2 پاسپورتهها برای آینده سینما برنامه دارند / افزايش تعداد افراد دو پاسپورته فعال در سينما، اين نگراني را به وجود آورده است سينماي ملي ايران در آينده با مشكلات محتوايي جدي روبهرو شود.
به گزارش بولتن نیوز به نقل از روزنامه جوان، افزايش تعداد افراد دو پاسپورته فعال در سينما، اين نگراني را به وجود آورده است سينماي ملي ايران در آينده با مشكلات محتوايي جدي روبهرو شود.
داشتن تابعيت دوگانه از نظر قانوني منع نشده است ولي روي آوردن برخي از افراد براي داشتن تابعيت يك كشور خارجي داراي پيشزمينههايي است كه ريشههاي آن را در مراودات سياسي و اجتماعي افراد ميتوان پيدا كرد. يكي از بخشهايي كه در آن افراد دو تابعيتي زياد ديده ميشوند يا اينكه تمايل براي به دست آوردن تابعيت كشورهاي ديگر در آنها ديده ميشود، سينما است.
از مديران سينمايي گرفته تا كارگردانان و بازيگران سينما، تعداد قابل توجهي دو پاسپورته داريم، افرادي كه از آنها با كنايه به عنوان دوگانه سوز نام برده ميشود. تابعيتهاي دوگانه و مشغله نانافراد داراي تابعيت دوگانه در سينما، بيشتر از اينكه به كشورشان به چشم محل زندگي نگاه كنند، ايران را محلي براي درآمد ميبينند، شبيه نگاهي كه برخي از مهاجران از كشورهاي همسايه كه به ايران ميآيند و درآمدشان را براي خرج كردن به خارج از كشور ميفرستند. سينماييهاي دو پاسپورته همچنين نقشي را دارند، درآمدشان در ايران است و خرج كردنشان در اروپا و امريكا، پروانه معصومي به «جام جم» درباره اين رفتار دو پاسپورتهها ميگويد: «بازيگراني را كه اينجا كار ميكنند، پول در ميآورند و ميروند پولشان را جاي ديگري خرج ميكنند، اصلاً نميتوانم درك كنم. واقعاً يعني چه؟ اين كار خيانت به بازيگراني است كه در وطنشان زندگي ميكنند و بيكارند! ضمن اينكه بعضاً بازيگران براي اينكه بتوانند بهتر در قالب نقشي كه به آنها محول شده، فرو بروند خودشان را در همان موقعيت قرار ميدهند. مثلاً كسي كه قرار است نقش يك معلول را بازي كند، مدتي به آسايشگاه معلولان رفت و آمد ميكند يا كسي كه قرار است نقش يك معلم را بازي كند براي بهتر در آوردن نقش با معلمها صحبت ميكند. حالا كسي كه خارج از كشور زندگي ميكند و از نزديك دغدغهها، مشكلات و دلخوشيها اين مردم را لمس نميكند، چطور ميتواند بهدرستي نقش شهروندي از اين اجتماع را ايفا كند؟» دو پاسپورتهها براي آينده برنامه دارند!دو پاسپورتهها، نه از ايران مهاجرت كردهاند و نه به طور كامل در ايران زندگي ميكنند، آنها براي كار در ايران هستند و براي زندگي در خارج از كشور و با اينكه ايراني هستند اما ميتوانند همزمان خارجي باشند. به همين دليل است كه چندان نميتوان آنها را در چارچوب قوانين داخلي تعريف كرد. ولي چرا بايد در سينما افراد دو پاسپورته داشته باشيم؟ محمدرضا شرفالدين مدير سابق انجمن سينماي انقلاب و دفاع مقدس در اينباره ميگويد: من با ديدن فيلمهاي ضدايراني هاليوود حس ميكنم كه آنها هنوز برآورد كاملي ندارند تا نيروهاي اصلي خود را به ميدان بياورند و در حال جذب نيروهاي ما هستند، در سينماي ايران دو پاسپورته كم نداريم و اينها برنامههايي است كه براي آينده دارند. به اعتقاد اين مدير سينمايي دو پاسپورتهها بخشي از يك برنامه براي آينده سينما هستند. اين نظر در بين ديگر سينماگران هم موافقاني دارد. با وجود اينكه كمتر پيش ميآيد درباره موضوع دو پاسپورتهها صحبتي از سوي اهالي سينما پيش بيايد، شايد ملاحظات صنفي و شخصي در اين بين ميسر بوده باشد ولي يكي از افرادي كه در اين باره بدون ملاحظه نظر خود را اعلام كرده و از دو پاسپورتهها انتقاد داشته، ابراهيم حاتميكيا است. حمله حاتمي كيا به دو پاسپورتههاابراهيم حاتميكيا با حضور در برنامه «راز» شبكه4 سيما از دو پاسپورتههاي سينما انتقاد ميكند و ميگويد: اين بحثي كه امروز مطرح شده و افراد و هنرمندان دو پاسپورته در فرهنگ وجود دارند نگرانكننده است. چرا بايد يك هنرمند و فيلمساز يك پايش در اين ور مرز و يك پايش در آن ور مرز باشد. از زمان انتقاد صريح حاتميكيا تا به امروز بيش از دو سال ميگذرد با وجود اين نه تنها از تعداد اين افراد كاسته نشده بلكه حتي بر شمار آنها افزوده شده است. اينكه يك فرد در زندگي شخصياش حاضر باشد به غير از وطن خود تابعيت يك كشور خارجي را داشته باشد به خود وي مربوط است ولي اين نگراني هميشه وجود داشته و دارد كه داشتن تابعيت خارجي روي فكر و عملكرد افراد تأثير بگذارد به طوري كه شاهد آن هستيم برخي از اهالي سينما در مواضع سعي ميكنند نوعي رفتار كنند تا تابعيت خارجيشان دچار مشكل نشود. براي همين هيچوقت نميتوان از يك سينماگر دو پاسپورته انتظار داشت در حمايت از مظلومان عالم مانند مردم فلسطين فيلمي بسازد. سينماگر دو پاسپورته نماينده سينماي متعهد نيستسينماي استراتژيك هنوز نتوانسته خود را در بطن سينماي ايران جاي بيندازند. وجود سينماگران دو پاسپورته يكي از عواملي است كه مانع از پرداختن به سوژههاي استراتژيك ميشود. حتي اين قشر تلاش ميكنند تا تلاشها براي ساخت آثار خطشكن در سينما را با انحراف روبهرو كنند. به همين دليل نميتوان از دو پاسپورتهها به عنوان نماينده سينماي متعهد نام برد. اين گروه از سينماگران ترجيح ميدهند در آثار سينمايي اجتماعي با نگاهي تلخ به مسائل جاري كشور حضور داشته باشند. موضوعي كه باعث شد حاتميكيا از اصغر فرهادي انتقاد كند. حضور افراد داراي تابعيت دوگانه در برخي از مشاغل حساس ممنوع است و نهادهاي نظارتي اجازه ورود اينگونه افراد را به بسياري از حوزههاي حساس كشور نميدهند. اما در زمينه فرهنگي دو پاسپورتهها در كمال آسايش به فعاليت پرداخته، فيلم بازي ميكنند، فيلم ميسازند و بخشي از مديريت سينماي ايران را نيز بعضاً در اختيار ميگيرند. سينما سالها است كه عنوان مهمترين كالاي فرهنگي را به خود اختصاص داده است و نمیشودتا اين حد سهلانگاري در حضور افرادي كه نميتوان آنها را يك ايراني كامل ناميد در توليد مهمترين كالاي فرهنگي كه نقش تعيينكنندهاي در استقلال فرهنگي كشور دارد، ناديده گرفت. باید اين خواسته را از نهادهاي نظارتي و حتي قانونگذاري داشت تا حضور دوگانهسوزها را در سينما كنترل و تا حد زيادي محدود كنند تا هم از افزايش تعداد اين افراد جلوگيري شود و هم جولانگاه دو پاسپورتهها در فضاي فرهنگي كشور بيقيد و بد نباشد.