جمله خبرگزاري فرانسه از نمايش نقاشي‌هاي مشهور جهان در خيابان‌هاي تهران به نيکي ياد کردند و نوشتند: «شهر به نمايشگاه هنري روباز تبديل شده است».

نقد‌ها به آن طرح بيشتر از اين زاويه بود که مجموعه به ‌نمايش گذاشته‌شده هيچ‌گونه رويکرد علمي و پژوهشي ويژه‌اي ندارد. همچنين گفته شد آثار هنرمندان خارجي؛ مثل موندريان، ماتيس، پل کله و ويکتور وازارلي بدون هيچ‌گونه نظم و سياقي در مکان‌هاي مختلف قرار گرفته‌اند؛ مثلا اثري از پيت موندريان در ميدان حر و اثري ديگر در جنوبي‌ترين منطقه شهر نصب شده‌ و براي آنها مکان‌يابي مناسبي تعريف نشده‌ است يا اينکه بيشتر عناوين تابلوها به‌دليل ريزبودن قابل‌خواندن نيستند.

يکي از پيشنهادها براي آن طرح اين بود که با مشارکت بخش‌هاي مختلف فرهنگي، مخصوصا گالري‌هاي خصوصي، اين موضوع اولا در تهران به‌صورت منظم و هرساله جريان داشته باشد و دوما در ساير شهرها نيز اجرا شود و تداوم داشته باشد، اما نصب پوسترهاي سينمايي روي بيلبوردهاي پايتخت از اين نظر که شهرداري براي سومين‌بار به سراغ بيلبوردهاي شهري رفته و از خير سود اين‌‌همه بيلبورد گذشته قابل‌احترام و ستودني است.

آنتونيا شرکا، منتقد سينما، نصب اين پوسترها را اتفاق خوبي مي‌داند و مي‌گويد: «در دوره‌اي شهر تهران به نمايشگاه نقاشي تبديل شده بود و حالا جاي خوشحالي است که به مناسبت روز ملي سینما چنين حرکتي اتفاق افتاد». شرکا معتقد است نمي‌توان انتظار داشت در تمام طول سال به موضوع سينما در فضاي شهري تهران پرداخته شود، اما قطعا اتفاقات خلاقانه‌ای نظير نصب پوسترهاي خاطره‌انگيز سينماي ايران در روزهايي که مناسبت‌هاي خاصي در سينماي ايران است اتفاق خوشايندي است.

 پرويز جاهد، ديگر منتقد سينماست که نصب پوسترها و بيلبوردهايي از فيلم‌هاي سينمايي را حرکت خوب سازمان زيباسازي شهر تهران به مناسبت روز ملي سينما مي‌داند. جاهد در يادداشتي که ايلنا منتشر کرده، مي‌نويسد: «اين پوسترها براي بسياري از کساني که اين فيلم‌ها را ديده‌اند جنبه‌اي نوستالژيک دارد و يادآور يک خاطره سينمايي و درعين‌حال نشانه يک فقدان است. پوستر فيلم «خانه دوست کجاست»، حضور درخشان و پرتکاپوي عباس کيارستمي و نيز هم‌زمان غياب تأثربرانگيز او را به يادمان مي‌آورد يا پوستر «کاغذ بي‌خط» ناصر تقوايي، اهميت فيلم‌ساز ارزشمندي را به ما يادآور مي‌شود که سال‌هاست به دلايلي فيلم نساخته يا امکان فيلم‌سازي به او داده نشده است.

جاهد در ادامه درباره انتخاب اين پوسترها اضافه مي‌کند: «من نمي‌دانم که اين پوسترها با چه معيارها و براساس چه ضوابطي انتخاب شده‌اند و آيا در گزينش آنها مميزي و سليقه سياسي خاصي اعمال شده يا خير که اميدوارم اين‌گونه نباشد، چراکه روز ملي سينما، روز همه اهالي و دست‌اندرکاران سينماي ايران و روز تک‌تک کساني است که براي بالندگي، توسعه و ارتقاي فني و هنري سينماي ايران تلاش کرده و زحمت کشيده‌اند و اين تلاش‌ها و کوشش‌ها نبايد ناديده گرفته شود یا قربانی دسته‌بندي‌هاي سياسي يا باندبازي‌هاي حرفه‌اي مرسوم در سينماي ايران شود. روز ملي سينما، روز تمام سينماي ايران است، نه تکه‌اي از آن که موردپسند ماست يا با سليقه‌هاي هنري و سياسي ما جور است».