میانگین نمرات دانشآموزان در امتحانات نهایی، ورود دانشجومعلمان دانشگاه شهید رجایی به کلاسهای درس و بررسی اظهارنظرهای اخیر مسئولین درباره مدارس غیردولتی، موضوعات این شماره از خبرنامه پُرسا را تشکیل میدهند.
هشدار آموزشی؛ میانگین نمرات امتحان نهایی، «۱۲»وقتی که مرکز سنجش آموزش و پرورش سال گذشته و برای نخستین بار به جمع آوری یکپارچه نمرات امتحان نهایی اقدام کرد، شاید کسی تصور نمیکرد که میانگین نمرات تجمیعی این قدر پایین باشد. مرکز سنجش این ارزیابی را در سال ۹۴ نیز پیگیری نمود که بر اساس یافتهها، امسال نیز نتایج امتحانات وضعیت قابل قبولی نداشته است. به گفته عمادی، در دو سال اخیر، میانگین نمره دانشآموزان در امتحانات نهایی به «۱۲» کاهش یافته است و به رغم استاندارد بودن سؤالات امتحان نهایی، ۵۰ درصد دانشآموزان در پاسخ دادن به برخی از سؤالات امتحانی موفق نبودهاند.
با توجه به شواهد مذکور مبنی بر وضعیت بحرانی کیفیت آموزش و یادگیری، برنامهریزان آموزش و پرورش کشور باید به طور جدی و سریع با تشکیل کارگروه ویژهای عوامل مؤثر بر این افت را جستجو کرده و درصدد رفع آنها برآیند.
شایان ذکر اینکه رئیس مرکز سنجش در تحلیل خود از این چالش، به عواملی نظیر «پایین آمدن کیفیت تدریس، تدریس معلم در غیر رشته تخصصی خود، رعایت نشدن زمان تدریس و تعطیلات بیرویه مدارس، استاندارد نبودن آزمون مستمر و ارزشیابی تحصیلی و نبود مشاوره تحصیلی» اشاره کرده است. برخی کارشناسان بر این باورند که هر چند عوامل محیطی مذکور بر عملکرد دانشآموز در امتحانات نهایی مؤثر است، نباید از انگیزه شخصی دانشآموزان برای درس خواندن و پیشرفت علمی غافل شد. بدین ترتیب در این دیدگاه «بیانگیزگی دانشآموزان برای علمآموزی» نیز مورد توجه قرار میگیرد.
در مجموع میتوان گفت که پژوهشگران و برنامهریزان آموزش و پرورش باید میزان سهم عوامل هر یک از عوامل بالا را در کاهش نمرات دانشآموزان بهطور دقیق تعیین کرده و سپس متناسب با سهم هر عامل، برنامهریزی نمایند.
دانشجومعلمان بدون آموزش حضوری، وارد مدارس میشوندسرانجام هفته گذشته، دوره آموزشی پذیرفته شدگان آزمون استخدامی آغاز شد که البته با مسائل و مشکلاتی نیز همراه بود؛ از شهریه بالای دانشگاه فرهنگیان گرفته تا مشکلات صنفی دانشجومعلمان. در میان مسائل متعدد این دورهها، خبری از سوی معاون آموزشی دانشگاه شهید رجایی منتشر شد که موجب تأمل برخی از کارشناسان گردید.
به گفته این مقام مسئول، دانشگاه شهید رجایی ـ بهعنوان یکی از متولیان آموزش دانشجومعلمان ـ دوره آموزشی خویش را در اسفند ماه بهصورت «غیرحضوری» برگزار خواهد نمود و پس از آن نیز از فروردین ماه ۹۵، دانشجویان را برای دوره کارورزی به مدارس میفرستد. بنابراین دانشجومعلمان این دانشگاه «بدون گذراندن دوره آموزشی حضوری» وارد مدارس خواهند شد!
کسب مهارتهای معلمی و صلاحیتهای تربیتی لازم از دلایل اصلی برگزاری دوره آموزشی برای پذیرفته شدگان آزمون استخدامی آموزش و پرورش است. با توجه به برنامه دانشگاه رجایی به نظر میرسد که مسئولین امر وجود صلاحیتهای معلمی را در دانشجومعلمانِ تازه وارد مفروض گرفتهاند یا آنها را برای معلمی لازم ندیدهاند که ایشان را بدون گذراندن دوره حضوری به مدارس میفرستند!
البته اوضاع سایر پذیرفتهشدگان آزمون استخدامی نیز چندان بهتر نیست و در بهترین حالت، آنها بعد از گذراندن یک ترم تحصیلی، از مهر ۹۵ وارد مدارس خواهند شد. این در حالی است که به گفته دکتر موسی پور، معاون آموزشی دانشگاه فرهنگیان، متقاضیان حضور در عرصه معلمی باید دو سال آموزش ببینند، اما در شرایط فعلی این دوره به یک ترم تحصیلی تقلیل یافته است.
در کنار تنگناهای بالا، نباید از اقدام مثبت متولیان تربیت معلم برای برگزاری آزمون جامع سنجش صلاحیت معلمی چشم پوشید. بر این اساس، دانشآموختگان مراکز تربیت معلم در صورت قبولی در آزمون جامع، مجوز ورود رسمی به مدارس را خواهند یافت و در صورت عدم موفقیت در آزمون، ورود آنها به معلمی ممنوع یا مشروط خواهد بود.
آیا مشارکت بخش خصوصی، هزینههای آموزش و پرورش را کم میکند؟اواسط بهمن ماه ۹۴، رئیس سازمان مدارس غیردولتی خبر بدهی ۱۵ میلیارد تومانی آموزش و پرورش به مدارس غیردولتی آموزش از راه دور را مطرح نمود. اعلام این خبر، انتقاد برخی از کارشناسان را برانگیخت. به عقیده ایشان تعامل آموزش و پرورش با بخش غیردولتی ناصحیح بوده و موجبات بدهکاری دولت به بخش خصوصی را فراهم میسازد. اما بعد از این جریانات، خانم گُرد بار دیگر پرچم حمایت از مدارس غیردولتی را برافراشت و اعلام نمود که تحصیل دانشآموزان در این مدارس، موجب صرفه جویی در هزینههای آموزش و پرورش شده است.
این در حالی است که یکی از کارشناسان باسابقه آموزش و پرورش چندی قبل ضمن تأیید لزوم همکاری بخش غیردولتی با آموزش و پرورش، مدعی شد که گسترش مدارس غیردولتی نباید با انگیزه کاهش بار مالی دولت پیگیری شود. به عقیده وی نظارت بر بخش غیردولتی و کنترل کیفیت آموزشی در این مدارس، برای وزارت آموزش و پرورش به مراتب هزینهبردارتر از تصدیگری مستقیم خواهد بود. بر این اساس توسعه صحیح مشارکتهای وزارت آموزش و پرورش با بخش غیردولتی در عمل موجب افزایش هزینههای این وزارتخانه میشود.
مشکلات اقتصادی که یکی از معضلات دیرین آموزش و پرورش محسوب میشود، این روزها بهعنوان یکی از دستاویزهای اصلی مسئولین برای جلب مشارکتهای بخش غیردولتی مطرح میشود. به باور مرضیه گرد، آموزش و پرورش بهتنهایی قادر به انجام وظایف خویش نیست و لذا نیازمند جلب مشارکت مردم یا بهنوعی توسعه همکاری بخش خصوصی خواهد بود. هفته گذشته، رئیس فراکسیون فرهنگیان مجلس دراینباره مدعی شد که کلید حل مشکلات اقتصادی آموزش و پرورش خصوصیسازی نیست.
در مجموع به نظر میرسد معضل کهنه اقتصاد آموزش و پرورش این روزها به یکی از موانع اصلی تحول در آموزش و پرورش تبدیل شده است؛ لذا سیاستگذاران و برنامهریزان تعلیم و تربیت کشور باید هر چه سریعتر در این باره تدبیری اندیشیده و این بیماری کهنه را درمان نمایند.
منبع: عیارآنلاین