سهم 10 درصدي تجارت الكترونيك در اقتصاد ايران/ كارآفريني با كمترين هزينه و بيشترين ريسك

گروه اقتصادی: ثبت عدد 12.6 درصد نرخ بيكاري در بهار امسال، عددي است كه براي اقتصادي مثل ايران قابل تحمل نيست. دولت اعلام مي كند كه ظرفيت ايجاد شغل بيش از 900 هزار نفر در سال را ندارد. در خوشبينانه ترين حالت اگر قول دولت براي ايجاد 900 هزار شغل در سال محقق شود، در مقابل 3 ميليون و 366 هزار و 973 نفر جمعيت بيكار كشور باز هم 2 ميليون و 466 هزار و 973 نفر بيكار روي دست اقتصاد ايران باقي مي ماند. به اين آمار، فارغ التحصيلان جديد و نيروي كار تازه نفس ورودي به بازار را هم اضافه كنيد، حتما نرخ بيكاري سر به فلك مي زد.براساس اعلام مركز آمار 163 هزار نفر از زمستان 95 تا بهار 96 بر جمعيت بيكاران كشور اضافه شده است.

به گزارش بولتن نيوز،در چنين شرايطي پيشنهاد توسعه استارت آپ ها به عنوان پايگاهي براي كارآفريني مطرح مي شود. اخيرا حسين سلاح ورزي رئیس شورای مرکزی کارآفرینان کشور از تاسیس سازمان ملی کارآفرینی ایران خبر داده و گفته است كه طی ۶ ماه آینده این سازمان به عنوان بالاترین نهاد بخش خصوصی در حوزه کارآفرینی تاسیس می‌شود. ظاهرا هدف وزارت كار، بهره گيري از کارآفرینی با حمايت از طرح هاي خلاقانه و ایده‌پردازی نو است. چه آنکه به گفته سلاح ورزي متاسفانه از نظر شاخص‌های بین المللی موقیعت مناسبی در حوزه کارآفرینی نداریم.

آنطور كه اين مقام وزارت كار گفته در اين سازمان از همكاري اتاق بازرگانی ایران وکانون‌های کارآفرینی در استان‌ها بهره گرفته خواهد شد. آنطور كه اين مقام وزارت كار گفته اين سازمان پيگير ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطر پذیری به عنوان تامین کنندگان مالی استارت‌آپ‌ها ه با حمایت بخش خصوصی خواهد شد.

از ايده تا مانع

از زماني كه ايده اي روي كاغذ مي نشيند تا به مرحله پولسازي مي رسد، شايد به نظر راه درازي در پيش باشد، اما اين راه در تجارت هاي نوين، مثل استارت آپ ها بسيار سريعتر به نتيجه مي رسد. به طور مثال راه اندازي يك كارخانه مثل فولاد يا سيمان 3 تا 5 سال طول مي كشد. كارخانه اي كه مي تواند حداكثر 3 هزار نيرو جذب كند. توان كشور در احداث كارخانه هايي از اين دست محدود است. نمي توان به تعداد زياد مثلا كارخانه فولاد احداث كرد؛ نه پول آن وجود دارد نه بازار براي محصول توليدي هست. اصولا برخي سرمايه گذاري ها در صنايع سنگين نياز به بازاريابي دارد. از همين رو نمي توان ريسك بسياري براي سرمايه گذاري در برخي صنايع را پذيرفت؛ اما اين مشكل در شركت هاي دانش بينان كمتر است. هرچند كه ريسك بالايي به لحاظ بازاريابي دارند، اما زيان مالي آنها كمتر است. زيرا هم سرمايه كمتري نياز دارند و هم از زمان ايده تا عمل حداكثر 6 ماه زمان نياز است.

با اين حال اين شركت ها، اگرچه دولتي نيستند، اما براي شروع نياز به حمايت دولت دارند. اولين حمايت دولت از آنها تغيير قوانين و مقررات است. قانون تجارت در ايران بيش از دو دهه است كه به روزرساني نشده و اين موضوع سبب بروز موانع بسياري براي شركت هاي دانش بنيان و استارت آپ هاست. موانعي مثل چگونگي پرداخت ماليات، تراكنش، نيروي كار و بيمه هم موانع ديگري است.

اگر شركت هايي مثل آمازون يا علي بابا در دنيا توانسته اند در كمتر از يك دهه به پولسازترين شركت هاي استارت آپ در دنيا تبديل شوند، مهمترين دليل آن بزرگي بازار و حمايت هاي دولت ها بوده است. به طوري كه حالا سهام اين شركت ها در بورس هاي جهاني حرف اول را مي زند؛ اما در ايران هنوز موفق ترين شركت استارت آپي يعني ديجي كالا راهي به بورس ندارد.

چرا ايده هاي نو نياز كشور است؟

بررسي ها نشان مي دهد كه نزدیک به 3۵ درصد جامعه ما بین 1۵ تا 4۵ سال سن دارند. اين رقم بهترين ظرفيت براي توسعه شركت هاي دانش بنيان است.

بنابراين حتما لازم است كه ساختار اقتصاد از اقتصاد کارخانه اي به اقتصاد دانش بنیان تغییر كند. زيرا کسب و کارهاي وابسته به اين بخش هاست. ويژگي ديگر این سرمایه گذاري ها انتقال فناوري پیشرفته از کشــورهاي توسعه یافته به کشورهاي در حال توسعه نسبت به اقتصاد فیزیکي است.

مشخصه ديگر اين نوع كارآفريني، میانبر زدن راه توسعه است به این معني که بر اثر گسترش این نوع فعالیتها احتمالا مي توان توسعه خطي را کنار گذاشت و به توسعه ما بعد صنعتي رسید.

در واقع پس از استقرار مدل کسب و کار و هدایت به سمت سودآوری، قابلیت تکرار و گردش مالی هم اضافه مي شود. چون محصول یا فرمت نهایی پس از تولیدبه مرحله انبوه رسيده و تازه درآمد اينجا ايجاد مي شود.

يك آمار جالب از اينكه اين شركت ها مي توانند اقتصاد كشور را به توسعه برسانند، ميزان تراكنش الكترونيكي به نسبت نقدينگي كشور است. اگرچه بخش قابل توجهي از نقدينگي كشور به عنوان دارايي هاي سمي و سپرده در بانكها قفل شده اما به نسبت نقدينگي كشور سهم تجارت الكترونيك به عنوان پايه توسعه شركت هاي دانش بينان 10 درصد از نقدينگي كشور است. رقمي كه در بهمن ماه سال گذشته 129 هزار ميليارد تومان اعلام شده است. براي شروع اين رقم، رقم خوبي است.