"ماجان" ادای دین به همه مادران است

به گزارش بولتن نیوز، رحمان سیفی آزاد کارگردان فیلم اولی است که با فیلم "ماجان" به جشنواره فیلم فجر آمده است. فیلم قصه خانواده‌ای است که فرزندی معلول در خانه دارند و پدر خانواده حاضر به پذیرش این فرزند معلول نیست و همین عامل نیز موجب چالش‌هایی در این خانواده می‌شود.

سیفی آزاد درباره شکل گیری ایده این فیلم به خبرنگار هنرآنلاین گفت: به دو دلیل اصلی این فیلم را ساختم و اصولاً به دنبال این بودم که بتوانم فیلمی درباره مادر بسازم و ادای دینی به مادران سرزمینم کنم. من این فیلم را به احترام ارتباط خودم با مادرم و به احترام همه مادران این کشور که عاشقانه مادری می‌کنند و آرامش و امنیت را برای خانواده خود تأمین می‌کنند، ساختم. یکی از دلایل رفتن به سمت این سوژه مادر مرحومم بود زیرا همیشه این حسرت را داشتم که ادای دینی به مادرم کنم که در "ماجان" این فرصت پیش آمد تا بتوانم این کار را بکنم. از طرفی دیگر هموار این مساله که اصالت دادن به نگاه دیگران برای زندگی یا اصالت دادن به نگاه خودمان برای زندگی کدام مهم‌تر است دغدغه ذهنی من بوده است. زمانی که خانم لاریجانی نویسنده فیلمنامه پیشنهاد ساخت ماجان را دادند حس کردم می‌توانم به آن آرزویی که به دنبالش هستم برسم، هم فیلم متفاوت وخوبی که فضای اجتماعی ایران را به نمایش بگذارد و هم آن ادای دین را در خود داشته باشد و این برایم جذاب بود و در گفتگویی‌هایی که داشتیم طرحی آماده شد و ادامه یافت تا سرانجام رسید.

مهتاب کرامتی ماجان

وی در ادامه در پاسخ به این سؤال که آیا هدف از نمایش این فیلم نوع نگاه او به معضلات اجتماعی بود و یا دغدغه دیگری داشته است، عنوان کرد: ما هدفمان این بود تا بیشتر به معضل جامعه بپردازیم. در واقع موضوع مد نظر و هدف ما پرداختن به پدر و مادرهایی بود با چنین بچه‌هایی درگیر هستند ما می‌خواستیم نوع رابطه آن‌ها را به نمایش بگذاریم و این تازگی داشت. نمی‌خواستیم به خود بچه‌های معلول بپردازیم بلکه صاحبان آن‌ها و افکار و اندیشه‌هایشان مهم بود. تحقیقاتی که کردیم این معضل اجتماعی است اما بزرگ‌تر از آن این است که معمولاً پدر این بچه‌ها پذیرش و مراقبت از این بچه‌ها برایشان سخت است. متأسفانه در جامعه ما این تلخی وجود دارد و گاهی هردو والدین این بچه‌ها را نمی‌پذیرند و از سوی دیگر این بچه‌ها و توان‌بخشی آن‌ها هزینه بسیار بالایی دارد و مجلس نیز بیمه تأمین اجتماعی را موظف به حمایت و پرداخت هزینه نکرده است و تنها نگهداری این کودکان و توان‌بخشی آن‌ها بوسیله کمک‌های مردمی و بسیار حداقلی است، نگهداری بچه‎های معلول هزینه‌های بسیار سنگینی دارد و این شدنی نیست.

این هنرمند ادامه داد: ما حدود یک سال زمان صرف نگارش فیلمنامه کردیم و بارها آن را بازنویسی کردیم و در طول کار نیز خانم لاریجانی با ما همراه بودند و زحمات زیادی را متحمل شدند، فیلم "ماجان" حاصل بازنویسی‌های مکرری است که در فیلمنامه انجام شد. البته این بازنویسی‌ها روی جزییات بود و در کلیت کار تغییری ایجاد نشد. اصولاً ما بعد از نگارش فیلمنامه به سراغ انتخاب بازیگران رفتیم که خود آن پروسه دو ماه طول کشید. بازیگران مختلفی مدنظر بودند و به تناسب شخصیت‌ها یک جور چینش داشتیم و بر اساس بازیگران اصلی سایر بازیگران را نیز انتخاب کردیم.

 سیفی آزاد درباره انتخاب بازیگران این فیلم اظهار کرد: در واقع می‌خواستیم در یک چینش کلی آرامش خوبی را در کار فراهم کنیم، یکی از ویژگی‌هایی که در همه بازیگران وجود داشت این بود که نقش‌ها برای تمام بازیگران تازه و جدید بود و برای همه تازگی داشت که موجب شد سختی‌های این کار را تحمل کنند.

این کارگردان درباره انتخاب مهتاب کرامتی در نقش ماجان و دلایل انتخاب او بیان کرد: گزینه‌های مختلفی مدنظرم بودم بازیگران مختلفی فیلمنامه را خواندند و پسندیدند اما مشکل ما زمان‌بندی بود که داشتیم و اغلب آن‌ها سر کار بودند تا اینکه با خانم کرامتی موضوع را مطرح کردیم و به نظرم خود من انگیزه‌های لازم را برای اینکه نقش متفاوت ایفا کند داشت و در طول کار هم همکاری لازم را داشت بخصوص همکاری او با بچه‌ها بسیار زیاد بود.

وی در ادامه به انتخاب و بازی گرفتن از عرفان برزین بازیگر نقش احسان کودک معلول فیلم اشاره کرد و گفت: من سه هفته با عرفان تمرین کردم اما موضوع اصلی این است که ما عرفان و بازی‌های او را ذره‌ذره چیدیم. او بسیار پسر باهوش و بااستعدادی است ولی به لحاظ فرم بدن و رفتار به دقت همه چیز چیدمان شده است. کار بسیار سختی بود تا بتوانیم به شکلی از او بازی بگیریم که این باورپذیری انجام شد و حتی تا مدت‌ها اسم او را در رسانه‌ها نمی‌آوردیم تا این ذهنیت بازیگر بودن او از بین برود. در مجموع این چیدمان برای او بسیار سخت بود و چون تجربه بازی داشت علیرغم اینکه بسیار اذیت می‌شد اما هم خودش و هم خانواده‌اش خیلی خوب ما را تا پایان همراهی کردند.

سیفی آزاد درباره سختی‌های ساخت فیلم اول خود نیز اظهار کرد: من هم مثل همه فیلم اولی‌ها به سختی کارم را به سرانجام رساندم. اصولاً فیلمسازی و کارگردانی کار سخت و فرساینده‌ای است برای اینکه شما باید یک گروه 50-60 نفره را که با سلیقه‌های مختلف هستند همسو و مدیریت کنید تا برسید به آن فکرهایی که از ابتدا داشتید پروسه پیچیده‌ای است و وقتی کار با اقبال مخاطب مواجه می‌شود، می‌تواند این سختی را از یاد ببرد و همین لذت‌بخش است. در کشور ما برای فیلم اول و حتی فیلم‌های بعدی یافتن سرمایه‌گذار کار بسیار سختی است و به راحتی پیدا نمی‌شود، ولی این سوژه با اینکه همراهی بخش خصوصی را نتوانست با خود داشته باشد، اما مسئولان "رسانه‌ تصویر شهر" با حمایت خود دلگرمی خوبی برای ما به همراه داشتند تا ما بتوانیم یک موضوع انسانی با معضلات جامعه شهری را به تصویر بکشیم.

 وی در خاتمه به جشنواره فیلم فجر اشاره کرد و گفت: در جامعه ما سینما دو نوع رشد دارد، یکی فیلم‌های رئالیستی محض است که با قصه‌های ساده تولید می‌شود و به موضوعات اجتماعی می‌پردازند و سینمای ارزانی هستند و دیگری فیلم‌هایی هستند که به لحاظ اقتصادی عمدتاً می‌توانند سرمایه خود را تأمین کنند. سینما نیاز به یک پوست‌اندازی دارد تا به لحاظ اقتصادی بتواند شکل درستی بگیرد. جشنواره و اقتصاد سینما به لحاظ سرمایه، اقتصاد، سرمایه‌گذاری و ... بیش از این گنجایش ندارند. فیلم‌های جشنواره امسال نیز برخی خوب هستند و برخی نه و از سویی برخی‌ فیلم‌ها که باید در جشنواره حضور می‌داشتند نیستند، و این حاصل سلیقه یک هیئت انتخاب است. پیش از این فکر می‌کردم که باید در جشنواره فیلم فجر تمام ظرفیت سینمای ایران حضور داشته باشد اما به نظرم این اتفاق خطرناکی است.