آمریکا و ایران باید روابط خود را نهادینه کنند

به گزارش بولتن نیوز،روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی نوشت: مناظره‌های انتخاباتی آمریکا نشان دهنده آن است که توافق هسته‌ای ایران مثل همیشه یک بحث چالشی است. ایرانی‌ها نیز در حال بررسی و مشاهده دقیق انتخابات آمریکا هستند و نگران پیامدهای بالقوه‌ای هستند که ممکن است برای برجام و آینده کشورشان رخ دهد.

با توجه به این که تنها سه ماه دیگر باراک اوباما در کاخ سفید خواهد بود آمریکا و ایران باید به سرعت در جهت تقویت اساس توافق برجام و تضمین بقای ارتقای روابط دو طرفه که در طول دوره ریاست جمهوری اوباما به دست آمد تلاش کنند.

هردو نامزد کنونی ریاست جمهوری خواستار افزایش فشارها بر روی تهران هستند اما در مورد برجام اختلاف نظر دارند. ترامپ اعلام کرده است که برجام یکی از بدترین توافق‌های تاریخ است، اما هیلاری کلینتون به نحوی در دستیابی به این توافق نقش خود را ایفا کرده و متعهد شده که اجرای آن را ادامه خواهد داد. این در حالی است که او هم‌چنین اعلام کرده که در رابطه با برنامه موشکی بالستیک ایران بسیار سختگیرانه عمل خواهد کرد.

ایران نیز هم‌اکنون در حال آماده شدن برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری است که قرار است در ماه می (اردیبهشت) برگزار شود.

در گزارش نیویورک تایمز، رقبای روحانی، هنوز گزینه‌ای را برای انتخابات آتی مطرح نکرده‌اند اما احتمالا روحانی باید با رقبای سرسختی از محاظفه‌کاران که برخی از آن‌ها مخالف مذاکره با آمریکا بودند رو به رو شود.

مخالفان سیاست خارجی روحانی معتقدند که برجام هیچ منفعت قابل توجهی را نصیب ایران نکرده است چرا که با وجود برداشته شدن تحریم‌ها، اقتصاد ایران تنها اندکی بهبود یافته است با این وجود توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۷ وارد دومین سال اجرای خود می‌شود.

هنوز هم بسیاری مخالف روابط آمریکا – ایران هستند.

در این راستا، ایران اقدام‌هایی را مثل دستگیری شهروندان آمریکایی و ادامه برنامه موشکی بالستیک انجام داده است.

از سوی آمریکا نیز کنگره با ایجاد و سدهای مختلفی در مسیر اجرایی برجام مثل تلاش برای توقف فروش هواپیما به ایران و هم‌چنین در حالی که وزارت خارجه آمریکا تجار و بنگاه‌های اقتصادی را برای معامله با ایران تشویق می‌کرد به دلیل ایجاد نشدن شفافیت در مورد تحریم‌ها از سوی وزارت خزانه‌داری آن‌ها قادر به انجام معاملات بانکی و اقتصادی با ایران نبودند، اقدامات منفی را انجام داده است.

اما با توجه به وجود کانال‌های ارتباطی میان تهران و واشنگتن، تاکنون هیچ یک از این اقدامات باعث توقف اجرای برجام نشده است.

در طول سه سال اخیر، محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران و جان کری وزیر امور خارجه آمریکا یک رابطه کاری مناسب را ایجاد کرده‌اند.

در ماه ژانویه وجود ارتباط خوب میان این دو نفر، باعث آزادی سریع ملوانان آمریکایی که به دلیل ورود غیرمجاز به آب‌های ایران دستگیر شده بودند شد. این کانال‌های ارتباطی یکی از بزرگ‌ترین دستاوردهای مذاکرات هسته‌ای و کلید موفقیت برجام است که به دو دشمن اجازه می‌دهد اختلافات خود را از طریق دیپلماتیک حل کنند.

اما اگر چه راه های گفت‌وگو میان دو طرف ایجاد شده‌اند وقوع سکسکه در روابط دو طرف می‌تواند به ایجاد بحران‌های بزرگ‌تر و در نهایت بی‌اثر کردن بهبود روابط دو طرف شود.

برای حفاظت از این روابط دیپلماتیک آمریکا و ایران باید روابط خود را نهادینه کنند.

وزارت خارجه آمریکا و ایران باید گفت‌وگوهای خود را نه تنها در سطح عالی بلکه در سطح هیات‌ها نیز دنبال کنند.

هم اکنون با شروع تعاملات با ایران از طریق مقامات سیاسی عالی‌رتبه با دیگران در وزارت خارجه، واشنگتن می‌تواند محدودیت‌هایی را برای دولت بعدی اعمال کند.

دیگر کانال ارتباطی میان ارنست مونیز، وزیر انرژی آمریکا و علی‌اکبر صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی ایران است اما این راه ارتباطی نیز زمانی که مونیز کنار گذاشته شود به خطر خواهد افتاد. علی‌اکبر صالحی با وجود این که یک بازیگر مهم در این باره باقی خواهد ماند اما مشخص نیست که با وزیر انرژی دولت آینده روابط خوبی داشته باشد.

به همین دلیل آمریکا و ایران باید هم اکنون روابط میان مقامات بلندپایه خود را به سطح مدیران و کارشناسان فنی انتقال دهند که این روابط می‌تواند شامل آزمایشگاه‌های آمریکا و ایران نیز باشد.

این گام‌ها به دو کشور اجازه می‌دهد تا در جهت شناسایی، شفاف‌سازی و پاسخ مناسب به مسائل مداوم موجود پیش از آن که به یک بحران تبدیل شوند اقدام کنند.

بسیاری از این چالش‌ها از سیاست داخلی دو طرف نشات می‌گیرد. بنابراین دو کشور باید قادر باشند تا سیاست داخلی خود را برای یکدیگر توضیح دهند. این یک اقدام مثبت درجهت تفهیم مشترک در مورد چالش‌ها خواهد بود.