هنر در عزای محرم
روایت عزاداری‌های عاشورایی در موزه محرم تبریز
موزه محرم تبریز نمادی از آئین و رسوم مردم آذربایجان شرقی در ایام سوگواری امام حسین (ع) است.
به گزارش بولتن نیوز به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، موزه محرم شهر تبریز، در انتهای خیابان شهید مطهری تبریز، در محله راسته کوچه این شهر واقع شده است.
این موزه اولین موزه دینی کشور است که در محل خانه دکتر ابوالقاسم خان صحتی برپا شده است.
دکتر صحتی از پزشکان تبریز بود که پس از مرگش در سال 1372 خانه او بنا به وصیت پدرش، در اختیار سازمان میراث فرهنگی قرار گرفت. پس از آن، خانه فوق که قدمت آن به دوره قاجار می‌رسد، بعد از قرار گرفتن در فهرست آثار ملی مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت. از آنجا که پدر مرحوم صحتی در زمان حیاتش میزبان عزاداران حسینی بود، خانه فوق در سال 1387 توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان به عنوان موزه محرم نامگذاری شد.
در سال‌های اخیر نیز سازمان میراث فرهنگی با آماده‌سازی طبقه زیرین این موزه، آن را برای برگزاری مراسم سخنرانی، عزاداری و روضه‌خوانی در 12 روز اول ماه محرم آماده کرده است.
موزه محرم در فضایی به مساحت 409 متر مربع و در دو طبقه به بیان ابعاد گوناگون واقعه عاشورا و تنوع رسوم و آئین عزاداری در مناطق مختلف آذربایجان شرقی می‌پردازد.
در حیاط این موزه، نمادی از ذوالجناح اسب امام حسین (ع) قرار داده شده است. طبقه اول موزه محرم به نمایش انواع پرچم، چراغ‌های گردسوز قدیمی، شمع، طوق (علم) و گهواره‌های نذری اختصاص یافته است.
طوق‌های به نمایش درآمده از دو قسمت تشکیل شده است. قسمت اول آن تیغه و زبانه فولادی بلندی است که بر روی صندوقچه فلزی کوچکی برپایه فلز یا چوب به شکل چلیپا استوار می‌شود.
از زمان‌های گذشته در تزئین علم‌های این ناحیه کمتر از پارچه مشکی استفاده شده و بیشتر آن‌ها با شال و روسری‌های رنگی آذین‌بندی شده‌اند که اغلب نذورات مردمی بوده‌اند. علم‌های قدیمی‌تر بیشتر از چوب درخت سرو ساخته شده‌اند که به عنوان نشان مقاومت و پایداری شناخته شده است.
هریک از علم‌های این طبقه حداقل بیش از نیم قرن قدمت دارند و قدیمی‌ترین آن‌ها علمی است که از محله بازار اهر منتقل شده و متعلق به سال 1243 هجری قمری است. در این طبقه همچنین تشت‌های ویژه مراسم تشت گذاری و انواع ظروف مورد استفاده برای نذورات به چشم می‌خورد. از اشیای مهم این طبقه طوق عزاداری روستای خشکناب شهرستان هریس (زادگاه شهریار) و مشک چرمی سقایی اهدایی هیئت عزاداری مسجد سقالار اهر را می‌توان نام برد.
طبقه دوم به ابزارهای موسیقی ویژه مراسم عزاداری ماه محرم اختصاص یافته است. البته علاوه بر ابزار موسیقی، انواعی از لباس و ابزار شبیه‌خوانی، دست نوشته‌های مربوط به شبیه‌خوانی و نمونه‌هایی از ظروف شربت‌خوری نیز وجود دارد که به جذابیت این طبقه افزوده است.
دیوارهای این موزه نیز با نقاشی‌هایی از عزاداری در نقاط مختلف آذربایجان شرقی تزئین شده است که در میان آن‌ها به نقاشی‌های مینیاتوری از صحنه‌های جنگ حضرت عباس (ع) می‌توان اشاره کرد.
ساعات بازدید از موزه محرم در ایام سوگواری سالار شهیدان دستخوش تغییر نشده و پذیرای بازدیدکنندگان است.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
