نماز کامل‌ترین پاسخ به عالی‌ترین نیاز انسان است

به گزارش بولتن نیوز، نشست خبری کنگره ملی نماز و سلامت روان که قرار است نوزدهم و بیستم آبان ماه در سالن کوثر دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران برگزار شود، صبح امروز (دوشنبه ـ ۱۷ آبان) در این دانشکده برگزار شد.

غلامعلی افروز، رئیسئکنگره نماز و سلامت روان در این نشست گفت: اگر شخصیت نمازگزاران هم در جامعه و هم در خانه مطلوب باشد، بسیاری از آسیب‌های اجتماعی از بین می‌رود. اینکه خداوند وعده کرده «إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهَی عَنِ الْفَحْشَآءِ وَالْمُنکَرِ»، هر کسی نماز به پا دارد، از آسیب‌ها و لغزش‌ها مصون می‌ماند؛ به شرط این است که نمازش صحیح باشد.

وی افزود: نماز کامل‌ترین پاسخ به عالی‌ترین نیاز انسان است که همانا نیاز به شکوفایی است. اگر وارد مسجدی شدید، رسم این است که آن کسی که نماز می‌گزارد، عدالت دارد؛ کاری به سواد و قیافه‌اش نداریم. عادل بودن بحث مهمی در اقامه نماز است، عادل بودن شرط اصلی نماز جماعت است. این عدالت برای مأمومین هم عدالت کلامی، هم بصری و هم رفتاری است. یعنی امام جماعت به همه احترام می‌گذارد و یک‌جور نمازگزاران را می‌نگرد، رانت‌خواری و پارتی‌بازی نمی‌کند. اگر همین نماز در خانواده جاری شود، علاوه بر عدالت کلامی، بصری و رفتاری، عدالت عاطفی هم به آن اضافه می‌شود.

رئیس کنگره نماز و سلامت روان تصریح کرد: همسفر و فرزند حقوق عاطفی دارند. حقوق عاطفی این است که همسران و فرزندان برای یکدیگر محبوب باشند. اینکه فرزندان مطمئن شوند پدر و مادرشان، آنها را دوست دارند و برعکس. اگر پشت سر همسرشان نماز بخوانند، فرزندان یاد می‌گیرند که نماز را به پا دارند. اگر نماز در خانه جایگاه پیدا کند، در این خانواده شاهد طلاق، فساد و اعتیاد نخواهیم بود. انسان‌هایی که محبوب شوند، آرامش پیدا می‌کنند. آرامش مقصد و مقصود مبدأ اصلی است. اول آرامش با یاد خدا به انسان دست می‌دهد و دوم آرمیدن در نگاه همسر، آرامش‌بخش است. آرامش حرف اول و آخر جهان را می‌زند، کسی که آرامش ندارد، اضطراب و افسردگی پیدا می‌کند.

افروز خاطرنشان کرد: اصل نور است، نور نباشد، تاریکی و ظلمت پیدا می‌شود، اصل سلامت روان است، سلامت روان نباشد، بیماری‌های روانی می‌آید، اضطراب و افسردگی اصالت ندارد؛ اصالت برای آرامش است و نماز آرامش‌بخش است. حدود ۴۰ سالی که از انقلاب می‌گذرد، راجع به نماز خیلی بحث شده اما جایگاه نماز به صورت شایسته و بایسته مطرح نشده است. یکی اینکه دانشگاهیان کمتر وارد این موضوع شده‌اند و این کنگره آغازی است برای دیدن زوایایی از نماز  که هنوز باز نشده و ما روی آن کار نکرده‌ایم.

وی ادامه داد: واژه‌های نماز جمعی است، تقاضاهای ما از خدا، تقاضای جمعی است؛ خدایا ما را هدایت کن. حالا دو نفر هم که شده، نماز حکم جمع را می‌گیرد. اگر در مدارسمان ظهر که شد غیر از نماز جماعت عمومی مدرسه، همان‌جا در کلاس زیرانداز بیندازند و نماز بخوانند و پشت سر معلمان نماز بخوانند، معلمان مجبور می‌شود تا آخر عدالت را اجرا کنند. فرزندانمان از ما و معلمان کیف، کفش و پول نمی‌خواهند؛ باید عطوفت و محبت را به آنها هدیه بدهیم. وقتی می‌گوییم وضو بگیرید، یک پالایش عرشی است. حالا اگر در اقیانوس هم برویم و خودمان را با چند شامپو بشوییم، وضو قبول نمی‌شود. وضو سمبلیک است. رفتارمان از اندیشه‌مان نشأت می‌گیرد. اینکه مَسح می‌کشیم، این است که اندیشه‌مان را مطهر کنیم. این نیست که سرمان را بشوییم. اگر بچه‌ها اینها را بفهمند به نماز جذب می‌شوند.

ارجمندنیا دبیر علمی کنگره نماز و سلامت روان گفت: اکنون واقعیتی در جامعه پررنگ است و آن هم ورود تعالیم غربی است. همزمان با دو مسئله مواجه هستیم؛ ورود انبوهی از دستورالعمل‌های زندگی که عموماً مبتنی بر تفکر ماتریالیستی است. درست است نسخه‌های خوب برای زندگی ارائه می‌کند، hما کوتاه‌مدت هستند و نسخه‌های اصلی و پایداری برای سلامت روان بشر امروز به حساب نمی‌آیند. با یک نگاه ساده به تعالیم غربی به این نتیجه می‌رسیم که یکی از مؤلفه‌های سلامت روان، ارتباط مؤثر انسان با انسان است. گویی بر فلسفه هستی‌شناسانه خودشان تأکید بر آنچه که است، می‌کنند و رابطه انسان با انسان را اصیل می‌دانند. اما واقعیت این است که این رابطه‌ای که مبتنی بر زندگی دنیوی است، یک جایش نقص و کمبود دارد، رابطه مؤثر، رابطه انسان با انسان و رابطه انسان با خداست که می‌تواند سلامت روان را به طور کامل و پایدار ضمانت کند.

وی ادامه داد: در نماز جماعت رابطه انسان با انسان هم در نظر گرفته شده است. خدا را شاکریم که استقبال خوبی در حوزه‌های علمی از این کنگره به عمل آمد. پژوهشگران زیادی به تهیه مقاله برای کنگره شدند. یک دسته محققانی داشتیم که مدت‌های مدیدی است درباره نماز کار می‌کنند و یک دسته پژوهشگران جوان که حرف‌های تازه برای این کنگره داشتند. حدود ۱۰۰ مقاله به دبیرخانه ارسال شد و از میان آنها ۸۰ مقاله برگزیده شد و از این ۸۰ مقاله قرار شد ۱۰ مقاله به صورت سخنرانی در همایش دو روزه ارائه شود.

دبیر علمی کنگره نماز و سلامت روان تصریح کرد: باید مقالات از روش‌شناسی‌های مناسب علمی برخوردار باشد و روان شناسی مناسب مطالعات دینی، اسلامی و قرآنی توسط محققین صورت گرفته است. بقیه مقالات هم به صورت پوستر و سی‌دی ارائه می‌شود.