بازیافت کیسه‌های پلاستیکی با کرمی که زباله می‌خورد!

یک نوع کرم شاید بتواند مشکل روز افزون آلودگی پلاستیک در محیط زیست را حل کند.

کرم موم( لارو) یک نوع بید موسوم به گلریا ملونلا از پوزه بیدان است، قادر به خوردن پلاستیک است که می تواند در کم کردن ضایعات حاصل از یک تریلیون زباله کیسه پلاستیک پلی اتیلین که در سراسر جهان روزانه استفاده می شود، کمک کند.

در آزمایشی که توسط محققان انجام شد، 100 عدد از این کرم‌ها توانستند 92 میلی‌گرم پلاستیک را در عرض 12 ساعت مصرف کنند. سرعت تجزیه پلاستیک توسط این کرم‌ها چندین برابر بیش از باکتری‌هایی است که اخیرا کشف شده و قادرند پلاستیک را تجزیه کنند.

اگر این توانایی کرم‌ها در تجزیه پلاستیک حاصل عملکرد یک آنزیم باشد، با استفاده از ابزارهای زیست‌فناوری می‌توان آن را در مقیاس بزرگ تولید کرد. این کشف می‌تواند ابزار بسیار موثری برای رهایی از شر آلودگی پلی اتیلن موجود در محل دفن زباله‌ها و دریاها باشد. محققان امیدوارند با استفاده از این لارو بتوانند مناطقی را که از ضایعات پلاستیکی اشباع شده‌اند، از شر این معضل نجات دهند.

فردریکا برتوچینی از «انستیتوی زیست پزشکی و فناوری زیستی کانتابریا» در اسپانیا می گوید: «ما کشف کردیم که لارو این حشره عادی قادر به زیست فروسایی یکی از محکم ترین، مقاوم ترین، و پر مصرف ترین پلاستیک، پلی اتیلین است.»

خانم برتوچینی گفت: کشف این کرم ها که اشتهای زیادی برای خوردن پلاستیک دارند، کاملاً اتفاقی بود.

وی افزود: کیسه های پلاستیکی که در آن‌ها لارو بید بود، «مثل آبکش سوراخ سوراخ شده بودند.»

چیز دیگری که دانشمندان کشف کردند این بود که این کرم ها قادرند «پلی اتیلین» را به «اتیلین گلیکول» که یک ترکیب شیمیایی آلی است تبدیل کنند که از آن برای تولید تارهای نخ پلی استر و ضد یخ استفاده می شود. اما هنوز معلوم نیست که آیا این کرم می تواند به اندازه کافی از این ماده تولید کند تا از آن استفاده تجاری شود یا نه؟

پلاستیک غذای طبیعی کرم موم نیست اما به گفته پژوهشگران این حشره که روی کندوی زنبور تخم می گذارد، از موم زنبور عسل تغذیه می‌کند.

خانم برتوچینی می گوید: «موم یک پلیمر است، یک نوع پلاستیک طبیعی و ساختار شیمیایی اش با پلی اتیلین چندان فرق زیادی نمی کند.»

پژوهشگران می گویند هنوز نیاز به مطالعه بیشتری دارند تا دریابند که این کرم چطور موم را هضم و تجزیه می کند. این یافته می تواند منجر به پیدا کردن فناوری زیستی جدیدی برای حل مشکل آلودگی با این پلاستیک ها باشد تا اقیانوس ها، رودخانه ها و کل محیط زیست را از صدمات غیر قابل پیشگیری ای که پلاستیک می تواند به آن بزند مصون نگه دارد.

خانم برتوچینی در آخر می افزاید: «اما این دلیل نمی شود که ما خودمان را توجیه کنیم که حالا که راه حلی برای تجزیه و فروسایی پلاستیک پیدا کردیم، عمداً پلاستیک را دور بیاندازیم و محیط زیست را آلوده کنیم.»

طبق آمار سالانه حدود ۸۰ میلیون تن پلاستیک پلی اتیلن در اطراف جهان تولید می‌شود. از این پلاستیک برای تولید کیسه‌های خرید و بسته بندی مواد غذایی و سایر محصولات استفاده می شود اما تجزیه کامل آن در طبیعت می‌تواند صدها سال زمان ببرد. با این وجود نباید فقط به دلیل اینکه در حال حاضر دانش تجزیه زیستی آن را کشف کرده اند شروع به ریختن عمدی پلی اتیلن در محیط زیست کنیم.