ریاض در اسلام‌آباد به دنبال چیست؟
گروه بین الملل، با توجه به سرعت تغییر تحولات منطقه، عربستان روابط دیپلماتیک با برخی کشورها را افزایش داده و قبل از نوازشریف، رؤسای جمهوری مصر و ترکیه به ریاض سفر کرده‌اند.
به گزارش بولتن نیوز، سفر نواز شریف به عربستان اولین سفر رسمی وی به این کشور بعد از نخست‌وزیر شدن در ژوئن سال 2013 میلادی است.
گزارش‌ها حاکی از آن است که نواز شریف از زمانی که به قدرت رسیده چندین سفر غیر‌رسمی به عربستان داشته است.
بر اساس این گزارش با توجه به سرعت تغییر تحولات منطقه، عربستان روابط دیپلماتیک با برخی کشورها را افزایش داده و قبل از نوازشریف روسای جمهور مصر و ترکیه به ریاض سفر کرده‌اند.
محور رایزنی مقامات عربستان با روسای جمهور ترکیه و مصر خطرهایی بود که منطقه را تهدید می‌کند.
شهباز شریف سر وزیر ایالت پنجاب، طارق‌فاطمی و عرفان صدیقی مشاوران نخست وزیر پاکستان و اسحاق‌دار وزیر امور اقتصادی و دارایی در این سفر نواز شریف را همراهی می‌کنند.
طبق بیانیه وزارت امور خارجه پاکستان اولین سفر رسمی نواز شریف به عربستان فرصت مناسبی برای تفاهم بین دو کشور برای به توافق رسیدن درباره مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی می‌باشد و نقش مهمی در عمیق‌تر شدن روابط اسلام‌آباد-ریاض دارد.
نواز شریف نخست وزیر پاکستان در ملاقات با سلمان بن عبد العزیز پادشاه عربستان اظهار داشت: تروریسم دشمن مشترک ریاض و اسلام‌آباد است.
وی افزود: پاکستان اهمیت زیادی برای روابط خود با عربستان قائل است و خواهان گسترش این روابط می‌باشد.
گزارش‌ها نشان می‌دهد شریف در ادامه سفر خود ضمن رایزنی با مقامات عربستان در زمینه گسترش تجارت، همکاری در زمینه انرژی و سرمایه‌کذاری مشترک بر تقویت روابط با ریاض تأکید کرد.
گزارش‌ها حاکی از این است که تبادل‌نظر در زمینه تحولات تازه در منطقه و جهان بخش دیگری از گفت‌وگوهای نخست‌وزیر پاکستان با پادشاه عربستان بود.
نواز شریف در ادامه این سفر عنوان کرد: در دوران پادشاهی سلمان بن عبد‌العزیز روابط اسلام‌آباد و ریاض به اوج خود میرسد و دو کشور موفقیت‌های مشترک زیادی را تجربه خواهند کرد.
گفتنی است سلمان بن‌عبد‌العزیز با حضور در فرودگاه شخصا از نوازشریف استقبال کرد.
به گزارش وزارت امور خارجه پاکستان این اولین بار است که پادشاه عربستان به طور شخصی از یک مقام مملکتی خارجی استقبال می‌کند زیرا این موضوع معمولا درباره مهمانان خارجی اتفاق نمی‌افتد.
به گفته کارشناسان استقبال ویژه سلمان‌بن عبد العزیز از نواز شریف به علت درخواست‌هایی است که ریاض برای مبارزه با داعش و تروریست‌ها از اسلام‌آباد دارد.
روابط اقتصادی و اقدامات کمک رسانی که بین دو کشور وجود دارد به یک دهه گذشته بر نمی‌گردد بلکه از دهه هفتاد میلادی شروع شده است، یعنی چهل سال است که پاکستان به نوعی متکی به مساعدت‌های مالی عربستان است. در دوره ضیاء‌‌الحق این امر شکل بارزی به خود گرفت. این کمک‌ها به دو گونه انجام می‌گیرد. شکل نخست توسط دولت عربستان به طور مستقیم به دولت پاکستان ارائه می‌گردد (همچون نفتی است که پاکستان از عربستان برداشت می کند و..)
شکل دوم، کمک‌های مالی است که نهادها و اشخاص غیر دولتی عربستان در ایجاد و احداث مدرسه‌ها و تامین مالی مدرسه‌های دینی و نهادهای مذهبی در پاکستان انجام می‌دهند. تعداد این مدرسه‌ها به بالای بیست هزار میرسد. علاوه بر این بخش‌ها، روابط اقتصادی دیگری نیز وجود دارند. چنانچه وجود نیروی کار پاکستانی در کشورهای عربی در حوزه خلیج فارس از جمله در عربستان که موجب درآمد مالی پاکستان با ازر خارجی (که سالیانه به نزدیک به چهار میلیارد دلار می رسد) و حضور و اشتغال یک و نیم میلیون پاکستانی در عربستان می‌شود نیز بعد دیگری از این روابط است.
گذشته از این، با توجه به حضور عربستان در شورای همکاری خلیج فارس،کشورهای حوزه این شورا به نوعی فرمان پذیری و تبعیت از عربستان دارند و عربستان را در مناسبات با سایر کشورها الگو قرار می‌دهند یعنی تعداد قابل توجهی پاکستانی در کشورهای امارات، قطر، عمان و.. زندگی می‌کنند و اشتغال و ارز آوری برای پاکستان دارند. گذشته از این پاکستان دارای مناسبات تجاری با این کشورها است که به 11 میلیارد دلار در سال میرسد. مناسبات حسنه کشوری چون پاکستان با کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس، نمی تواند بدون تایید عربستان باشد.
دولت پیشین نواز شریف در کودتایی که در سال 1999به وقوع پیوست سرنگون شد، اما شخص نواز شریف و بسیاری از اعضاء و اعوان و خانواده وی در پناه عربستان قرار گرفتند و به سرنوشت تلخی که معمولا در انتظار سرنگون شدگان نظامی از راه کودتا در پاکستان است دچار نشدند.
نواز شریف سالها در عربستان بود و عربستان هم رقم قابل توجهی مساعدت مالی در اختیار وی قرار می‌داد تا وی بتواند در مجتمع تولید فولاد در عربستان سرمایه گذاری کند. جدا از این نیز کمک های مالی که نوازشریف در گذشته از عربستان گرفته است از یک سو دینی را بر گردن حزب مسلم لیگ نواز شریف گذاشته است. اما از سوی دیگر حزب مسلم لیگ تا حدی دارای گرایش دینی است و احزابی مانند جمعیت علمای اسلامی شاخه فضل الرحمان، جمعیت علما ی اسلام شاخه سمیع الحق و حتی جماعت اسلامی دارای همگرایی با مسلم لیگ هستند و با حزب مردم از همین منظر زاویه دارند.
اگر چه در رقابت‌های سیاسی این نزدیکی‌ها و دوری‌ها ثابت نیست بلکه به دلیل یک سلسله ملاحضات و مشترکات سیاسی شکل می گیرد، اما قرائن حاکی از آن است که حزب مسلم لیگ نواز با احزاب مذهبی و نزدیک به ایدئولوژی عربستان هماهنگ تر است. بر این مبنا عربستان احساس می‌کند حرف شنوی اعضای مسلم لیگ و رهبران آن از عربستان بیشتر است و طبیعتا هم آقای نواز شریف این امر را به خوبی نشان داده است.
شواهد حاکی است که روابط امنیتی و نظامی کنونی دو کشور بسیار خوب است. بسیاری از افسران کارآموز نظامی عربستان در دانشکده‌های پاکستان در حال تحصیل هستند. مانورهای مشترک نظامی بین دو کشور به شکل مرتب انجام می گیرد و بازدیدهای فرماندهان نظامی حداقل دوبار در سال انجام می‌گیرد.
در بعد هسته‌ای، عربستان مایل به دست آوری به فناوری هسته‌ای است و حتی گفته می شود که عربستان درصدد دست یابی به موشک‌های بالستیک ساخت پاکستان (که توانایی حمل کلاهک های هسته ای را دارد) است. اگر ریاض زمانی احساس کند که کشورهای دیگری در منطقه دارای سلاح هسته‌ای هستند، به سوی آن خواهد رفت اما اگر سلاح هسته‌ای به عنوان هدف سایر کشورها نباشد و عربستان اطمینان داشته باشد که کشورها دیگر در منطقه درصدد دست یابی به آن نیستند این عطش کمتر می شود.
آینده روابط دو کشور عربستان و پاکستان بر همین سبک و سیاق است. باید منتظر بود و دید تحولات سال 2014 در افغانستان چه خواهد شد. میزان تحمل ارتش پاکستان از رفتارهای و برنامه های نواز شریف تا چه میزانی است و تا چه میزان زاویه یا تطابق وجود دارد. در دو ماه آینده نواز شریف باید دو فرمانده عالی‌رتبه ارتش، از جمله رئیس ستاد مشترک و فرمانده نیروی زمینی را منصوب کند.
در واقع آنچه در ستاد مشترک ارتش، از رفتار نواز شریف استنباط خواهد شد اگر قابل جمع با رویکردهای ارتش باشد روابط عربستان و پاکستان از شرایط موجود بدتر نخواهد شد، اما اگر ناخرسندی در بین ارتش و نواز شریف ایجاد گردد، عربستان در فضایی سردرگم به سرخواهد برد و روابط به شکلی مناسب و عالی عملیاتی نخواهد شد.
کارشناسان پاکستانی بیان می‌کنند سفر نخست‌وزیر پاکستان به عربستان آن هم در شرایطی که بلوک‌‌بندی‌های جدید در منطقه دور از انتظار نیست از اهمیت زیادی برخودار است.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
