این روزها گرفتن وام قرضالحسنه از بانکها جز در مواردی مانند وام ازدواج، اگر نگوییم محال اما خیلی سخت است.
به گزارش بولتن نیوز به نقل ازمجمع واردات، در این شرایط که بانکها از
پرداخت وام قرضالحسنه ناتوان هستند وقتی این همه تابلوی صندوقهای
قرضالحسنه رنگارنگ را میبینیم، دچار تناقض میشویم.
اگر
این کار بهاین راحتی امکانپذیر است پس بانکها دچار سوءمدیریت هستند و
اگر نه پس یک کاسهای زیر نیم کاسه است. راستش را بخواهید هر دو این نتایج
صحیح است.
یعنی برخی
بانکها درباره منابع قرضالحسنه مدیریتشان اشکال دارد. از طرف دیگر، بعضی
از این صندوقها دلشان برای من و شما نسوخته است. بانکها که شرایط
خودشان را دارند.
خانوادههایی
هم در تلاش بودهاند به واسطه دورهمیهای ساده بکوشند تا با حداقل میزان
پس انداز نسبت به ایجاد یک صندوق خانگی اقدام کنند و در نهایت با ارائه
وامی گره کوچکی از مشکلات بزرگ اقتصادی یکدیگر را باز کنند.
همانطور
که از نام قرض الحسنه پیداست این فعالیت نوعی قرض است که در آن بهرهای در
کار نباشد. این ویژگی خود سبب شده تا قرض الحسنه در بین مردم محبوبیت یابد
و همه ما در پی گرفتن وام بدون بهره و سود باشیم.
یک
صندوق قرضالحسنه خانوادگی میتواند شما را در بسیاری از مواقع از مراجعه
به بانک و موسسات مالی برای دریافت یک وام برای رفع ضرورتهای جزئی بینیاز
کند. علاوه بر اینکه وام این صندوق کارمزدی ندارد، به ضامن و چک و این
مسائل هم نیازی نیست
. همین
دلایل کافی است که راهاندازی یک صندوق فامیلی را توصیه کنیم اما در کنار
آن افزایش روحیه همکاری و همیاری و فراهم کردن امکان پساندازهای کوچک و
تبدیل به یک سرمایه متوسط هم کارکردهای دیگری است که باعث میشود یک صندوق
فامیلی توجیهپذیر باشد. یکی از ویژگیهای عمده قرضالحسنه قابلیت همگانی
بودن و اجرایی بودن آن در تمامی جمعهای کوچک خانوادههاست.
روش تشکیل صندوق خانوادگی
در
ابتدا باید مبلغ واریزی برای افراد عضو شده در صندوق موجود باشد. این مبلغ
میتواند برای همه یکسان باشد یا دستهبندی برای پولهای واریزی افراد
مختلف صورت گیرد. این مبلغ باید در صندوق جمع شود و مدت زمانی که میتوان
برای آن در نظر گرفت بین 6تا12 ماه باشد و بعد از این مدت وام از پول جمع
شده به فردی که نیاز به آن پول دارد پرداخت شود.
یک
نکته مهم اینکه مبلغی به عنوان رسوب صندوق در نظرگرفته شود تا هم موجودی
صندوق از آن مبلغ کمتر نباشد و هم در مواقع ضرورت امکان دادن وامهای خارج
از نوبت و ضروری به خانوادهها وجود داشته باشد.
برای
مثال اگر سال اول پرداخت حق عضویت ماهانه 100 هزار تومان است بهتر است سقف
وام پرداختی از یک میلیون تومان بیشتر نباشد. مبلغ ماهانه هم بهتر است به
صورت دورهای افزایش یابد. البته نسبت به توان پرداخت اعضا میتواند کاهش
هم داشته باشد.
فرق صندوق فامیلی با صندوقهای قرضالحسنه
صندوق
قرضالحسنه فامیلی با صندوقهایی که با نام صندوق قرضالحسنه فعالیت
میکنند از نظر کارکرد تفاوت دارند. فعالیت صندوقهای فامیلی نمیتواند
آنقدر گسترش یابد که افراد غیر فامیل را هم پوشش دهد و نیازی هم به مجوز
ندارد.
تمام کسانی که از یک
صندوق خانوادگی وام میگیرند عضو آن هستند و در تاسیس آن نقش داشتهاند اما
صندوقهای قرضالحسنه مانند یک بانک عمل میکنند و نیاز به مجوز دارند.
شاید
مبلغی که این صندوقها به عنوان وام به اعضا پرداخت میکنند چندان دندان
گیر نباشد اما به هر حال میتواند گرهی از برخی مشکلات مالی یک خانواده باز
کند.
این وامها هر قدر
باشد به دلیل نداشتن سود، مناسب هستند و میتوان به عنوان کمک هزینه تامین
جهیزیه، خرید خودرو، خرید لوازم منزل، کمک هزینه یک سفر خانوادگی و... روی
آنها حساب کرد.
نظارت بر
منابع و مصارف موجودی قرض الحسنههای کوچک کار چندان پیچیدهای نیست. در
صورتی که متولی اصلی حسابرسی این صندوقها بهطور مستمر بر منابع و مصارف
نظارت کنند و همه اعضا هم به تعهدات خود پایبند بوده و حق عضویت و اقساط
خود را به موقع پرداخت کنند دیگر مشکل کسری بودجه پیش نخواهد آمد.
صندوقها و قرعه کشیهای ماهیانه
تاسیس
برخی از این صندوقها هم میتواند نه برای وام دهی، بلکه برای جمعآوری
پولها در تاریخی معین در یک ماه و نهایتا قرعه کشی بین اعضای ثبت نام شده
در صندوق باشد. در این صورت فردی که اسم او به عنوان برنده اعلام میشود کل
پول پرداختی به صندوق را دریافت میکند و تا آخرین تاریخ مشخص شده و برنده
شدن تمام اعضا فرد به صورت ماهانه سهم خود را پرداخت میکند.
روحیه همکاری و همدلی فامیلی بیشتر میشود
در
کنار دلایل ذکر شده، افزایش روحیه همکاری و همدلی بین اعضای فامیل هم از
نکات مثبت تشکیل چنین صندوقهایی است؛ برای مثال گاهی اتفاق میافتد که بعد
از قرعه کشی، فرد برنده مبلغ را به یکی دیگر از اعضای فامیل که در آن برهه
زمانی نیاز بیشتری دارد میدهد و نوبت خود را با او عوض میکند.
به این صورت هر فردی وام را زمانی دریافت میکند که به آن نیاز دارد و به نوعی گره کوچکی از کار همه اعضای صندوق باز میشود.
اگر
هم فردی نتواند، یکی دو ماه اقساط خود را بپردازد، چون فضا دوستانه است به
او کمک میشود یا نوبتهای وام تغییر داده میشود تا نه صندوق به مشکلی
بخورد و نه آن فرد. به علاوه، همه افراد با هم دوست هستند.
حرفی از سود و کارمزد در میان نیست
در
شرایطی که هر بانکی حداقل چند درصدی کارمزد برای سادهترین وامهای به
اصطلاح قرضالحسنه خود دریافت میکند این قبیل وامها که هیچ بهرهای ندارد
از نظر اقتصادی بسیار گره گشا به نظر میرسد. ضمن اینکه با توجه به قرض
الحسنه بودن آنها دیگر نیازی به پرداخت پول مازادتر از وام اخذ شده هم به
عنوان سود نیست.
کارآفرینی حلقه گمشده صندوق ها
برخی
از کارشناسان معتقدند این قبیل صندوقها میتواند شباهتهایی با بخشهای
تعاونی داشته باشد؛ هرچند تعاونیها نیز بخشی از فعالیت خود را به
سرمایهگذاری اختصاص میدهند و از محل سود حاصل از آن به این مهم مبادرت
میورزند.
امروزه مقوله
کارآفرینی به عنوان یکی از مقولات مهم و تحول آفرین مورد توجه و عنایت خاص
واقع شده و از آن به عنوان مزیت و شایستگی رقابتی بنگاهها و نیز استراتژی
مهم توسعه نام برده میشود. این جایگاه از آن جهت برای کارآفرینی تعریف شده
که امروزه بیش از پیش شاهد پیشرفتهایی هستیم که ریشه در فعالیتهای اصیل
کارآفرینانه دارد.
به این
معنا که اثرات و تبعات ارزشمند کارآفرینی الگویی کارآمد و عامل اصلی
شکوفایی، رشد و توسعه به ویژه در ابعاد اقتصادی و اجتماعی شده است.
در
جاهایی که الگو و استراتژی کارآفرینی جایگزین و راهبرد اصلی برون رفت از
مشکلات شده است شاهد تحولات و نتایج مطلوبی در عرصه اقتصادی بودهایم. و از
این بابت تشکیل صندوقهای خانگی از نظر تعاون و مشکل گشایی در مصارف شخصی
بسیار موثر است و موجب میشوند بیش از اتفاقات اقتصادی شاهد رخدادهای مطلوب
اجتماعی باشیم و شاید بتوان آن را یک چرخه اقتصادی فانتزی خواند.
توضیحاتی
که این کارشناسان درباه صندوقهای خانگی و کارگری و اداری ارائه میدهند
شاید از نظر علمی درست باشد، اما ایا آنگونه که کارشناسان درباره
فعالیتهای بانکها میدهند نیز درست است؟ آیا واقعا پولی که وارد بانک
میشود صرف کارهای مولد مانند سرمایهگذاری و ساخت وسازو توسعه میشود؟
بانکهای ما بیشترین سرمایهگذاری را برای خود انجام میدهند.
این
مشکلی است که رئیسجمهور هم به آن اشاره کرد. صندوقهای خانگی حداقل
گرهای از کار یکدیگر میگشایند اما بانکها اگر گرهها را بیشتر نمیکنند،
حداقل باز هم نمیکنند.