ابعاد و پیامدهای مهم نشست GECF در تهران

گروه سیاسی، نشست كشورهاي صادر كننده گاز که با دیدارهای دوجانبه بسیاری به خصوص با رهبر معظم انقلاب همراه است، امروز در تهران برگزار مي‌شود و دارای ابعاد و پیامدهای مهمی در سطح بین المللی است.

به گزارش بولتن نیوز  ،در این رابطه نیکلاس مادورو رئیس جمهوری ونزوئلا صبح امروز (دوشنبه) با حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی دیدار کرد. همچنین رئیس جمهوری گینه استوائی و هیات همراه هم با حضرت آیت الله خامنه‌ای دیدار کردند و رئیس جمهوری نیجریه و هیات همراه نیز به حضور رهبر معظم انقلاب رسیدند.

المیادین هم طی خبری گزارش داده است کاخ کرملین اعلام کرده ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه در جریان سفر به تهران با آیت الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ایران دیدار خواهد کرد.

همراه با ورود رهبران و مقامات عالی رتبه کشورهای عضو GECF به تهران، هیئتهای عالی رتبه اقتصادی این کشورها در پی رایزنیهای اقتصادی و عقد تفاهمنامه و قراردادهای بلندمدت با ایران و با یکدیگر هستند.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دولت، سومین اجلاس سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز امروز (دوم آذرماه) با حضور سران ٩ کشور و به ریاست دکتر حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران در تهران برگزار می شود.

به گفته بیژن زنگنه وزیر نفت ایران این نخستین اجلاس سران است که با حضور ٩ رئیس کشور برگزار می‌شود. در نخستین اجلاس GECF که در قطر برگزار شد چهار رئیس کشور و در اجلاس دوم در روسیه شش رئیس کشور حضور داشتند و برای سومین اجلاس که در تهران برگزار می‌شود تاکنون حضور ٩ رئیس کشور قطعی شده است که بیانگر توسعه نقش جی یی سی اف در رویدادهای اقتصادی جهان است.

از نکات مهم که در اجلاس اخیر در حال رخ دادن است، حضور هیئتهای بلندپایه اقتصادی و سیاسی کشور‌های شرکت‌کننده در اجلاس GECF در تهران است که اهمیت اقتصادی و سیاسی این دوره از نشست سران را دو چندان می‌کند.

این دوره از اجلاس سران GECF با توجه به باز شدن فضای اقتصادی و سیاسی ایران، پس از روی کار آمدن دولت یازدهم و همچنین مسئله برجام که به برچیده شدن تحریمهای اقتصادی ایران منجر می‌شود برای بیشتر کشورهای جهان دارای اهمیت بسیاری است.

علاوه بر این، کشورهای جهان دریافته‌اند که در صورت تجمیع توان اقتصادی و سیاسی خود در قالب گروههای اقتصادی خواهند توانست به نحو مطلوب‌تری از پتانسیل‌های خود برای رشد و توسعه بهره‌برداری کنند و در این میان GECF می‌تواند در صورت بالفعل کردن پتانسیلهای بالقوه خود به یکی از گروههای قدرتمند در حوزه اقتصاد و انرژی بدل شود.

بررسی ذخایر اثبات شده نفت و گاز ١٨ عضو اصلی و ناظر GECF نشان می‌دهد که این کشورها با مجموع ذخایر اثبات شده گازی ١٢٥,٢ تریلیون مترمکعبی و مجموع ذخایر نفتی اثبات شده ٤٠٠ میلیارد بشکه‌ای بخش مهمی از تولید، مصرف و صادرات نفت و گاز را در جهان به خود اختصاص می‌دهند. برابر آخرین جداول آماری منتشر شده توسط BP در ژوئن ٢٠١٥، مجموع ذخایر اثبات شده گاز طبیعی در جهان در سال ٢٠١٤ چیزی بالغ بر ١٨٧.١ تریلیون مترمکعب برآورد شده است.

در این میان، گاز طبیعی تولیدشده در جهان از سال ٢٠٠٤ تا پایان ٢٠١٤ به ٣٤٦١ میلیارد مترمکعب رسیده و دارای افزایش ٢١,٧ درصدی بوده است. مصرف جهانی گاز طبیعی نیز با افزایش ٧.٢٥ درصدی به ٣٣٩٣ میلیارد مترمکعب در سال رسیده است.

در سال ٢٠١٣ حجم مبادلات تجاری گاز طبیعی جهان با افزایش ١٥,١ میلیارد مترمکعبی به ١٠٣٥.٩ میلیارد مترمکعب در سال رسید که از این مقدار ٣٢٥.٣ میلیارد متر مکعب مربوط به صادرات LNG و ٧١٠.٦ میلیارد مترمکعب مربوط به صادرات گاز طبیعی به وسیله خطوط لوله است.

محمد حسین عادلی، دبیرکل ایرانی جی یی سی اف که برای دو سال دیگر در سمت خود ابقا شده با اشاره به رشد ١,٧ درصدی تقاضای سالانه گاز در ٢٥ سال آینده، در مورد پیش‌بینی بازارهای گاز جهان در آینده معتقد است که گاز بیشترین رشد را در میان سوختهای فسیلی خواهد داشت و تولید برق به طور روز افزون به گاز وابسته می‌شود.

ایران، روسیه، قطر، الجزایر، بولیوی، مصر، گینه استوایی، لیبی، نیجریه، ترینیداد و توباگو، ونزوئلا، پرو و امارات  اعضای اصلی GECF را تشکیل می‌دهند. کشورهای هلند، قزاقستان، عراق، نروژ ، آذربایجان و عمان نیز به عنوان عضو ناظر در مجمع کشورهای صادرکننده گاز حضور دارند( آذربایجان روز گذشته به عنوان عضو ناظر جدید پذیرفته شد).

تولید کشورهای شرکت‌کننده در اجلاس تهران در سال ٢٠١٤ در بخش گاز، حجمی بالغ بر ١٥٦٥ میلیارد مترمکعب در سال و تولید نفت آنها به ٣٢,٩ میلیون بشکه در روز بالغ می‌شود.

با توجه به صادرات روزانه ١٩,٥ میلیون بشکه‌ای نفت خام در روز ١٨ عضو اصلی و ناظر GECF و با در نظر گرفتن حجم صادرات ٦٤٧.٣ میلیارد مترمکعبی اعضای این مجمع براحتی می‌توان دریافت که هرگونه تصمیم‌گیری در اجلاس تهران در مورد بازارهای گاز جهان خواهد توانست تأثیرات مهمی در آینده تأمین انرژی جهان داشته باشد.

البته این مهم در صورتی به تحقق می‌پیوندد که کشورهای عضو به این باور که از توان بالایی در اقتصاد جهانی و بخصوص در بخش انرژی برخوردار هستند برسند و مجمع صادرکنندگان گاز جهان با قدرت بیشتر در پی کسب اهداف استراتژیک به کار خود ادامه دهد.

ذکر این نکته خالی از لطف نیست که هم‌اکنون (GECF) به همراه هفت سازمان IEA, IEF, APEC, OLADE, EU, UNSD, OPEC مکانیزم جهانی تبادل اطلاعات گاز را به وجود آورده است.

نگاهی کلی به وضع اقتصادی ١٢ کشور عضو اصلی و ٦ عضو ناظر جی یی سی اف در سال ٢٠١٤ نشان می‌دهد که این اعضا با جمعیتی بالغ بر ٦٩٨ میلیون نفر و نیروی کار ٢٧٤ میلیون نفری از تولید ناخالص داخلی ٦٣٥٢ میلیارد دلاری (حدود ٨,٢ درصد از تولید ناخالص داخلی جهان بر اساس آمارهای منتشره توسط بانک جهانی و مرکز آمار و اطلاعات آمریکا) برخوردار هستند.

بررسی ظرفیتهای اقتصادی بیشتر این کشورها حاکی از آن است که باوجود برخورداری از منابع عظیم نیروی کار در کنار منابع طبیعی زیرزمینی و طبیعی، این کشورها برای بالفعل کردن پتانسیلهای اقتصادی خود نیازمند سرمایه‌گذاری و به دست آوردن بازارهای جدید هستند.

در این میان، با توجه به این که مجموع صادرات این کشورها در سال ٢٠١٤ بالغ بر ٢٤١٨ میلیارد دلار (حدود ١٣ درصد صادرات جهانی کالا و خدمات) و مجموع واردات آنها رقمی بالغ بر ١٧٣٣ میلیارد دلار (حدود ٩,٣ درصد واردات کالا و خدمات) را در بر گرفته است، یکی از موضوعاتی که پس از مباحث مربوط به بازارهای گاز می‌تواند در نشست تهران مورد توجه قرار گیرد، توجه به توسعه مبادلات تجاری و اقتصادی فیمابین و سرمایه‌گذاری میان سران شرکت‌کننده در اجلاس است.

براین اساس ملاحظه می شود که عمده کشورهای شرکت کننده در اجلاس گازی تهران با همراه داشتن هیئتهای عالی رتبه اقتصادی در پی رایزنیهای اقتصادی و عقد تفاهمنامه و قراردادهای بلندمدت با یکدیگر و بخصوص با ایران نیز هستند.

به طور مثال دکتر حسن روحانی رئیس جمهوری، در نشست مشترک با "قربانقلی بردی محمداف" رئیس جمهوری ترکمنستان که در حاشیه امضای هشت یادداشت تفاهم همکاری میان جمهوری اسلامی ایران و ترکمنستان برگزار شد گفته است: تصمیم دو کشور بر این است که ظرف ١٠ سال سطح روابط اقتصادی به ٦٠ میلیارد دلار برسد.