رواج «بیمه» با کارکرد «گارانتی» در بازار دیجیتال

گروه اقتصاد: بیمه کالاهای آی‌تی چند سالی است که در بازار دیجیتال مطرح شده است. محصولات آی‌تی به‌دلیل قرار گرفتن در زمره محصولات سرمایه‌ای به‌طور طبیعی توسط شرکت‌های تولیدکننده با ارائه خدمات پشتیبانی و پس از فروش همراه می‌شوند، اما جبران خسارت در حوادث غیرمترقبه که از تعهد و حمایت شرکت سازنده خارج و معمولا برعهده مصرف‌کننده است.

از سویی دیگر از آنجا که خدمات گارانتی محصولات تجهیزات الکترونیک در ایران رضایت خریداران را جلب نکرده و مشکلاتی را به وجود آورده ظهور «بیمه محصولات» به شکل جدی‌تری مورد توجه قرار گرفته است. در این میان بیمه محصولات تکنولوژی لزوما مورد تایید همه نیست مثلا رئیس اتحادیه رایانه تهران بیمه محصولات را رسمی و مورد تایید نمی‌داند، اما یک عضو هیات‌مدیره سازمان نظام صنفی رایانه‌ای تهران فعالیت این نوع از بیمه‌ها را قانونی دانسته و آن‌را مکمل کار گارانتی‌های محصولات دیجیتالی عنوان می‌کند.

سیدمهدی میرمهدی، رئیس اتحادیه فناوران رایانه تهران درباره فعالیت رسمی این دست از بیمه‌ها می‌گوید: «تا این لحظه اتحادیه رایانه تهران نتوانسته کارکرد این دست از بیمه‌ها را تایید کند، چراکه تا این لحظه در سرفصل کالاهای مورد تایید بیمه مرکزی تاکنون کالای آی‌تی مورد اشاره قرار نگرفته است. به گفته وی، کالاهای آی‌تی برای دریافت بیمه باید شناسنامه داشته و مورد تایید اتحادیه و سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان قرار بگیرند که تا این لحظه هیچ شرکت بیمه‌ای نتوانسته چنین تاییدیه‌‌هایی را دریافت کند، اما به نظر می‌رسد برخی از کارگزاری‌های بیمه به صورت مجزا اقدام به این کار کرده‌اند.» او به نامه‌نگاری این اتحادیه با اداره بیمه مرکزی اشاره می‌کند و می‌گوید: هنوز هیچ شرکت بیمه‌ای در زمینه محصولات کالای آی‌تی مورد تایید بیمه مرکزی قرار نگرفته است.

با این حال به گفته او مقبولیت بیمه وسایل نقلیه در بین مردم باعث شده تا اقبال نسبت به بیمه محصولات آی‌تی نیز بیشتر شود. «کالای آی‌تی یک کالای سرمایه است و از زمان تولید چنین محصولاتی باید کارت‌های گارانتی آنها نیز برای مصرف‌کنندگان صادر شود، بر همین اساس هم اتحادیه اقدام به شناسایی شرکت‌های گارانتی معتبر کرده و مردم می‌توانند با مراجعه به سایت اتحادیه فناوران رایانه از اسامی گارانتی‌های معتبر مطلع شوند.» به گفته میرمهدی تا زمانی‌که این دست از شرکت‌های بیمه با سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان تفاهم نامه به امضا نرسانند فعالیت آنها مورد تایید نیست و هرکارگزاری با قبول قرارداد این نوع از بیمه‌ها دچار تخلف شده است. با این حال به گفته رئیس اتحادیه فناوران رایانه شناسایی افرادی که به‌صورت غیرقانونی اقدام به فروش محصولات با بیمه‌ای می‌کنند که نمایندگی خدمات ندارد سخت است به همین دلیل کمیسیون شکایات اتحادیه رایانه تهران معمولا با شاکیانی مواجه است که کارت بیمه با هویت نامشخص در دست دارند. به گفته میرمهدی در یکی از این موارد چیزی در حدود 20 هزار دستگاه با تعهد سرویس خدمات بیمه‌ای در کل کشور پخش شده است که سرویس بیمه آنها دچار مشکل است.»

اما به گفته حجت‌الله مسعودی عضو هیات‌مدیره و عضو کمیسیون سخت‌افزار سازمان نظام صنفی رایانه‌ای تهران کارکرد بیمه‌ها با گارانتی‌های موجود در بازار سخت‌افزار متفاوت است. او به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: «تجهیزات الکترونیکی نیز مانند دیگر اقلام سرمایه‌ای می‌توانند زیر پوشش خدمات بیمه‌ای قرار بگیرند، چراکه هر کاربر و مصرف‌کننده حق دارد با پرداخت حق بیمه نسبت به بیمه‌کردن کالایش ارزش ایجاد کند، شرکت‌های کامپیوتری نیز در چند سال گذشته اقدام به بیمه محصولات خود می‌کرده‌اند. او ادامه می‌دهد: «عملکرد و کارکرد گارانتی‌ها تعریف خاص خود را دارد و شامل حوادثی می‌شود در روند تولید یا استفاده محصول ایجاد شده است و در واقع مشکل فیزیکی در ساخت به وجود آمده باشد، اما در بحث بیمه صحبت از انواع حوادثی شامل شکستگی، سرقت، آب رفتگی و عوامل قهریه است که هر لحظه ممکن است برای تجهیزات الکترونیکی پیش آید و در صورت بروز چنین حوادثی گارانتی پاسخگو نیست. بنابراین این دو موضوع کاملا متفاوت که در صورت بیمه بودن قطعا عدد و رقم‌های قابل پرداخت از سوی کاربر هم متغیر است.» مسعودی تاکید می‌کند که در حال حاضر چند بیمه به صورت رسمی چنین خدماتی را به مصرف‌کنندگان کالای آی‌تی ارائه می‌دهند.

منبع : دنیای اقتصاد