با ساز تار کباب کوبیده سیخ می کنیم
این استاد موسیقی ایرانی ادامه داد: من از همان جوانی به آنچه که بیشتر از قبل علاقه داشتم معلمی در موسیقی بود و اتفاقا همین انگیزه ها بود که باعث شد که در طی سالهای زیادی که در عرصه موسیقی فعالیت داشتم به تدریس بیشتر توجه کنم. البته در این مدت شاگردان مبتدی را قبول نمی کردم و برنامه ام به این شکل بود که هرکسی بخواهد نزد من آموزش ببیند من در ابتدا چند قطعه برایش در نظر می گیرم و بعد از اینکه چند قطعه را نواخت اگر دیدم کارش قابل قبول است او را به شاگردی قبول می کنم.
ظریف با اشاره به فعالیت های دیگر خود در عرصه موسیقی گفت: بیش از ۴۰ سال توفیق همکاری با زنده یاد فرامرز پایور را داشتم و در این مدت هم با این هنرمند در کنسرت های متعدد داخلی و خارجی حضور پیدا کردم و می توانم بگویم غیر از گامبیا و زامبیا در همه جای دنیا کنسرت دادیم که این برنامه های متعدد برای من تجربه های بسیار شیرینی بود که هیچگاه آن را فراموش نمی کنم.
وی در بخش دیگری از صحبت های خود به اهمیت ساز تار در موسیقی ایرانی اشاره کرد و گفت: تار مادر سازهای ایرانی است. البته امروز متاسفانه نوازندگی این ساز ارزشمند تفاوت های زیادی کرده است. در حال حاضر نوازندگان روی دسته ساز نوازندگی نمی کنند بلکه آکروبات کار می کنند. البته چند نفر هم پیدا شده اند که در نوازندگی این ساز ارزشمند گویی کباب کوبیده سیخ می کنند که می توان گفت واقعا باعث از دست رفتن اصالت تار می شود. در حالیکه ما باید به این نکته توجه داشته باشیم که تکنیک باید با اصالت ها همخوانی داشته باشد موضوعی که امروز به هر دلیلی شکل و شمایل جدی ندارد و ما از اغلب سازهای جوانان صدای سازهای هندی و ترکی را می شنویم.
جز یاد گرفتن موسیقی در نوجوانی کار دیگر نداشتیم
داریوش طلایی مدرس و پیشکسوت موسیقی نیز در این مراسم پژوهشی گفت: مطمئن باشید اگر انسان در دوره نوجوانی به هنر پناه ببرد رشد پیدا می کند موضوعی که در زمان ما نیز اتفاق افتاد و آن دوران بود که ما به جز تار و یاد گرفتن موسیقی کار دیگری نداشتیم و آن را گنجینه ای می پنداشتیم که ارزش فراوانی برای ما داشت.
وی ادامه داد: ما باید متوجه این موضوع باشیم که موسیقی ما موسیقی خاصی است بنابراین نوازنده اش هم خاص خواهد بود که با نوازنده موسیقی کلاسیک تفاوت های زیادی خواهد داشت. نوازنده موسیقی کلاسیک فقط نوازنده است اما نوازنده موسیقی ایرانی به شکلی است که اگر فقط قرار بر اجرا داشته باشد به او این نسبت را می دهند که هنوز مشغول مشق نوشتن است.
طلایی بیان کرد: ردیف موسیقی، مشق کار است اما ما می بینیم که امروزه نسبت به ردیف بدفهمی زیادی شده است. ردیف مشقی است که هنرجو با آن به جوهر موسیقی می رسد و در اینجا است که نقش استاد بسیار مهم است. به طور حتم از یک نوازنده موسیقی ایرانی انتظار می رود که لحن بیان شخصی خود را داشته باشد البته که نوازندگی تار فقط نوازندگی نیست و به نظر من ارتباط مستقیمی با فرهنگ دارد.
یادبود اولین بنیانگذار مدرسه ساز سازی در ایران
رامین جزایری از سازندگان ساز تار نیز در این برنامه پژوهشی با بیان اینکه ساز تار قالب موسیقی ایرانی را تشکیل داده است گفت: سازنده وقتی به هنر ساز سازی روی می آورد باید همه موارد را از صفر شروع کند و آنها را در مرحله آزمون و خطا تجربه کند. سازنده ساز باید عمری را بگذراند تا بتواند کار ساختن ساز را بدون خطا انجام دهد. در این میان لازم است که یاد و خاطره زنده یاد محمدرضا لطفی را داشته باشیم که می توان گفت اولین مدرسه ساز سازی را بنیانگذاری کردند و خدمات زیادی را در عرصه موسیقی انجام دادند.
کیوان ساکت نوازنده و آهنگساز نیز در این مراسم ضمن بیان خاطراتی از آموختن ساز تار از علاقه های خود به هنر نجاری و رها کردن آن در ۱۶ سالگی به دلیل علاقه های خود به موسیقی سخن گفت.
لطفا به ریشه ها توجه کنیم
حسین علیزاده نوازنده و آهنگساز صاحب نام موسیقی که فیلم سخنرانی او در این مراسم برای حاضران پخش می شد با بیان سخنانی در حوزه موسیقی گفت: همه باید بدانیم که همیشه در کنار تغییر و تحولاتی که در عرصه فرهنگ و هنر ایجاد می شود باید همواره به این نکته توجه داشت که نباید از ریشه ها جدا شویم چراکه جدایی از ریشه هیچ تحولی معنا و مفهوم پیدا نمی کند. ما باید به این ضرورت دست پیدا کنیم که موسیقی با ریشه آمیخته شود وگرنه تبدیل به مسائل روزمره ای خواهد شد که ما نیز به سادگی از آن عبور می کنیم.
وی خطاب به حاضران و هنرمندان عرصه موسیقی توضیح داد: به طور حتم باید با اعتقاد خودتان را به ریشه وصل کنید چراکه در غیر این صورت شما در جایی کار کرده اید که صرفا یک بازار کار است و هیچ خدمتی هم به موسیقی نداشته است البته این کاری که من به آن اشاره می کنم به یک یا دو روز محدود نمی شود و کار دولت هم نیست. این مسائلی که به آن اشاره کردم موضوعاتی است که باید خودمان برای رسیدن به آنها تلاش کنیم. ما نباید همیشه منتظر دولتهای بمانیم. بخش زیادی از کار برعهده خود ماست. البته دولت باید از موسیقی جدی حمایت کند، اما اگر حمایت نکرد، خودمان پیش میرویم و هم دولت میشویم و هم ملت.
این نوازنده تار در ادامه نشست آموزشی و پژوهشی موسیقی دستگاهی ایران با اشاره به نقش هنرمندان پیشکسوتی چون فرهنگ شریف و هوشنگ ظریف گفت: یکی از کسانی که من به معنا و مفهوم واقعی کلمه عاشقش هستم استاد هوشنگ ظریف است. من این هنرمند را از کودکی می شناختم. او هم معلم من بود و هم همسایه ای که خانه او نزدیک خانه من بود و من افتخار داشتم که استاد ظریف در دوره دبیرستان معلم سرود من بود.
علیزاده ادامه داد: استاد ظریف حتی در شب عید هم به ما رحم نمی کردند و خوب یادم می آید که ۱۴ صفحه درس را به ما می داد که باید آنها را تمرین می کردیم. او معتقد بود که موسیقی مثل بقیه رشته ها نیست که بتوان در ۲ روز آخر عید آنها را انجام داد. ما باید تمرین می کردیم و ساز می زدیم وگرنه می دانستیم که استاد ظریف سر ما فریاد می زند. البته بماند که من یکی از شاگردان خوب استاد ظریف بودم.
ما هوشنگ ظریف را آقا صدا می کردیم
این هنرمند با اشاره به همکاری اش با داریوش طلایی نیز بیان کرد: عید نوروز که فرا می رسید من و داریوش طلایی دلمان برای استاد ظریف تنگ می شد. ما عاشق استادمان بودیم و خوب می دانستیم که آن زمان واژه استاد برای هر کسی استفاده نمی شد. ما هوشنگ ظریف را آقا صدا می کردیم و هرچند که او لیاقت بهترین لقب ها را داشت اما ما مجوز نداشتیم که همیشه از نام استاد برای وی استفاده کنیم. هنرجوها باید بدانند که اولین معلم موسیقی بسیار بسیار مهم است و اگر تکنیکی ناصحیح در شما هنرمندان شکل بگیرد اصلاح آن تقریبا غیرممکن است و ما این شانس را داشتیم که در چنین فضایی به دست استاد ظریف نگاه کنیم.
علیزاده در بخش دیگری از این گفتگوی تصویری گفت: امسال هنرمندانی چون هوشنگ ظریف شاگردان زیادی را تربیت کردند که من نیز به عنوان شاگرد کوچک او تاکنون تعداد زیادی شاگرد داشته ام که اتفاقا هم همین شاگردها شاگردهای دیگری دارند و اگر ببینید به این موضوع دست پیدا می کنید که این خود یک لشگری است که می تواند سرچشمه خوبی برای موسیقی این سرزمین باشد.
دلایل غمگین بودن موسیقی ایرانی
این نوازنده و آهنگساز در ادامه صحبت های خود با اشاره به سخنان برخی ها که می گویند موسیقی ایرانی غمگین است، توضیح داد: بعضی ها بر این باورند که موسیقی ایرانی غمگین است. آری این موسیقی وقتی غمگین به نظر می رسد که با نگاهی پویا بررسی نشود و طبیعی است که در این شکل و شمایل است که موسیقی ایرانی زنده نخواهد بود. کسانی که در زمان ما به موسیقی گرایش پیدا می کردند به کارگاه های آموزشی بزرگانی چون استاد شهنازی و امثال اینها می آمدند و می توان گفت این کارگاه ها باعث می شد که هنرمندان از فساد دوری کرده و این موضوع بسیار مهمی بود که باید بیشتر از اینها به آن توجه شود.
براساس این گزارش در خبرها اعلام شده بود که در این مراسم از فرهنگ شریف نوازنده پیشکسوت ساز تجلیل خواهد شد اما به دلیل اینکه او در این مراسم حضور نداشت از وی تجلیل نشد.
نوآوریها در موسیقی ایرانی سطحی، عامه پسند و برای مادیات است
شب گذشته نشست 9 اسفند 1393 برنامه آموزشی پژوهشی موسیقی دستگاهی ایران با عنوان «آوای دوست» در فرهنگسرای ارسباران برگزار شد.
«آوای دوست» تازهترین نشست خود را به بررسی ویژگیهای نوازندگی ساز تار و بزرگداشت فرهنگ شریف نوازنده پیشکسوت تار اختصاص داشت.
از بخشهای دیگر این برنامه سخنرانی چهرههای شناخته شده ساز تار در برنامه بود. کسانی چون، هوشنگ ظریف، حسین علیزاده، داریوش طلایی، کیوان ساکت و رامین جزایری (سازنده ساز) در این برنامه سخنرانی کردند.
دومین سخنران این برنامه حسین علیزاده بود. علیزاده به دلیل برنامههای کاری و سفر نتوانست در برنامه دیشب حاضر شود اما از قبل مقابل دوربین برنامه «آوای دوست» نشسته بود و به پرسشهای این برنامه پاسخ گفته بود. حاصل صبحتهای حسین علیزاده در قالب فیلمی در سالن ارسباران پخش شد.
علیزاده در ابتدا از حاضران در این برنامه پوزش خواست که نتوانسته در این برنامه حاضر شود.
این نوازنده تار در ادامه صحبتهایش درباره برگزاری نشستهای تخصصی گفت: ما قرار نیست در این نشستها کسی را رد و یا تایید کنیم. تحقیقات و پژوهشهایی انجام میشود تا ریشههای هنر و البته موسیقی ایران ثبت و ضبط شود. تنها با وجود این ریشهها است که تحول مفهوم پیدا میکند.
این آهنگساز و نوازنده تار که یکی از چهرههای نوگرای موسیقی ایران به شما میرود خطاب به هنرمندان جوان اظهار کرد: دوستان جوان ما باید بدانند که موسیقی و به طور کلی هنر را با ریشه باید دنبال کرد. مفهوم پیشرفت و نوآوری چیزی نیست که امروز در موسیقی ما در حال رخ دادن است.
وی ادامه داد: آنچه امروز رخ میدهد چیزی سطحی و عامه پسند و براساس مادیات است. اگر توصیههای ما را جدی بگیرید کارتان را با ریشه پیش میبرید، در غیر این صورت تنها برای بازار کار میکنید.
علیزاده با اشاره به حمایتهای دولت، گفت: ما نباید همیشه منتظر دولتهای بمانیم. بخش زیادی از کار برعهده خودِ ماست. البته دولت باید از موسیقی جدی حمایت کند، اما اگر حمایت نکرد، خودمان پیش میرویم؛ هم دولت میشویم و هم ملت.
علیزاده در بخشهای دیگری از صحبتهایش به بیان خاطرههایی از زمان نوجوانی و دوستیاش با داریوش طلایی پرداخت. وی همچنین از مقام هوشنگ ظریف که نخستین استادش در عرصه موسیقی بوده تجلیل کرد.
توصیه بنیامین بهادری به خوانندگان تازهکار/ تقلید نکنید
آخرین برنامه از مجموعه برنامه های «هزار صدا» در سال 93 شنبه دهم اسفند ماه با حضور گروه «بنیامین موزیک» به سرپرستی بنیامین بهادری در تالار خلیج فارس فرهنگسرای نیاوران برگزار شد.
بنیامین بهادری در این برنامه که با استقبال خوبی ازسوی علاقه مندان مواجه شده بود در بخش هایی که خوانندگان جوان به اجرای قطعه می پرداختند درباره تکنیک ها و مسائل فنی خوانندگی توضیحاتی را ارائه داد.
وی گفت: یکی از مسائل مهمی که در عرصه خوانندگی مورد توجه قرار می گیرد موضوع صدابرداری است که هم برای خواننده و هم برای مخاطبان مهم است. آنچه در خوانندگی موسیقی پاپ اهمیت دارد این است که صدای وکالی که مقابل خواننده قرار دارد باید کاملا واضح باشد تا خواننده بتواند به درستی صدایی را که از خروجی ها به مخاطب ارائه می شود بشنود و این یکی از موضوعات مهمی است که خوانندگان تازهکار باید در اجراهای زنده خود به آن توجه ویژه ای داشته باشند.
بهادری به موضوع ظاهر خواننده به عنوان یکی دیگر از اولویت های خوانندگان در اجراهای زنده اشاره کرد و توضیح داد: اصولا ظاهر و تیپ ظاهری یکی از ارکان مهم برای همه هنرمندان در همه عرصه هاست که باید توجه زیادی به آن کرد به ویژه این فعالیت در حوزه موسیقی اهمیت دوچندانی دارد که نمی توان به راحتی از آن عبور کرد.
این خواننده موسیقی پاپ کشورمان خطاب به خوانندگان جوانی که برای مسابقه «هزار صدا» در تالار خلیج فارس فرهنگسرای نیاوران دور هم جمع شده بود، توصیه کرد: موضوع حس یکی از عناصر اصلی در حوزه مخاطب شناسی موسیقی پاپ است که خوانندگان چه در اجرای استودیو و چه در اجراهای زنده نباید آن را فراموش کنند این موضوع بسیار مهم است که چگونه بتوانیم در هنگام خواندن اجرای زنده به موضوع احساس توجه کنیم.
وی که به همراه گروه «بنیامین موزیک» در این برنامه حضور داشت بعد از اجرای چند قطعه از سوی هنرجویان شرکت کننده خطاب به آنها گفت: امروز به همراه دوستانم آمده بودم که کارهای عجیب و غریب بشنوم اما این کارهایی که از چند خواننده شنیدم با وجود امتیازات فراوانی که داشت همگی آثاری بودند که ملودی آنها کارهای قدیمی بودند و حرف تازه ای برای گفتن نداشتند. شما اگر به این کارها توجه کنید می بینید که قالب ترانه های این آثار حتی در شکل هندسی خود قالب های واحد دارند قالب هایی که قدیمی هستند و عموما هم نمی تواند مخاطب را تکان بدهد.
قطعاتی که حرف جدید نداشتند
بهادری در بخش دیگری از صحبتهای خود تصریح کرد: اتفاقا برنامه هایی که امروز از شما هنرمندان عزیز گوش کردیم قطعات خوبی بودند اما واقعا حرف جدیدی برای گفتن نداشتند و این موضوعی است که باید بیشتر از آنها به آن بپردازیم و آسیب شناسی کنیم. ما باید آگاه باشیم که اصل موسیقی پاپ بر اساس بدعت و نوآوری است که با توجه به رشد فزاینده آثار متعدد موسیقایی کار را برای هنرمند سخت می کند. ملودی های موسیقی در فضای امروز موسیقی پاپ به قدری از حجم وسیعی برخوردار هستند که دیگر اصلا نمی شود کارهای تکراری را گوش کرد.
خواننده چندین آلبوم موسیقایی پاپ در ادامه بیان کرد: خیلی از خوانندگان دلشان می خواهد صدایشان شبیه فلان خواننده باشد که به نظر من اگر چنین رویکری وجود نداشته باشد بسیار بهتر از تقلید است. قطعه هایی که ما امروز شنیدیم قطعه هایی هستند که مربوط به دهه های 30 و 40 است و با وجود صدای خوبی که در بعضی از شما عزیزان دیدم اما اغلب کارهایی بودند که من به عنوان یک شنونده بارها و بارها آن را شنیده بودم. ما باید به این مورد هم توجه کنیم که در حوزه ساخت قطعات در حال کمرنگ شدن هستیم و مطمئن باشیم اگر بخواهیم این گونه حرکت کنیم هیچکس دیگر به کارهایمان گوش نمی کند.
این هنرمند به موضوع ترانه در موسیقی پاپ نیز اشاره کرد و گفت: ما در حوزه ترانه کمی کمرنگ هستیم و اصلا هم لزومی ندارد که خوانندگان جوان ضرورتا به ترانه سرایان مطرح و صاحب نام کشور مراجعه کنند. آنها می توانند با در نظر گرفتن آثار بسیار خوبی که این سالها از سوی ترانه سرایان بی نام و نشان اما مستعد و خلاق منتشر می شود کار را به سمت و سویی هدایت کنند که ما شاهد آثار تکراری و قدیمی نباشیم.
آرش نصیری مدیر برگزاری ویژه برنامه «هزار صدا» هم در بخش هایی از این برنامه خطاب به شرکت کنندگان گفت: اصلا احتیاجی نیست که یک خواننده جوان به صورت برندهای نوازندگی و ترانه سرایی و ملودی سازی برود شما فقط باید به این موضوع توجه کنید که بهترین ها را در عرصه کاری خود ارائه دهید.
وی ادامه داد: تفاوتی که این برنامه با برنامه هایی از این دست در عرصه موسیقی دارد این است که هرکس قطعه ای از خودش را می خواند و اصلا اجازه ندارد کار خواننده دیگری را کپی کند و اینجا ارائه دهد و این همان چیزی است که ما در برنامه های «هزار صدا» طبق گفته بنیامین بهادری به آن توجه ویژه ای داریم.
امیر حیدری، حامد شهاب، بردیا صابری، وحید کمالی، ماکان، عرفان مقدم، مهدی مظفری از جمله هنرمندان جوانی بودند که در این دوره از مسابقه هزار صدا در فرهنگسرای نیاوران آثار خود را ارائه کردند.
به پیشنهادهای میلیوندلاری خندیدم/ مهر را فراموش نکنید
نشست خبری آلبوم موسیقی «ناگفته» به خوانندگی حافظ ناظری شنبه نهم اسفند ماه در تالار اجتماعات خانه موسیقی برگزار شد.
حافظ ناظری در ابتدای این نشست گفت: آلبوم موسیقی «ناگفته» به نوعی شروع کار رسمی من در ایران و استارت واقعی فعالیتهای شخصیام در عرصه موسیقی در کشورمان است. مدتی بود خیلی گوشهگیر بودم و چون برنامه خاصی در زمینه کار موسیقی در کشورم نداشتم، بنابراین انتظار زیادی کشیدم که این کار بیرون بیاید تا من نیز بر اساس آن فعالیتهای خود را آغاز کنم.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com