تصویر پنج ساله از صنعت

گروه اقتصاد: تصویر پنج‌ساله از صنعت ایران رونمایی شد. سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی در گزارشی هدف‌گذاری 19 شاخص و 12 کالای منتخب صنعتی را در دوره 1395 تا 1399 اعلام کرد. این سازمان در تبیین برنامه ششم توسعه در بخش صنعت، ضمن بررسی چشم‌انداز تولید، روند شاخص‌های مهم صنعتی و جایگاه ایران در منطقه و جهان را اعلام کرده است. از سوی دیگر، هدف‌گذاری تولید 12 کالای منتخب صنعتی نظیر «خودرو»، «دارو»، «کاغذ»، «محصولات پتروشیمی»، «ماشین‌آلات و تجهیزات صنعتی» و... تا پنج سال آینده مشخص شده است. بهبود مستمر سهولت انجام کسب‌وکار، توسعه صنایع مبتنی بر فناوری پیشرفته، اشاعه و نفوذ فناوری در واحدهای صنعتی، تکمیل و توسعه زنجیره ارزش و پایین‌دستی صنایع مبتنی‌بر منابع طبیعی کشور، مهارت‌افزایی مستمر نیروی کار و ارتقای بهره‌وری عوامل تولید، از جمله راهبردهایی است که برای رسیدن به اهداف برنامه، پیش‌بینی شده است. کارشناسان معتقدند با تصویر ارائه‌شده از آینده صنعت کشور، زمینه برای رونق کسب‌وکارها، توسعه سرمایه‌گذاری، توسعه تجارت خارجی و ... ایجاد می‌شود. به اعتقاد آنها، این تصویر به سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی کمک می‌کند آسان‌تر درباره توسعه فعالیت‌های خود تصمیم بگیرند.

صنعت در پنج سال آینده در چه جایگاهی خواهد ایستاد؟ این سوالی است که همزمان با لغو تحریم‌ها از سوی فعالان اقتصادی مطرح می‌شود. گزارشی از اهداف بخش صنعت در دوره 1395 تا 1399 نشان می‌دهد که ارتقای رقابت‌پذیری صنعتی کشور، نوسازی صنایع، ارتقای سطح مهارت و فناوری در صنعت با تاکید بر توسعه صنایع دانش بنیان، ارتقای توان و حضور موثر بخش خصوصی و مردمی در فعالیت‌های صنعتی، توسعه زنجیره ارزش صنعتی، ارتقای بهره‌وری در بخش، 6 هدفی است که در پنج سال آینده پیگیری خواهد شد. بر اساس گزارشی که از سوی سازمان مدیریت و برنامه‌‌ریزی تدوین شده، به منظور تحقق اهداف پیش‌بینی شده، بهبود مستمر سهولت انجام کسب‌و‌کار، توسعه صنایع مبتنی بر فناوری پیشرفته و دانش بنیان، اشاعه و نفوذ فناوری در واحدهای صنعتی، تکمیل و توسعه زنجیره ارزش و پایین دستی صنایع مبتنی بر منابع طبیعی کشور (پایه معدنی، پتروشیمی و کشاورزی) و صنایع حمل‌و‌نقل، توسعه آموزش‌های کاربردی و مهارت‌افزایی مستمر نیروی کار بخش و ارتقای بهره‌وری عوامل تولید، راهبردهایی است که پیگیری می‌شود. جزئیات هدف‌گذاری‌های صنعتی نشان می‌دهد برای ارتقای رقابت‌پذیری صنعتی کشور توجه به رتبه کشور در رقابت‌پذیری صنعتی جهان و رتبه کشور در رقابت‌پذیری صنعتی منطقه ضروری است. از سوی دیگر، سهم ارزش افزوده بخش صنعت در تولید ناخالص داخلی و سهم ارزش افزوده صنعتی کشور در جهان از دیگر بخش‌های مورد توجه است. بر این اساس، سهم ارزش افزوده بخش صنعت در تولید ناخالص داخلی باید تا سال 1399 به 8/ 17 درصد برسد. از سوی دیگر، سهم ارزش افزوده صنعتی کشور در جهان تا پنج سال دیگر باید به 4/ 0 درصد برسد. بر اساس هدف‌گذاری انجام شده ارزش صادرات صنعتی و معدنی از 35 میلیارد دلار در سال 1395 باید به 65 میلیارد دلار در سال 1399 افزایش یابد. همچنین صادرات خدمات فنی و مهندسی از 5/ 2 میلیارد دلار سال 1395 به 8 میلیارد دلار باید افزایش یابد. نوسازی صنایع به خصوص در دوره جدید که امکان ورود تکنولوژی‌های روز دنیا با لغو تحریم‌ها فراهم شده، از دیگر اهداف صنعتی است. بر این اساس، سهم واحدهای کوچک نوسازی شده به واحدهای فعال در سال 1399 باید به 25 درصد برسد. همچنین سهم واحدهای بزرگ نوسازی شده به واحدهای فعال نیز در سال 1399 باید به 15 درصد برسد. در جهت ارتقای سطح مهارت و فناوری، سهم محصولات با فناوری متوسط و بالا از ارزش افزوده صنعتی در سال 1399 باید به 50 درصد برسد. افزایش سهم بخش خصوصی در ارزش تولیدات بخش صنعت و معدن از دیگر اهداف کمی است؛ بر این اساس این سهم تا پایان سال 1399 باید به 90 درصد افزایش یابد. سازمان مدیریت و برنامه‌‌ریزی در گزارش خود از اهداف بخش صنعت و معدن تا پایان برنامه ششم توسعه، هدف‌گذاری تولید در 12 محصول منتخب را نیز اعلام کرده است. خودرو سواری و وانت، خودرو تجاری، دارو، لاستیک خودرو، کاغذ، محصولات پتروشیمی، الیاف پلی‌استر، نخ سیستم پنبه‌ای و ترکیبی مصنوعی، فرش دستباف، انواع تلویزیون، یخچال و فریزر، ماشین‌آلات و تجهیزات صنعتی 12 محصول منتخب است که هدف‌گذاری تولید در هر کدام از این محصولات بین سال‌های 1395 تا 1399 اعلام شده است. بر این اساس تولید خودرو سواری و وانت به عنوان یک محصول استراتژیک صنعتی در سال آینده باید به یک میلیون و 400هزار دستگاه برسد. هدف‌گذاری تولید خودرو سواری و وانت تا پایان سال 1399 معادل دو میلیون دستگاه است. هدف‌گذاری تولید خودرو تجاری تا پایان سال 1399 نیز معادل 60 هزار دستگاه است. روند تولید سایر محصولات در پنج سال آینده در جدول زیر درج شده است. همچنین در این گزارش نرخ رشد ارزش افزوده صنعت در سال 1395 معادل 8/ 6 درصد، در سال 1396 معادل 7 درصد، در سال 1397 معادل 5/ 8 درصد، در سال 1398 معادل 5/ 11 درصد و در سال 1399 معادل 11 درصد پیش‌بینی شده است.